Bezpieczeństwo pracy w pobliżu napowietrznych linii energetycznych.pdf

Bezpieczeństwo pracy w pobliżu

napowietrznych linii energetycznych

Dokument ten został przetłumaczony i zaadoptowany za zgodą Health and Safety Executive (HSE),

z oryginału opublikowanego przez ww. instytucję i dostępnego na stronie internetowej

http://www.hse.gov.uk/pubns/ais8.pdf

Tłumaczenia dokonano uwzględniając uwarunkowania krajowe, należy się jednak upewnić, czy odpowiednie

polskie prawodawstwo, normy i wymagania zostały w pełni uwzględnione.

Przytaczanie informacji zawartych w dokumencie jest dozwolone pod warunkiem powołania się na tłumaczenie i

oryginał.

Autorzy zarówno oryginalnego dokumentu, jak i tłumaczenia, nie ponoszą odpowiedzialności za wykorzystanie

informacji w nim zawartych.

U Uwaga na wysokość linii energetycznych!

Krajowe przepisy bezpieczeństwa pracy, zawarte w rozporządzeniu ministra

pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jednolity: DzU 2003, nr 169, poz. 1650), w §

77 zabraniają składowania materiałów bezpośrednio pod elektroenergetycznymi

liniami napowietrznymi lub w odległości mniejszej (licząc w poziomie od skrajnych

przewodów) niż:

1) 2 m – od linii niskiego napięcia (do 1 kV)

2) 5 m – od linii wysokiego napięcia do 15 kV

3) 10 m – od linii wysokiego napięcia do 30 kV

4) 15 m – od linii wysokiego napięcia powyżej 30 kV.

Wprowadzenie

Każdego roku notuje się średnio pięć ofiar śmiertelnych w wypadkach związanych z

napowietrznymi liniami energetycznymi, do jakich dochodzi podczas prac w rolnictwie.

Często są to wypadki podczas takich robót jak: układanie plonów na stertach, prace z

udziałem maszyn rolniczych (takich jak kombajny, przyczepy-wywrotki, rozpylacze z

wysięgnikiem, ładowarki) oraz z zastosowaniem sprzętu (np. rurociągów nawadniających,

drabin). Niekoniecznie są one wynikiem dotknięcia do linii energetycznej. Wyładowanie

elektryczne

z przewodów może nastąpić już w wyniku nadmiernego zbliżenia się maszyny lub urządzenia

do linii energetycznej.

Większość wypadków wiąże się z liniami wysokiego napięcia, zawieszonymi na słupach

drewnianych, jednak nie można lekceważyć niebezpieczeństwa związanego z innymi

przewodami elektrycznymi, zawieszonymi na wieżach lub słupach stalowych czy

betonowych.

Poniżej przedstawiono działania, jakie należy podjąć w celu ograniczenia ryzyka podczas

pracy w pobliżu napowietrznych linii energetycznych. W Wielkiej Brytanii zagadnienia

związane z pracami prowadzonymi w pobliżu linii energetycznych są uregulowane w

rozporządzeniu dotyczącym elektryczności w pracy.

Zaplanowanie środków ostrożności

• Należy zasięgnąć informacji o liniach przesyłowych pod napięciem rzędu 275 ÷ 400 kV,

zawieszonych na wieżach stalowych, zwracając się do lokalnego dostawcy energii

elektrycznej (zakładu energetycznego) lub ogólnokrajowej firmy energetycznej –

Polskie Sieci Elektroenergetyczne (napięcie robocze będzie podane na znakach

ostrzegawczych umieszczonych na wieży). Firmy energetyczne powinny udzielić

bezpłatnie informacji i porad w sprawie środków ostrożności i bezpiecznych metod

pracy w pobliżu napowietrznych przewodów energetycznych.

• Należy się dowiedzieć, jaka jest maksymalna wysokość i maksymalny zasięg w pionie

maszyn używanych samodzielnie oraz przez wykonawców.

• Należy poznać wszystkie trasy przebiegu linii przesyłowych na swoich polach bądź w

pobliżu i zaznaczyć je na mapie swojego gospodarstwa. Potrzebnych informacji

powinna udzielić firma energetyczna.

• Należy zdobyć niezbędne informacje na temat wszystkich linii przesyłowych

przechodzących przez teren gospodarstwa, w razie potrzeby kontaktując się z

właścicielami tych linii.

• Należy poznać dokładnie maksymalną wysokość roboczą dopuszczalną pod każdym z

ciągów linii przesyłowych, przechodzących przez teren gospodarstwa oraz w pobliżu

każdej z konstrukcji nośnych. Dane te trzeba nanieść na mapę gospodarstwa.

Mapa gospodarstwa z naniesionymi w ten sposób danymi może być używana jako informacja

wyjściowa przy planowaniu żniw lub innych prac polowych, przy udzielaniu instrukcji

operatorom maszyn i wykonawcom lub przy zakupie nowych maszyn.

W przypadku znacznego ryzyka, rozsądne byłoby uzgodnienie z firmą energetyczną

następujących środków ostrożności:

• Dostęp: wyznaczenie alternatywnych miejsc dostępu i tras przebiegu linii

przesyłowych, co często jest najtańszym rozwiązaniem.

• Zmiana kierunku linii: korzystna może być instalacja linii pod ziemią lub zmiana ich

tras, co jest szczególnie odpowiednie w przypadku terenu zagrody rolniczej.

• Szlabany i bramki: dzięki nim można wprowadzić ograniczenie dotyczące bezpiecznej

wysokości maszyn zmuszonych do przejazdu lub pracy pod liniami energetycznymi.

Jest to opcja szczególnie odpowiednia w przypadku bram wjazdowych i dróg polnych.

Wybór maszyn

Ryzyko zetknięcia z liniami energetycznymi lub wyładowania elektrycznego można znacznie

zredukować, wybierając maszyny sięgające na wysokość nie większą niż 4 m od ziemi.

Należy sprawdzić wysokość roboczą używanych maszyn oraz maksymalną wysokość, na jaką

mogą sięgać składane elementy maszyn. W razie potrzeby warto skontaktować się w tej

sprawie z producentem lub dostawcą maszyn.

Używanie maszyn

Zachowując odległość w poziomie co najmniej 9 metrów od linii przesyłowych na słupach

drewnianych oraz co najmniej 15 metrów od linii na wieżach metalowych, można zapobiegać

wypadkom podczas niżej wymienionych prac rolniczych. Odległości te należy liczyć między

miejscem wykonywania pracy a najbliższym przewodem energetycznym, biorąc pod uwagę

linię na ziemi będącą rzutem prostopadłym takiego przewodu energetycznego oraz mierząc

jej odległość od miejsca pracy na odcinku prostopadłym do przewodów. Wspomniane prace

to:

• załadunek bel słomianych czy skrzynek z ziemniakami

• składanie opryskiwaczy z belkami polowymi

• przechylanie skrzyń załadunkowych przyczep lub ciężarówek

• obsługa urządzeń do transportu materiałów

• praca na szczycie kombajnów lub innych wysokich maszyn.

Ryzyko można zmniejszyć:

• używając opryskiwaczy z belkami polowymi rozkładanymi w poziomie

• unikając składania / rozkładania belek polowych w trakcie jazdy

• uważając, aby nie uszkodzić słupów i podpórek linii przesyłowych

• dbając o bezpieczeństwo obsługi maszyn w pobliżu linii napowietrznych

• montując na wysokich maszynach krótsze anteny radiowe lub zmieniając położenie

istniejących anten, tak aby nie powodowały one zagrożenia

• korzystając z pomocy drugiej osoby przy przenoszeniu metalowych rur nawadniających

poziomo oraz unikając składowania rur czy innych materiałów i sprzętu pod liniami

energetycznymi i słupami lub w ich pobliżu

• wyznaczając bezpieczne obszary do wykonywania bardzo ryzykownych prac, takich jak

składanie wysięgników, używanie ramion teleskopowych, przechylanie przyczep-

wywrotek.

Bezpieczne wykonywanie pracy

Kluczowe elementy bezpiecznego systemu pracy to:

Szkolenie

Każda osoba pracująca z wykorzystaniem maszyn lub sprzętu w pobliżu napowietrznych linii

energetycznych musi znać zagrożenia związane z takimi liniami, niezbędne środki

ostrożności i sposoby postępowania w razie dotknięcia przewodów.

Osoby postronne

Ryzyko związane z liniami energetycznymi dotyczy także wykonawców pracujących w

gospodarstwach lub na polach, gdzie przebiegają takie linie. Trzeba dopilnować, aby osoby

te znały lokalizację linii energetycznych oraz konieczne środki ostrożności, jakich muszą

przestrzegać. Trasy przebiegu linii energetycznych można zaznaczyć tablicami

ostrzegawczymi, informującymi wszystkie osoby postronne o niebezpieczeństwie.

Zasady działania w nagłym wypadku

• Nigdy nie wolno dotykać linii napowietrznych – nawet jeśli spadły na ziemię lub zostały

zwalone przez maszynę. Nigdy nie wolno zakładać, że nie są one już pod napięciem.

• Kiedy maszyna dotknie napowietrznej linii energetycznej, może dojść do porażenia

prądem osoby dotykającej jednocześnie tej maszyny i gruntu. Aby temu zapobiec,

należy pozostać w maszynie i w miarę możliwości obniżyć wszystkie podniesione

elementy, które dotykają przewodów, lub odjechać maszyną, odsuwając ją od linii

energetycznej.

• Jeśli trzeba opuścić maszynę, aby wezwać pomoc lub z powodu pożaru, należy

wyskoczyć z niej możliwie jak najdalej, nie dotykając żadnych przewodów ani maszyny

– należy trzymać się jak najdalej od nich.

• Należy powiadomić firmę energetyczną, aby odłączyła dopływ prądu. Nawet jeśli

wydaje się, że linia nie jest pod napięciem, automatyczny przełącznik może ponownie

włączyć prąd.

Przedstawiciele ds. bezpieczeństwa

Przy ocenie zagrożeń związanych z napowietrznymi liniami energetycznymi bardzo cenne

mogą być informacje od pracowników na temat sposobu wykonywania przez nich pracy.

Należy skorzystać z pomocy związków zawodowych lub innego przedstawiciela pracowników

ds. bezpieczeństwa.

Dokument oryginalny:

Working safely near overhead power lines

http://www.hse.gov.uk/pubns/ais8.pdf H

Tłumaczenie z języka angielskiego:

Elżbieta Kossakowska

ekossakowska@gip.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: