Pitagoras 570 – 504 p.n.e.
Szkoła religijno-filozoficzna, założona w Krotonie
Wnieśli ogromny wkład do nauki starożytnej (matematyka,
astronomia, teoria muzyki )
Pitagorejczycy uważali, że wszystko jest liczbą
W środku wszechświata miał się znajdować ogień
Palmenides 540-470 p.n.e.
Twórca szkoły egejskiej (Elea)
1 ,, O naturze”- utwór wykorzystuje odniesienia do mitologii.
Dla filozofi wartość poetycka nie jest ważna, może ona służyć
Jako uzupełnienie myśli filozoficznej.
2 ścieżki poznania: 1) prawda- logika, jedność i niezmienność
2) mniemanie- zmienność, ruch i zmysły
Cechy bytu według Parmenidesa: ciągłość, kulistość, jedność
nieporuszający się i niezniszczalny, niestworzony
utrzymywany przez więzy Ananke i Dike
Epistemologia- teoria poznania lub gnoseologia – dział filozofii, zajmujący
się relacjami między poznawaniem, poznaniem a rzeczywistością.
Epistemologia rozważa naturę takich pojęć jak: prawda, przekonanie,
sąd, spostrzeganie, wiedza czy uzasadnienie.
Epistemologia w innych dziedzinach:
1 etyka- pytanie ,,jak działać”
2 logika- teoria rozwiązań, metodologia
3 ontologia- teoria bytu. Pytanie ,, co istnieje”
Paradoksy Zenona z Elei – zbiór kilku paradoksów pochodzących od
greckiego filozofa, Zenona z Elei. Są to paradoksy, które łączy ukazanie
trudności w rozumieniu czasu i przestrzeni jako wielkości ciągłych, które
można w związku z tym dzielić w nieskończoność. Oprócz znaczenia czysto
filozoficznego, paradoksy te mają też znaczenie matematyczne i fizyczne.
Paradoks strzały- Załóżmy, że wystrzelona z łuku strzała pokonała
określony dowolny odcinek drogi. Można więc powiedzieć, że w
momencie wystrzelenia znajdowała się ona na początku tej trasy, a po
dotarciu do celu – na końcu. Pytanie jednak, gdzie przebywała w trakcie
pokonywania tej drogi. Można odpowiedzieć, że w 1/4 czasu pokonywania
tego odcinka musiała być niewątpliwie w 1/4 odcinka. Gdy zadamy pytanie, gdzie
była po 1/2 czasu lotu, znowu można odpowiedzieć, że w 1/2 odcinka.
Po 3/4 czasu – w 3/4 odcinka, i tak dalej w nieskończoność. Możemy sobie
wyobrażać dowolną chwilę lotu, w którym strzała znajdowała się w jakimś
konkretnym punkcie, w konkretnej odległości od łucznika. Czyli możemy
powiedzieć, że skoro w każdej chwili znajdowała się w jakimś konkretnym
punkcie, więc w każdej chwili była w spoczynku. Niemożliwe jest zatem
aby w każdej chwili czasu strzała pozostawała w spoczynku i poruszała
się jednocześnie. Stadion- Rozważmy wyścig rydwanów. Szybkość z jaką
rydwany poruszają się jest jednocześnie taka i inna, mniejsza i większa, w zależności
od tego, względem jakich innych przedmiotów (rydwanów) jest rozważana.
Jeśli zaś ruch dokonuje się z szybkością, która jest jednocześnie "taka i nie taka"
to jest sprzeczny i nie może istnieć. Achilles i żółw- Achilles i żółw stają na
linii startu wyścigu na dowolny, skończony dystans. Achilles potrafi biegać 2
razy szybciej od żółwia i dlatego na starcie pozwala oddalić się żółwiowi o 1/2
całego dystansu. Achilles, jako biegnący 2 razy szybciej od żółwia, dobiegnie do
1/2 dystansu w momencie, gdy żółw dobiegnie do 3/4 dystansu. W momencie gdy
Achilles przebiegnie 3/4 dystansu, żółw znowu mu "ucieknie" pokonując 7/8 dystansu.
Gdy Achilles dotrze w to miejsce, żółw znowu będzie od niego o 1/16 dystansu
dalej, i tak dalej w nieskończoność. Wniosek: Achilles nigdy nie dogoni żółwia
, mimo że biegnie od niego dwa razy szybciej, gdyż zawsze będzie dzieliła ich
zmniejszająca się odległość. Heraklit z Efezu- 540- 475 p.n.e.
Źródłem wszystkiego wg Heraklita jest ogień. 4 żywioły ogień, ziemia,
powietrze, woda. Panta rhei gr., wszystko płynie; wszystko na świecie jest zmienne,
płynne, nietrwałe.Harmonia przeciwieństw- w myśleniu człowieka mamy
kierować się opozycjami (np.: światło, ciemność). Według Heraklita przeciwieństwa
stanowią harmonię. Arche- zasada, źródło. Arche: Tales z Miletu – woda,
Anaksymenes – powietrze, Anaksymander - apeiron (bezkres),
Heraklit – ogień, Ksenofanes – ziemia, Empedokles – żywioły,
Anaksagoras - nasiona/zarodki (homoiomerie), Demokryt – atomy
Pitagoras – liczby, Arystoteles - woda, ogień, ziemia, powietrze i eter
Diagram tao- symbol dopełniania się yin i yang. Wyraża ideę, że choć
Podstawowe pierwiastki taoistycznej filozofii przenikają się i stanowią
Nierozerwalną jedność. Sokrates- 469- 399 p.n.e. urodził się i zmarł
W Atenach, głosił że cnota jest dobrem bezwzględnym.
Intelektualizm etyczny- postępowanie człowieka zależy wyłącznie od jego
Wiedzy na temat dobra i zła. Metoda majeutyczna – stworzona przez Sokratesa
metoda prowadzenia dyskusji, której celem było uświadomienie sobie posiadanej
wiedzy prawdziwej. Dialektyka- jest jak uważał Sokrates poszukiwaniem
prawdy podczas prowadzenia odpowiednich dyskusji. Etapy rozwoju dialektyki:
- elenktyka – burzenie, niszczenie- majeutyka – położnictwo, pomoc w rodzeniu- erystyka - niezgoda
eatalive