Oddziałowa Komisja w Lublinie.pdf

OddziałowaKomisjawLublinie

Śledztwowsprawiezbrodniludobójstwapopełnionychwlatach19391945naterenie

województwawołyńskiegoprzeznacjonalistówukraińskich,awszczególności

dopuszczeniasięzabójstwkilkudziesięciutysięcymęŜczyzn,kobietidziecinarodowości

polskiejorazznęcaniasięfizycznego,psychicznegonadczłonkamitejgrupynarodowej,

zniszczenialubzaboruichmienia,atakŜestosowaniainnychrepresjiiczynów

nieludzkichwcelustworzeniawarunkówŜyciagroŜącychimbiologicznymwyniszczeniem

bądźzmuszającychdoopuszczeniaswoichsiedzibiucieczkizterenówtegowojewództwa

UkraińskiruchnacjonalistycznynaWołyniuodsamegopoczątkunastawionybyłwrogodoPolaków,

którychobecnośćnatychziemiachuznawanabyłazajednązprzeszkódwbudowieniepodległego

państwaukraińskiego.Polskauznawanabyłaprzeznacjonalistówukraińskichzagłównegowroga.W

1943r.miałamiejscekulminacjamordówimasowegoterroruwobecludnościpolskiej,akcje

antypolskierozpoczęłysięjednaknaWołyniuowielewcześniej.OrganizacjaUkraińskich

Nacjonalistówaktywnąiintensywnądziałalnośćwtymrejonierozpoczęłazchwiląwybuchuwojny

niemieckosowieckiej,kiedytowśladzaarmiąniemieckąprzesuwałysiętzw.pochodowegrupyOUN

Bandery,jakrównieŜgrupyOUNMelnyka.Ichzadaniembyłoprzejmowaniewswojeręcecałej

władzy,awięctworzenieadministracjiwmiastachiwsiachorazorganizacjamilicjiukraińskiej.Z

chwiląwkroczenianateterenyNiemcówzaczęłanarastaćwrogośćUkraińcówdoPolaków.Zrywano

wszelkiekontaktytowarzyskie.

KiedyNiemcyniespełniliobietnicyutworzeniapaństwaukraińskiego,policjanciukraińscyzaczęli

dezerterowaćzbroniądolasów.PierwsząpolskąofiarąbyłakoloniaParoślaI(powiatSarny).9lutego

1943r.wymordowanookoło150osób,wtymdzieci.Dointensywnejakcjiprzeciwkospołeczności

polskiejdoszłow1943r.Znamiennądatąjest11lipca1943r.,kiedyUPAdokonałanapaścina

Polakówjednocześniew78miejscowościachpowiatówHorochówiWłodzimierzWołyński;12lipca

1943r.zostałozaatakowanych38miejscowości;13lipca15miejscowości,wdniach1419lipca

1943r.kolejnych25miejscowości.Dokonanoogromnejrzeziizniszczenia.NapadanoprzewaŜnieo

świcienauśpionejeszczewsieiosady.Mordowanownajbardziejwyrafinowanysposób,zapomocą

siekier,wideł,kos,pił,noŜy,młotkówitp.,bestialskoznęcającsięnadofiarami.Zaatakowanewsie

palono.

Niebudziwątpliwości,Ŝecałaakcjazewzględunazasięg,rozmiary,precyzjęuderzeńoraz

zaskoczeniePolaków,musiałabyćwcześniejzaplanowanaiprzygotowana.Niemógłbyćtozwykły

zbiegokoliczności.Podobnychpogromówludnościpolskiejw1943r.byłoowielewięcej.

DoprowadziłyonedoucieczkiPolakówprzedprześladowaniami,domiastiośrodkówtzw.

samoobrony,anastępnieopuszczeniaWołynia.

W1944r.nadaldochodziłodonapaścinaPolaków,leczbyłyonemniejintensywne,przedewszystkim

zpowodumasowegoexodusuludnościpolskiej.PojedynczeatakizdarzałysięrównieŜw1945r.

LudnośćpolskaopuszczałamiejscezamieszkanianajczęściejbezŜadnegodobytku,anawetŜywności.

PozostawałabezśrodkówdoŜycia,pozbawionapodstawegzystencji.OcalalizpogromówPolacy

udawalisięnajczęściejdoMałopolskiWschodniej,naLubelszczyznęiChełmszczyznę.Ustalono,Ŝew

około1000miejscowościofiaramistronyukraińskichnacjonalistówpadłokilkadziesiąttysięcyPolaków.

Ostatecznaliczbaofiarwśródpolskiejludnościniejestdochwiliobecnejznana(itrudnoprzewidzieć

czykiedykolwiekudasięjąustalićprecyzyjnie)oscylujewgranicach6070tysięcy.

NaterenieWołyniadziałałynastępującezbrojneugrupowaniaukraińskichnacjonalistów:tzw.

bulbowcypoddowództwemMaksymaBorowcia"TarasaBulby",banderowcy,czyliodłam

nacjonalistówStefanaBanderyorazmelnykowcy,podlegliAndrijowiMelnykowi.Stopniowo

banderowcypodporządkowalisobiebojówkipozostałychugrupowańnacjonalistycznych,zaśod

bulbowcówprzejęlinazwęUkraińskaPowstańczaArmia.OpróczOUNUPAnaleŜywyróŜnićjeszcze

podległejejoddziałySamooboronniKuszczowiWiddiłyorazniezrzeszonechłopstwoukraińskie,które,

jakwynikazlicznychzeznańświadków,częstobrałoudziałwmordachnaPolakach,dokonując

następniegrabieŜyichdobytku.

Wostatnimokresieprzesłuchanowcharakterzeświadkówkilkadziesiątosóbnaokolicznościmordów

dokonanychprzeznacjonalistówukraińskichnaludnościpolskiejnaterenieposzczególnych

miejscowościb.województwawołyńskiego,m.in.wgminieBoŜyszcze,pow.Łuck,wRytowie,

Kisielinie,KoloniiGrabinie,pow.WłodzimierzWołyński,KoloniiEdwardpole,KoloniiKarczunek,w

Uściłowieiwszereguinnychmiejscowościach.Włączonodoaktsprawyopiniębiegłegohistoryka.

Wtreścitejopinii,stwierdzonom.in.,iŜnastosunkachpolsko–ukraińskichnaWołyniuszczególnie

zaciąŜyłaprzeprowadzonazinicjatywybanderowskiejfrakcjiOUNtzw.antypolskaakcja(nazwa

podawanazaukraińskimidokumentami).PrzywódcyOUN–UPA,wedługprawdopodobnejwersji,byli

przekonani,Ŝepowtórzysięscenariuszz1918r.,tzn.wojnazakończysięklęskątakZSRRjaki

Niemiec,ŜeUkraińcystoczązPolakamikolejnąwojnęoLwów.Wtejsytuacjipodjęlionidecyzjęo

wypędzeniu(anaWołyniuprawdopodobnieowymordowaniu)wszystkichPolakówzamieszkujących

teziemie,wtymcelu,abyuzyskaćprzedewentualnymirozmowamipokojowymi,terenczysty

etnicznie.Największafalamordówdokonanychnaludnościpolskiejmiałamiejscewlipcu/sierpniu

1943r.,kiedytozamordowano17.000Polaków.Kolejnafalamordównastąpiławgrudniu1943r.

ObokregularnychoddziałówbraławnichudziałmiejscowaludnośćuzbrojonaprzewaŜniewtzw.białą

broń(przedewszystkimwidłyisiekiery,rzadziejpikiikosy).DozadańtejludnościnaleŜałoprzede

wszystkimwyłapywanieuciekinierów.Nadawałotoomawianymwydarzeniomcharakterludowej

rebelii.StądzarównowukraińskichjakipolskichrelacjachmoŜnaspotkaćodniesieniaporównujące

wołyńskierzeziedoXVIIXVIIIwiecznychpowstańkozackich.Oddzielnakwestięstanowizachowanie

polskiegopodziemiawobecukraińskiejludności.Ludnośćpolskazostałapoddanaokrutnemuterrorowi

iodwetmusiałdlawieluwydawaćsięczymśnormalnymioczywistym.PrzekonująotymrównieŜ

relacjeuczestnikówówczesnychwydarzeń.WedługJózefaTurowskiego,zrękiPolakówzginęło

wówczas2.000Ukraińców(przystratachpolskichsięgającychokoło60.000ofiarmordów).Na

przełomie1943/1944r.,kierownictwoOUNBpodjęłodecyzjęorozszerzeniuantypolskichakcjina

terenyGalicjiWschodniej.

PonadtowtokuprzedmiotowegośledztwawystąpionodoProkuraturyWołyńskiejObłastiorazdo

KonsulatówRPwKijowieiwLondyniezwnioskamioudzieleniepomocyprawnejwniniejszejsprawie

karnej.

17.10.03

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: