Antologia - Wielka księga extremalnego S-F t1.pdf - Antologie - science-fiction

Wielka Księga

Ekstremalnego S-F

The Mammoth book of Extreme Science Fiction

Opracował:

Mike Ashley

Tłumaczył:

Marcin Mortka

Ekstremalne science fiction

Jeśli science fiction jest literaturą przedstawiającą pomysły, ekstremalne science fiction

przedstawia pomysły ekstremalne. W tej antologii natkniecie się na cudowne wizje, które

mogą być same w sobie bardzo proste bądź niezmiernie złożone, ale pewne jest, że ich autor

sięgnął jakiegoś ekstremum. Być może opisał ekstremalne okoliczności, być może umieścił

opowieść w ekstremalnym miejscu, sięgnął po ekstremalną naukę lub oparł całość na

ekstremalnym pomyśle.

Istnieją granice! Zamieszczone tu opowiadania mogą je przekraczać, rzucać wyzwanie

wierzeniom i teoriom, ale nie za wszelką cenę. Każdy z utworów jest porządną, poukładaną

historią - nie ma tu nic eksperymentalnego czy też awangardowego - nie trzeba również

dyplomu ukończenia wydziału nauk ścisłych czy IQ powyżej 200, by je zrozumieć. Nie o to

w tym wszystkim chodzi. Chodzi tu o zabawę pomysłem, wizją. Science fiction to najlepsza

zabawa, a najlepsza science fiction to taka, która przekracza granice.

Pozwólcie, że uchylę rąbka tajemnicy i zdradzę, co zawiera ta antologia:

- Ziemię z Pacyfikiem, którego nigdy nie przekroczono, bo planeta nie łączy się w całość,

- przestępstwa popełniane w rzeczywistości wirtualnej,

- sprzęty użytku domowego, które stają się inteligentne i przejmują władzę,

- świat z wody,

- kogoś zagubionego w czasie, próbującego wrócić do miejsca, skąd wyruszył,

- konsekwencje zaprzestania jedzenia.

To tylko kilka pomysłów zawartych w dziewiętnastu opowiadaniach tworzących ten

zbiór. Nie wszystkie są ekstremalne same w sobie, ekstremalne jest to, co czyni z pomysłem

autor.

W większości to dzieła stosunkowo świeże, napisane w ciągu ostatnich dziesięciu,

dwunastu lat (trzy z nich właśnie w tej antologii ujrzały światło dzienne). Wybierałem takie,

które prezentowały nowe wizje nauki i społeczeństwa. Przez ostatnie dwadzieścia lat byliśmy

świadkami kolosalnych zmian w technologii, a tempo rozwoju jest doprawdy oszałamiające.

Wybierałem więc opowiadania, które uwzględniały tempo przemian i przedstawiały jak

najwięcej współczesnej techniki i nowoczesnego myślenia.

Nie chciałem jednak zatrzasnąć drzwi przed starszymi opowiadaniami. Ba, można

przecież założyć, że science fiction w latach swego niemowlęctwa była najbardziej

ekstremalna. Proszę sobie wyobrazić, jak bardzo rewolucyjnym utworem okazał się w 1818

roku „Frankenstein” Mary Shelley lub w 1859 roku „Wehikuł czasu” H.G. Wellsa. Książka ta

zabrała nas w przyszłość najpierw o 800 tysięcy lat, a potem o kolejne miliony. Do tej samej

kategorii zaliczyć można powieść „Flatland” Edwina Abbota z 1884 roku, w której znajduje

się opis świata składającego się z jedynie dwóch wymiarów. Zaskakujący filozof Olaf

Stapledon w 1937 roku opublikował powieść pod tytułem „Star Maker”, która jest bodaj

najbardziej ekstremalną pozycją science fiction w historii gatunku. Opisuje człowieka

przyglądającego się historii Wszechświata, w której rola odegrana przez ludzkość ogranicza

się zaledwie do pierwszych kilku stron. Jak na czasy, w których zostały napisane, wszystkie te

powieści zasługują na miano ekstremalnych.

Niektóre z opowiadań nieco już się postarzały, ale i tak miło je przeczytać. Wiele z nich

mogłoby się zmieścić w tej antologii, więc musiałem być bardzo krytyczny przy wyborze

pozycji z ostatnich trzydziestu lat. Sądzę jednak, że będziecie zadowoleni z lektury.

Przez lata na rynku pojawiło się wiele czasopism i antologii, które usiłowały przełamać

bariery i zwalczyć tabu. Dominującą pozycję wśród nich odgrywa „Dangerous Visions”

Harlana Ellisona, a w niniejszym zbiorze znajdzie się wiele podobnego rodzaju opowiadań.

Zadaniem tej antologii nie jest jednak walka z tabu. Została ona stworzona, by pokazać, czego

może dokonać science fiction, gdy uwolni się drzemiący w niej potencjał. Oznacza to, że

zaraz wsiądziecie do kolejki górskiej, by wyruszyć w trasę pełną dziwów i cudów.

Ułożyłem ten zbiór tak, by rozpoczął się od pozycji najłagodniejszych i stopniowo

gromadził napięcie aż do najbardziej ekstremalnych, choć ostatnie opowiadanie pozwoli nam

odetchnąć intelektualnie. A więc trzymajcie się. Hamulce właśnie zostały zwolnione.

Mike Ashley, grudzień 2005

Gregory Benford

Mógłbym wypełnić tę antologię wyłącznie opowiadaniami Grega Benforda, który przez ostatnie lata

napisał wiele ekstremalnie fantastycznych opowiadań. Wystarczy zerknąć do jego zbiorku „Worlds

Vast and Various” (2000). Benford (ur. 1946) jest profesorem fizyki na Uniwersytecie Kalifornijskim,

doradcą NASA i członkiem marsjańskiego programu badawczego. Jego powieści „The Martian Race”

(1999) oraz „The Sunborn” (2005) są uważane za najbardziej autentyczne rozważania o eksploracji

Marsa. W 1995 roku otrzymał nagrodę Lord Foundation za osiągnięcia naukowe.

Za science fiction otrzymał również wiele nagród - jak Nebula za „Timescape” (1980). Jego

najsłynniejszym cyklem jest „Saga Centrum Galaktyki”, opisująca konflikt między organicznymi

formami życia a sztuczną inteligencją. Najbardziej ekstremalną pozycją wśród ostatnich dzieł jest

„Cosm” (1998) o sztucznym mikrowszechświecie.

Tę antologię Benford otwiera opowiadaniem napisanym z lekkim przymrużeniem oka.

Gregory

Benford

Anomalie

Antologia - Wielka księga extremalnego S-F t1.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: