Logopeda radzi.pdf

(11840 KB) Pobierz
09 i 12 ZDROWKO
s. 9
wie na ka˝dy temat, tak aby inni z zainteresowaniem nas s∏u-
chali! Okazuje si´, ˝e jest to mo˝liwe. Z pomocà przychodzà
logopedzi, którzy pokazujà nam, jak umiej´tnie wykorzystywaç nasz
g∏os, i pomagajà skorygowaç ewentualne wady wymowy. OczywiÊcie
wymaga to wielu godzin wytrwa∏ych çwiczeƒ, ale na efekty nie trzeba
d∏ugo czekaç. Logopeda oprócz kszta∏towania mowy, zapobiegania
wadom wymowy i usuwania ich uczy tak˝e mowy w wypadku jej bra-
ku lub utraty. Dzisiejszy dodatek zdrowotny to w∏aÊnie sygnalizuje, po-
niewa˝ we wspó∏czesnym ˝yciu umiej´tnoÊç sprawnego mówienia jest
szczególnie istotna. Wady wymowy majà negatywny wp∏yw na kszta∏-
towanie si´ osobowoÊci dziecka, które mo˝e byç nieÊmia∏e, ale rów-
nie˝ agresywne i mieç poczucie ni˝szej wartoÊci, a co za tym idzie – go-
rzej sobie radziç w ˝yciu. Obowiàzkiem rodziców, a tak˝e pedagogów
jest czuwanie nad prawid∏owym rozwojem mowy dziecka i wychwyce-
nie ewentualnych nieprawid∏owoÊci. Jak rozwija si´ mowa dziecka w
poszczególnych latach jego ˝ycia, jakie objawy zwiàzane z wymowà
mówiàcego ju˝ dziecka powinny zaniepokoiç rodziców i kiedy udaç si´
do logopedy, a tak˝e co zrobiç, aby maluch ju˝ od najm∏odszych lat
mówi∏ poprawnie – o tym w dzisiejszym dodatku. Ponadto dowiedzà
si´ Paƒstwo, jak wyglàda pierwsza wizyta u logopedy i jakich narz´dzi
u˝ywajà ci specjaliÊci. Podajemy równie˝ bli˝sze informacje o akcji
Dzieƒ Bezp∏atnych Diagnoz Logopedycznych.
Logopeda radzi:
Rozmawiajmy ze sobà
Z Urszulà Kuletà , logopedà, cz∏onkiem Prezydium Zarzàdu G∏ównego Polskiego
Zwiàzku Logopedów, koordynatorem Dnia Bezp∏atnych Diagnoz Logopedycznych
ds. kontaktów z mediami, rozmawia Anna Zalech
Dzieci takie klasyfikuje si´ do tzw. gru-
py ryzyka dysleksji. Poza tym nieprawi-
d∏owy rozwój mowy mo˝e wskazywaç
na obni˝onà norm´ intelektualnà, byç
symptomem powa˝nych niepe∏no-
sprawnoÊci z∏o˝onych ucznia. Dzieci
majàce problemy z komunikacjà cz´sto
sà wyÊmiewane przez swoich kole-
gów, zamykajà si´ w sobie. Skutkiem
tego sà problemy emocjonalne i spo-
∏eczne. Dlatego te˝ podj´cie terapii lo-
gopedycznej w odpowiednim momen-
cie chroni nasze dzieci przed dodatko-
wymi k∏opotami na poczàtku nauki
szkolnej oraz na nast´pnych jej pozio-
mach. Zaniedbania rodziców w obsza-
rze wymowy swoich dzieci sà dostrze-
galne nawet na poziomie klas liceal-
nych, a przecie˝ przed m∏odzie˝à obo-
wiàzkowy egzamin ustny na maturze,
studia i doros∏e ˝ycie. Prosz´ pami´taç,
˝e cz´sto wystarczy troch´ çwiczeƒ w
okresie przedszkolnym czy wczesnosz-
kolnym, aby naprawiç b∏´dy natury.
Bacznà uwag´ trzeba równie˝
skierowaç na dzieci chore, które cz´-
sto przebywajà w szpitalu, ponie-
wa˝ one wymagajà wi´kszej troski i
stymulacji psychofizycznej w warun-
kach szkolnych i domowych.
zujàcym si´ niep∏ynnoÊcià mówienia. U
ma∏ych, mówiàcych ju˝ dzieci mogà si´
pojawiç niep∏ynnoÊci w postaci ró˝-
nych objawów zacinania si´. Niedo-
skona∏y jeszcze aparat mowy nie po-
zwala na werbalizacj´ tego, co dziecko
chce nam przekazaç. Takie przejÊciowe
zjawisko okreÊlamy mianem jàkania
wczesnodzieci´cego. Je˝eli rodzic nie
poprawia zbyt intensywnie dziecka, nie
wpada w panik´, ma du˝o cierpliwoÊci
dla wypowiedzi malucha, to po jakimÊ
czasie rozwój mowy dziecka wraca do
normy. Namawiam jednak rodziców
do skorzystania z porady logopedy,
który wska˝e odpowiedni sposób po-
st´powania w takiej sytuacji. Oczywi-
Êcie ten typ jàkania mo˝e si´ prze-
kszta∏ciç w powa˝niejszà form´ jàka-
nia, dlatego dobrze jest obserwowaç
dziecko i monitorowaç rozwój jego
mowy w kontakcie z logopedà.
Od kiedy dziecko powinno
byç obj´te profilaktykà lo-
gopedycznà?
– Logopedzi ju˝ na oddzia∏ach nowo-
rodkowych rozpoczynajà takà profi-
laktyk´ i sprawdzajà warunki anato-
miczne jamy ustnej oraz dokonujà
wczesnej diagnozy odruchów fizjolo-
gicznych wa˝nych dla rozwoju mowy.
Rodzice powinni zadbaç tak˝e o to,
aby ju˝ od samego poczàtku unikaç
tego, co mo˝e sprzyjaç przysz∏ym wa-
dom mowy, np. nieprawid∏owego
karmienia. Logopedzi sà zgodni, ˝e
karmienie piersià maluszka to na-
turalna gimnastyka narzàdów od-
powiedzialnych za mow´.
dzo powa˝nym problemom, ponie-
wa˝ wykryta zostanie powa˝na przy-
czyna, np. choroba narzàdu s∏uchu.
Rozwój ca∏ego systemu artykulacyj-
nego dziecka powinien zakoƒczyç si´
w wieku 6 lat. Wskazane jest wów-
czas badanie logopedyczne oceniajàce
stan mowy szeÊciolatka. Do tego cza-
su mogà wyst´powaç zamiany g∏osek
trudnych (tzn. sz, ˝, cz, d˝, r) na ∏atwiej-
sze, wymowa dziecka jest, ogólnie
mówiàc, uproszczona, charakteryzuje
jà termin „swoista wymowa dzieci´-
ca”. Namawiam jednak wszystkich ro-
dziców na wczeÊniejszà, profilaktycznà
wizyt´ u logopedy, szczególnie gdy
coÊ w wypowiedziach dziecka nas nie-
pokoi. Im wczeÊniej zostanie wykry-
ta wada mowy, tym wi´ksze praw-
dopodobieƒstwo jej skorygowania.
g∏osek j´zyka polskiego, najcz´Êciej: s,
z, c, dz. Inaczej mówiàc, je˝eli rodzic czy
opiekun zauwa˝y, ˝e podczas mówie-
nia dziecko wk∏ada j´zyk mi´dzy zàbki,
to nale˝y niezw∏ocznie udaç si´ po po-
rad´ do gabinetu logopedycznego. Wa-
d´ t´ obserwujemy ju˝ u bardzo ma∏ych
dzieci, nawet dwuletnich. Problem jest
cz´sto bagatelizowany w gabinetach
pediatrycznych, gdzie rodzice sà uspo-
kajani, ˝e wada ta sama si´ cofnie.
Tymczasem utrwalona mi´dzyz´bo-
woÊç mo˝e byç bardzo trudna do sko-
rygowania, dlatego te˝ nie mo˝na jej
bagatelizowaç. Tym bardziej ˝e ta jed-
nostka zaburzenia mo˝e byç sympto-
mem innych nieprawid∏owoÊci rozwo-
jowych, np. wadliwego zgryzu, przero-
stu migda∏ków podniebiennych, nie-
prawid∏owej funkcji po∏ykania.
Jakie objawy zwiàzane z wy-
mowà mówiàcego ju˝ dziec-
ka powinny zaniepokoiç ro-
dziców i kiedy powinni oni
udaç si´ do logopedy?
– Niepokojàce objawy mo˝emy za-
uwa˝yç u dziecka bardzo wczeÊnie.
Je˝eli rodzic jest zaniepokojony roz-
wojem mowy dziecka, to dobrze by
by∏o, ˝eby skonsultowa∏ swoje wàtpli-
woÊci z logopedà, który albo je roz-
wieje, albo rozpocznie terapi´ logope-
dycznà. Czasem uda si´ zapobiec bar-
Czy ka˝de jàkanie zarówno
u dzieci, jak i u doros∏ych
mo˝na wyleczyç?
– U wielu osób jàkanie mo˝na zlikwido-
waç lub zniwelowaç. To bardzo z∏o˝one
zaburzenie. Sà ró˝ne metody, które ma-
jà za zadanie pomóc jàkajàcej si´ oso-
bie. Jakà wybraç, zale˝y od takiej osoby
i specjalisty, czasem grupy fachowców,
tak˝e psychologa, psychiatry. To tak jak
z lekiem – trzeba dopasowaç go do in-
dywidualnego pacjenta.
Dokoƒczenie na s. 12
Czy seplenienie dzieci to te˝
wada?
– Termin ten jest bardzo pojemny. Se-
plenienie jest symptomatyczne dla dzie-
ci ma∏ych. Kiedy dziecko wymawia „sa-
fa” zamiast „szafa” – mamy wówczas
do czynienia z tzw. seplenieniem roz-
wojowym. Ale rodzajem seplenienia
jest te˝ deformacja artykulacyjna w po-
staci mi´dzyz´bowej realizacji wielu
Jak niew∏aÊciwe mówienie
mo˝e wp∏ynàç na post´py w
nauce dziecka?
– Zaburzenia mowy negatywnie wp∏y-
wajà na przebieg nabywania umiej´t-
noÊci czytania i pisania w poczàtkowej
fazie edukacji szkolnej. Cz´sto pojawia-
jàce si´ b∏´dy w pisowni majà swoje
pod∏o˝e w nieprawid∏owym poziomie
rozwoju mowy na ró˝nych poziomach.
Czy tzw. zacinanie si´ dziec-
ka jest wskazaniem do od-
wiedzenia gabinetu logope-
dycznego?
– Jàkanie jest zaburzeniem charaktery-
K tó˝ z nas nie chcia∏by mówiç poprawnie, zrozumiale i... cieka-
12591644.115.png 12591644.126.png
 
12591644.147.png 12591644.001.png 12591644.012.png 12591644.022.png 12591644.033.png 12591644.044.png 12591644.055.png 12591644.066.png 12591644.074.png 12591644.075.png 12591644.076.png 12591644.077.png 12591644.078.png 12591644.079.png 12591644.080.png 12591644.081.png 12591644.082.png 12591644.083.png 12591644.084.png 12591644.085.png 12591644.086.png
 
12591644.087.png 12591644.088.png 12591644.089.png
 
12591644.090.png 12591644.091.png 12591644.092.png 12591644.093.png 12591644.094.png 12591644.095.png 12591644.096.png 12591644.097.png 12591644.098.png 12591644.099.png 12591644.100.png 12591644.101.png 12591644.102.png 12591644.103.png 12591644.104.png 12591644.105.png 12591644.106.png 12591644.107.png 12591644.108.png 12591644.109.png 12591644.110.png 12591644.111.png 12591644.112.png 12591644.113.png 12591644.114.png 12591644.116.png 12591644.117.png 12591644.118.png 12591644.119.png 12591644.120.png 12591644.121.png 12591644.122.png 12591644.123.png 12591644.124.png 12591644.125.png 12591644.127.png 12591644.128.png 12591644.129.png 12591644.130.png 12591644.131.png 12591644.132.png 12591644.133.png 12591644.134.png 12591644.135.png 12591644.136.png 12591644.137.png 12591644.138.png 12591644.139.png 12591644.140.png 12591644.141.png 12591644.142.png 12591644.143.png 12591644.144.png 12591644.145.png 12591644.146.png 12591644.148.png 12591644.149.png
 
12591644.150.png 12591644.151.png 12591644.152.png 12591644.153.png 12591644.154.png 12591644.155.png 12591644.156.png 12591644.002.png 12591644.003.png 12591644.004.png 12591644.005.png 12591644.006.png 12591644.007.png 12591644.008.png 12591644.009.png 12591644.010.png 12591644.011.png 12591644.013.png 12591644.014.png
 
12591644.015.png 12591644.016.png 12591644.017.png 12591644.018.png 12591644.019.png 12591644.020.png 12591644.021.png 12591644.023.png 12591644.024.png 12591644.025.png 12591644.026.png 12591644.027.png 12591644.028.png 12591644.029.png 12591644.030.png 12591644.031.png 12591644.032.png 12591644.034.png 12591644.035.png 12591644.036.png 12591644.037.png 12591644.038.png 12591644.039.png 12591644.040.png 12591644.041.png 12591644.042.png 12591644.043.png 12591644.045.png 12591644.046.png 12591644.047.png 12591644.048.png 12591644.049.png 12591644.050.png 12591644.051.png 12591644.052.png 12591644.053.png
10 Nasz Dziennik Czwartek, 26 kwietnia 2007
SZLACHETNE ZDROWIE
REKLAMA
Rozwój mowy dziecka
Na temat przebiegu rozwoju mowy dziecka mówi Magdalena Szewczyk ,
logopeda z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Garwolinie:
Od 1. do 2. roku ˝ycia
– okres wyrazu
Rozwija si´ s∏ownictwo bierne i czynne. W
tym okresie nast´puje rozwój pami´ci,
uwagi, spostrzegawczoÊci i ogólny rozwój
fizyczny. To automatycznie wià˝e si´ z po-
wi´kszaniem s∏ownika dziecka. Zawiera
on wtedy kilkadziesiàt wyrazów, g∏ównie
rzeczowników. Sà one cz´sto zniekszta∏ca-
ne, dziecko odtwarza ogólny zarys wyra-
zu, np. pierwszà sylab´ (ba – baba, da –
daj, mi – miÊ). Pod koniec okresu wyrazu
dziecko powinno opanowaç g∏oski Ê, ê, ç,
dê, ƒ. W tym okresie uczy si´ ono ∏àczyç
wyrazy w zlepki wyrazowe, równowa˝ni-
ki, proste zdania, np.: mama kaka/ mama
kaczka, bumbum tu/ samochód tu, mimi
piç/ ja Micha∏ chc´ piç.
Rozwój mowy ka˝dego dziecka zale˝y
od czynników wewn´trznych i ze-
wn´trznych. Sk∏adajà si´ na nie za-
równo uwarunkowania genetyczne,
specyficzne cechy i w∏aÊciwoÊci orga-
nizmu, jak i kontakt ze Êrodowiskiem
spo∏ecznym, czyli z innymi ludêmi,
najcz´Êciej z rodzicami. J´zyk ma
szans´ w pe∏ni si´ rozwinàç, gdy oba
te czynniki w sposób optymalny na-
wzajem si´ przenikajà.
