ZSM Łapy
Pracownia Techniczna
ZESPÓŁ SZKÓŁ MECHANICZNYCH
im. Stefana Czarnieckiego w Łapach
TECHNIKUM MECHANICZNE
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
z Pracowni Technicznej.
Temat: Pomiar chropowatości.
Zadanie do wykonania.
1. Zapoznać się z parametrami chropowatości.
2. Rozpoznać chropowatość powierzchni przedmiotu za pomocą wzorców chropowatości.
3. Zapoznać się z budową komparaskopu pneumatycznego.
4. Dokonać rozpoznania chropowatości wskazanych powierzchni komparaskopem pneumatycznym.
5. Zapoznać się z budową i zasadą pomiaru chropowatości na mikroskopie podwójnym Schmaltza.
6. Zapoznać się ze sposobem pomiaru chropowatości na profilografie.
Sprzęt pomiarowy:
- Wzorce chropowatości
- Stanowisko do pomiaru za pomocą komparaskopu
- Mikroskop podwójny Schmaltza
Mierzony przedmiot:
Przebieg ćwiczenia:
Chropowatość powierzchni jest to zbiór nierówności powierzchni rzeczywistej o stosunkowo małych odstępach wierzchołków. Nierówności te mierzy się jako odchyłki profilu zaobserwowanego od linii odniesienia w granicach odcinka pomiarowego.
1. Średnia arytmetyczna odchylenia Ra profilu zaobserwowanego od linii średniej jest to średnia wartość odległości punktów (y1, y2.... yn) profilu zaobserwowanego od linii średniej na długości L odcinka pomiarowego.
Odchylenia od linii średniej sumuje się bez względu na ich znak algebraiczny.
mm
Wysokość Rz nierówności jest to średnia odległość pięciu najwyżej położonych wierzchołków od pięciu najniżej położonych punktów wgłębień na długości L odcinka elementarnego, mierzonych od linii odniesienia równoległej do linii średniej.
2. Ocena chropowatości za pomocą wzorców wymaga zaangażowania zmysłów wzroku i dotyku. Porównuje się stan powierzchni badanego elementu z wzorcem poprzez obserwację, dotyk, przesuwanie paznokciem po powierzchniach. Rozpoznane parametry chropowatości powierzchni przedmiotu wstawić do tabeli:
Powierzchnia
1
2
3
Ra
Rz
Wartość parametru
3. Komparaskop pneumatyczny jest urządzeniem służącym do porównywania chropowatości mierzonego przedmiotu z wzorcem. Wzorzec jest znormalizowaną płytką.
Pomiaru dokonuje się na stanowisku
Ciśnienie mierzone wewnątrz komory urządzenia zależy od stopnia przysłonięcia dyszy wylotowej. Wielkość przysłonięcia zależy zaś od wielkości nierówności mierzonej powierzchni. Takim samym wielkościom rejestrowanego ciśnienia odpowiada taka sama chropowatość.
Dysza gumowo-metalowa podczas pomiaru dociskana jest do mierzonej powierzchni. Między dyszą a powierzchnią tworzy się szczelina zależna od stopnia chropowatości powierzchni. Im mniejsze jest ciśnienie rejestrowane podczas pomiaru tym jest większa chropowatość mierzonej powierzchni.
Przed pomiarem należy do urządzenia należy zamontować dyszę zależną od zakresu wielkości mierzonej chropowatości według tabeli:
Nr dyszy wstępnej:
Podzakres użytkowy:
Rz: 20 – 80 mm
Rz: 3,2 – 20 mm
Rz: 1,6 – 20 mm
4
Rz: 1,6 – 10 mm
Komparaskop może pracować ustawiony n a statywie lub „z ręki”.
Komparaskop na statywie.
1. Podpórka płaska
2. Podpórka pryzmowa
3. Dysza pomiarowa
4. Korpus
5. Manometr (jako wskaźnik)
6. Dysza wstępna
7. Śruba zamykająca
8. Część chwytowa
9. Uchwyt ręczny
10. Śruba z łbem walcowym
Kolejność czynności przy pomiarze komparaskopem.
a. W/g tabeli dobrać dyszę wstępną zależnie od chropowatości, na jaką ma być ustawiony komparoskop.
b. 0sadzić dyszę w jej gnieździe.
c. Zależnie od wersji pomiaru (pomiar a ręki,czy pomiar ze -statywu) zamocować część chwytową (8) lub uchwyt ręczy (9)
d. 0sadzić komparoskop na statywie
e. Zależnie od kształtu przedmiotu mierzonego, założyć odpowiednią podpórkę (1) lub (2)
f. Sprawdzić ciśnienie na manometrze (3) regulatora pneumatycznego (powinno ono wynosić 0,15 MPa )
g. Docisnąć podpórkę (1) lub (2) i dyszę pomiarową (3) do powierzchni wzorca chropowatości (chropowatość na jaka na być nastawiony komparaskop).
h. 0brotową tarczę manometru (5) ustawić zerem na wskazówkę pomiaru.
i. ...
Polakonoid