Mowy zależnej (Reported/Indirect Speech) używamy, kiedy chcemy przekazać czyjąś wypowiedź nie cytując dokładnie tego co ktoś powiedział, ale przekazując treść tej wypowiedzi. W języku angielskim mowy zależnej używamy bardzo często więc opanowanie tego materiału jest istotnym krokiem w nauce języka. Porównajmy dwa zdania:
mowa niezależna
mowa zależna
Lara said: "I'm pretty."
Lara said (that) she was pretty.
(skromna) Lara powiedziała: "Jestem piękna."
Lara powiedziała, że jest piękna.
Zauważmy, że zmienił się czas w drugim zdaniu! To bardzo ważna uwaga, ponieważ w mowie zależnej mamy do czynienia z tzw. następstwem czasów. W języku polskim nie spotkamy się z czymś takim więc szczególnie ważne jest zrozumienie tego zjawiska. W największym skrócie stosowanie następstwa czasów polega na COFNIĘCIU czasu użytego w zdaniu podrzędnym. Jako że taka definicja niewiele pewnie tłumaczy, przeanalizujmy to na przykładach.
Jack said "I am handsome."
Jack said (that) he was handsome.
Jack powiedział: "Jestem przystojny." (kolejny skromniś)
Jack powiedział, że jest przystojny.
W pierwszym zdaniu, w mowie niezależnej przekazujemy to co powiedział Jack w czasie teraźniejszym: I'm handsome. Nie ma tu nic dziwnego - cytujemy po prostu dokładnie co usłyszeliśmy. Jeśli jednak do przekazania tej informacji chcemy zastosować mowę zależną musimy "cofnąć" czas - z czasu teraźniejszego (Present Simple) robi się czas przeszły (Past Simple): ...that he was handsome.that w nawiasie oznacza, że możemy to słówko ominąć bez zmiany znaczenia zdania.Zwróćmy uwagę, że na polski nadal tłumaczymy zdanie w czasie teraźniejszym!No dobrze, a co jeśli pierwsze zdanie będzie w czasie przeszłym? Nic trudnego - cofamy czas przeszły "o jedno oczko" i otrzymujemy czas zaprzeszły. Zobaczmy:
Jack said "I was handsome."
Jack said (that) he had been handsome.
Jack powiedział: "Byłem przystojny."
Jack powiedział, że był przystojny.
Jak widać Past Simple zmienił się w Past Perfect.Oto zestawienie zmian czasów:
Present Simple
»
Past Simple
Sue said "I don't like him."
Sue said (that) she didn't like him.
Present Continuous
Past Continuous
"The sun is shining," he said.
He said the sun was shining.
Past Perfect
Monica said "I wrote a letter."
Monica said she had written a letter.
Present Perfect
"I have lost my keys," said Mike.
Mike said (that) he had lost his keys.
Present Perfect Continuous
Past Perfect Continuous
Mr Brown said "I've been working for this company for 3 years."
Mr Brown said he had been working for that company for 3 years.
Future Simple
Future in the Past
"I will do it tomorrow," said Jenny.
Jenny said she would do it the next day.
Future Continuous
Future Continuous in the Past
"She will be working on the project tomorrow at 5," said George.
George said she would be working on the project the next day at 5.
Także czasowniki modalne się zmieniają:
will
would
can
could
may
might
shall
should
Przy tworzeniu zdań w mowie zależnej należy pamiętać o zmianie odpowiednich zaimków oraz określeń czasu i miejsca.
He said, "I live in Warsaw."
He said he lived in Warsaw.
On powiedział: "Mieszkam w Warszawie."
On powiedział, że (on) mieszka w Warszawie.
W zdaniu wyjściowym mamy I (ja) mieszkam w Warszawie. Natomiast jak widać w mowie zależnej relacjonujemy: ON powiedział, że ON mieszka w Warszawie.A oto jak zmieniają się określenia czasu:
now
then
today
that day
tonight
that night
this week
that week
this month
that month
tomorrow
the following daythe next day
next week
the following weekthe next week
next month
the following monththe next month
yesterday
the day beforethe previous day
last night
the night beforethe previous night
Zobaczmy kilka przykładów:
He said, "I'm going to a shop now."
He said he was going to a shop then.
On powiedział: "Idę teraz do sklepu."
On powiedział, że idzie (szedł wtedy) do sklepu.
Sue said, "I will visit my parents tonight."
Sue said she would visit her parents that night.
Sue powiedziała "Odwiedzę swoich rodziców wieczorem".
Sue powiedziała, że odwiedzi swoich rodziców tego wieczora.
John said, "I found this watch on the street yesterday."
John said that he had found that watch on the street the day before.
John powiedział "Znalazłem ten zegarek wczoraj na ulicy."
John powiedział, że znalazł ten zegarek dzień wcześniej na ulicy.
W ostatnim zdaniu zwróćmy uwagę na inną zmianę:
this
that
I jeszcze zmiana miejsca:
here
there
They said, "We want to stay here."
They said they wanted to stay there.
Oni powiedzieli "Chcemy tu zostać."
Oni powiedzieli, że chcą tu (tam) zostać.
Z opisów czasów pamiętamy, że pytania z większości przypadków tworzone są poprzez inwersję lub przez wysunięcie operatora na początek zdania, czyli:
She made a delicious cake yesterday.
Did she make a delicious cake yesterday?
Ona zrobiła przepyszne ciasto wczoraj.
Czy ona zrobiła przepyszne ciasto wczoraj?
I will come to you tomorrow.
Will I come to you tomorrow?
Przyjdę do ciebie jutro.
Czy przyjdę do ciebie jutro?
I love her.
Do I love her?
Kocham ją.
Czy ja ją kocham?
W przypadku mowy zależnej niestety powyższe zasady nie będą obowiązywać...Co więcej - pytania w mowie zleżnej zachowują szyk zdania oznajmującego! Trzeba zwrócić szczególną uwagę na kolejność słów w zdaniu. Spójrzmy na przykłady (oczywiście pamiętamy cały czas o zasadzie następstwa czasów):
"Will you give me my book back?"
Mike asked me if I would give him his book back.
Oddasz mi moją książkę?
Mike zapytał mnie, czy mu oddam jego książkę.
"Do you love her?"
He asked Tom whether he loved her...
dpm