W przebiegu rozwoju mowy wyodr´b-
nia si´ pewne etapy, okresy o ustalonej
kolejnoÊci. Charakterystyk´ etapów roz-
woju mowy przedstawi∏ doskonale Leon
Kaczmarek w ksià˝ce „Nasze dziecko uczy
si´ mowy”. Oto najwa˝niejsze punkty
zwiàzane z tym zagadnieniem:
Od narodzin do 1. roku ˝ycia
jest to tzw. okres melodii
Dziecko komunikuje si´ z otoczeniem za
pomocà elementów prozodycznych, do
których nale˝à: melodia, akcent, rytm, wy-
sokoÊç, barwa i dynamika dêwi´ku. W 2.-
3. miesiàcu ˝ycia dziecko zaczyna g∏u˝yç,
gruchaç – tak nazywamy zachowania
przedwerbalne, które charakteryzujà si´
wydawaniem przez dziecko dêwi´ków gar-
d∏owych podobnych do g∏osek kk, gg, aa,
uu, guu. Jest to przypadkowy efekt ruchu
aparatu artykulacyjnego oraz koƒczyn gór-
nych i dolnych. Dziecko ca∏ym cia∏em wy-
zwala energi´. Towarzyszà temu pozytyw-
ne uczucia dziecka, uÊmiech lub Êmiech.
Oko∏o 4. miesiàca ˝ycia nast´puje roz-
kwit g∏u˝enia, kiedy to nabiera ono linii
melodycznej ojczystego j´zyka. W 5.-6.
miesiàcu ˝ycia g∏u˝enie przechodzi w ga-
worzenie, czyli powtarzanie dêwi´ków i
sylab us∏yszanych z otoczenia. Dziecko ba-
wi si´ wydobywaniem z siebie dêwi´ków.
Na tym etapie realizuje samog∏oski ustne
oraz spó∏g∏oski p, b, t, d, k, g, m, n. W tym
okresie çwiczy sprawnoÊci s∏uchowe oraz
kszta∏tuje kinestezj´ artykulacyjnà.
W 7.-8. miesiàcu ˝ycia dziecko reagu-
je na znaczenie mowy. Rozumie te wyra-
zy, które najcz´Êciej s∏yszy, które sà pro-
ste; wtedy zaczyna si´ kszta∏towaç s∏uch
fonematyczny. Rozumienie znacznie wy-
przedza mow´ czynnà. Pod koniec tego
okresu pojawia si´ echolalia, dojrza∏a for-
ma gaworzenia – dziecko powtarza syla-
by i ca∏e wyrazy.
Od 2. do 3. roku ˝ycia
– okres zdania
Od pocz´cia do narodzin
mówimy o okresie przygoto-
wawczym – „0”
Oko∏o 3. miesiàca ˝ycia dziecka w ∏onie
matki nast´puje scalanie warg i wyrost-
ków z´bodo∏owych, w tym okresie
kszta∏tujà si´ równie˝ funkcje oddecho-
we i fonacyjne. W 5. i 6. miesiàcu funk-
cjonuje ju˝ narzàd s∏uchu. Dziecko zdo-
bywa pierwsze doÊwiadczenia s∏uchowe
(najlepiej docierajà dêwi´ki g∏oÊne i ni-
skie). Zapami´tuje ono równie˝ rytm bi-
cia serca matki. Po porodzie dziecko krzy-
czy, uruchamiajàc tym samym trzy apara-
ty: oddechowy, artykulacyjny i fonacyjny.
Od tego momentu aparaty te poddawa-
ne sà nieustannym çwiczeniom.
Pojawiajà si´ pierwsze dwuwyrazowe
zdania twierdzàce: Tata idzie; zdania py-
tajàce: ço to?, jaki?; rozkazujàce: dai mi,
ale ja chc´. W wypowiedziach dziecka
mo˝na dostrzec pewne kategorie grama-
tyczne, chocia˝ obserwuje si´ wiele form
niew∏aÊciwych, które z czasem ulegnà
poprawie, np.: dzie jest noziçka?, nie
mam kiesionka, mój Julka. G∏oski sà jesz-
cze zmi´kczane, ale pod koniec 3. roku
˝ycia dziecko powinno opanowaç wy-
mow´ samog∏osek nosowych à, ´ i spó∏-
g∏osek k, g, ch, u, l, f, w. Pojawienie si´
g∏oski l Êwiadczy o pionizacji j´zyka –
zmiana z po∏ykania niemowl´cego na
doros∏e. Pod koniec 3. roku ˝ycia powin-
no si´ zakoƒczyç kszta∏towanie si´ s∏uchu
fonematycznego.
REKLAMA
TRAN
BÑDè ZDRÓW JAK RYBA
REKLAMA
Od 3. do 7. roku ˝ycia
– okres swoistej mowy
dzieci´cej
Jest to okres tzw. zabawy j´zykiem, py-
taƒ i neologizmów, np.: tryskawica, czy-
li fontanna, czesad∏o, czyli grzebieƒ. Na-
st´puje rozwój zdania kilkuwyrazowe-
go, dziecko zauwa˝a nast´pstwo czasu.
W wieku 5 lat realizuje szereg szumiàcy,
czyli g∏oski sz, rz, cz, d˝, a w 6 roku ˝ycia
pojawia si´ g∏oska r.
COD LIVER OIL
to kapsu∏ki zawierajàce najczystszy t∏uszcz
z wàtroby dorsza, odpowiednio filtrowany,
wzbogacony witaminà E.
Olej z wàtroby dorsza jest bogatym êród∏em
witaminy D oraz witaminy A.
Witamina A pomaga w przyswajaniu wapnia
i fosforu co zapobiega krzywicy.
Ponadto zawiera równie˝ niezb´dne nienasycone kwasy t∏uszczowe EPA i DHA
i dzi´ki temu przeciwdzia∏a chorobom wieƒcowym. Olej z wàtroby dorsza
wzbogacony zosta∏ witaminà E w naturalnej postaci. Witamina ta jest niezb´dna
dla organizmu ludzkiego jako czynnik przeciwutleniajàcy oraz dla
prawid∏owego funkcjonowania mi´Êni i komórek. Tran przyÊpiesza u dzieci
wzrost, poprawia apetyt, wzmacnia koÊci i z´by, poprawia wzrok. Przeciwdzia∏a
bólom stawowym i artretycznym.
