Historia Jees-Uck.pdf

J ACK L ONDON

H ISTORIA J EES -U CK

Bywają różne wyrzeczenia. Ale w samej swojej treści wyrzeczenie jest zawsze jednakie.

Paradoks zaś polega na tym, że mężczyźni i kobiety wyrzekają się najdroższej rzeczy na

świecie dla czegoś jeszcze droższego. Nigdy nie było inaczej. Tak było, kiedy Abel przyniósł

pierworództwo trzód swoich i ich tłustości. Pierworództwo trzód i ich tłustości cenił sobie

Abel nad wszystko w świecie, ale oddał je, aby przypodobać się Panu. Tak też było z

Abrahamem, kiedy przygotowywał na kamieniu ofiarę ze swego syna. Izaak był mu bardzo

drogi, ale Bóg w sposób niepojęty był mu jeszcze droższy. Może Abraham obawiał się Pana?

Ale czy słuszne, czy niesłuszne jest takie przypuszczenie, od tego czasu dobre kilka

miliardów ludzi rozstrzygnęło i uznało, że Abraham kochał Pana i chciał mu usłużyć.

Skoro więc zostało rozstrzygnięte, że miłość jest służbą i skoro wyrzekać się znaczy

służyć, Jees-Uck, która była tylko kobietą ze śniadoskórego plemienia, kochała wielką

miłością. Nie była oczytana w historii, jako że umiała czytać jedynie w znakach na niebie i

tropach zwierzyny. Nie dowiedziała się zatem nigdy o Ablu i Abrahamie. A ponieważ

uniknęła nauki u dobrych sióstr od Świętego Krzyża, nie poznała też nigdy historii Ruty

Moabitki, która dla obcej kobiety z obcego kraju wyrzekła się własnego Boga. Jees-Uck

przyuczono do wyrzeczeń w jeden tylko sposób, to jest za pomocą kija jako czynnika

inspirującego, tak jak się to robi z psem zmuszanym do wyrzeczenia się skradzionej kości.

Mimo to, gdy nadeszła jej pora, Jees-Uck dowiodła, że potrafi wznieść się na wyżyny

białoskórej królewskiej rasy i zdolna jest do iście królewskich wyrzeczeń.

Jest to więc historia Jees-Uck, a także historia Neila Bonnera, Kitty Bonner i dwojga

latorośli Neila. Jees-Uck należała do śniadoskórego plemienia, to prawda, ale nie była ani

Indianką, ani Eskimoską, ani nawet Innuitką. Jeśli sięgniemy wstecz do tradycji ustnej,

natrafimy na postać Skolkza, Indianina z plemienia Toyaatów znad Yukonu, który w

młodości wyruszył do Wielkiej Delty, gdzie mieszkają Innuici, i tam połączył się z kobietą

imieniem Ollilie. Otóż ta Ollilie urodziła się z matki Eskimoski i ojca Innuity. Skolkz zaś i

Ollilie dali życie dziecięciu płci żeńskiej, Halie, która w połowie miała krew Indian

Toyaatów, w jednej czwartej Innuitów i w jednej czwartej Eskimosów. Halie była babką Jees-

Uck.

Z kolei Halie, w której skrzyżowały się trzy rasy, a która nie miała żadnych zastrzeżeń

przeciwko dalszym domieszkom, wybrała sobie na towarzysza życia Rosjanina, handlarza

futer imieniem Shpack, znanego także w swoim czasie pod przezwiskiem Wielkiego

Tłuściocha. Shpack sklasyfikowany został w tej opowieści jako Rosjanin z braku lepszego

terminu; ale rzecz miała się tak: ojciec Shpacka, Słowianin, więzień z Dolnych Prowincji,

uciekł z kopalni rtęci na Syberię północną, gdzie spotkał Zimbę, kobietę z plemienia Łowców

Łosi. Zimba była matką Shpacka, który został z kolei dziadkiem Jees-Uck.

Otóż gdyby Shpacka nie porwało w dzieciństwie plemię Łowców Morskich, które

obrasta swoją nędzą wybrzeża Arktyku, nie zostałby on dziadkiem Jees-Uck i w ogóle nie

byłoby tej opowieści. Ale Łowcy Morscy porwali Shpacka, on zaś uciekł na Kamczatkę, a

stamtąd norweskim statkiem wielorybniczym dalej, na Bałtyk. Niebawem Shpack znalazł się

w Petersburgu, w kilka zaś lat później ruszył na wschód tą samą nużącą drogą, którą przed

pięćdziesięciu laty jego ojciec odmierzał krwią i jękami. Ale Shpack był wolnym

człowiekiem w służbie potężnej Rosyjskiej Kompanii Skupu Futer. W tej to służbie zdążał

coraz dalej i dalej na wschód, aż w końcu przebył Morze Beringa i dostał się na ziemię

rosyjskiej Ameryki. Tam, w Pastilik, które leży tuż obok Wielkiej Delty Yukonu, wziął sobie

za żonę Halie, babkę Jees-Uck. Z tego związku urodziło się dziecię płci żeńskiej imieniem

Tukesan.

Na rozkaz swojej Kompanii Shpack puścił się łodzią w kilkusetmilową drogę w górę

Yukonu do osady Nulato. Towarzyszyły mu Halie i mała Tukesan. Było to w roku tysiąc

osiemset pięćdziesiątym, w tymże zaś roku Indianie z plemion nadrzecznych napadli na

Nulato i starli je z powierzchni ziemi. I tutaj kończy się historia Shpacka i Halie. Owej

krwawej nocy mała Tukesan zniknęła. Po dziś dzień Indianie z plemienia Toyaat przysięgają,

że nie przykładali ręki do tej brzydkiej sprawy. Tak czy inaczej, fakt pozostaje faktem, ze

mała Tukesan wśród nich wzrastała.

Tukesan poślubiła kolejno dwóch braci, Toyaatów, ale oba związki były bezdzietne. Z

tego powodu inne kobiety kiwały głowami i nie znalazł się już trzeci Toyaat, który

zaryzykowałby małżeństwo z bezdzietną wdową. Ale w tym samym czasie o wieleset mil

dalej na północ żył w Forcie Yukon mężczyzna nazwiskiem Spike O'Brien. Fort Yukon był

placówką Towarzystwa Handlowego znad Zatoki Hudsona, Spike O'Brien zaś — tego

Towarzystwa pracownikiem. Spike był dobrym pracownikiem, zyskał sobie jednak złą opinię

i po pewnym czasie utwierdził ją dezerterując ze służby. Droga etapami przez placówki do

siedziby Towarzystwa w York nad Zatoką Hudsona trwałaby rok, a ponieważ placówki były

placówkami Towarzystwa, Spike O'Brien wiedział, że nie zdoła ujść jego szponom. Nie

pozostało mu tedy nic innego, jak puścić się w dół Yukonu. Prawda to, że żaden biały nie

przebył dotąd całego Yukonu i żaden biały nie wiedział, czy Yukon wpada do Arktyku czy do

Morza Beringa; ale Spike O'Brien był Celtem i zapowiedź niebezpieczeństwa pociągała go

zawsze w nieodparty sposób.

W kilka tygodni później Spike O'Brien — posiniaczony, mocno wygłodniały i ledwie

żywy z gorączki rzecznej — wprowadził dziób czółna na piaszczysty brzeg w pobliżu osady

Toyaatów i natychmiast zemdlał. Gdy w ciągu następnych tygodni odzyskiwał siły, zobaczył

Tukesan i spodobała mu się. Podobnie jak ojciec Shpacka, który dożył sędziwych lat wśród

syberyjskiego plemienia Łowców Łosi, tak też Spike O'Brien mógłby swe stare kości

pozostawić na ziemi Toyaatów. Ale romantyczne pragnienie przygód poruszyło strunami jego

serca i nie pozwoliło mu usiedzieć na miejscu. Tak jak przewędrował z siedziby Towarzystwa

w York nad Zatoką Hudsona do Fortu Yukon, tak też mógł dotrzeć z Fortu Yukon do morza i

zdobyć laury pierwszego człowieka, który dokonał przejścia północo-zachodniego lądem.

Wyruszył więc w dół rzeki, zdobył owe laury i ani nie został wpisany do kronik, ani w

pieśniach nie sławiono jego imienia. W latach późniejszych prowadził hotelik dla marynarzy

w San Francisco, gdzie zyskał sławę niezwykłego łgarza z przyczyny ewangelicznych prawd,

które głosił. Wtedy to Tukesan, dotąd bezdzietna, urodziła dziecko i tym właśnie dzieckiem

była Jees-Uck. Wywiedliśmy jej ród przez tak liczne pokolenia, aby wykazać, że nie była ani

Indianką, ani Innuitką, ani Eskimoską, ani właściwie nikim w szczególności; oraz aby

dowieść, w jak wielkiej mierze jesteśmy — wszyscy bez wyjątku — zbłąkanymi dziećmi

dawnych pokoleń i jak dziwacznie powyginane gałęzie wypuszcza pień, z któregośmy

wyrośli.

Mając w sobie krew tak zmieszaną i dziedzictwo tak wielu ras, Jees-Uck wyrosła na

kobietę niezwykłej piękności. Była to uroda osobliwa i dostatecznie wschodnia, aby

zaintrygować każdego etnologa. Charakteryzował ją gibki, smukły wdzięk. Prócz żywej

wyobraźni udział Celta nie zaznaczył się w żaden szczególny sposób. Może Spike'owi

O'Brien zawdzięczała Jees to, że pod jej skórą płynęła gorąca krew, dzięki której twarz

dziewczyny była mniej śniada, ciało zaś bielsze. Ale z drugiej strony mogła to być zasługa

Shpacka, Wielkiego Tłuściocha, który odziedziczył kolor skóry po słowiańskim ojcu. Oczy

miała Jees-Uck duże, ogniste, czarne — okrągłe, wypukłe, zmysłowe oczy mieszańca,

spotykane zawsze tam, gdzie nastąpiło połączenie rasy białej z ciemną. A co więcej, biała

krew w jej żyłach oraz świadomość, że krew tę posiada, uczyniła Jees-Uck kobietą w

pewnym sensie dumną. Poza tym, z wychowania i zapatrywań na życie, Jees-Uck była

stuprocentową Indianką z plemienia Toyaatów.

Pewnej zimy, gdy Jees-Uck dojrzała w swej kobiecości, wszedł w jej życie Neil Bonner,

Ale wszedł w jej życie podobnie jak na ziemie Północy — nie bez ociągania. Prawdę mówiąc,

nie chciał wyruszać w te strony świata. Mając ojca, który obcinał kupony i hodował róże, oraz

matkę, która żyła życiem towarzyskim, młody Neil Bonner trochę się rozkiełznał. Nie był zły,

ale mężczyzna dobrze odżywiony i nie mający absolutnie nic do roboty musi przecież jakoś

wyładować nagromadzoną energię. Tak też było z Neilem Bonnerem. Wyładowywał więc

energię w taki sposób i w takich ilościach, że kiedy nastąpił nieuchronny kryzys, jego ojciec,

Neil Bonner senior, wypełznął przerażony spomiędzy swoich róż i zdumionym okiem

spojrzał na syna. Następnie pospieszył do przyjaciela o podobnych zamiłowaniach, z którym

omawiał zwykle sprawy róż i kuponów, i wraz z nim postanowił o losie młodego Neila. Musi

wyjechać, by odbyć czas próby, musi wzorowym życiem zatrzeć wspomnienia swych

niewinnych szaleństw, aby potem mógł sprostać wysokim wymaganiom ich moralności.

Gdy to zostało postanowione, reszta poszła gładko, tym bardziej że młody Neil był trochę

skruszony i ogromnie zawstydzony. W posiadaniu przyjaciół Neila Bonnera seniora

znajdowała się większość akcji Towarzystwa Handlowego Oceanu Spokojnego. Towarzystwo

rozporządzało flotyllą parowców rzecznych, a także jednostkami morskimi i prócz dochodów

z morza eksploatowało jakieś sto tysięcy mil kwadratowych, które na mapach świata bywają

zwykle oznaczane białymi plamami. Tak więc Towarzystwo posłało młodego Neila Bonnera

na północ, gdzie są te białe plamy, aby pracował dla Towarzystwa i stał się z czasem tak

zacnym człowiekiem, jak jego ojciec. — Pięć lat prostego życia, na łonie natury i z dala od

wszelkich pokus, zrobi z niego człowieka — orzekł Neil Bonner senior i zaraz wpełzł na

powrót między swoje róże. Młody Neil zacisnął zęby, wysunął naprzód podbródek i zabrał się

do roboty. Jako młodszy pomocnik wykonywał swoją pracę dobrze i zyskał pochwałę

przełożonych. Nie znaczy to, że ją lubił, ale jedynie praca mogła go uchronić od szaleństwa.

Przez pierwszy rok pragnął śmierci. Przez drugi — przeklinał Boga. W trzecim roku

wahał się między dwoma uczuciami i w takim to stanie rozterki rozpoczął kłótnię ze swoim

zwierzchnikiem. Neil Bonner miał w kłótni przewagę, ale do tamtego należało ostatnie słowo.

I to wystarczyło, aby Neil powędrował na wygnanie, w porównaniu z którym dawna jego

kwatera wydała mu się rajem. Ale powędrował bez skargi, gdyż Północ zrobiła z niego

mężczyznę.

Tu i tam na białych plamach map widać maleńkie kółeczka w kształcie litery „o”, przy

tych zaś kółeczkach, po jednej lub drugiej stronie, widnieją nazwy takie, jak Fort Hamilton,

Stacja Yanana, Dwudziesta Mila. Patrzący wyobraża sobie, że białe plamy są gęsto usiane

miastami i wsiami. Ale to tylko złudzenie. Dwudziesta Mila, podobnie jak inne placówki tego

rodzaju, jest długim barakiem wielkości sklepu spożywczego na rogu ulicy w mieście. Na

piętrze są tam pokoje do wynajęcia, za budynkiem znajduje się skład na żywność na wysokich

palach i dwie przybudówki. Podwórze za domem jest zwykle nie ogrodzone i ciągnie się aż

do linii widnokręgu i dalej — w nieskończoną dal. Jak okiem sięgnąć nie ma domów,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: