2'1991.pdf

W końcu 1990 r. w Państwowych Zakładach

Lotniczych Warszawa Okęcie uruchomiono se-

ryjną produkcję samolotów szkolno-treningo-

wych TURBO-ORLIK.

- najnowszy

produkt eksportowy

Samolot ten ostateczną postać uzyskał w wyniku kilkuletniej działal-

ności zespołu konstruktorów i pilotów zakładowych oraz głównego

użytkownika, tj. polskiego lotnictwa wojskowego. Przyczyniły się do te-

go również uwagi zgłoszone przez zespoły badawcze wojsk lotniczych

innych krajów, którym PZL zaoferował dostawy samolotów. Nie bez

znaczenia były doświadczenia z prób i eksploatacji samolotów z napę-

dem tłokowym PZL-130 ORLIK. W sumie w próbach i eksploatacji

próbnej wzięło udział 8 egzemplarzy samolotów, które wylatały łącznie

ponad 3000 godzin. Wypróbowano samolot z różnymi napędami i róż-

nym wyposażeniem.

Ostatecznie PZL oferuje cztery wersje TURBO-ORLIK A, bazującego

na tej samej strukturze płatowca, a różniące się zespołami napędowymi,

wyposażeniem, osiągami i oczywiście ceną.

Takie rozwiązanie jest wygodne dla producenta, a jednocześnie może

zadowolić bardzo wielu użytkowników, jak również może stanowić sy-

stem zunifikowanych samolotów: od prostego i taniego do podstawowe-

go szkolenia, aż do bogato wyposażonego samolotu o wysokich osią-

gach, dobrze symulującego docelowy samolot bojowy.

Wersje produkcyjne Turbo-Orlika

PZL-130TB — napędzany czechosłowackim silnikiem WALTER

M601T (750 KM), z prostym wyposażeniem produkcji

krajowej,

PZL-130TC — napędzany kanadyjskim silnikiem PRATT-WHITNEY

PT6A62 (950 KM), z bogatym wyposażeniem renomo-

wanych firm zachodnich,

PZL-130TD — napędzany silnikiem PT6A25C (750 KM), z prostym

wyposażeniem zachodnim,

PZL-130TE — napędzany silnikiem PT6A25A (550 KM), z wyposaże-

niem jak TD.

Najbardziej rozwinięta, o najwyższych osiągach, jest wersja TC, naj-

prostsze zaś, a co za tym idzie najtańsze, są wersje TI3 i TF. Na ceny

poszczególnych wersji zasadniczy wpływ mają użyte napędy i wyposaże-

nie, szczególnie awionika, o czym świadczy stosunek cen wersji TC

do TB i TF wynosi 3:1. Poniżej podano krótki opis wersji PZL-130TC.

Charakterystyka ogólna

Samolot PZL-130TC TURBO-ORLIK jest turbośmigłowym, dwu-

miejscowym, w pełni akrobacyjnym samolotem szkolno-treningowym.

Jako rezultat specyficznego projektu samolot ma właściwości lotno-pilo-

tażowe właściwe odrzutowcom, zachowując niskie koszty szkolenia cha-

rakterystyczne dla napędów turbośmigłowych. Zgodnie z tymi cechami

możliwy jest szeroki program szkolenia, zawierający także fazy wykony-

wane normalnie tylko na kosztownych odrzutowcach.

Podobieństwo do odrzutowca jest rezultatem:

Tak będzie wyglądać 9 prototyp Orlika ze zmniejszoną powierzchnią płetwy przed stateczni-

kiem pionowym, a z dodatkową płetwą podkadłubową. PZL-130TC Turbo-Orlik pokazany na

planszy jest napędzany silnikiem Pratt and Whitney of Canada PT6A62.

Prototyp 008 - wersja "izraelska" Orlika

Pylony aluan na „Kanadyjskim" prototypie 004

— ogólne] geometrii samolotu: skrzydło o małym wydłużeniu i o du-

żym obciążeniu powierzchni oraz małe obciążenie mocy,

— kompozycji wnętrza kabiny pod względem ergonomii i wyposaże-

nia w przyrządy podobne do typowej kabiny odrzutowca.

Kombinacja małych wymiarów gabarytowych, malej masy własnej i

wysokiej mocy daje w wyniku:

— doskonale osiągi: zarówno prędkość poziomą, jak i wznoszenie,

— możliwość wzięcia znacznego ładunku na podwieszeniach pod-

skrzydłowych, co daje możliwość szerokiego zastosowania w specjalnych

zadaniach treningowych.

Specyfikacja

Typ — PZL-130TC TURBO-ORLIK

Konfiguracja — wolnonośny dolnopłat.

Przeznaczenie zasadnicze — wszystkie aspekty szkolenia i treningu pi-

lotów od podstawowego do zaawansowanego.

Kabina — dwumiejscowa w układzie tandem, z przewyższeniem tylnego

fotela, wyposażona w fotele wyrzucane: osłona jednoczęściowa, otwiera-

na na bok, dająca doskonalą widoczność obu członkom załogi.

Silnik — Pratt-Whitney PT6A62 o mocy maks. 1150 KM, zdławionej

do 950 KM.

Śmigło — Hartzel HC-D4N-2A/D951 zA, n-lopatowe, o zmiennym sko-

ku, ustawiane w chorągiewkę.

Konstrukcja — zasadnicza struktura metalowa, półskorupowa, ze struk-

turalnym podziałem obciążeń między dźwigary, podłużnice, ramy, żebra i

panele.

Podwozie — wciągane hydraulicznie, z kołkiem przednim, trójkołowe.

Golenie podwozia głównego z wahaczami, podwozie przednie teleskopo-

we. Amortyzatory olejowo-powietrzne. Hamulce sterowane hydraulicz-

nie, wiclotarczowc. Kółko przednie sterowane. Hamulce postojowe na

kołach głównych i przednim.

Sterowanie — konwencjonalne sterowania lotek, steru wysokości i kie-

runku. Wszystkie powierzchnie sterowe są wyposażone w elektrycznie

sterowane trymery. Dwuszczelinowe klapy sterowane elektrycznie.

System paliwowy — paliwo zużywane w ilości 540 1 jest zawarte w

czterech integralnych zbiornikach skrzydłowych. Zbiornik zlewowy, ak-

robacyjny umożliwia lot odwrócony 30-sek. Instalacja dostosowana do

zbiorników podwieszonych po 150, 240 i 340 1.

System hydrauliczny — energia do operowania podwoziem i hamulca-

mi jest dostarczana przez pompę napędzaną silnikiem elektrycznym.

Awaryjne hamowanie z hydroakumulatora. Awaryjne wypuszczanie pod-

wozia z butli sprężonego azotu.

Klimatyzacja — wentylacja kabiny, chłodzenie, grzanie, odraszanie oraz

chłodzenie luku awioniki są zapewnione przez system klimatyzacyjny

Hamilton STD z użyciem upustu ze sprężarki silnika.

System tlenowy — system zaopatrywania o pojemności 2716 1, wybie-

KABINA PILOTA PZL-130 TC TURBO-ORLIK

I. Sterowanie klapami (flaps Control panel), 2. Sterowanie silnikiem (engine Control panel),

3. Panel rezerwowy (reserve panel), 4. Sterowanie rozruchem silnika (starting Control panel),

5. Wskaźnik trymerów (trim position indicator), 6. Wskaźnik pozycji podwozia (landing gear

position indicator), 7. Dźwignia sterowania podwoziem (landing gear lerer), 8. Marker (mar-

ker), 9. Wtórnik (RMI), II). Wyposażenie specjalne (special equipment), 11. Machomierz

(prędkościomierz M/ASl), 12. Wskaźnik kąta natarcia (AOA indicator), 13. Zegar (clock),

14. Przyspieszeniomierz (g indicator), 15. Lampka sygnalizacyjna „awaria" (emergency war-

ning light), 16. Wyposażenie specjalne (special equipment), 17. Monitorowy wskaźnik syste-

mów nawigacyjnych (EFIS), 18. System sztucznego horyzontu i nawigacji (EHSI), 19. Zapa-

sowy kompas magnetyczny (magnetic compass sby), 20. Tablica przyrządów silnikowych (en-

gine Systems indicator panel), 21. Wysokościomierz {altimeter), 22. Wariometr (VSI), 23.

Zapasowy sztuczny horyzont (Att Sby), 24. Lampki sytuacji awaryjnych (emergency warning

lights), 25. Sterowanie klimatyzacją (air condition Control), 26. Tahlica systemów elektrycz-

nych (electrical Systems panel), 27. Regulator dopływu tlenu (o.\ygen flow dispenser), 28.

System awaryjnego wypuszczania podwozia (emergency geardown system), 29. Bezpieczniki

(fuses), 30. Radiostacja VHF/VHF (VHFIVHF Comm), 31. DME (EHI), 32. System na-

wigacyjny Omega (Omega navigation system), 33. Audio (audio), 34. Manometry instalacji

hydraulicznej (hydr px), 35. Radiokompas (ADF), 36. System nawigacyjny TACAN (TA-

CAN nav system), 37. Radiostacja (comm), 3H. Transponder (XPDR).

ralny i sterowany indywidualnie z każdej kabiny.

System elektryczny — prąd stały 27,5 V jest czerpany z prądnicy-roz-

rusznika Lear-Siegler i dwóch 24 V/i5 Ah niklowo-kadmowych akumu-

latorów. Prąd zmienny 115 V i 26 V dostarczają tranzystorowe prze-

twornice.

Instrumenty — obie kabiny są w pełni wyposażone w instrumenty,

zgodnie z życzeniem klienta.

Schemat zespołu napędowego 1. Separator, 2. Chłodnica oleju, 3. Sterowane elektrycznie za-

słony separatora, 4. Podwójny wylot z separatora, 5. Ściany ogniowe, 6. Loże silnika

Komunikacja — pojedynczy lub podwójny system VHI', UHF i/lub In-

tegralny system audio do systemów komunikacji i nawigacji. Jako

podstawowe oferowane są systemy Bendix-King.

Nawigacja — zawiera systemy zapewniające dane lotne, konfiguracji i

kierunku oraz pozycji względem Ziemi. Jako podstawowe oferowane są

systemy Bendix-King.

System ratunkowy — fotele wyrzucane Martin Baker MK.CH15A, wy-

strzeliwane przez osłonę kabiny.

Andrzej Frydrychewicz

high surtace loading, maintaining low drag and low power

loading,

— cockpit interior design, with general arrangement and in-

strumentation similar to typical jet-plane cockpit.

A combined effect of the minimal overall dimensions, low

weight and high power, resulted in:

— excellent performance — both level speed and jet-like

climb,

— possibility to take significant underwing stores, giving

a wide spectrum of training tasks.

General description

Aircraft type — PZL-130TC TURBO-ORLIK

Configuration — Low-wing monoplane

Primary role — All aspects of basie through advanced pilot

training.

Cockpit — Stepped, tandem seating equipped with ejection

seats of type to customer's choice. Single-piece, side opening

canopy giving excellent all-round visibility to both crew

members.

Engine — Pratt & Whitney Canada PT6A-62 Turboprop, max.

rating 1,150 SHP, flat rated to 950 SHP.

Propeller — Hartzell HC-D4N-2A/D9512A, four-bladed, vari-

able pitch, feathering type.

Construction — All-metal primary structure. Design is semimo-

nocoąue with structural loads shared between spars, longe-

rons, frames, ribs, stringers and stressed skin panels.

Landing gear — Retractable, tricycle-type, hydraulically actu»

ated landing gear. Rocker-type main gear legs; telescopic

strut nose leg. Oleo-pneumatic shock absorbers. Brakes hyd-

raulically actuated, of multidisc type. Mechanically operated

nose-wheel steering. Parking brake for main and nose wheels.

Flight controls — Conventional, manually operated aileron,

rudder and elevator controls. Control surfaces equipped with

electrically actuated trim tabs. Flaps of double-slotted type,

electrically actuated.

Fuel system — 540 litres (143 US gal.) of usable fuel is stored

in four integral wing tanks. Inverted flight capability of 30

sec. Full provision is made for the installation of underwing

tanks.

Hydraulic & Pneumatic Systems — Hydraulic power to operate

landing gear and wheel brakes is provided by an engine-dri-

ven hydraulic pump. Power for the emergency braking is pro-

vided by a hydraulic accumulator. Power for emergency ope-

ration of landing gear is provided by a compressed nitrogen

bottle.

Air conditioning — Cockpit ventilation, cooling, heating and

defogging services are provided by an integral system, which

utilizes an air cycle unit and engine compressor bleed air.

Oxygen system — Diluter (demand system of 2,716 liters capa-

city, selected and controlled individually from a regulator)

Control panel in each cockpit.

Electrical system — 27.5V DC system utilizing a Lear-Siegler

starter- generator and two 24 V/15 Ah nickel-cadmium batte-

ries. A ground service receptable is provided. 115V and 26V

AC Systems are supplied by a solid-state inverter.

Instrumentation — Both cockpits are fully instrumented to cus-

tomers specification.

Communications — Single or dual system VHF, UHF and/or

HF Systems to customers specification. An audio integrating

system controls the audio services from the communication,

navigation and interphone Systems.

Navigation system — Provides flight environmental, attitude

and direetion data, and ground-transmitted position deter-

mining information utilizing customer-specified avionic

equipment.

Escape system — Polish-made LEK-F1 ejection seats; optio-

nally Martin Baker Mk. CH15A or McDonnell-Douglas MI-

NIPAC II can be used. Both seats can be ejected in sequence

by Command from the rear cockpit or by individual opera-

tion. The seats eject through the canopy.

Optional equipment — Includes various flight instrumentation

and avionic Systems, propeller de-icing, emergency locator

transmitter, anti-g system etc. Pilot equipment, including

fighterstandard helmet, oxygen masks, anti-g trousers, flying

suits and boots, can be supplied. Any other customer require-

ment will be investigated.

Podstawowe dane techniczne PZL-130TC

Masy:

Masa własna

1450 kg

Masa maks. akrobacyjna

2000 kg

Masa maks. na podwieszeniach

800 kg

Obciążenie powierzchni

154-208 kg/m 2

Obciążenie mocy

2,11-2,84 kg/KM

Wymiary i geometria:

Rozpiętość

9,00 m

Długość

9,00 m

Rozstaw kół

3,53 m

Baza podwozia

2,90 m

Szerokość kabiny

0,90 m

Średnica śmigła

2,40 m

Powierzchnia skrzydła

13,00 m 2

Wydłużenie

6,23

Profil skrzydła

NACA 64-215

Skręcenie geometryczne

Profil usterzenia poziomego

NACA 0010

Osiągi (dla masy 2000 kg, bez podwieszeń, ISA):

Maks. prędkość na poziomie morza

508 km/h

Maks. prędkość na H = 6000 m

560 km/h

Maks. prędkość wznoszenia

10,058 m

Zasięg

— bez zbiorników podwieszonych, bez rezerwy;

z prędkością 555 km/h

1100 km

— ze zbiornikami podwieszonymi 2 x 340 1,

bez rezerwy; z prędkością 514 km/h

2300 km

Start na 15 m

266 m

Dobieg

184 m

Porównanie osiągów poszczególnych wersji samolotu

TURBO-ORLIK

Wersja

PZL-130TC

PZL-130TB

PZL-130TD

PZL-130TE

Osiągi

Prędkość maks. po-

zioma H = 0, w km/h

Prędkość maks.

H = 6000, w km/h

Prędkość maks. wzno-

szenia H = 0, w m/s

Rozbieg H = 0, w m

Zasięg Q pa l = 540 1,

w km

508

454

430

560

501

465

20,6

172

13,3

222

13,3

222

11,8

260

930

970

1150

1260

PZL-130TC TURBO-ORLIK

General Description

The PZL-130TC TURBO-ORLIK is a fully aerobatic turboprop

two-seat trainer.

As a result of specific design, the airplane comprises jet-like

handling qualities, maintainig low training costs, characteristic

for turboprop power.

Due to these features, a wide trainig syllabus is possible, con-

taining also the phases normally executed on costly jets only.

The jet-pilot cues on a propeller-driven plane are the result

of the following:

— aircraft general geometry — low aspect ratio wing and

Masa maks. użytkowa

2700 kg

Wysokość

3,10 m

Pułap operacyjny

20,6 m/s

Rozbieg

172 m

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: