STRUKTURA ORGANIZACYJNO-FUNKCJONALNA SYSTEMU ŁĄCZNOŚCI WOJEWÓDZTWA DO DZIAŁANIA W SYTUACJACH NADZWYCZAJNYCH ZAGROśEŃ.pdf

st. kpt. mgr in Ŝ . Jacek Chrz ę stek

SGSP, Katedra Techniki Po Ŝ arniczej

Zakład Informatyki i Ł ą czno ś ci

STRUKTURA ORGANIZACYJNO-FUNKCJONALNA

SYSTEMU Ł Ą CZNO Ś CI WOJEWÓDZTWA

DO DZIAŁANIA W SYTUACJACH

NADZWYCZAJNYCH ZAGRO ś E Ń

W artykule przedstawiono koncepcję organizacyjno-funkcjonalną

systemu łączności WCZK oraz opisano systemy łączności, które

mogą stanowić uzupełnienie dla systemu łączności województwa

do działania w sytuacjach nadzwyczajnych zagroŜeń.

In the article an organizational and functional idea of Province

Crisis Management Centre communication system was presented.

The author also described the communication systems which could

be a complement for province communication system to work in

the emergency situations.

1. Wst ę p

W poprzednich publikacjach przedstawiono wymagania stawiane systemom

łączności województwa wspomagającym działania podmiotów systemu

ratownictwa i zarządzania kryzysowego (czyli szeroko rozumianego systemu

ochrony ludności) w sytuacjach nadzwyczajnych zagroŜeń, opisano czynniki

mające wpływ na funkcjonowanie takiego systemu [1] oraz zaprezentowano model

zintegrowanego systemu łączności do działania w sytuacjach nadzwyczajnych

zagroŜeń [2]. Niniejsze opracowanie ma na celu zaprezentowanie przykładowej

koncepcji organizacyjno-funkcjonalnej systemu łączności Wojewódzkiego

Centrum Zarządzania Kryzysowego (WCZK). Na systemie tym bazuje system

łączności województwa do działania w sytuacjach nadzwyczajnych zagroŜeń.

Opracowanie to jest kontynuacją poprzednich artykułów i stanowi z nimi

integralną całość, w związku z tym zakłada się, Ŝe treści zawarte w [1] i [2] są

czytelnikowi znane.

2. Struktura organizacyjno-funkcjonalna

systemu ł ą czno ś ci WCZK

System Łączności WCZK powinien zapewniać komunikację wewnętrzną

pomiędzy elementami centrum, interfejsy z publicznymi stacjonarnymi i

ruchomymi sieciami telekomunikacyjnymi, sieciami wydzielonymi operatorów

prywatnych oraz specjalnych, tworzyć warstwę transportową dla rozległej sieci

obejmującej urządzenia monitorowania zagroŜeń oraz lokalne sieci komputerowe

podmiotów systemu, w tym takŜe transmisję niezbędnych informacji z rozległej

bazy danych.

System Łączności WCZK obejmuje:

–

system informatyczny (lokalne sieci komputerowe z bazami danych, centralny

komputerowy system wspomagania procesów decyzyjnych i zarządzania

informacją),

–

system telekomunikacyjny:

• sieć przewodowa (centrale komutacyjne, łącza abonenckie, sieć łączy

wewnętrznych i zewnętrznych),

• system łączności radiowej (sieci radiotelefoniczne z radiotelefonami

wielosystemowymi),

• interfejsy międzysystemowe,

–

system zasilania i zabezpieczeń.

2.1. System informatyczny

Cechą charakterystyczną w procesie podejmowania decyzji, szczególnie

w sytuacjach nadzwyczajnych zagroŜeń, jest szybki dostęp do pełnej i wiarygodnej

informacji o zdarzeniu, rejonie odpowiedzialności oraz o stanie zasobów ludzkich

i sprzętu. Wszystkie dostępne informacje powinna charakteryzować: kompletność,

aktualność, łatwość dostępu, łatwość selekcji i wiarygodność. Cechy te powinny

posiadać informacje pozyskane z wielu niezaleŜnych źródeł, np. monitoringu

środowiska, baz danych udostępnionych przez podmioty tworzące system ratowni-

ctwa i zarządzania kryzysowego, zgłoszeń od róŜnych instytucji i osób prywatnych [3].

Nieocenioną rolę w procesie podejmowania decyzji i efektywnego

przeciwdziałania kryzysom stanowią komputerowe systemy wspomagania

zarządzania kryzysowego. Głównym celem stosowania tych systemów jest

zoptymalizowanie procesu decyzyjnego poprzez:

objęcie wspomaganiem komputerowym realizacji zadań WCZK,

ujednolicenie i usprawnienie obiegu informacji zarówno w systemie

wewnętrznym WCZK, jak i zewnętrznym (np. od i pomiędzy poszczególnymi

Powiatowymi Centrami Zarządzania Kryzysowego – PCZK),

przyspieszenie dostępu do informacji o obiektach strategicznych znajdujących

się w województwie, zmniejszając ryzyko dezaktualizacji wprowadzanych

informacji,

zapewnienie efektywności mechanizmów selekcji danych,

zapewnienie bezpieczeństwa przechowywanych informacji.

Systemy takie mają budowę modułową, gdzie kaŜda z części systemu

odpowiedzialna jest za funkcje realizujące zadania z danej dziedziny pracy

systemu. Praca tych modułów powinna być niezaleŜna od siebie. System ten

moŜna w skrócie podzielić na następujące grupy:

funkcje odpowiedzialne za graficzne przedstawienie sytuacji w terenie

odpowiedzialności,

funkcje odpowiedzialne za organizację, przetwarzanie i segregowanie danych

w systemie,

funkcje odpowiedzialne za wspomaganie pracy operatora w zakresie obsługi

systemu (np. przez system podpowiedzi, ikon itp.),

funkcje wspierające prace administratora systemu w zakresie przydzielania

uprawnień operatorom, operacjami na bazie danych (aktualizacja, archiwizacja

itp.),

funkcje odpowiedzialne za prawidłową wymianę danych pomiędzy systemami

wykorzystywanymi w PCZK oraz innych jednostkach operacyjnych

(przetworzenie danych napływających do systemu do postaci rozpoznawalnej

przez narzędzia wykorzystywane w systemie),

funkcje odpowiedzialne za archiwizację działań operatorów w postaci raportów.

System informatyczny WCZK jest zwykle systemem sieciowym opartym na

koncepcji środowiska rozproszonego, gdzie kaŜde stanowisko robocze posiada

swoje własne oprogramowanie aplikacyjne i wystarczającą liczbę zasobów

dyskowych umoŜliwiające realizację indywidualnych zadań. Stanowiska robocze

komunikują się ze sobą oraz z serwerem bazy danych poprzez lokalne sieci

komputerowe LAN ( Local Area Network ) oraz sieci rozległe WAN ( Wide Area

Network ). Takie rozwiązanie zapobiega wzajemnej zaleŜności stanowisk i

umoŜliwia proste rozwiązanie pod względem logicznym i technicznym. Przykład

struktury systemu informatycznego wspomagającego zarządzanie kryzysowe w

województwie pokazano na rys. 1.

Lokalną sieć komputerową WCZK tworzą: serwery, stacje robocze stanowisk

dyspozytorskich, stanowiska administratorów, stanowiska osób funkcyjnych wraz

z dołączonymi do nich urządzeniami peryferyjnymi: drukarki, monitory, skanery

itp. Wszystkie te urządzenia połączone, np. kablem (medium transmisyjnym)

o standardzie Fast Ethemet tworzą sieć informatyczną WCZK. Medium

transmisyjnym stosowanym w sieciach lokalnych moŜe być kabel współosiowy lub

światłowodowy, skrętka teleinformatyczna, łącza radiowe (dla bezprzewodowej

sieci lokalnej) itp. WaŜną cechą protokołów sieci lokalnych jest to, Ŝe zapewniają

one kaŜdej stacji roboczej jednakowe szanse na uzyskanie dostępu do medium

transmisyjnego [4].

W celu wymiany informacji z sieciami lokalnymi lub komputerami słuŜb

współdziałających z WCZK, jak równieŜ z terminalami zainstalowanymi na

pojazdach, czujnikami pomiarowymi, kamerami wideo musi zostać utworzona sieć

rozległa. Podstawowym elementem wyróŜniającym sieci rozległe od sieci

lokalnych jest to, Ŝe sieci rozległe pokrywają swoim zasięgiem duŜe obszary

geograficzne (powiat, województwo, kraj), natomiast sieci lokalne obejmują

ograniczony obszar (budynek, małe miasto).

RCKK

Ź ródła informacji:

- internet

- monitoring

- zgłoszenia osobiste

- inne

WZRK

Pogotowie

Ratunkow e

Baza

danych

WCZK

Jednostki

mobilne

WSKR

PSP

INNE

WSK

Policji

Ź ródła informacji:

- internet

- monitoring

- zgłoszenia osobiste

- inne

Ź ródła informacji:

- internet

- monitoring

- zgłoszenia osobiste

- inne

PZRK

Baza

danych

Baza

danych

PCZK

PZRK

Jednostki

mobilne

INNE

Pogotowie

Ratunkowe

INNE

Jednostki

mobilne

Pogotowie

Ratunkowe

PSK

PSP

PSK

Policji

PSK

PSP

PSK

Policji

PSK

PSP

GCR

Rys. 1. Struktura systemu informatycznego wspomagaj ą cego zarz ą dzanie kryzysowe

w województwie ( ź ródło: opracowanie własne)

Obja ś nienie skrótów:

RCKK – Rz ą dowe Centrum Koordynacji Kryzysowej, WCZK – Wojewódzkie Centrum

Zarz ą dzania Kryzysowego , WZRK – Wojewódzki Zespół Reagowania Kryzysowego ,

WSK – Wojewódzkie Stanowisko Kierowania , WSKR – Wojewódzkie Stanowisko

Koordynacji Ratownictwa , PCZK – Powiatowe Centrum Zarz ą dzania Kryzysowego , PZRK

– Powiatowy Zespół Reagowania Kryzysowego , PSK – Powiatowe Stanowisko Kierowania ,

GCR – Gminne Centrum Reagowania , PSP – Pa ń stwowa Stra Ŝ Po Ŝ arna .

W sieci lokalnej komunikacja między stacjami dokonuje się na ogół w trakcie

realizacji zadań, w ramach tego samego procesu, wykorzystując własną

infrastrukturę teleinformatyczną, natomiast w sieciach rozległych przekazywane są

pliki danych (transmisja danych) za pośrednictwem infrastruktury róŜnych

operatorów telekomunikacyjnych (np.: sieci PSTN – Public Switched Telephone

Network , ISDN – Integrated Services Digital Network czy pakietowe sieci danych

PDN – Packet Data Network ).

Aby informacja, która jest zbierana, magazynowana i przetwarzana mogła być

przekazana w sposób bezpieczny (przy braku moŜliwości ingerencji w jej treść

przez źródła zewnętrzne), pomiędzy jej źródłem a systemem i później jej odbiorcą,

system informatyczny musi zostać zintegrowany z systemem telekomunikacyjnym

stanowiącym platformę transportową dla przesyłanej informacji.

Integracja ta powinna zapewniać następujące warunki:

– bezpieczeństwo danych na łączach,

– odpowiednie parametry sieci (przepustowość),

– zgodność sprzętowo-programowa pomiędzy źródłem a odbiorcą informacji,

– niezawodność sieci,

– ciągłość realizacji usługi.

2.2. System telekomunikacyjny

Sie ć ł ą czno ś ci przewodowej WCZK

System łączności przewodowej WCZK zapewnia wymianę informacji w

relacjach wewnętrznych WCZK (łączność wewnętrzna, wewnątrzobiektowa), a

takŜe zewnętrznych (łączność zewnętrzna). Platformą przewodowej sieci łączności

zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej WCZK powinna być cyfrowa sieć z

integracją usług ISDN. Sieć taka umoŜliwia korzystanie z szerokiej gamy usług

przewidzianych w tym standardzie. MoŜliwości sieci ISDN zostały szczegółowo

opisane w [5]. W sieci łączności przewodowej mogą funkcjonować następujące

rodzaje urządzeń:

1. Centrala telefoniczna PABX ( Private Automated Branch Exchange ) wraz

z analogowymi i cyfrowymi aparatami telefonicznymi, konsolami

operatorskimi, faksami, wideoterminalami i innymi urządzeniami końcowymi.

2. Urządzenia informatyczne, takie jak: stacje robocze stanowisk dyspozytorskich,

drukarki komputerowe, terminale komputerowe będące elementami sieci LAN i

WAN, serwery komputerowe i inne.

3. Urządzenia transmisji danych, np. modemy pozwalające na transmisję danych

z komputerów za pośrednictwem analogowych sieci telefonicznych, cyfrowe

urządzenia transmisji danych.

4. Urządzenia systemu głosowego: system „skrzynek głosowych”, system

akwizycji wywołań, system odpowiedzi faksowej, system nagrywania rozmów

telefonicznych i radiowych.

5. Urządzenia kontrolno-pomiarowe: elementy systemu monitorowania wizyjnego,

urządzenia

systemu

technicznej

ochrony

mienia,

urządzenia

systemu

pomiarowego, urządzenia systemu sterowania syrenami.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: