Płodność – Ctlife.pdf - Literatura - polak-maly

Płodność – siła natury w człowieku

Płodność – możliwość dania życia nowemu człowiekowi. Cóż to za siła, która jednych napawa lękiem a innych

wprowadza w zachwyt i zdumienie. Jedni z nią walczą za pomocą antykoncepcji a inni płaczą bo nie mogą sobie

poradzić z jej brakiem. Co to za siła? Czy możemy nad nią zapanować? Wykorzystać do swoich celów? Postaramy się

prześledzić to, co wiemy na temat ludzkiej płodności i to, co możemy z tej wiedzy wykorzystać do naszych własnych

celów.

Płodność mężczyzny

jest stała, zaczyna się w okresie dojrzewania i trwa praktycznie do końca jego życia. Jest głównie związana z produkcją

plemników. Dlatego każdy akt seksualny podjęty przez mężczyznę jest potencjalnie płodny. Mężczyzna zawsze może

stać się ojcem – dać nowe życie. Stąd naturalnie głównie na nim spoczywa odpowiedzialność za nowe życie, któremu

tak hojnie może dać początek.

Płodność kobiety

jest okresowa, zależna od jej cyklu miesiączkowego. Rozpoczyna się w wieku dojrzewania (pierwszym cyklem

miesiączkowym) i kończy menopauzą w wieku ok. 50 lat (ostatnim cyklem miesiączkowym). W każdym płodnym

cyklu, niezależnie od jego długości, u kobiety pojawia się komórka jajowa (lub komórki, jeśli mają być bliźniaki lub

trojaczki) i może dojść do jej (ich) zapłodnienia. Takie pojawienie się komórki jajowej nazywamy owulacją .

Niezależnie od długości trwania cyklu, czy jest to 60 dni czy 25, kobieta może zostać matką przez mały okres trwania

każdego płodnego cyklu. Czas ten wyznaczony jest przez pojawienie się w jej ciele komórki jajowej oraz innych

specyficznych warunków takich jak: śluz płodny, długość życia plemników mężczyzny w tym śluzie kobiety,

dojrzałości plemników itp. Wszystkie te warunki wyznaczają płodności pary.

Płodność pary

wynosi maksymalnie 9 dni w dowolnie długim cyklu. Ponieważ plemniki żyją maksymalnie 7 dni (w literaturze

przyjmuje się 3-5dni, ale dla zrozumienia płodności przyjmujemy maksymalną zanotowaną żywotność plemników) to

wcześniejsze współżycie niż 7 dni przed owulacją nie może doprowadzić do poczęcia, bo plemniki nie dożyją do

pojawienia się komórki jajowej. Współżycie po 48 godzinach od owulacji nie doprowadzi do poczęcia, bo mechanizm

cyklu działa tak, że po 24 godzinach od pierwszej owulacji niemożliwe jest wystąpienie kolejnych a komórka jajowa

żyje tylko 24 godziny. Jeśli wystąpi mnoga owulacja to tylko w 24 godziny od wystąpienia pierwszej. Zatem

maksymalny czas płodności pary ludzkiej wynosi 9 dni na cykl. Przeciętnie jest to czas znacznie krótszy (ok. 5 dni), ale

podajemy tu maksymalny czas, żeby sobie uświadomić jak działa ludzka płodność. Po owulacji do końca cyklu nie

może dojść do poczęcia, gdyż nie ma w organizmie kobiety komórki jajowej. Dlaczego tak jest opiszemy poniżej.

Fazy cyklu

Przyjmuje się że cykl ma 3 fazy wyznaczone przez owulację: fazę niepłodności przedowulacyjnej, której długość może

być zmienna, fazę płodności wynoszącą maksymalnie 9 dni oraz fazę niepłodności poowulacyjnej wynoszącą ok. 14 dni

(+/- 2 dni).

Jak się mają fazy cyklu do jego długości?

Zmienną długość cyklu można łatwiej zrozumieć zrównując ich końce i patrząc na ich początki. Można powiedzieć, że

owulacja występuje zazwyczaj 14 dni od końca cyklu niezależnie od czasu jego trwania. Zatem wyznaczenie owulacji

na podstawie długości poprzednich cyklów nie jest proste wtedy, gdy kobieta ma nieregularne cykle. Trzeba się

posłużyć innymi wskaźnikami płodności, same obliczenia nie wystarczą.

Wskaźniki płodności

Mamy 6 głównych wskaźników płodności oraz szereg innych pomocniczych: podstawową temperaturę ciała (PTC),

śluz szyjki macicy, odczucia w pochwie oraz wysokość, twardość i otwartość ujścia szyjki macicy do pochwy. PTC i

obserwacja śluzu i odczuć wystarczą do bardzo dobrej diagnozy stanu płodności kobiety. Im lepiej kobieta potrafi

zbierać informacje na temat jej wskaźników płodności, tym więcej informacji może z nich wyciągnąć.

Jak rozpoznać owulację?

Wskaźnikiem owulacji są: tzw. skok temperatury, dzień szczytu śluzu, czas trwania fazy wyższych temperatur oraz

korelacja tych wskaźników. Skok temperatury pojawia się po owulacji pod wpływem działania progesteronu na

ośrodek regulacji temperatury znajdujący się w mózgu. Ponieważ po owulacji pęknięty pęcherzyk z którego wydostała

się komórka jajowa produkuje progesteron przez ok. 14 dni dlatego przez tyle czasu PTC jest na wyższym poziomie niż

przed owulacją. Po 14 dniach jeśli nie doszło do poczęcia progesteron przestaje być produkowany, poziom jego we krwi

spada a macica reaguje na ten spadek miesiączką. Jeśli dojdzie do poczęcia progesteron jest dalej produkowany i po

tym możemy poznać, że kobieta jest w ciąży. Nie trzeba żadnych testów ciążowych ani wizyty u ginekologa, żeby

stwierdzić, że poczęło się dziecko, wystarczy obserwować PTC i już kolejnych 18 dni wyższej temperatury daje nam

pewność, że zostaliśmy rodzicami. 266 dni po dniu skoku możemy spodziewać się narodzin dziecka – bo tyle

przeciętnie trwa okres ciąży.

Przed owulacją na skutek działających estrogenów szyjka macicy produkuje śluz, który im bliżej owulacji staje się

rozciągliwy (rozciąga się na co najmniej 2 cm) przejrzysty, kobieta zaczyna odczuwać mokrość w pochwie, pojawia się

uczucie naoliwienia. Po owulacji sytuacja się diametralnie zmienia, pojawia się odczucie suchości, śluz staje się

nierozciągliwy, mętny, lub zanika całkowicie. Ujście szyjki macicy do pochwy tuż przed owulacją staje się miękkie i

otwarte a jej położenie coraz wyższe. Po owulacji szyjka twardnieje, zamyka się i opada. W okolicach owulacji

pojawiają się też bóle owulacyjne, napięcie w piersiach oraz zmiany nastrojów. Wszystkie te wskaźniki można łatwo

obserwować i jeśli wzajemnie się nakładają to znak, że owulacja jest już blisko. Jeśli planujemy poczęcie dziecka to

czas aby podjąć współżycie. Ponieważ plemniki dojrzewają ok. 78 dni ważne jest aby nie współżyć zbyt często ale w

czasie najbardziej płodnym. Wtedy jest szansa, że zbierze się w nasieniu wystarczająca liczba dojrzałych plemników.

Częste współżycie może sprawić, że w czasie płodnym nie będzie na tyle dojrzałych plemników, żeby mogły one

doprowadzić do poczęcia. Ważne jest też, żeby po współżyciu kobieta pozostała w pozycji sprzyjającej wniknięciu

plemników do macicy, czyli na plecach z uniesionymi nieco biodrami (np. na poduszce pod pośladkami).

Jak rozpoznać czas niepłodności przedowulacyjnej?

Inaczej wyznacza się czas niepłodności przedowulacyjnej a inaczej czas niepłodności poowulacyjnej. Ten pierwszy

wyznacza się za pomocą informacji z poprzednich cyklów. Wiele jest na to metod. Można przyjąć 2 reguły

obliczeniowe i dwie objawowe: „minus 20 dni” i „minus 8 dni” oraz regułę śluzową i szyjkową. Reguła „minus 20 dni”

brzmi tak: od najkrótszego cyklu z ostatnich 12 cyklów należy odjąć liczbę 20. Reguła „minus 8 dni” brzmi: od

najwcześniejszego dnia pomiaru wyższej PTC w ostatnich 12 cyklach należy odjąć liczbę 8. Najwcześniejszy z tych

wyznaczonych dni jest ostatnim dniem niepłodności przedowulacyjnej chyba, że wcześniej pojawi się śluz lub szyjka

podniesie sie, zmięknie lub się otworzy. Jeśli tak się zdarzy, to w tym dniu jest już czas płodności. Okres niepłodności

przedowulacyjnej jest wyznaczany z dużą pewnością.

Jak rozpoznać czas niepłodności poowulacyjnej?

Niepłodność rozpoczyna się wieczorem dnia wyznaczonych w następujący sposób (gdy różne obliczenia wskazują

różne dni, niepłodność zaczyna się wieczorem najpóźniejszego z nich):

1. znajdujemy 3 temperatury wyższe od maksymalnej z 6 poprzedzających je temperatur niższych. Jeśli trzecia z

temperatur wyższych jest wyższa o 0.2ºC od maksymalnej z 6 niższych to ten dzień przyjmujemy do obliczeń, jeśli nie,

bierzemy 4 dzień, jeśli temperatura tego dnia jest wyższa od maksymalnej z 6 niższych (nie musi być powyżej 0.2ºC od

maksymalnej z 6 niższych).

2. ostatni dzień śluzu o cechach bardzo płodnych + 3

3. ostatni dzień szyjki uniesionej otwartej i miękkiej +3 (jeśli kobieta prowadzi takie obserwacje)

Od tak wyznaczonego dnia wieczorem zaczyna się okres niepłodności, który trwa aż do końca cyklu (czyli do dnia

przed kolejną miesiączką). Jeśli kobieta obserwuj spadek temperatury na poziom niższy, to może się spodziewać że już

nie długo będzie miała krwawienie miesięczne.

Jak rozpoznać czas najbardziej płodny?

Jeśli para pragnie począć dziecko powinna umieć znaleźć w cyklu czas kiedy podjęcie współżycie daje największe

szanse na poczęcie się dziecka. Prawdopodobieństwo poczęcia się dziecka w optymalnych warunkach Taki czas

wyznacza się w następujący sposób: patrzymy ile dni występuje u kobiety śluz płodny. Ostatnie 2 dni tego śluzu dają

największe szanse poczęcia. Jeśli kobieta mierząc rano PTC stwierdzi skok, to podjęcie współżycia rano w tym dniu

daje jeszcze duże szanse poczęcia. Wieczorem tego dnia może już być za późno.

Czy można planować płeć dziecka?

Okazuje się, że tak. Bazując na wiedzy o plemnikach, że te, które doprowadzają do poczęcia dziewczynki (XX) są

wolniejsze ale dłużej żyją oraz, że te, które doprowadzają do poczęcia chłopca (XY) są szybsze, ale krócej żyją

możemy stwierdzić, że im bliżej owulacji podejmie się współżycie tym większe prawdopodobieństwo poczęcia się

chłopca natomiast im dłużej muszą plemniki czekać na komórkę jajową tym większe prawdopodobieństwo poczęcia

dziewczynki. W praktyce wygląda to tak, że jeśli chcemy począć dziewczynkę, to należy podjąć tylko jedno współżycie

w dniu pojawienia się śluzu typu bardzo płodnego a jeśli chcemy począć chłopca to rano w dniu skoku.

Jak zdiagnozować w czym jest problem jeśli nie udaje się począć dziecka?

Zbieranie wskaźników płodności kobiety jest bardzo pomocne w diagnozie jej stanu płodności. Podamy tutaj kilka

wskazówek, które mówią o tym, dlaczego prawdopodobnie nie możemy się doczekać potomstwa:

- brak skoku temperatury: jeśli powtarza się z cyklu na cykl to znaczy, że kobieta nie ma owulacji – trzeba udać się do

specjalisty

- temperatura wyższa po skoku utrzymuje się mniej niż 10 dni: może występować niewydolność ciałka żółtego

produkującego progesteron, w związku z czym nawet gdy dziecko się pocznie, może występować z cyklu na cykl

poronienie we wczesnej fazie ciąży. Trzeba zrobić kurację, która wydłuży fazę wyższych temperatur powyżej 10 dni.

Można tutaj zastosować zioło o nazwie Pieprz Mnisi, w Polsce dostępny bez recepty pod nazwą Castagnus.

- brak śluzu typu bardzo płodnego: dotarcie plemników do komórki jajowej może nie być możliwe. Należy jeść duże

ilości marchewki (wit. A), która wpływa korzystnie na działanie błon śluzowych lub zastosować kurację syropem

wykrztuśnym (np. Guajazyl), który jako działanie uboczne korzystnie wpływa na produkcję śluzu.

- zbyt częste współżycie: myśląc logicznie, jeśli będziemy współżyć codziennie, to wreszcie trafimy w czas owulacji i

dojdzie do poczęcia. Otóż okazuje się, że błąd leży w braku wiedzy na temat dojrzewania plemników. Plemniki

potrzebują 78 dni aby dojrzeć na tyle, żeby były zdolne do zapłodnienia. Jeśli współżyje

my często większość dojrzałych plemników wydostaje się na zewnątrz w czasie niepłodnym, a te, które wydostana się

w czasie płodnym mogą już nie być na tyle dojrzałe, żeby mogło dojść do poczęcia. Stąd należy się raczej jak najdłużej

powstrzymywać od współżycia i podejmować je w czasie kiedy jest największa szansa na poczęcie.

- przegrzewanie jąder: moszna pozostaje na zewnątrz ciała mężczyzny ponieważ plemniki potrzebują niższej

temperatury do dojrzewania. Jeśli mężczyzna prowadzi siedzący tryb życia (kierowanie samochodem, praca biurowa,

obcisła bielizna) to może plemniki nie mogą dojrzewać z powodu zbyt wysokiej temperatury w mosznej. Zaleca sie

wtedy więcej ruchu, noszenie mniej obcisłej bielizny, itp.

- sklejanie sie plemników: witamina C wpływa na ruchliwość plemników, powoduje że się nie sklejają ze sobą. W

badaniach przeprowadzonych przez prof. Earla B. Dawsona na Uniwersytecie Galveston mężczyźni przyjmujący

witaminę C w ilości 1mg dziennie po upływie kilku miesięcy zostało ojcami, podczas gdy nie przyjmującym jej w

grupie badawczej nie udało się począć dziecka. Szklanka soku pomarańczowego zawiera ponad 1mg wit. C, więc

można spróbować pić szklankę soku pomarańczowego dziennie aby rozwiązać ten problem, jeśli to on jest przyczyną

niepłodności.

W interpretacji wskaźników płodności może być pomocny polski program komputerowy CTLife. Więcej

informacji na jego temat można dowiedzieć się ze strony internetowej:

www.ctlife.com.pl

Tomasz Chyra

Magister informatyki,

Autor programu CTLife

Dyplomowany nauczyciel NPR

Doradca życia rodzinnego

Wszelkie prawa zastrzeżone

Płodność – Ctlife.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: