Ex Universa. Opracowane tezy.
Właściciel: Dawid Zaraziński
Spis treści
Termin „teologia” 4
Teologia dogmatyczna 5
Wielka godność człowieka w świetle Objawienia Bożego: stworzenie na obraz i podobieństwo Boże. 5
Grzech pierworodny i jego skutki (błędy i nauka Kościoła) 6
Tajemnica Trójcy Świętej (rozwój dogmatu) 8
Tajemnica Słowa Wcielonego (unia hipostatyczna i jej konsekwencje) 11
Tajemnica Odkupienia 13
Boże Macierzyństwo Maryi 14
Maryja w tajemnicy Kościoła 15
Dzieło usprawiedliwienia człowieka grzesznego (wiara – nadzieja – miłość) 17
Kościół zgromadzeniem eucharystycznym (rola sakramentów w życiu Kościoła) 20
Treść artykułu: „Wierzę w życie wieczne” 22
Teologia Fundamentalna 24
Pojęcia wstępne 24
Współczesny kontekst wiary – od Oświecenia do postmodernizmu 24
Objawienie Boże w nauczaniu Kościoła 27
Wiarygodność źródeł o Jezusie Chrystusie. 28
Boska tożsamość Osoby Jezusa Chrystusa w Jego relacji do Ojca i w tajemnicach Jego ziemskiego życia 30
Wiarygodność historyczna i miejsce Krzyża w samookreśleniu Jezusa Chrystusa 31
Źródła i relacje wiary w Zmartwychwstanie Pana Jezusa 32
Chrystusowa geneza Kościoła 33
Istota nauki II Soboru Watykańskiego o Kościele 34
Uzasadnienie katolickiej nauki o prymacie papieskim 36
Określenie, formy nieomylności Urzędu Nauczycielskiego Kościoła 38
Teologia Moralna 40
Pojęcia wstępne 40
Człowiek jako podmiot i przedmiot moralności: struktura ontyczna, rozwojowość, wolność i odpowiedzialność. 40
Czyn ludzki 42
Personalistyczne i społeczne rozumienie cnoty 43
Prawo moralne porządku stworzenia a Prawo Odkupienia 45
Sumienie jako subiektywna norma moralności 46
Współczesna refleksja teologiczna dotycząca grzechu 48
Wiara, nadzieja i miłość u podstaw życia chrześcijańskiego. 49
Nawrócenie i pokuta 51
Czystość w służbie miłości. Wykroczenia moralne przeciw cnocie czystości: zagrożenia i grzechy. 53
Szczególne rodzaje wykroczeń moralnych w zakresie dobra życia: przerywanie ciąży, eutanazja, niebezpieczne ingerencje lekarskie, sterylizacja. Ocena moralna w świetle najnowszych dokumentów Kościoła. 55
Pismo Święte 58
Pojęcia wstępne 58
Interpretacja Pisma Świętego w Kościele. 59
A. Metody interpretacji Biblii według Instrukcji PKB „Interpretacja Pisma Sw. w Kościele” 59
B. Różne poziomy sensu Pisma Świętego 61
Pięcioksiąg 61
A. Teoria czterech źródeł Pięcioksięgu i jej współczesne oceny. 61
B. Prawo Izraela i jego dzisiejsze znaczenie 63
Dzieło Deuteronomistyczne 65
A. Powstanie dzieła i jego przewodnie idee teologiczne 66
B. Teokracja i monarchia w Izraelu w kontekście nadziei mesjańskich 68
Księgi prorockie 68
A. Zapowiedzi mesjańskie w księgach prorockich 68
B. Problemy społeczne w nauczaniu proroków 70
Księgi Mądrościowe 72
A. Rola mędrców w dawnym Izraelu. Wpływ literatury mądrościowej na Nowy Testament 72
B. Teologia Księgi Psalmów; gatunki literackie, problematyka psalmów „złorzeczących”. 73
Ewangelie synoptyczne 77
A. Geneza Ewangelii synoptycznych. Problem synoptyczny. 77
B. Jezus jako Mesjasz, Syn Boży i Zbawiciel 78
Ewangelia Świętego Jana. 83
A. Pochodzenie, redakcja i środowisko powstania Czwartej Ewangelii 83
B. Chrystologia IV Ewangelii 85
Dzieje Apostolskie 86
A. Rozwój pierwotnej wspólnoty chrześcijańskiej 86
B. Misjonarska działalność Kościoła pierwotnego 89
Listy św. Pawła 91
A. Nauka o usprawiedliwieniu w Corpus Paulinum 91
B. Życie i działalność św. Pawła 94
Teza 10. Listy Katolickie i Apokalipsa 97
A. Nauka o moralności chrześcijańskiej w Listach Katolickich 97
B. Różne sposoby interpretacji Apokalipsy św. Jana 97
§ Definicja etymologiczna: pochodzi od słów greckich: Theos – Bóg, i Logos – nauka, wiedza.
Teologia – to nauka o Bogu. Jest rozumowym poznawaniem Boga z zastosowaniem wszelkich dostępnych metod na podstawie Objawienia.
§ Definicja historyczna. W starożytnej Grecji termin teologia miał zastosowanie pogańskie. Oznaczał: świętą poezję, synonim mitów lub pierwszą filozofię według ujęcia Arystotelesa.
W Kościele Wschodnim Orygenes (III w.) twierdził, że prawdziwa teologia jest nauką Bogu. W chrześcijaństwie termin ten. stosowali: św. Klemens Aleksandryjski, św. Atanazy Euzebiusz z Cezarei.
W Kościele Zachodnim termin „teologia” zaczyna pojawiać się u schyłku średniowiecza. Ojcowie łacińscy stosowali inne określenia na naukę o Bogu: doctria Christiua, sacra doctrina, sacra scriptura.
§ Definicje współczesne:
„Teologia jest to wiedza, za pomocą której rozum chrześcijanina wzmocniony i oświecony wiarą, próbuje pojąć przez rozumowanie tajemnice objawione przez Boga” (Y. Congar). „Teologia jest nauką o przepowiadanej w Kościele objawionej tajemnicy Boga w Chrystusie” (Scheffczyk). „Teologia jest nauką o Bogu i stworzeniach w świetle Bożego Objawienia” (Różycki).
§ Teologia obejmuje obszerny dział wiedzy:
o teologię historyczną (nauki biblijne, patrologię, historię Kościoła, dogmatów, teologii);
o teologię fundamentalną (chrystologię i eklezjologię fundamentalną);
o teologię systematyczną (dogmatyczną, moralną, ascetyczną i mistyczną);
o teologię praktyczną (homiletykę, katechetykę, misjologię, teologię caritas, liturgikę, teologię pastoralną i prawo kościelne).
§ Termin „dogmat”
Definicja etymologiczna: pochodzi od słowa łacińskiego „doceo” – dogmat, czyli u co okazało się prawdziwe, dekret prawny, ustawa, opinia filozoficzna.
Definicje systematyczne:
Dogmat jest to zdanie, które Kościół mocą Nauczycielskiego Urzędu Kościoła lub soboru lub papieża, wyraźnie ogłasza jako objawione przez Boga. Jednocześnie podaje że zaprzeczenie tego zdania jest herezją.
Dogmat – to prawda istotnie ogłoszona przez Boga, a przez Kościół autorytatywnie określona.
§ Na czym polega wielka godność człowieka?
Człowiek został ustanowiony przez Boga panem wszystkich stworzeń ziemskich, by w imieniu Boga człowiek rządził i panował nad światem. Jako przedstawiciel Boga na ziemi, uczestniczy w stwórczym działaniu Bożym, udoskonala i ...
Pablus