Dyskusja okrągłego stołu
Należy do grupy metod problemowych kształcenia
o Inaczej dyskusja informacyjna, kierowana przez moderatora i oparta na zasadzie swobodnych wypowiedzi wszystkich uczestników
o Polega na wymianie poglądów na określony temat
o Daje możliwość formułowania dyskutowanych problemów i pytań, prezentowania własnych punktów widzenia w merytorycznie uzasadniony i zarazem logicznie spójny sposób oraz operowania dla obalenia kontrowersyjnych poglądów argumentami konkretnymi, trafiającymi do przekonania, czyli naukowymi
o Stosowana zwykle po wykładach w celu swobodnej, nieformalnej wymiany zdań między uczestnikami
o Jest zazwyczaj zagajana i prowadzona przez osobę przygotowaną, którą może być np. zaproszony specjalista w danej dziedzinie
Cechy rzeczowo prowadzonej dyskusji
o Jasność i wyrazistość jej głównego problemu
o Rzeczowość i zwięzłość wypowiedzi
o Umiejętność syntetycznego podsumowania jej przebiegu i formułowania wniosków końcowych
o Kulturalny sposób dyskutowania omawianych zagadnień z uwzględnieniem i uszanowaniem poglądów innych uczestników dyskusji
Przebieg dyskusji okrągłego stołu:
1. Przedstawienie celów dyskusji, omówienie problemu, zaproszenie do wypowiedzi przez moderatora, ukierunkowanie dyskusji (podanie podstawowych reguł) - 5 minut
2. Wypowiedzi uczestników w formie prezentacji referatu (wystąpienia) od 3-5 min każda. Prowadzący czuwa nad regułami i porządkiem prezentacji (czas trwania do ustalenia, w zależności od ilości referatów).
3. Pytania i odpowiedzi zadawane i udzielane przez dyskutantów. Moderator czuwa nad regułami dyskusji, dyscyplinując uczestników, aby jasno i rzeczowo zadawali pytania. Natomiast odpowiadający na pytania jest zobowiązany do odnoszenia się tylko do kwestii poruszanych w dyskusji. Każda wypowiedź nie powinna trwać dłużej niż 3 - 5 minut. Wskazane jest rejestrowanie postępu dyskusji.
4. Zakończenie dyskusji. Podsumowanie przez moderatora z nawiązaniem do celu lub przedstawionego na wstępie problemu - 10 minut
5. Uzgodnienie wniosków końcowych 10 minut
UMIEJĘTNOŚĆ PROWADZENIA DYSKUSJI
o O prowadzeniu dyskusji decydują umiejętności społecznych interakcji i komunikowania się osób w niej uczestniczących.
o Potrzebne jest także ukształtowanie w danej klasie norm społecznych, gwarantujących otwartą dyskusję i wzajemny szacunek.
o Moderator ma obowiązek nadania dyskusji kierunku i utrzymania go pomimo dygresji czynionych przez uczestników.
o Każda osoba zabierająca merytoryczny głos w dyskusji powinna być wysłuchana z uwagą (co stanowi jednocześnie zachętę do udziału w dyskusji)
o Prowadzący dyskusję (moderator) powinien rejestrować dorobek dyskusji jeszcze w czasie jej trwania
STRATEGIE PROWADZENIA DYSKUSJI
o „ słuchanie innych” - polega na umiejętności powtarzania własnymi słowami wypowiedzi poprzedników
o wzajemny szacunek i zrozumienie, wyrażane w otwartym i szczerym komunikowaniu się. Zależy on przede wszystkim od umiejętności moderatora dyskusji.
o dla uniknięcia tzw. „luki komunikacyjnej” przydatne są umiejętności komunikacji interpersonalnej, a mianowicie :
n parafrazowanie - umiejętność upewniania się przy pomocy osób wypowiadających się, że rozumiemy myśl zawartą w ich wypowiedzi zgodnie z ich intencjami. Parafrazę stanowi każda informacja o tym, jak rozumiemy komunikat. Jest powtórzenie otrzymanego komunikatu.
n opis zachowania – polega na relacjonowaniu przez jedną osobę obserwowanego zachowania się drugiej osoby bez oceniania i wnioskowania o motywach. Wypowiedź dotyczącą zachowania należy poprzedzać zwrotem „ ...zauważyłem , że .......” lub „... powiedziałeś , że ...”
n opisywanie uczuć – gdy wyrażamy jasno nasze uczucia, związane z jakimiś sytuacjami możemy być pewni, że zostanie zrozumiane nasze takie, czy inne zachowanie wynikające np.: z zażenowania, itp. Unikamy w tych sytuacjach takich komunikatów, jak: „ zamknij się ...” ; „ pogniewałem się....” ; „nie chce z tobą już dłużej rozmawiać” . Używamy natomiast takich zwrotów , jak: „ czuję się zakłopotana” lub „ miło mi” .
n weryfikowanie wrażeń – umiejętność ta stanowi uzupełnienie poprzedniej. Polega na kontrolowaniu trafności własnego sądu o tym, co dzieje się „wewnątrz” innej osoby. Opisujemy werbalnie zewnętrzne objawy uczuć partnera dyskusji (zamilknięcie, ton głosu, wyraz twarzy) i sprawdzamy na ile jest to opis trafny. Opis ten nie wyraża ani aprobaty ani dezaprobaty, a jedynie proste stwierdzenie : np. „ mam wrażenie , że twoje uczucia są .... , czym mam rację?”
ZASADY DYSKUSJI
o dyskutowanie jakiegokolwiek tematu powinno być formą zespołowej pracy mającej zmierzać do rozwiązania zagadnień, a nie konfliktem
o Uczestnicy dyskusji powinni być zdyscyplinowani, tzn. liczyć się z tym, że jeżeli ktoś mówi zbyt długo, to odbiera możliwość wypowiedzenia swych myśli innym dyskutantom,
o Uczestnik dyskusji powinien ważyć swoje słowa, wypowiadać je z namysłem i nie w uniesieniu, pamiętając o tym, że wypowiedzenie najrozumniejszej myśli nie w porę i pod adresem niewłaściwych odbiorców może być czynem nierozumnym
o Uczestnik dyskusji powinien zdobywać się na wysiłek dokładnego rozumienia tego, co twierdzi strona przeciwna, obejmując tym wysiłkiem nie tylko słowa, ale i intencję treściową słuchanej wypowiedzi
o Uczestnik dyskusji powinien ściśle referować twierdzenia przeciwnika, nie deformując ich, nie wnosząc do nich żadnych obcych tym twierdzeniom akcentów
o Uczestnik dyskusji, skupiając całą uwagę na tym, co twierdzi przeciwnik, nie powinien imputować mu kierowania się w swych wypowiedziach nie ujawnionymi, ubocznymi pobudkami. Jeżeli istnieją podstawy do takich przypuszczeń, to upada możliwość dyskusji
o Uczestnik dyskusji nie powinien dawać się ponosić pędowi do efektywnych chwytów stylistycznych, nie wyżywać się w swadzie dyskusyjnej
o Uczestnik dyskusji nie powinien chcieć dokuczyć przeciwnikowi (nawet tytułem rewanżu). Jednak nieszczerość i niedopowiadanie tego, co się myśli, wywołane obawą, że ktoś się poczuje dotknięty jest zachowaniem nieasertywnym
o Uczestnik dyskusji nie powinien zabierać głosu w kwestiach zbyt mało sobie znanych (chyba, że prosi o głos by zadać pytanie).
Blackkalia