grazyna.pdf

Adam Mickiewicz

Grażyna

Magia Słowa

Tower Press 2000

Coraz to ciemniej, wiatr północny chłodzi,

Na dole tuman, a miesiąc wysoko,

Pośród krążącej czarnych chmur powodzi

We mgle niecałe pokazował oko;

I świat był na kształt gmachu sklepionego,

A niebo na kształt sklepu ruchomego,

Księżyc jak okno, którędy dzień schodzi.

Zamek na barkach nowogródzkiej góry

Od miesięcznego brał pozłotę blasku,

Po wałach z darni i po sinym piasku

Olbrzymim słupem łamał się cień bury

Spadając w fosę, gdzie śród wiecznych cieśni

Dyszała woda spod zielonych pleśni.

Miasto już spało, w zamku ognie zgasły,

Tylko po wałach i po basztach straże

Powtarzanymi płoszą senność hasły;

Wtem się coś z dala na polu ukaże,

Jakowiś ludzie biegą tu po błoniach,

A gałąź cieniu za każdym się czerni,

A biegą prędko, muszą być na koniach;

A świecą mocno, muszą być pancerni.

Zarżały konie, zagrzmiała podkowa,

Trzej to rycerze jadą wzdłuż parowa,

Zjechali, stają, a pierwszy z rycerzy

Krzyknie i w trąbkę mosiężną uderzy.

Uderzył potem raz drugi i trzeci

Strażnik mu z baszty rogiem odpowiada:

Brzękły wrzeciądze, pochodnia zaświeci

I most zwodzony z łoskotem opada.

Na tętent koni zbiegli się strażnicy

Chcąc bliżej poznać i męże, i stroje;

Pierwszy mąż jechał w zupełnej zbroicy,

Jaką zwykł Niemiec przywdziewać na boje;

I krzyż miał czarny na białej kapicy,

I krzyż na piersiach u złotej pętlicy,

Trąbkę na plecach, kopiją u toku,

Różaniec w pasie i szablę u boku.

Poznali męża Litwini z tych znaków,

Więc cicho jeden do drugiego szepce:

«To jakiś urwisz od psiarni Krzyżaków,

Tuczny, bo pruską krew codziennie chłepce;

O, gdyby nie był nikt tu więcej z warty,

Zaraz by w bagnie skąpał się ten plucha,

Aż pod most pięścią zgiąłbym łeb zadarty».

Tak oni mówią: on niby nie słucha,

Lecz musiał słyszeć, bo się bardzo zdumiał,

A chociaż Niemiec, glos ludzki rozumiał.

«Książę jest w zamku?» – «Jest, lecz o tej porze

Bardzoście wasze poselstwo spóźnili:

Dziś nie możecie stawić się we dworze,

Chyba na jutro» – «Jutro? Ani chwili.

Zaraz, natychmiast, choć w spóźnioną porę,

Litaworowi o posłach donieście;

Niebezpieczeństwo na mą głowę biorę,

A wy dla znaku pierścień tylko weźcie;

Nie trzeba więcej, skoro ujrzy godło,

Pozna, kto jestem i co nas przywiodło». –

Cichość dokoła, zamek we śnie leży;

Co za dziw? północ, jesienią noc długa;

Za cóż dotychczas w Litawora wieży

Lampa jak gwiazdka między kratą mruga?

Wszak dziś powrócił, jeździł w kraj daleki,

Snu potrzebują troskliwe powieki.

On przecie nie śpi. – Posłano na zwiady,

Nie śpi; lecz żaden z pałacowej straży

Ani z dworzanów, ani z panów rady

Do progu jego zbliżyć się nie waży.

Daremnie poseł i grozi, i prosi,

Groźba i prośba na nic się nie przyda;

Kazano wreszcie obudzić Rymwida.

On wolą pańską nosi i odnosi,

On głową w radzie, prawą ręką w boju;

Jego nazywa Książę drugim sobą,

W obozie, w zamku, jemu każdą dobą

Wstęp do pańskiego otwarty pokoju.

W pokoju ciemno i tylko od stoła

Kaganiec światłem konającym płonął,

Litawor chodził po gmachu dokoła,

A potem stanął i w myślach utonął.

Słucha, co Rymwid o Niemcach powiada,

Ale mu na to nic nie odpowiada.

To się rumieni, to wzdycha, to blednie,

Wydając twarzą troski niepowszednie.

Poszedł ku lampie, żeby ją poprawił,

Wrzkomo poprawia, a do głębi ciśnie;

Wcisnął nareszcie i całkiem zadławił,

Nie wiem, przypadkiem czyli też umyślnie.

Snać, że poskromić nie mógł wnętrznej wrzawy

I w pogodniejsze wystroić się lice;

A jednak nie chciał, by sługa z postawy

Zgadnął pańskiego serca tajemnice.

Znowu komnatę obchodzi dokoła,

Lecz kiedy okna kratowane mijał,

Widna przy blasku miesięcznego koła,

Co się przy szyby i kraty przebijał,

Widna posępność zmarszczonego czoła,

Przycięte usta, oczu błyskawica

I surowego zagorzałość lica.

Potem w róg gmachu zwraca się z pośpiechem,

Każe podwoje zamknąć Rymwidowi.

Siadł i z kłamliwą spokojnością mówi,

Szyderskim mowę zaprawując śmiechem:

«Wszak mi sam z Wilna przywiozłeś, Rymwidzie

Że Witold, pan nasz możny i łaskawy,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: