dr Magdalena Lachman
Katedra Literatury Polskiej XXI i XXI wieku
Wydział Filologiczny
konsultacje (semestr zimowy 2009/2010): poniedziałek 15.30-17.00 (s. 401)
kontakt e-mailowy: magdam@uni.lodz.pl
UWAGA: istnieje możliwość indywidualnego ustalenia terminu konsultacji w zależności od potrzeb (w tej sprawie proszę o kontakt – najlepiej drogą e-mailową lub bezpośrednio po zajęciach)
LITERATURA NAJNOWSZA
semestr zimowy i letni 2009/2010
[FILOLOGIA POLSKA – STUDIA DZIENNE, I ROK]
TERMINY ZAJĘĆ W SEMESTRZE ZIMOWYM:
gr. I poniedziałek 13.30-15.00, s. 209 (12 X, 26 X, 16 XI, 30 XI, 14 XII, 4 I 2010, 18 I 2010)
gr. II poniedziałek 13.30-15.00, s. 209 (19 X, 9 XI, 23 XI, 7 XII, 21 XII, 11 I 2010, 25 I 2009)
gr. III poniedziałek 10.00-11.30, s. 405 (12 X, 26 X, 16 XI, 30 XI, 14 XII, 4 I 2010, 18 I 2010)
gr. IV poniedziałek 10.00-11.30, s. 405 (19 X, 9 XI, 23 XI, 7 XII, 21 XII, 11 I 2010, 25 I 2009)
gr. V poniedziałek 11.45-13.15, s. 405 (12 X, 26 X, 16 XI, 30 XI, 14 XII, 4 I 2010, 18 I 2010)
gr VI poniedziałek 11.45-13.15, s. 405 (19 X, 9 XI, 23 XI, 7 XII, 21 XII, 11 I 2010, 25 I 2009)
UWAGA [dotyczy gr. I, III i V, mających zajęcia w tygodniu A]: W związku z moim wyjazdem na konferencję zajęcia 16 XI najprawdopodobniej się nie odbędą. Najprostszym sposobem ich odrobienia niezakłócającym harmonogramu spotkań jest odbycie połączonych zajęć 23 XI, czyli w kolejny poniedziałek, zarezerwowany dla tygodnia B (10.00-11.30 – gr. III i IV; 11.45-13.15 – gr. V i VI; 13.30-15.00 – gr. V i VI). Możliwość odbycia takich wspólnych zajęć jest uzależniona m.in. od dostępu do sali ze sprzętem audiowizualnym. Jeśli zaszłyby jakieś nieprzewidziane okoliczności, to rozwiązanie może jeszcze ulec modyfikacji. Będę informować Państwa o wszystkim drogą e-mailową, ale już teraz bardzo proszę wstępnie zarezerwować sobie podany termin.
ZALICZENIE: ocena (skala 2-5) po całym cyklu zajęć, czyli w semestrze letnim
[w semestrze zimowym ocena lub zaliczenie – wg uznania i wkładu w zajęcia]
WARUNKI ZALICZENIA:
· obecność i aktywność na zajęciach (dopuszczalna 1 nieusprawiedliwiona nieobecność w semestrze); zaliczenia indywidualne możliwe tylko w naprawdę wyjątkowych losowych wypadkach, ale pod warunkiem obecności na co najmniej 3 zajęciach w każdym semestrze;
UWAGA: istnieje możliwość odrabiania zajęć poprzez obecność na nich z grupami równoległymi
· przygotowanie (ze względu na dużą liczbę uczestników zajęć w grupach 2-3osobowych) krótkiego pisemnego wprowadzenia do wyznaczonych zajęć (np. w formie notatki lub konspektu, ewentualnie mikroeseju lub prezentacji multimedialnej – formuła otwarta, do indywidualnego uznania), obejmującego charakterystykę sylwetki twórczej omawianego pisarza i/lub zjawiska poddawanego analizie; proszę uwzględnić podstawowe wiadomości faktograficzne dotyczące konkretnej twórczości, dane dotyczące jej recepcji i w ogóle wszystkie nasuwające się zagadnienia, a także spis źródeł (książki, artykuły, strony internetowe, inne media), z których pochodzą zgromadzone przez Państwa informacje; proszę koniecznie przemyśleć i sformułować kilka pytań (minimum trzy), które warto byłoby zadać na zajęciach podczas omawiania konkretnej propozycji artystycznej; proszę tak sformułować pytania, by były zachętą do wspólnej dyskusji; mile widziana inwencja, pomysłowość i wkład własny w opracowaną problematykę.
Przygotowaną pracę (wraz z pytaniami) proszę dostarczyć mi przed zajęciami (podczas moich konsultacji lub najlepiej drogą e-mailową – najpóźniej do czwartku w tygodniu poprzedzającym zajęcia). Na osoby, które nie zdołają wywiązać się z zalecanego zadania w przewidzianym terminie, czeka dodatkowy temat do samodzielnego opracowania – w formie pisemnej lub ustnej. J Pod rozwagę!!!
PROGRAM ZAJĘĆ
UWAGA: Odbitki niektórych trudniej osiągalnych utworów literackich będą dostępne przed zajęciami w Bibliotece Polonistycznej (w teczce z moim nazwiskiem i napisem: „Literatura najnowsza, I rok”). Będzie można skorzystać z nich na miejscu lub wypożyczyć na krótko, żeby powielić tekst we własnym zakresie.
1. Literatura na rynku idei (?) – wokół uwarunkowań współczesnego życia literackiego
LEKTURA PODSTAWOWA:
P. Czapliński, P. Śliwiński, Przełom: warunki, oznaki, omamy, [w:] Literatura polska 1976-1998. Przewodnik po prozie i poezji, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999, s. 208-238.
LEKTURA POMOCNICZA:
D. Nowacki, K. Uniłowski, Do Czytelnika¸ [w:] Była sobie krytyka... Wybór tekstów z lat dziewięćdziesiątych i pierwszych, oprac. i wstęp D. Nowacki, K. Uniłowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2003, s. 7-42.
P. Czapliński, Powrót centrali. Literatura w nowej rzeczywistości, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007.
D. Nowacki, Dwanaście groszy. Wokół prozy polskiej lat dziewięćdziesiątych, [w:] Zawód: czytelnik. Notatki o prozie polskiej lat 90., Znak, Kraków 1999, s. 14-37.
ZAGADNIENIA:
· kategoria przełomu w literaturze po 1989 roku – sposób rozumienia i kontrowersje
· modele i sposoby uprawiania literatury po 1989 roku (na tle wcześniej obowiązujących)
· role i powinności pisarskie – uwarunkowania historyczne
· w kręgu zadań i możliwości pisarskich – sytuacja debiutanta minionej i obecnej dekady
· twórczość literacka po 1989 roku – wybrane zjawiska, konteksty i kręgi odniesień
· wokół mechanizmów współczesnego życia literackiego (czynniki wpływające na recepcję, rola krytyki literackiej, konkursy i nagrody literackie, rynek wydawniczy, najważniejsze pisma literackie, medialne uwikłania i meandry pisarstwa…)
· jak zmienia się obraz literatury polskiej XX wieku, jeśli uwzględnia się w nim najnowsze zjawiska literackie?
ZADANIE DO WYKONANIA:
Na podstawie zalecanej lektury oraz innych dowolnych źródeł proszę przygotować co najmniej dwie zagadki dotyczące szeroko rozumianych zagadnień z zakresu współczesnego życia literackiego z przeznaczeniem do wykorzystania podczas zajęć. Proszę o wcześniejsze (najpóźniej do środy w tygodniu poprzedzającym zajęcia) dostarczenie drogą e-mailową wymyślonych zagadek wraz z rozwiązaniami. Bardzo proszę o samodzielną pracę i niekonfrontowanie się przed zajęciami, jeśli chodzi o przygotowany materiał, ponieważ jest to jednym z warunków powodzenia zajęć.
2. Miejsce i znaczenie „bruLionu” w literaturze lat 90. XX wieku
LEKTURA OBOWIĄZKOWA:
P. Czapliński, P. Śliwiński, Krótka historia „bruLionu”, [w:] Literatura polska 1976-1998. Przewodnik po prozie i poezji, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999, s. 222-223.
P. Dunin-Wąsowicz, K. Varga, „bruLion”, [w:] Parnas bis. Słownik literatury polskiej urodzonej po 1960 roku, wyd. III, Lampa i Iskra Boża, Warszawa 1998, s. 20-24.
P. Czapliński, Niezależność. (O dziedzictwie „bruLionu"), [w:] Ruchome marginesy. Szkice o literaturze lat 90., Znak, Kraków, 2002, s. 43-59.
LEKTURY POMOCNICZE:
A. Horubała, „bruLionu” przygoda z wolnością, [w:] Marzenie o chuliganie, Biblioteka „Debaty”, Warszawa 1999.
M. Wieczorek, „bruLion”- fenomen skutecznej działalności w kulturze, „Przegląd Humanistyczny” 1996 nr 3, s. 131-152.
M. Wieczorek, „bruLion”. Instrukcja obsługi, Korporacja Ha!art, Kraków 2005.
Wygrać kulturę – rozmowa z Robertem Tekieli o „bruLionie”, [w:] P. Marecki, Pospolite ruszenie. Czasopisma kulturalno-literackie w Polsce po 1989 roku. Rozmowy z redaktorami, Korporacja Ha!art, Kraków 2005, s. 31-44.
· ogólne informacje dotyczące pisma (okoliczności powstania, redaktorzy, autorzy, publikowane teksty, zakres poruszanej problematyki, istotne wyznaczniki odrębności na polskim rynku czasopism kulturalnych na początku lat 90.)
· działalność popularyzatorska i wydawnicza pisma
· „brudnopis całej naszej kultury”? – wokół strategii „bruLionu”
· dziedzictwo i znaczenie „bruLionu” w polskiej kulturze literackiej ostatniego dwudziestolecia
3. O pokoleniu „bruLionu” – na przykładzie twórczości poetyckiej
LEKTURA OBOWIĄZKOWA WYBRANYCH UTWORÓW, w szczególności:
Marcin Baran, Sny słodkie jak chuj
Marcin Baran, Sendecki, Świetlicki, Wiersz wspólny (półfinałowy)
Miłosz Biedrzycki, Asklop
Miłosz Biedrzycki, Hołd (dwa sonety)
Dariusz Brzóska-Brzóskiewicz – wybrane haiku i wiersze z tomu Złote myśli psa
Darek Foks, Udręka i ekstaza
Paweł Marcinkiewicz, Przesłanie Pana Propera
Marcin Świetlicki, Dla Jana Polkowskiego
Marcin Świetlicki, ...ska
Marcin Świetlicki, Przed wyborami
Marcin Świetlicki, McDonald’s
Robert Tekieli, Przyszli barbarzyńcy
UWAGA: Kserokopie utworów będą dostępne do powielenia przed zajęciami w BIBLIOTECE POLONISTYCZNEJ.
Wiersze tych i innych twórców można także odnaleźć w ich tomikach poetyckich oraz m.in. w antologiach:
Macie swoich poetów, Lampa i Iskra Boża, Warszawa 1995; wyd. II rozszerz., Lampa I Iskra Boża, Warszawa 1997.
Po Wojaczku 2 – Brulion i Niezależni, wybór i red. J. Klejnocki, Dom Księgarski i Wydawniczy Fundacji Polonia, Warszawa 1992.
Wojciech Wilczyk, Antologia Oficyna Literacka, Kraków 1999.
Roman Honet, Mariusz Czyżowski, Antologia nowej poezji polskiej 1990-2000, Zielona Sowa, Kraków 2004.
Tadeusz Dąbrowski, Poza słowa. Antologia wierszy 1976-2006, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2006.
LEKTURY POMOCNICZE (do wyboru):
P. Bratkowski, Terrorysta w piaskownicy, „Gazeta o Książkach” [dodatek do „Gazety Wyborczej”] 1993 nr 4.
K. Dunin, Przeszli barbarzyńcy?, „Ex Libris” 1995 nr 69.
R. Grupiński, I. Kiec, Czas Kultury, Brulion i inni, [w:] Niebawem spadnie błoto, czyli kilka uwag o literaturze nieprzyjemnej, Poznań 1997, s. 11-20.
J. Klejnocki, Brulionizacja?, „Ex Libris” 1995 nr 70.
J. Klejnocki, J. Sosnowski, Z wnętrza akwarium; Od solidarności do mnogości, [w:] Chwilowe zawieszenie broni. O twórczości tzw. pokolenia„bruLionu” (1986-1996), Wydawnictwo Sic!, Warszawa 1996, s. 5-39.
P. Śliwiński, Poetyka bez etyki?, [w:] Z perspektywy końca wieku, pod. red. J. Abramowskiej, A. Brodzkiej, Rebis, Poznań 1997, s. 255-271 (lub w: Przygody z wolnością. Notatki o poezji współczesnej, Znak, Kraków 2002, s. 135-141.
P. Śliwiński, Polowanie na arcydzieło, [w:] Przygody z wolnością. Notatki o poezji współczesnej, Znak, Kraków 2002, s. 135-244.
· kategoria pokolenia w badaniach literackich – historia pojęcia, sposoby użyć, przydatność
· pokolenie „bruLionu” – specyfika i wyróżniki oraz sylwetki twórcze wybranych reprezentantów (np. Marcin Świetlicki, Jacek Podsiadło, Miłosz Biedrzycki, Darek Foks, Marcin Baran, Marcin Sendecki, Robert Tekieli, Dariusz Brzóska-Brzóskiewicz...)
· poeci kręgu „bruLionu” – wypowiedź zbiorowa a indywidualne cechy stylu
· najważniejsze tendencje w poezji autorów związanych lub kojarzonych z „bruLionem”
· poetyka bez etyki?
4. Strategia skandalu – Kabaret Metafizyczny i Polka Manueli Gretkowskiej
M. Gretkowska, Kabaret Metafizyczny, W.A.B., Warszawa 1994 (lub późniejsze wydanie).
M. Gretkowska, Polka, W.A.B., Warszawa 2001.
LEKTURA NADOBOWIĄZKOWA, ALE POŻĄDANA I MILE WIDZIANA:
M. Gretkowska, Podręcznik do ludzi. Tom I i ostatni czaszka, Wydawnictwo Beba Mazeppo & Company, Warszawa 1996 (lub inne wydanie).
LEKTURA POMOCNICZA (do wyboru):
P. Czapliński, Sztuka prozatorska Manueli Gretkowskiej, „Kresy” 1997 nr 2, s. 72-84.
P. Czapliński, P. Śliwiński, Gorszycielka na rynku książki, [w:] Kontrapunkt. Rozmowy o książkach, Obserwator, Poznań 1999, s. 215-218.
A. Nacher, W labiryncie nowej wrażliwości. (Na marginesie „Podręcznika do ludzi” Manueli Gretkowskiej), „Ruch Literacki” 1998 z. 1, s. 101-111.
M. Raukuć, Opowiadanie opowieści. Problem fabuły i konstrukcji literac...
Szatanirro