Jak wspomagaç rozwój
mowy u swoich dzieci?
• rozmawiaç z dzieckiem tak cz´sto, jak
to tylko mo˝liwe,
• prawid∏owo pos∏ugiwaç si´ j´zykiem,
nie naÊladujàc b∏´dów dziecka,
• czytaç i opowiadaç bajki, opowiadaç o
otoczeniu, nazywaç miejsca, w których
dziecko si´ w∏aÊnie znajduje,
• uczyç dziecko wierszy, piosenek, ∏ami-
g∏ówek j´zykowych, przys∏ów,
• wspólnie z nim s∏uchaç muzyki,
• pokazywaç napisane s∏owa, pokazy-
waç literki,
• jak najcz´Êciej sp´dzaç czas w gronie
osób otwartych na komunikowanie si´,
• dostarczaç dziecku bogatych i precyzyj-
nych informacji na temat przedmiotów,
obrazów,
• çwiczyç jego aparat artykulacyjny (çwi-
czenia j´zyka, warg, çwiczenia odde-
chowe),
• byç cierpliwym w odpowiadaniu na za-
dawane pytania.
Tran z wàtroby dorsza wskazany jest:
przy stanach zm´czenia organizmu, w przypadkach nerwowoÊci, stanach
napi´ç (stresach),
przeciwko starzeniu si´ (obni˝a poziom cholesterolu we krwi),
przy braku apetytu,
przy rzeszotowatoÊci koÊci,
w okresie wzrostu i dojrzewania, przy tràdziku i czyracznoÊci,
przy stanach chorobowych oczu i zaburzeniach wzroku,
przy obni˝onej odpornoÊci organizmu.
Sk∏ad: Tran z wàtroby dorsza – 550mg, witamina A – 800mcg (100% ZDS),
witamina D – 5mcg (100% ZDS), witamina E – 2mg (20% ZDS). Kapsu∏ki nie
zawierajà cukru, skrobi, laktozy, glutenu, syntetycznych Êrodków zapachowych,
barwników i konserwantów.
Opakowanie: 60 kapsu∏ek
Dawkowanie: 1 kapsu∏ka dziennie podczas posi∏ku – popiç wodà
Wy∏àczny importer: Ewa Sternicka & Andrzej Sternicki s.c.
05-822 Milanówek, Sienkiewicza 4, tel. +48 22 755 80 99
fax +48 22 724 70 35, e-mail: ster@adres.pl, www.eas-sterniccy.com.pl
REKLAMA
12591644.054.png 12591644.056.png 12591644.057.png 12591644.058.png
SZLACHETNE ZDROWIE
Czwartek, 26 kwietnia 2007 Nasz Dziennik 11
Bezp∏atne diagnozy
logopedyczne
REKLAMA
REKLAMA
Czy widzisz aparat s∏uchowy
na prezentowanej fotografii?
On tam jest.
Jest wr´cz niewidoczny!
Oto efekt miniaturyzacji oraz zastosowania supernowoczesnych
rozwiàzaƒ akustycznych opracowanych przez szwajcarskich
in˝ynierów z firmy BERNAFON
Za∏o˝one na ucho
sà mniej widoczne
od aparatów
wewnàtrzusznych...
A kcja Dzieƒ Bezp∏atnych Diagnoz
Logopedycznych (DBDL) odby-
wa si´ co roku w drugiej po∏o-
wie listopada w wybranych placów-
kach i gabinetach logopedycznych na
terenie ca∏ej Polski. – Akcja jest adre-
sowana do wszystkich zainteresowa-
nych – zarówno do rodziców niemow-
làt, którzy chcà zadbaç o prawid∏owy
rozwój dziecka, jak i do rodziców dzie-
ci starszych, których wymowa budzi
niepokój. Tak˝e doroÊli mogà wziàç
udzia∏ w bezp∏atnych konsultacjach –
powiedzia∏a nam Urszula Kuleta, logo-
peda i koordynator DBDL ds. kontaktu
z mediami. Doda∏a, ˝e w tym dniu lo-
gopedzi dzia∏ajà charytatywnie, na za-
sadzie wolontariatu.
Historia akcji DBDL si´ga 1995 roku.
Poczàtkowo obejmowa∏a ona Zielonà
Gór´ i by∏a organizowana przez Fun-
dacj´ na rzecz Dzieci z Zaburzeniami
Mowy. Póêniej stopniowo zacz´∏y
przy∏àczaç si´ placówki z ca∏ego woje-
wództwa zielonogórskiego, a póêniej
lubuskiego. Od 2001 r. Fundacja na-
wiàza∏a wspó∏prac´ z Zarzàdem G∏ów-
nym Polskiego Zwiàzku Logopedów,
przekazujàc prawa do organizacji akcji
w ca∏ej Polsce.
Wi´cej na ten temat mo˝na si´
dowiedzieç dzi´ki stronie interneto-
wej Polskiego Zwiàzku Logopedów:
www.logopeda.org.pl.
Przyjdê i sprawdê na w∏asne oczy!
Ponadto bezp∏atnie zbadamy Twój s∏uch
BERNAFON – 60 lat badaƒ i innowacji
Infolinia: 0801 800 113
www.bernafon.pl
REKLAMA
O r t o t e c h
www.orto-tech.com.pl
ul. Broniewskiego 21, Warszawa
tel./fax 022 663 08 73, 0500 049 710
czynne: pn.-pt. 10.00-19.00, sob. 10.00-13.00
* obuwie specjalistyczne, ortopedyczne
* wk∏adki, pasy, ko∏nierze, ortezy
* wyroby medyczno-ortopedyczne
* wózki inwalidzkie, elektryczne, ∏ó˝ka
* sprz´t rehabilitacyjny
PRODUKCJA – US¸UGI
SPRZEDA˚ – HURT – DETAL
WYPO˚YCZALNIA
Realizacja zleceƒ NFZ
REKLAMA
Przyjdê i sprawdê na w∏asne oczy!
Ponadto bezp∏atnie zbadamy Twój s∏uch
REKLAMA
12591644.059.png 12591644.060.png 12591644.061.png 12591644.062.png 12591644.063.png 12591644.064.png 12591644.065.png 12591644.067.png 12591644.068.png 12591644.069.png 12591644.070.png 12591644.071.png 12591644.072.png
 
12 Nasz Dziennik Czwartek, 26 kwietnia 2007
SZLACHETNE ZDROWIE
Logopeda radzi:
Rozmawiajmy ze sobà
Dom rodzinny jest polem zdobywania
doÊwiadczeƒ, równie˝ werbalnych. J´-
zyka uczymy si´ od rodziców, dziad-
ków. To oni sà noÊnikami prawid∏owe-
go sposobu wypowiadania si´, dlate-
go warto samemu dbaç o kultur´ j´zy-
ka w szerokim tego s∏owa znaczeniu.
Dzieci skazane sà cz´sto na wielo-
godzinne oglàdanie programów tele-
wizyjnych czy gier komputerowych,
które oczywiÊcie sà równie˝ dobrymi
stymulatorami rozwoju, ale z drugiej
strony – trzeba z nich umiej´tnie ko-
rzystaç. W domu, w którym du˝o si´
czyta dzieciom, rodzice i najbli˝si po-
prawnie si´ wys∏awiajà, dziecko pod-
Êwiadomie przejmuje dobre wzorce.
Jego mowa rozwija si´ szybciej i
bardziej wszechstronnie. Z drugiej
strony – powinniÊmy dbaç o ekspresj´
mowy dziecka poprzez zach´canie go
do wyra˝ania swoich prze˝yç. Dziecko
powinno opowiadaç rodzicom, co si´
dzia∏o w przedszkolu, szkole, na wy-
cieczce, u kolegi. P∏ynie z tego jeszcze
jedna korzyÊç, mianowicie w przysz∏o-
Êci nie b´dzie mia∏o problemu ze s∏o-
wem pisanym. Obserwuj´ bowiem,
jakà katorgà dla dzieci jest pisanie wy-
pracowaƒ szkolnych.
Kto jeszcze odwiedza Pani
gabinet?
– Trafia do mnie coraz wi´cej osób
chcàcych poprawiç swojà wymow´,
a tym samym w∏asny wizerunek. Sà
to tak˝e doroÊli, którzy majà problem
z szeroko poj´tà komunikacjà, z lo-
gicznym werbalizowaniem swoich
myÊli. Chcà poprawnie i zrozumiale
mówiç, zniwelowaç swoje niedocià-
gni´cia, wcale nierzadko wady z
okresu dzieci´cego. Cz´sto sà to lu-
dzie sukcesu, liderzy grup, wyk∏a-
dowcy, prawnicy, dziennikarze. Ale
tak˝e studenci zdajàcy sobie spraw´,
˝e w wyÊcigu o prac´ liczy si´ rów-
nie˝ sprawna komunikacja.
– Bezwzgl´dnie tak. Mowa niewyraê-
na, szybka, be∏kotliwa skutkuje tym, ˝e
jesteÊmy ma∏o zrozumiali przez oto-
czenie, a tym samym nasze przekazy
nie zawsze sà w∏aÊciwie odbierane.
Osoby wyraênie i poprawnie mówiàce
sà zazwyczaj lepiej oceniane przez in-
nych ludzi, ∏atwiej im nawiàzaç kon-
takt, wzbudzajà wi´ksze zaintereso-
wanie otoczenia.
U ma∏ych dzieci problemy z komuni-
kacjà ograniczajà ich kontakty z rówie-
Ênikami, powodujà zwi´kszony po-
ziom agresji. Od ma∏ego nale˝y dbaç o
poprawne, wyraêne mówienie.
Dokoƒczenie ze s. 9
Kto mo˝e skorzystaç z bez-
p∏atnych konsultacji logope-
dycznych?
– Z bezp∏atnych konsultacji logope-
dycznych mo˝e skorzystaç w zasadzie
ka˝dy, kto jest ubezpieczony.
Dzieci i m∏odzie˝ majà zagwaranto-
wane bezp∏atne wizyty u logopedów
pracujàcych w resorcie oÊwiaty, naj-
cz´Êciej w poradniach psychologiczno-
-pedagogicznych. Równie˝ dzieci w
niektórych przedszkolach majà zapew-
nionà opiek´ logopedy. Zale˝y ona od
lokalnych samorzàdów, które finansu-
jà takie us∏ugi.
Tak˝e w ramach powszechnego
ubezpieczenia zdrowotnego placówki
zdrowia, które podpisa∏y kontrakt z
Narodowym Funduszem Zdrowia, mo-
gà Êwiadczyç us∏ugi logopedyczne. Pa-
cjent musi mieç wtedy skierowanie od
lekarza rodzinnego.
OczywiÊcie istniejà te˝ p∏atne pry-
watne gabinety logopedyczne, gdzie
pacjent nie musi mieç skierowania.
Jakie rady logopedyczne mo-
g∏aby Pani przekazaç naszym
Czytelnikom?
– Niech ka˝dego z nas podczas pos∏u-
giwania si´ pi´knà mowà ojczystà
obowiàzujà zasady kultury ˝ywego
s∏owa. Jest to kluczowe zadanie dla
wszystkich osób, które chcà byç pod
ka˝dym wzgl´dem dobrze zrozumiane
przez swoich rozmówców.
Trudno jest podaç çwiczenia odpo-
wiednie dla wszystkich, ale mo˝e takà
uniwersalnà wskazówkà by∏aby praca
nad w∏aÊciwym sposobem oddycha-
nia. To oddychanie przeponowo-˝e-
browe. Oddychajàc przeponà, spra-
wiamy, ˝e g∏os jest pe∏niejszy i zdrow-
szy. To wa˝ne szczególnie dla osób
pracujàcych g∏osem, ale równie˝ dla
nas wszystkich, bo któ˝ by nie chcia∏
porywaç mowà t∏umów.
Wa˝na jest równie˝ precyzja wy-
powiadania samog∏osek, które niosà
za sobà wyrazistoÊç mówienia. Sa-
mog∏oski powinny byç ∏adnie kszta∏-
towane i wypowiadane z wykorzy-
staniem w pe∏ni naszych narzàdów
mowy.
Korzystnym çwiczeniem jest tak˝e tre-
ning budowania d∏u˝szych wypowiedzi.
Proponuj´: niechaj na przyk∏ad podczas
kolacji ka˝dy uczestnik opowie, co si´
wydarzy∏o podczas minionego dnia, po-
dzieli si´ refleksjà po obejrzeniu filmu,
spektaklu teatralnego. Rozmawiajmy o
doÊwiadczeniach, prze˝yciach, swojej
pracy z kimÊ bliskim, co sprawi równie˝
i to, ˝e zyskamy popraw´ w relacjach
mi´dzyludzkich. Kto wie, mo˝e po ja-
kimÊ czasie treningu staniemy si´ wspa-
nia∏ymi mówcami.
Tak wi´c rozmawiajmy, rozmawiaj-
my i jeszcze raz rozmawiajmy ze sobà!
Czy osoby po udarach mózgu
czy innych chorobach neuro-
logicznych lub wypadkach,
gdzie mowa jest zaburzona,
mogà liczyç na pomoc logo-
pedycznà?
– OczywiÊcie, ˝e tak. Osoby takie bàdê
cz∏onkowie ich rodzin powinni zadbaç
o to, aby rehabilitacja by∏a podj´ta jak
najszybciej od momentu zachorowa-
nia. Czas podj´cia leczenia logope-
dycznego uzgadnia si´ w porozumie-
niu z lekarzem prowadzàcym, najcz´-
Êciej neurologiem lub neurochirur-
giem. Terapia zaburzeƒ mowy w ta-
kich skomplikowanych przypadkach
jest z∏o˝ona i d∏ugotrwa∏a, ale koniecz-
na z punktu widzenia korzyÊci chorego
i jego rodziny.
cia˝ nierzadko zdarza si´, ˝e i doroÊli, i
dzieci majà podobnà jednostk´ zabu-
rzenia. Najcz´stsze nieprawid∏owoÊci
u dzieci to problemy dyslaliczne pole-
gajàce na substytucji, czyli zamianie
jednych g∏osek na inne, np. „sz” na
„s”, „r” na „l”. To tak˝e trudnoÊci w ko-
munikacji, problemy w opanowaniu
gramatyki j´zyka ojczystego, budowa-
niu d∏u˝szych wypowiedzi, zaburzenia
s∏uchu fonemowego. Stosunkowo du-
˝a grupa dzieci ma wad´ zgryzu rzutu-
jàcà na nieprawid∏owoÊci wymowy.
Diagnozuj´ równie˝ inne powa˝ne
wady mowy zwiàzane na przyk∏ad z
wadami genetycznymi.
W dzisiejszym Êwiecie obserwuje-
my coraz wi´cej dzieci, które majà
problemy z mowà. Badania pokazu-
jà, ˝e od 40 do 60 proc. dzieci sze-
Êcioletnich ma wad´ wymowy.
Tak wi´c skala tego problemu jest
du˝a.
Co im Pani radzi?
– Trening. Je˝eli stwierdzam, ˝e oso-
ba doros∏a nie pope∏nia b∏´dów ar-
tykulacyjnych, to pracujemy nad
dykcjà, budowaniem komunikatów,
w∏aÊciwym wykorzystaniem g∏osu.
Przekaz g∏osowy to kana∏ docierajà-
cy do emocji rozmówcy. Doskonale
wiedzà o tym politycy.
Jak Pani sàdzi, dlaczego tak
si´ dzieje?
– Wiele problemów zwiàzanych jest
ze zmianami cywilizacyjnym, choç-
by coraz bardziej toksyczne Êrodo-
wisko, w którym ˝yjemy. Winni sà
tak˝e doroÊli, czyli my, zapracowani
rodzice. Rozmawiamy z dzieçmi za
ma∏o, co nie stwarza szansy przeka-
zywania dobrych wzorców mowy.
Z jakimi najcz´Êciej zaburze-
niami ma Pani do czynienia
w swojej praktyce logope-
dycznej?
– Poniewa˝ pracuj´ i z dzieçmi, i z do-
ros∏ymi, wi´c wiem, ˝e specyfika pracy
i rodzaj procedury sà nieco inne, cho-
Czy mowa niewyraêna po-
winna byç korygowana w ga-
binetach logopedycznych?
Dzi´kuj´ za rozmow´.
Z wizytà u logopedy
Wed∏ug logopedów, coraz wi´cej osób w dzisiejszych czasach ma problem z poprawnà mowà. Badania poka-
zujà, ˝e wady wymowy mo˝e mieç nawet od 40 do 60 proc. szeÊcioletnich dzieci. SpecjaliÊci przekonujà, i˝
wczesne dzia∏ania profilaktyczne mogà w znacznym stopniu zahamowaç te niepokojàce statystyki.
Logopedia (z greckiego „logos” – s∏o-
wo, mowa, „paideia” – wychowanie)
w Polsce jako dyscyplina naukowa ist-
nieje ju˝ od kilkudziesi´ciu lat. Jednak
dopiero od niedawna zajmuje w me-
dycynie znaczàce miejsce. Do g∏ów-
nych zadaƒ logopedy nale˝y przede
wszystkim kszta∏towanie mowy, zapo-
bieganie wadom wymowy, usuwanie
wad ju˝ istniejàcych, nauczanie mowy
w wypadku jej braku lub utraty. W na-
szym kraju ka˝dy ubezpieczony ma
mo˝liwoÊç skorzystania z bezp∏atnych
konsultacji logopedycznych. W przy-
padku dzieci i m∏odzie˝y sà to porad-
nie psychologiczno-pedagogiczne,
natomiast wszyscy, którzy majà skie-
rowanie od lekarza pierwszego kon-
taktu, znajdà pomoc w przychod-
niach, które podpisa∏y kontrakt z Na-
rodowym Funduszem Zdrowia i za-
trudniajà logoped´. Niestety, w wielu
miejscach trzeba czekaç, nieraz w d∏u-
gich kolejkach. Co zamo˝niejsi kierujà
swoje kroki do prywatnych gabine-
tów logopedycznych. Koszt wizyty, w
zale˝noÊci od regionu, waha si´ od 50
do nawet 150 z∏ za wizyt´. Czasami
oddzielnie pobierana jest op∏ata za
samà diagnoz´ – 40-100 z∏otych. Nie-
zale˝nie od tego, którà placówk´ wy-
bierzemy, podczas pierwszego spo-
tkania logopeda post´puje podobnie:
najpierw ocenia budow´ narzàdów
mowy, póêniej s∏uch, bada sposób re-
alizacji wszystkich g∏osek j´zyka pol-
skiego, s∏ownictwo, w przypadku
dzieci sposób wypowiadania si´, do-
konuje analizy i syntezy s∏uchowej, pi-
sania i czytania u dzieci siedmioletnich
i starszych. Rodzic mo˝e si´ tak˝e spo-
dziewaç pytaƒ dotyczàcych rozwoju
mowy dziecka, rozwoju psychomoto-
rycznego, przebiegu stanu b∏ogos∏a-
wionego i porodu.
W diagnozowaniu i terapii logo-
pedzi u˝ywajà ró˝norodnych narz´-
dzi, Êrodków i pomocy, takich jak:
próby, skale, testy, kwestionariusze,
ankiety, programy komputerowe,
karty badania itp. Natomiast Êrodki
stosowane w trakcie diagnozowania
i terapii logopedycznej to m.in. urzà-
dzenia techniczne, np. komputer,
magnetofon, magnetowid, echoko-
rektor, analizator mowy, audiometry,
aparaty s∏uchowe, instrumentarium
logopedyczne, lustro. Pomocà s∏u˝à
logopedom tak˝e ró˝norodne mate-
ria∏y, np. schematy g∏osek, rentgeno-
gramy, labiogramy, materia∏y j´zyko-
we, takie jak logopedyczne zbiory
wyrazów i zdaƒ, wierszyki, piosenki,
zagadki, opowiadania i obrazkowe
kwestionariusze oraz zestawy obraz-
kowe, gry, historyjki, plansze, a na-
wet zabawki dla mniejszych dzieci.
Czas, który przeznaczymy na wi-
zyt´ u logopedy, mo˝e przynieÊç nie
tylko rozwiàzanie nurtujàcego nas
problemu, tj. popraw´ wymowy
dziecka lub naszà, ale równie˝ b´-
dzie owocowaç zwi´kszonà pewno-
Êcià siebie i ∏atwiejszym, bardziej
zrozumia∏ym komunikowaniem si´ z
otoczeniem.
REKLAMA
Aparaty s∏uchowe,
ciÊnieniomierze,
glukometry, sprz´t medyczny.
SERWIS
OTEMED
PrzemyÊl , ul. Boh. Getta 17a
(16) 678 66 89,
Jaros∏aw , ul. Grunwaldzka 8/1b
(16) 623 08 41
Rzeszów , plac Dworcowy 2/21a
(budynek OLK), tel. (017) 862 01 90
REKLAMA
REKLAMA
www.herbamed.pl
Zielarnia
oferujemy:
zio∏a, preparaty,
kosmetyki lecznicze
Dodatek opracowa∏a Anna Zalech .
12591644.073.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin