TPW_zaliczenie.pdf

TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA_ZALICZENIE

Osobowość(czynniki warunkujące osobowość)

Osobowość - zbiór cech, predyspozycji człowieka, które określają/ wyróżniają go spośród innych.

Czynniki, które warunkują osobowość:

• zadatki genetyczne (geny)

• szeroko pojęte środowisko

• wychowanie

• aktywność własna jednostki

Koncepcje:

Behawiorystyczna; Przedstawiciele:

• Instrumentalne zachowanie człowieka – służy zdobyciu nagród( wzmocnienia pozytywne)

oraz unikaniu kar ( wzmocnienia negatywne ). Wzmocnienia pozytywne konsekwencje

zachowania człowieka są przez niego odbierane w kategoriach nagrody, Wzmocnienia

negatywne konsekwencje w zachowaniu człowieka, które są przez niego odczuwane w

kategoriach kar ( awersyjne ). Wzmocnienia pierwotne – dotyczą potrzeb biologicznych

człowieka. W związku, iż według koncepcji behawiorystycznej, człowiek jest istota

zewnątrz - sterowalna, można na niego oddziaływać stosując system wzmocnień

pozytywnych i negatywnych. Poniżej pokrótce je scharakteryzuje. Terapia awersyjna

polega na stosowaniu jednocześnie dwóch typów wzmocnień(negatywnych i

pozytywnych).

• (bodziec- reakcja) , człowiek jest postrzegany jako sterowany z zewnątrz, środowisko jest

aktywne, gdyż dostarcza bodźców, człowiek jest reaktywny ponieważ odpowiada na te

bodźce( z zewnątrz). Środowisko idealne daje idealne bodźce a człowiek odpowiada na nie

idealnie.

• Skutki karania:

• generalizowanie hamowania (brak motywacji)

• zaburzenia emocjonalne

• zachowania agresywne

• popadanie w nałogi

• unikanie źródeł karania

• Funkcje nagrody: motywacyjna: mobilizuje wychowanka do dalszych działań. Nagroda

jest skuteczniejsza niż kara.

• Wychowanie: dyrektywne (nakazowo- zakazowe). Wychowanie ma charakter dyrektywny,

polega na bezpośrednim oddziaływaniu na wychowanka, który pozbawiony jest

podmiotowości .

• Inżynieria Behawioralna : Jest to swoisty zespół technik umożliwiający sterowanie

zachowaniem człowieka. Zachowaniem człowieka można odpowiednio sterować poprzez

modyfikację ukł bodźców w środowisku zew. Czy też wprowadzając nowe bodźce.

Procedury stosowania nagród (4):

• procedura stałych odstępstw czasowych

• procedura stałych proporcji

• procedura zmiennych odstępstw czasowych

• procedura zmiennych proporcji

Psychodynamiczna: wszystko jest nieświadome. Przedstawiciele: Z. Freud, From, May,

Erickson

• Popędy: nazwane później potrzebami motywują człowieka. Popędy dzielimy na: pierwotne

i wtórne.

Aktywność jednostki jest stymulowana przez popędy/ potrzeby dążenia(inaczej wewnętrzne siły

dynamiczne), większość popędów jest nam dana przez naturę, lecz nabyta w procesie osobistego i

indywidualnego doświadczenia ( w środowisku społecznym, rodzinnym, w toku kontaktów w grup

rówieśniczych itp.). Siły dynamiczne( motywacyjne) stymulują określone zachowanie człowieka,

maja z reguły charakter nieświadomy. Człowiek nie zna swojej motywacji i nie wie jakie siły

naprawdę kierują jego zachowaniem. Do popędów pierwotnych (sił wrodzonych) należą potrzeby

biologiczne: utrzymanie optymalnej temperatury ciała, popęd seksualny, unikanie bólu, a także

odbierania bodźców i kontaktów ze światem. Popędy wtórne są rezultatem naturalnej tendencji

jednostki do samorealizacji :p. bezpieczeństwa, pragnienie przynależności. P. wtórne człowiek

zdobywa poprzez proces socjalizacji . ( Proces socjalizacji- dzieje się zawsze, nie mamy wpływu na to, że inni

ludzie jakoś na nas wpływają, kształtują nas).

• Psychoterapia: podstawowa forma(metoda) eliminacji wewnętrznych konfliktów

motywacyjnych jest właśnie psychoterapia. Eliminuje zachowanie lękowe, zachowanie

irracjonalne.

Podstawową jej funkcją jest doprowadzenie jednostki, do samoświadomości czyli istoty własnych i

określonych zachowań. Psychoterapia jest systematycznym i celowym sposobem modyfikacji i

korekty osobowości oraz leczenia zaburzeń emocjonalnych za pomocą środków psychologicznych

takich jak: słowo, mimika, więź emocjonalna. Techniki psychoterapeutyczne: rozmowa, technika

swobodnych skojarzeń, interpretacja snów, psychoterapia współczesna, psychologia dynamiczna.

Czyli → Psychoterapia- metoda kliniczna ma pomóc człowiekowi rozwiązać problem, ułatwić

wybór drogi życiowej. Rodzaje terapii: indywidualna, interpretacja snów, metoda

swobodnych skojarzeń, interpretacja komórek językowych.

• Konflikty: zewnętrzne i wewnętrzne; Konflikt wewnętrzny: między dwiema

sprzecznymi siłami, między dążeniem do osiągnięć materialnych a poszukiwaniem miłości i

przyjaźni. Konflikt zewnętrzny: powstaje wtedy gdy na drodze wiodącej do zaspokojenia

potrzeb stają przeszkody zewnętrzne gdy istnieje sprzeczność interesów między celami

jednostki a celami grupy społecznej .

• Mechanizmy obronne: pojawiają się wtedy gdy człowiek doświadcza konfliktów. Są to

nawykowe sposoby radzenia sobie z trudną sytuacją i są one nieświadome:

◦ wyparcie ( wypieranie ze świadomości czegoś z czym nie chcemy się konfrontować)

▪ projekcje( dostrzeganie cech, których nie lubimy u innych)

• racjonalizacja ( tłumaczenie siebie)

◦ substytucja( cele dla nas za trudne do osiągnięcia zastępujemy łatwiejszymi)

Humanistyczna; Przedstawiciele: Maslow, Rogers, Heath.

✗ Holistyczne spojrzenie na człowieka: czyli całościowe( człowieka traktuje się

podmiotowo), człowiek rodzi się dobry, ale robi złe rzeczy ( bo nie może tego pojąć i

natrafia na przeszkody ze środowiska) rodzi się po to by się rozwijać tzn przechodzić z

niższego na wyższy poziom, ma zdolność rozpoznawania własnych potrzeb, czyli robi coś

aby jego potrzeby były zaspokojone. Podmiotowość człowieka zostaje przywrócona;

traktuje się go jako osobę.

✗ Postawy człowieka w koncepcji:

◦akceptacja_ samego siebie i innych

▪autentyczność_należy być wiarygodnym i autentycznym

• demokratyczność_ każdy ma prawo do swojego sposoby myślenia i odczuwania

◦empatia_ umiejętność wyobrażenia sobie uczuć/emocji innej osoby

✗ Wychowanie : ma charakter niedyrektywny; tzn pośredni, celem wychowania w koncepcji

humanistycznej to ukształtowanie człowieka samoaktualizującego się, tzn wspieranie

człowieka w rozwoju poprze oddziaływanie na człowieka, pomaganie mu w zaspokajaniu

potrzeb do momentu samodzielności. 3 style wychowania: demokratyczny_każdy ma

pewne prawa, myśli i czuje na swój własny sposób; autorytarny_ narzucanie uczniom

sposoby myślenia, wychowawce nie interesuje co czuje i myśli wychowanek; liberalny_

szeroko pojęta wolność(mamy dwa typy → kochający[niech robi co chce, ma do tego

prawo]; niekochający[ rób co chcesz, tylko daj mi spokój].

✗ Wychowawca: facylitator → animator, doradca :

-świadome i celowe kształtowanie u uczniów cech osobowości

-ułatwienie im samodzielnego nabywania cech

-wspieranie ich w kierowaniu własnym rozwojem (nie kieruje nimi)

wychowawca nawiązuje kontakt emocjonalny z uczniem, traktuje do podmiotowa.

14 CECH, KTÓRE POWINNA POSIADAĆ OSOBA BĘDĄCA NA SZCZYCIE PIRAMIDY:

(1) właściwa lokalizacja siebie w czasie- cecha ta łączy się z 3; osoba o wysokim stopniu

samorealizacji właściwie umieszcza się w czasoprzestrzeni, liczy się z tym co było i wie

jakie ma możliwości by zrealizować pewne plany wie,że jest tu i teraz.

(2) akceptacja siebie i innych - godzimy się na to jacy jesteśmy(doskonali/niedoskonali),

akceptujemy drugiego człowieka, przyjmujemy go takim jakim jest, jednak nie godzimy się

na każde jego zachowanie.

(3) stawianie na rzeczywistość - zob. punkt 1

(4) nastawienie na zadania a nie obronne nastawienie na siebie - koncentrowanie się na sobie

przejawia się w obawach, wątpliwościach czy zadanie uda się wykonać i czy nie stanie się

ono porażką.

(5) wewnątrz-sterowność- podejmujemy pewne decyzje samodzielnie,w oparciu o własne

doświadczenie, emocje, jesteśmy o tym przekonani.

(6) potrzeba odosobnienia/samotności - potrzeba wyciszenia się, zastanowienia nad swoim

postępowaniem,wykonać swoisty rachunek sumienia.

(7) ciągła świeżość ocen - jesteśmy w stanie na nowo powrócić do pewnych sytuacji i jeszcze

raz dokonać ich oceny.

(8) stawianie sobie celów i dobór środków do ich realizacji - chodzi tu o wyodrębnienie,

wyróżnienie określonych celów dla siebie i kierowanie się ku ich realizacji niż samo

odróżnienie celów od środków. Osoby aktualizujące siebie potrafią cieszyć się nie tylko

osiągniętymi celami ale również drogą która do nich prowadzi.

(9) demokratyczna struktura charakteru - jednostka pozwala sobie na korzystanie z pewnych

praw ale pamięta, że inni też mają pewne prawa.

(10) Otwartość na kontakt emocjonalny, poczucie wspólnoty z innymi ludźmi -

jednostka jest gotowa aby wejść w relacje z innymi osobami, wie na jakich emocjach są one

oparte.

(11) zdolność do przeżyć ekstatycznych a nawet mistycznych, wiązanie emocji z tym,

co poznajemy wokół nas, w czym uczestniczymy oraz z tym, co próbujemy robić - osoba

samo-aktualizująca się potrafi przeżywać i doświadczać zjawiska towarzyszące życiu w

stopniu bardzo intensywnym.

(12) filozoficzne → nie złośliwe poczucie humoru - mieć dystans do samego siebie, nie

obrażać się z byle powodu.

(13) twórczość- rozumiana nie tylko jako wynik konkretnej działalności, ale jako

twórczą osobowość - twórczy → oryginalny, kreatywny, dawanie siebie całego w czymś.

(14) zdolność do przezwyciężania dychotomii - jednostka podejmuje najlepszą decyzję

dla siebie w danym momencie.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: