Klucz_do_uczenia_się.rtf

„KLUCZ DO UCZENIA SIĘ – podejście Wygotskiego do wczesnej edukacji”

WYGOTSKI urodził się 17 listopada 1896 na Białorusi a zmarł 10 czerwca 1934 w Moskwie. Żył zaledwie 38 lat. Był psychologiem i pedagogiem rosyjskim, profesorem w Moskiewskim Instytucie Psychologii Eksperymentalnej. Był twórcą społeczno-kulturowej teorii poznania i nauczania, która jest jednocześnie teorią edukacji.

Według niego:

·         uczenie się nie jest wyłącznie samodzielnym badaniem świata, lecz raczej poznaniem i stosowaniem metod poznawczych, dostępnych w danej kulturze,

·         kultura, otaczające środowisko i język stanowią główny element psychicznego rozwoju dziecka,

·         najważniejsze jest pokazanie dzięki uniwersalnych umiejętności myślowych wspólnych dla wszystkich ludzi i umożliwiających odniesienie sukcesu w dowolnych przedsięwzięciach,

·         nauczanie nie powinno bazować na umiejętnościach dziecka w danym momencie, lecz zawsze powinno być nastawione na zdobywanie przez nie nowych umiejętności.

Wygotski powiedział -„KAŻDE DZIECKO, BEZ WZGLĘDU NA SWOJĄ INTELIGENCJĘ, MUSI ZDOBYĆ PODSTAWOWE UMIEJĘTNOŚCI POZNAWCZE, BY MOGŁO LOGICZNIE MYŚLEĆ, POSTRZEGAĆ ŚWIAT, BY WIEDZIAŁO, JAK NALEŻY SIĘ UCZYĆ I BY MOGŁO WYKORZYSTAĆ SWOJĄ INTELIGENCJĘ PRZY POZNAWANIU ŚWIATA I SAMODZIELNYM ROZWIĄZYWANIU NAPOTYKANYCH PROBLEMÓW”.

Nauczycielom Wygotski daje teoretyczne podwaliny skutecznej praktyki. Określa kluczowe elementy udanego nauczania, uczenia się o rozwoju – w taki sposób, że można powiedzieć do siebie samego: „Ach, oto, dlaczego robię to, co robię! Więc to dzieje się w umyśle dziecka”

Wierzył, że prawdziwa edukacja nie polega na samym przyswojeniu określonej wiedzy lub umiejętności – polega na rozwoju umiejętności uczenia się dzieci, czyli ich umiejętności jasnego i kreatywnego myślenia, planowania i realizowania swoich planów oraz komunikowania swojego rozumienia na wiele sposobów.

Wierzył, że może zostać to osiągnięte poprzez zapewnienie dzieciom zestawu narzędzi kulturowych, przydatnych w myśleniu i tworzeniu.

Społeczno – kulturowa teoria Lwa Wygotskiego stanowi podstawę teoretyczną omawianego przez nas programu „Klucz do uczenia się”, który powstał w Wielkiej Brytanii. A jego najważniejszym celem jest nauczenie dzieci jak zdobywać wiedzę i umiejętności.

W tym samym roku, co Wygotski urodził się także PIAGET, którego poglądy pedagogiczne są bardziej znane choć są one odwzorowywane i budowane na bazie poglądów Wygotskiego. Dla większego rozjaśnienia przedstawiamy Wam ich założenia na zasadzie porównania.

Porównianie  MONTESSORI i Wgotskiego, których poglądy i założenia dotyczą pedagogiki przedszkolnej.

„KLUCZ DO UCZENIA SIĘ” to nowatorski program edukacyjny opracowany przez wybitnych pedagogów i psychologów rosyjskich i angielskich na podstawie teorii i badań Lwa Wysockiego

System edukacji funkcjonujący w Polsce, ale także w wielu innych krajach świata, nastawiony jest na zapamiętywanie i odtwarzanie informacji. Program „Klucz do uczenia się” oferuje zupełnie inne podejście.

Naszym zdaniem jest warty uwagi, ponieważ:

·         zamiast uczyć dziecko odtwarzania zapamiętanych informacji, uczy samodzielnego myślenia i szybkiego nabywania wiedzy,

·         wykorzystuje posiadane przez dziecko umiejętności do rozwijania obecnych i nabywania nowych zdolności,

·         rozwija umiejętności, które będą przydatne dziecko w szkole np. zdolność do wynajdywania niestandardowych rozwiązań,

·         podstawowym jego założeniem jest praca w grupie, dzięki której dziecko ma możliwość poszerzania swoich horyzontów. Dzieci pracując tą metodą pobudzają się wzajemnie do poszukiwania nowych, bardzo różnorodnych rozwiązań. Znajdują tak ogromną ilość pomysłów, że z całą pewnością nie udałoby się ich odnaleźć w pojedynkę. Podczas pracy grupowej zachodzi jeszcze jeden ważny proces – dziecko przechodzi od myślenia o sobie jako jedynym centrum zainteresowania do myślenia o sobie jako ważnym elemencie całej społeczności,

·         wzmacnia poczucie wartości dziecka gdyż nauczyciel utwierdza je w tym, że każdy jego pomysł jest wartościowy, że jest ważnym i wyjątkowym uczestnikiem grupy, a to, co mówi jest ciekawe i potrzebne,

·         celem jest budowanie trwałych fundamentów dających podstawy solidnej i usystematyzowanej wiedzy,

·         uwzględnia on fakty, że, najszybszy rozwój mózgu człowieka następuje do 6 roku życia, dlatego dziecko może w tym czasie rozwinąć większość swoich zdolności, od których będzie zależała jego nauka w późniejszym życiu. W tym okresie powstaje największa liczba połączeń nerwowych, więc jest to decydujący czas dla rozwoju dziecka, które uczy się poprzez zabawę. Jest to jedyny okres w życiu, kiedy uczenie się jest łatwe, radosne a przede wszystkim najbardziej efektywne. (obrazek z mózgiem stymulowanym i nie).

Głównym przesłaniem tego programu skierowanym do pedagogów jest pogląd, że nauczyciel ma pomóc dziecku otworzyć drzwi do uczenia się wszystkiego. Zatem ma ono od niego otrzymać KLUCZ UNIWERSALNY a nie tylko klucz do uczenia się np. matematyki.

Edukacja ma być transformacją – przejściem od niższych funkcji mentalnych do wyższych FUNKCJI MENTALNYCH. (tabelka funkcje mentalne)

Współtwórczynią wszystkich 19 MODUŁÓW PROGRAMU jest Galina Dolya, która prowadziła konferencję. Przyrównuje ona maluchy uczące się i bawiące tymi metodami do gąsieniczek, które z czasem przeobrażają się w kolorowe wysoko fruwające motyle. Stąd podział programu na dwie grupy. (tabelka moduły programu klucz do uczenia się + opis modułów).

Do każdego z tych modułów dopasowane są odpowiednie zajęcia.

Wszystkie zajęcia powinny rozpoczynać się od gimnastyki paluszków.

Sposoby na ich rozgrzanie:

·         zabawa mała piłeczką z wystającymi kolcami - pokazujemy

·         zabawa pierścionkiem - pokazujemy

·         masowanie paluszków

·         kręcenie malutkich bączków

·         zabawy z pacynkami -

·         i wszystkie inne zabawki, w których dziecko używa palcy, którymi pisze

UMIEJĘTNOŚCI uczenia się są tym, co określana tempo i elastyczność, z jaką przyjmujemy oraz jesteśmy w stanie zastosować nową wiedzę i umiejętności.

Dzieci muszą posiadać umiejętności językowe, matematyczny, muzyczne, fizyczne, wizualne, intrapersonalne oraz interpersonalne, ale także umiejętności komunikatywne, samoregulacji i umiejętności poznawcze. Dzieci muszą być zrozumiane przez innych i muszą być w stanie zrozumieć innych. Powinny mieć umiejętność planowania i kierowania swoją własną uwagą i zachowaniem.

Według klucza gotowość szkolna nie oznacza opanowania umiejętności czytania, pisania i liczenia. Jest to gotowość nauczenia się jak pisać, czytać i liczyć, bo rozwijając umiejętności rozwijamy możliwości.

Kluczem do ludzkiej inteligencji – cechy, która odróżnia nas os zwierząt - jest umiejętność wykorzystywania różnego rodzaju NARZĘDZI. Oprócz narzędzi fizycznych odkryliśmy również narzędzia psychologiczne, które poszerzają nasze umiejętności umysłowe. Tymi narzędziami są systemy symboli, które wykorzystujemy do komunikowania się i do analizowania rzeczywistości. Obejmują one znaki, symbole, mapy, plany, cyfry, notacja muzyczna, schematy, modele, obrazy a przede wszystkim język

Najbardziej uniwersalnym narzędziem kulturowym jest JĘZYK.

Wygotski twierdził, że myśl jest uzewnętrznionym językiem. W trakcie zabawy, małe dzieci na bieżąco komentują rozwój akcji: a teraz pociąg okrąża wieże, i teraz uderza w wieże i ojej wieża się przewraca”. Te wypowiedzi to wewnętrzne monologi i wraz z upływem czasu zewnętrzny monolog zostaje uwewnętrzniony przybierając formę myśli. Oznacza to, że rozwój myśli jest determinowany lingwistycznymi umiejętnościami.

Istotną rolę zatem odgrywają  WSKAZÓWKI I NARZĘDZIA dostarczane dziecku, Dorośli mają dać pomoc dziecku a nie robić czegoś za nie.

Głównym i niezbędnym czynnikiem w rozwoju są wskazówki.

A więc każdy nauczyciel powinien sobie stworzyć taką magiczna skrzynkę z narzędziami i świadomie z nich korzystać, aby osiągnąć zamierzony cel.

Może ona mieć charakter symboliczny bądź dosłowny. Symboliczna skrzynka z narzędziami to wszystkie techniki i metody, które stosujemy wobec dziecka a dosłowna to wszytki namacalne, materialne przedmioty.

ZAWARTOŚĆ MAGICZNEJ SKRZYNKI: ;-)

I.                                                                                                                                                                                                     znak zakazu – naklejamy go w miejscu do którego dziecko nie powinno mieć dostępu lub w miejscu niebezpiecznym. Pomaga on dziecku kontrolować swoje zachowanie, jest jasnym przekazem czego nie wolno mu zrobić

II.                                                                                                                                                                                                  figury geometryczne do wkładania – dzięki nim dziecko poznaje kształty geometryczne, wielkości i kolory, uczy się dopasowywać

III.                                                                                                                                                                                              samochody do wkładania od najmniejszego do największego – gdzie dziecko wykonuje to na zasadzie prób i błędów tzn. że jest na niższym poziomie rozwoju niż dziecko które najpierw myśli a potem bezbłędnie je składa

IV.                                                                                                                                                                                                drewniane klocki w różnych kształtach geometrycznych – to z nich dzieci tworzą różne konstrukcje, planują, projektują i budują. Możemy je potem poprosić żeby narysowały je na papierze z różnych perspektyw – od przodu, z góry i z boku

V.                                                                                                                                                                                                   pacynki - myszka sprawdza się świetnie gdy chcemy uspokoić dzieci - dajemy ją na środkowy palec i chowamy, wystawiamy ogonek i mówimy, że nasza myszka jest nieśmiała i wychodzi tylko wtedy, kiedy jest cicho

VI.                                                                                                   &#x...