Ruchy kamery:
A. jazdy – ruch postępowy kamery, kamera jest umieszczona na wózku i towarzyszy filmowanemu obiektowi (najczęściej człowiekowi). To najczęściej jazda równoległa
- jazda po krzywiźnie
- jazda po torze panoramowanym
Służy ona temu, aby pokazać coś w ruchu
travelling – długa jazda, ujęcie jest wydłużone, przykuwa uwagą widza (Trzy kolory. Niebieski – Krzysztof Kieślowski)
Odmianą jazdy jest jazda po osi pionowej filmu (biegnie w głąb ekranu):
- najazdy (przybliżenia do obiektu)
- odjazdy (oddalenie kamery od obiektu)
To przesunięcie kamery – najazdy i odjazdy nie muszą być pełne. Każda zmiana ustawienia kamery w przestrzeni jest najazdem lub odjazdem.
B. panoramy – ruch obrotowy kamery. gdy kamera jest na statywie i porusza się wokół własnej osi
- pozioma
- pionowa (z góry do dołu, z dołu do góry) – najczęściej używana dla dodania dramatyczności ujęcia lub ukazania wrażeń)
Wnoszą one dodatkowe zabarwienia znaczeniowe.
Panoramy neutralne – opisują przestrzeń, służy prezentacji przestrzeni. Panoramę liczy się ją w stopniach. Za pełną panoramę uznaje się 180° - pokazuje pole naszego widzenia. Panorama wskazuje na ciągły charakter przestrzeni. Wskazuje, że nie jest ona wykreowana sztucznie na potrzeby filmu.
Odmianą panoramy jest szwenk (odskok) – krótka, szybka panorama robiona kamerą „z ręki” (bez statywu). Często ukazywane jest w ten sposób coś co np. dzieje się na ulicy. Wyłapywanie pojedynczych osób z tłumu. Wyraźnie widzimy to, co jest na początku i na końcu, środek widzimy w postaci rozmazanych plam. Pełni często funkcje humorystyczne – aby ukazać tłum.
Plan – odległość kamery od filmowanego obiektu, która wyraża się zmienną wielkością tego obiektu na ekranie. Miarą wielkości planu jest sylwetka ludzka:
Plany rozpraszające:
1. plan daleki (totalny) – kamera jest tak oddalona od filmowanego obiektu, że jest on dostrzegalny jako niewielki punk lub w ogóle niewidoczny. Konsekwencją tego jest duży zakres pola widzenia (np. western, since fiction)
2. plan ogólny – człowiek występuje na tle scenerii jako niewielka sylwetka, ważne miejsce ma przestrzeń. Człowiek wpisany jest tutaj w przestrzeń (zwykle więcej niż jedna postać – np. ludzie tańczący na Sali balowej, wnętrze sejmu). Może służyć do ukazaniu przestrzeni lub relacji między ludźmi.
3. plan pełny – postać człowieka jest pokazana od stóp do głów. Stopy są przy dolnej ramie kamery, a głowa przy górnej
4. plan amerykański – widzimy człowieka od kolan w górę
5. plan średni – widzimy człowieka od pasa w górę. Jest to plan najbardziej neutralny. Służy do ukazywania akcji do przodu. Wielkość postaci jest tutaj najbardziej zbliżona do autentycznej wielkości. W przypadku planów neutralnych najważniejsze jest „dzianie się”.
Plany skupiające:
6. półzbliżenie – widzimy popiersie człowieka
7. zbliżenie – widzimy twarz człowieka lub fragment. Wielki plan ® zbliżenie
8. detal – duże zbliżenie, fragment ciała człowieka, albo niewielki przedmiot w dużym powiększeniu
Przestrzeń w tych planach zanika
Punkty widzenia kamery
A. neutralny – uznaje się za niego taki punk, do którego widz ma najdogodniejszy wgląd widzenia sytuacji. Najczęściej na wprost na wysokości widzenia dorosłego człowieka.
B. nacechowane punkty widzenia:
· perspektywa ptasia – kamera skierowana ukośnie w dół. Linia horyzontu znajduje się u góry kadru lub została po za górną ramką kadru. Służy pomniejszeniu postaci.
· perspektywa żabia – pionowo w górę. Linia horyzontu znajduje się u dołu kadru lub została po za dolną ramką kadru. Służy hierarchizacji postaci.
- 1 -
aktod