Kredyt.doc

Kredyt - dostarczenie pewnej ilości towarów (dóbr i usług) albo przekazanie pewnej kwoty środków pieniężnych przez jedną ze stron (wierzyciela) drugiej stronie (dłużnikowi) pod warunkiem zwrotu przez dłużnika w późniejszym terminie ekwiwalentu otrzymanej wartości łącznie z wynagrodzeniem wierzyciela. W zależności od przedmiotu kredytu rozróżnia się kredyt towarowy i pieniężny. Kredyt towarowy jest udzielany zwykle w transakcjach kupna - sprzedaży (zob. też kredyt kupiecki) przez sprzedawcę. W polskim prawie instytucjami uprawnionymi do udzielania kredytów pieniężnych są banki. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, polskie banki mogą udzielać kredytów wnioskodawcom posiadającym zdolność kredytową.

Funkcje kredytu:

·  Emisyjna (płatnicza) – umożliwia kredytobiorcy zapłacenie należności wierzycielom.

·  Rozdzielcza – wynika z rozbieżności w czasie między przychodami a wydatkami jednostek gosp. oraz ludności. Wpływa na wzrost dochodów w danym regionie, branży oraz zwiększa popyt w określonym segmencie rynku

·  Kreatywna – polega na tworzeniu pieniądza ( pojawia się gotowa gotówka na rynku)

·  Dochodowa – umożliwiająca tworzenie dodatkowych dochodów np. przez zwiększenie produkcji

·  Kontrolna – wynika z trybu udzielania przez bank kredytu. Bank kontroluje właściwe wykorzystanie kredytu.

·  Finansowa (motywacyjna) – może być wykorzystany do poprawy procesów gosp. w jednostkach zaciągających kredyt.

Ze wzgl. Na uruchomienie kredytów:

·  kredyt w rachunku kredytowym - polega na założeniu przez bank rachunku kredytowego przypisanego do danego kredytobiorcy, na którym są ewidencjonowane wszystkie wypłaty dokonywane przez bank w ramach udzielonego kredytu, jak również wszelkie wpłaty zmniejszające zadłużenie kredytobiorcy.

·  kredyt w rachunku bieżącym - polega na tym, iż kredytobiorca może w okresie wskazanym w umowie kredytowej "zadłużać się" do określonej wysokości w rachunku bieżącym tzn. dokonywać wypłat przekraczających stan środków na jego rachunku, powodując powstanie salda debetowego. Każdy wpływ środków na rachunek zmniejsza zadłużenie kredytobiorcy, od którego naliczane są odsetki. Wiele banków z tytułu udzielenia kredytu w rachunku bieżącym pobiera od klientów prowizję od zaangażowania. Zazwyczaj kredyt w rachunku bieżącym ma charakter kredytu odnawialnego tzn. w okresie obowiązywania umowy kredytowej podjęte przez kredytobiorcę i spłacone kwoty mogą być ponownie wykorzystane, przy czym zadłużenie z tytułu wykorzystania kredytu nie może przekroczyć wysokości przyznanego przez bank limitu kredytowego. Tak powstałe saldo debetowe wraz z należnymi bankowi odsetkami powinno być spłacone najpóźniej w ostatnim dniu obowiązywania umowy kredytowej.

Ze wzgl. na przedmiot kredytu:

·                        kredyt obrotowy - kredyt udzielany na sfinansowanie bieżących potrzeb kredytobiorcy związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w szczególności z finansowaniem środków obrotowych. Wysokość kredytu wyznaczana jest w oparciu o zapotrzebowanie na kapitał obrotowy, natomiast okres spłaty jest zależny od cyklu produkcyjno-handlowego kredytobiorcy i nie przekracza z reguły 1 roku. Kredyt obrotowy jest najczęściej udostępniany w formie kredytu w rachunku bieżącym.

o        Płatnicze: wynagrodzenia, podatki

o        Sezonowe: przeznaczone na skup produktów sezonowych

·                        kredyt inwestycyjny - kredyt udzielany na sfinansowanie nakładów inwestycyjnych kredytobiorcy związanych z zakupem nowych środków trwałych bądź z modernizacją środków posiadanych. Nakłady inwestycyjne mogą obejmować koszt maszyn i urządzeń, linii technologicznych, sporządzenia dokumentacji, przeprowadzenia robót budowlanych i inne. Banki kredytują tylko pewien procent inwestycji (z reguły 60-65%), ponieważ udział własny kredytobiorcy zwiększa jego zainteresowanie powodzeniem projektu, co wpływa na obniżenie ryzyka kredytowego banku. Kredyty inwestycyjne są z reguły kredytami długoterminowymi, a okres kredytowania zależny jest od okresu realizacji finansowanej inwestycji.

o        Inwestycje rzeczowe – rozbudowa hal, biur

o        Niematerialne – zakup patentów, licencji oprogramowania

o        Finansowe – zakup papierów wartościowych, walut obcych

·                        Konsumpcyjny – udzielany na zakupy ratalne

Ze wzgl. na  formę kredytowania:

·                        kredyt dyskontowy - kredyt udzielany podawcy weksla poprzez przyjęcie przez bank weksla do dyskonta. Kwota kredytu dyskontowego odpowiada sumie wekslowej pomniejszonej o kwotę wyliczonych odsetek dyskontowych. Z kredytu dyskontowego korzystają podmioty udzielające kredytów kupieckich (np. eksporter udzielający kredytu kupieckiego importerowi), co wymusza na nich zaciągnięcie krótkoterminowego kredytu na finansowanie bieżących potrzeb. Posiadacz weksla składa do banku dyskontującego weksel wraz z listem przewodnim zwanym listą dyskontową. Od sumy weksli każdorazowo złożonych do dyskonta bank pobiera stosowne prowizje. Kredyt dyskontowy może być udzielony w związku z jednorazowym dyskontem weksla przez bank lub funkcjonować na podstawie zawartej umowy o linię dyskontową. Linia dyskontowa stanowi limit kredytowy, przyznawany przez niektóre banki stałym klientom, do wysokości którego bank przyjmuje od nich weksle do dyskonta w okresie obowiązywania umowy. Umowy o linię dyskontową zawierane są zazwyczaj na okres od 3 do 6 miesięcy.

·                        kredyt lombardowy - zwany inaczej kredytem pod zastaw lub kredytem na zabezpieczenie; jest krótkoterminowym kredytem udzielanym klientom potrzebującym pilnie gotówki pod zastaw papierów wartościowych, metali szlachetnych, łatwo zbywalnych ruchomości lub innych praw majątkowych. Charakterystyczną cechą kredytu lombardowego jest posiadanie przez bank przedmiotu zastawu. Bank, przejmując przedmiot zastawu, nabywa prawo do jego sprzedaży w razie niespłacenia kredytu przez dłużnika, (zob. też zastaw na zasadach ogólnych).

·                        kredyt czekowy - kredyt udzielany w formie kredytu w rachunku bieżącym pod czeki złożone w banku do inkasa. Wpływy z tytułu inkasa czeków zmniejszają każdorazowo zadłużenie kredytobiorcy.
na pokrycie czeków rozrachunkowych

·                        hipoteczny – pod zastaw hipoteczny

Wg kategorii ryzyka

·                      należności normalne – obejmują kredyty w odniesieniu do których nie występują poważniejsze nieprawidłowości w spłacaniu kapitału i odsetek, a sytuacja finansowa i ekonomiczna przedsiębiorcy nie budzi obaw.

·                      Poniżej standardu – pojawiają się opóźnienia od 1 – 3 m-cy

·                      Wątpliwe – opóźnienia 3-6 m-cy a sytuacja kredytobiorcy uległa znacznemu pogorszeniu

·                      Stracone – opóźnienia spłat kredytu i odsetek jest opóźniona o ponad 6 m-cy.

LEASING

Rodzaj kredytu rzeczowego polegającego na określonym umożliwianiu korzystania z dobra za stosowne opłaty.

Ze wzgl. na charakter zobowiązań:

·  Leasing operacyjny – umowa obowiązuje krócej niż wynosi okres przydatności do użytkowania danego wyposażenia (stanowi co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji). W tej formie leasingu możliwe jest odstąpienie od umowy przed upływem jej obowiązywania jeżeli przedmiot leasingu utraci swą wartość z powodu postępu technicznego jeżeli strony określają precyzyjne warunki wcześniejszego zakończenia umowy. Odpisy amortyzacyjne stanowią koszt leasingodawcy a koszty naprawy, konserwacji – leasingobiorcy. Po zakończeniu leasingu leasingobiorcy nie jest właścicielem środka trwałego.

·  Leasing finansowy – czas trwania umowy leasingowej pokrywa się z czasem użytkowania środka trwałego. Po zakończeniu umowy leasingobiorcy staje się właścicielem środka trwałego. Koszty eksploatacyjne pokrywa leasingodawca, ale wymaga tego dodatkowa umowa. Raty leasingowe (oraz opłaty początkowe i końcowe) z pojedynczej umowy pokrywają pełną amortyzację przedmiotu leasingu, zaś ryzyko związane z użytkowaniem przedmiotu leasingu ponosi wyłącznie leasingobiorca.

Ze względu na określenie strony odpowiedzialnej za konserwacje naprawy i remonty:

·                        Czysty – koszty napraw itp. obciążają użytkownika

·                        Pełny – ciężar tych kosztów ponosi leasingodawcy.

Leasing dewizowy – harmonogram przedstawiany jest w walucie obcej

Leasing konsumencki – umowa Leasingu operacyjnego zawarta z konsumentem

Leasing zwrotny – wyst. gdy firma posiada liczne środki trwałe, nie posiada jednak gotówki, której potrzebuje.

Suma opłat Leasingowych – to all opłaty, które ponosi korzystający w trakcie trwania umowy leasingu. Zależy od:

- długości okresu leasingu

-wielkości opłaty wstępnej

-rodzaju przedmiotu leasingu

-waluty

-wielkości opłaty końcowej

Suma opłat jest jednym z kryteriów przy porównywaniu ofert.

Umowa leasingu. Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się nabyc rzezcz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie. Elementy umowy leasingu: opłata wstępna (czynnik inicjalny), prowizja (koszty manipulacyjna), rata leasingowa (czynsz leasingowy), opłata końcowa.

Prawa i obowiązki leasingodawcy:

·                        Wydanie przedmiotu leasingu w stanie technicznym z dnia zakupu od dostawcy

·                        Wyrażenie zgody na dokonanie ewentualnych zmian w przedmiocie leasingu

·                        Wyrażenie zgody na używanie przedmiotu przez osoby trezcie

·                        Przeniesienie własności (sprzedaż ) przedmiotu po okresie umowy leasingu na korzystającego

·                        Nie odpowiada za przydatności rzeczy do użytku

·                        Nie odpowiada za wady rzeczy

Prawa i obowiązki leasingobiorcy:

·                        Płacenie rat w terminie

·                        Utrzymanie przedmiotu w należytym stanie

·                        Możliwość żądania odstąpienia przez finansującego (leasingodawcy) od umowy ze zbywcą

Warunki wygaśnięcia umowy:

·                      Utrata przedmiotu

·                      Odstąpienie przez finansującego od umowy ze zbywcą

·                      Korzystający zalega z płatnością więcej niż 1 rata

·                      Korzystający naruszył pozostałe obowiązki określone w umowie leasingowej.

Wady:

·  Stosunkowo wysokie koszty dzierżawy

·  Utrata wartości środka trwałego

Zalety:

·                        Inwestowanie bez angażowania własnych środków finansowych

·                        Możliwość wykorzystania środków na inne cele

·                        Raty leasingowe nie są traktowane jako zobowiązani, co nie pogarsza zdolności kredytowej firmy

·                        Obniżenie podstawy opodatkowania dochody poprzez wliczenie płatności leasingowych do kosztów działalności

Przewagi … leasingu:

·                      Szybka decyzja o finansowaniu inwestycji

·                      Ograniczona ilość zabezpieczeń

·                      Niski wkład własny

·                      Poprawa płynności p-twa

·                      Usługi dodatkowe

·                      Brak ograniczeń branżowych w zakresie finansowania.

System emerytalny w Polsce

Emerytura to świadczenie pieniężne służące jako zabezpieczenie bytu na starość dla osób, które ze względu na wiek nie posiadają już zdolności do pracy zarobkowej albo utraciły ją w znacznym stopniu.
W Polsce państwowa emerytura przysługuje osobom, które osiągnęły wiek emerytalny i mają udokumentowany wymagany okres zatrudnienia (dotyczy tylko tzw. starej emerytury, a więc osób, które urodziły się przed 1949 r.; w nowym systemie staż pracy jest nieistotny, wymagany jest natomiast odpowiedni poziom indywidualnego konta ubezpieczonego. Innymi słowy - emerytura zależy od wysokości kapitału zgromadzonego przez całe życie).

W Polsce wiek emerytalny wynosi obecnie 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn.
W Polsce emeryturę dzieli się na 3 filary:
* I filar - ZUS,
* II filar - OFE (Otwarty Fundusz Emerytalny),
* III filar - np. IKE (Indywidualne Konto Emerytalne).
I i II filar są obowiązkowe, to III filar jest opcją dodatkową.

I filar - ZUS
Emerytura z I filara opiera się na systemie repartycyjnym, który ma charakter umowy pokoleniowej. Oznacza to, że wypłacane emerytury finansowane są ze składek osób aktualnie pracujących. System ten działa sprawnie tylko wtedy, gdy zasilające system składki pracowników wpływają w wysokości wystarczającej na wypłatę świadczeń dla obecnych emerytów. Za obowiązkowe składki ZUS w wysokości 19,52% (w przypadku posiadania II filaru 12,22%) wynagrodzenia brutto nabywane są uprawnienia emerytalne, które nie są dziedziczone.

II filar - OFE
W tzw. II filarze wybieramy fundusz emerytalny inwestujący środki przekazywane co miesiąc przez ZUS ze składki na I filar emerytalny (19,52 %) w wysokości 7,3% wynagrodzenia brutto na indywidualny rachunek. Jest to realny kapitał, który pracuje na przyszłą emeryturę. Wpłacane w II filarze składki są zwolnione z podatku dochodowego i podlegają dziedziczeniu.
III filar

Tzw. III filar systemu ubezpieczeń społecznych obejmuje pracownicze programy emerytalne (PPE) oraz indywidualne konta emerytalne (IKE).
Ustawa o IKE umożliwia gromadzenie środków na dodatkową emeryturę. Dochody z tytułu oszczędzania na IKE są zwolnione od podatku od dochodów kapitałowych w wysokości 19%, tzw. podatku Belki.

Przedsiębiorstwa pełnią rolę produkcyjną i dystrybucyjną. Charakteryzuje je:

-odrębność ekonomiczna (prowadzi działalność na własny koszt, rachunek i ryzyko)

-osobowość prawna (oznacza, że jest podmiotem prawa i jako takie może wchodzić w relacje uznane prze prawo z innymi podmiotami. Pozwala na zawieranie transakcji handlowych.

Majątek przedsiębiorstwa i źródła jego finansowania:

              Zasoby przekształcane w procesie produkcyjnym:

-zasoby ludzkie

-naturalne (nie wytworzone przez człowieka)

-kapitałowe: a) kapitał rzeczowy (środki pracy i przedmiotu pracy); b)kapitał finansowy (środki pieniężne w postaci gotówki, kredytu).

              Zasoby służące do produkcji dóbr nazywa się czynnikami produkcji: siła robocza, surowce naturalne, kapitał rzeczowy

Majątek podmiotu gospodarczego i jego struktura

·                    Trwały

o        Rzeczowe nakłady majątku

§         Środki trwałe (grunty, teren, budynki i budowle, urządzenia techniczne, maszyny, środki transp.)

§         Wyposażenia

o        Wartości niematerialne i prawne (koncesje, patenty, znaki towarowe, wartość firmy)

o        Finansowe składniki majątku trwałego (udziały w obcych podmiotach gospodarczych, długoterminowe papiery wartościowe (akcje i obligacje)

·                    Obrotowy

o        Zapasy (surowce i materiały, produkcja nie zakończona, produkty gotowe, towary)

o        Należności i roszczenia (należne z tytułu dostaw, należności od budżetu)

o        Środki pieniężne (w kasie, banku, krótkoterminowe papiery wartościowe

o        Rozliczenia międzyokresowe czynne

MAJĄTEK TRWAŁY:

·  Środki trwałe – rzeczowe składniki majątku trwałego, okres ekonomicznej użyteczności dłuższy niż rok.

·  Wartości niematerialne i prawne – nabyte przez jednostkę prawa majątkowego nadające się do gospodarczego wykorzystania: prawa autorskie, wartość firmy, prawo do patentów.

·  Inwestycje długoterminowe – nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne

·  Należności długoterminowe

Podział środków trwałych ze względu na charakter działalności:

·                        Produkcyjne – uczestniczą bezpośrednio lub pośrednio w procesie wytwarzania produktów lub usług

·                  &...