HISTORIA FILMU POWSZECHNEGO – wykłady
1- 28.12.1895 – pierwszy płatny pokaz filmowy
- 1839 – początki fotografii: Daguerre + Niepre
- ofensywa kina zaczęła się od powielania i reprodukcji
- panoramy i dioramy (złudzenie 3-wymiarowości, gra świateł) – rodzaj uczestnictwa, bycia z obrazem; rozbudowa i adaptacja przestrzeni
- fotografia: artystyczna i naukowa
- kino czerpie z: malarstwa, ikonosfery, komiksów, widowisk
2 – POCZĄTKI KINEMATOGRAFII NARODOWYCH (12.10.04)
- opowiadanie historii – od początku kina a nie, jak twierdzą historycy, od Griffitha
- od 1907 – kino atrakcji wizualnych: atmosfera cudowności, iluzja
- Melies – bezpośredni zwrot do widza
- kolor
· filmy ręcznie barwione, wirażowane, naświetlane
· Melies – pierwsze kolorowe filmy
· potem zaczęto się zastanawiać, do jakich filmów kolor pasuje: tylko musicale, romanse. Reszta (dokumenty, filmy wojenne, kryminały) – czarno-biała (taśma czarno-biała jako gwarant rzeczywistości!)
- dźwięk
· w kinie głośno: warkot, mistrz ceremonii (wprowadza, komentuje, objaśnia, dramatyzuje obraz), muzyka (taper, orkiestra)
· widownia krzyczy, komentuje, boi się
· stopniowo intryga coraz bardziej zawarta w dźwięku
- pierwsze ośrodki kina: Anglia, Francja, Włochy, Skandynawia
- szkoła z Brighton:
· Albert Smith:
ð „Szkło powiększające babuni”: uzasadnienie wielkiego planu (najpierw pokazane jest szkło powiększające, potem dopiero zbliżenie)
· Williamson:
ð „Pali się” (eksperyment z cięciami; 5 ujęć, w których akcja przebiega logicznie)
ð „Stop, złodzieju” (schemat filmu o pogoni i ucieczce)
ð „Napad bokserów na misję w Chinach” (plener, połączenie kadrów za pomocą ruchów postaci; montaż naprzemienny – przybycie żołnierzy na ratunek / obrona)
· Paul Hepworth: „ABC kinematografii”
· wyścigi łodzi, pogoń, ucieczka, jubileusze, uroczystości, straż pożarna
· nowe gatunki:
ð dokument (już od braci Lumiere)
ð kronika filmowa
ð film pogoni (odmiana sensacyjnego)
· 4 cechy charakterystyczne
ð zbliżenie (close up, plan wielki) – funkcje:
Ø kierowanie percepcją widza
Ø perspektywa hieratyczna (wielkie = ważne)
Ø detale
ð montaż: plany bliskie i dalekie wzajemnie się komentują, nachodzą na siebie. Zmienne ustawienia kamery. Montaż równoległy
ð trickowe zdjęcia: zdjęcia nakładane, podwójna ekspozycja
ð kinema color
· gramatycy z Brighton: porównanie do konstrukcji zdania (rzecz – zbliżenie; przymiotnik – ustawienie kamery; czasownik – montaż); twórcy terminologii
· dokonania:
·
- Francja:
· Gaumont
ð L. Feuillade
ð A. Guy
ð V. Jasset
· Pathe
ð F. Zacca
3
- kino od 1908 – zamknięta całość
- film naukowy: Muybridge i Marey, np. studium ruchu. Część z tych filmów funkcjonowała jako filmy grozy (np. przecinanie bliźniąt syjamskich piłą)
- film rozrywkowy: sensacja, wyjście naprzeciw oczekiwaniom publiczności, odejście od codzienności, świat przestępczy, zbrodnia, erotyka
- film sensacyjny: kino testuje swoją sprawność i eksperymentuje
- konwencje filmowe, które nikomu nie przeszkadzają: np. tło podczas jazdy autem
- film iluzjonistyczny: Melies, Brighton (np. „Nieszczęścia Mary Jane” Williamsona – MJ wyleciała w powietrze)
- Melies
· nie kupił kamery od braci Lumiere, tylko od Paula z Brighton
· sygnował filmy napisem „Star Film”, miał swoje studio
· jego filmy kopiowano i rozpowszechniano bezprawnie
· zrobił ok. 500 filmów, przetrwało 140
· Chaplin: „Mielies – alchemik światła”
· odwrócenie się od realnego świata, sztuczna sceneria jako znak rozpoznawczy, działanie prefilmowe; wykorzystanie widowiskowości kinematografii (cudowność świata!). Ale nie miało to nic wspólnego z teatralnością
· zwrot aktora do widowni
- Vitagraph
· 1896, Nowy Jork
· Albert Smith i Stuart Blackton (1906 otwierają własne studio)
· gwiazda Vitagraphu – Rudolf Valentino
· wyjście w plener!
- American Mutoscope Biograph Company
· 1895
· w tej wytwórni istotnie zmienia się wzór filmu
· wytwórnia prehollywoodzka
· 1902: 2500 filmów
· najwyższa jakość filmów (jak Gaumont we Francji)
· potem Biograph Company i inne wytwórnie => Motion Pictures
· 1908 do wytwórni przychodzi David W. Griffith
· gwiazdy Biographu (Biograph Girls): Mary Pickford, siostry L. & D. Gish
· Sennett – burleska, komedia amerykańska
· 90 minut – standard filmu amerykańskiego
- Edwin Porter
· ranga bliska Meliesowi
· „Napad na ekspres”: strzał w kamerę; tu po raz pierwszy sceny nie wygrywane do końca; ciągłość montażowa; 1903
· rozwój narracji filmowej i ciągłości montażowej
· gra u niego Griffith (bo przystojny)
· 1903 „Życie amerykańskiego kowboja”: inspiracja sztuką graną przez wędrowne teatry, które miały dostarczać rozrywki
· „Życie amerykańskiego strażaka”: ciekawe połączenie scen plenerowych i w studiu
· do 1906: zjawisko komentatora, który tłumaczy widzom zawiłości
· podstawa – nie scena, tylko ujęcie
· realizm narracji, w opozycji do fantastyki Meliesa
· długość filmów: 10-16 minut
- T. Ince: wprowadza do filmu podział czynności (reżyser, operator, scenarzysta). Film jako element kampanii produkcyjnej. 1908 – kino przestaje być ryzykownym przedsięwzięciem a staje się przemysłem
4 – KINO SKANDYNAWSKIE (16.11.04)
- Dania: 1910 – 1916
- Szwecja: 1916 – 1924
- melodramaty zabarwione erotyzmem
- nowatorski warsztat
- Angest (lęk), metafizyczny mistycyzm, mroczny pesymizm, przeznaczenie, któremu nie można się przeciwstawić
- Surowe moralizatorstwo
- wpływ warunków geograficznych na film skandynawski
· otoczenie: przyroda jako osoba dramatu, fiordy
· mitologizacja pór roku
· egzotyka tła
- 1906 Ole Olsen (król kinematografii) – film o pogrzebie króla Krystiana (i koronacji nowego króla)
- pierwsze duńskie filmy – o niedźwiedziach
- 1910 „Przepaść”: pierwszy duński melodramat. Erotyczny. Asta Nielsen (aktorka) ucieka z cyrkowcem Rudolfem (w tej roli Valdemar Psilander: debiut – „Portret Doriana Greya”)
- Augusto Blom: „Atlantyda” – motyw miłości i śmierci
- warsztat filmowy
· montaż oparty na ujęciach z różnego dystansu
· głębia ostrości
· zdjęcia zwolnione
· nakładane
· lustrzane
· wymyślili światłocień
- Szwecja
· wyjście w plener
· rzetelność obrazu filmowego
· naturalizm, symbolizm
· retrospekcje
· zdjęcia nakładane
· bajkowy świat
· precyzyjny dobór kadrów
· 1916 V. Sjostrom: „Terje Viegen”, „Banicja”
· 1916 M. Stiller: „Skarb rodu Arne“
5 – GRIFFITH (23.11.04)
- 1908-13 w Biograph: ok. 400 filmów
- ostatni film – „Judyta z Betuli”
- kino integralnej narracyjności – sprawne opowiadanie historii; przywiązywanie widza
- aktor (teatr objazdowy), południowiec, z biednej rodziny
- „Przygody Dolly” – film rasistowski
- melodramaty
· „Złamana lilia” (1919)
· „Męczennica miłości” („Droga na Wschód”) (lata 20.)
· „Dwie siostry” (lata 20.)
- „Muszkieterowie z Pig Alley”
- „Spekulant zbożowy” – po raz pierwszy stopklatka
- diafragma
- ...
Alexa_89