Mieczysław Jastrun (ur. 29 października 1903, zm. 22 lutego 1983), polski poeta, prezentujący lirykę refleksyjno-filozoficzną, tłumacz poezji francuskiej, rosyjskiej i niemieckiej.
Mieczysław Jastrun pochodził z żydowskiej rodziny. Był synem Józefa Agatsteina, który był lekarzem i Justyny z Wiensohnów. Urodził się 29 października 1903 r. w Korolówce w dawnym województwie tarnopolskim. Już od najmłodszych lat związany był z ziemią tarnowską, dokąd przeniosła się rodzina Agatsteinów. Mieszkali w różnych miejscowościach, w których pracował ojciec Mieczysława. Dzieciństwo spędził w Jodłowej, do szkoły powszechnej uczęszczał w Ryglicach. Często odwiedzał mieszkającego w Tuchowie wuja. W latach 1915- 1919 przebywał w Krakowie, gdzie uczęszczał do gimnazjum. Z powodu wybuchu wojny polsko-bolszewickiej przerwał naukę i zaciągnął się jako ochotnik do armii polskiej. Nie uczestniczył jednak w walkach, gdyż w tym czasie ciężko zachorował na tyfus. Nie powrócił już do Krakowa, a ostatnie dwie klasy szkoły średniej ukończył w Gimnazjum im. K. Brodzińskiego w Tarnowie. Mieszkał wtedy w Pleśnej, u swojej dawnej opiekunki (1921- 1923). W 1920 r. (9 marca) Mieczysław wraz ze swoim starszym bratem Jerzym Stanisławem (późniejszy prof. Jerzy Gierowski) przyjął chrzest w kościele parafialnym w Jodłowej. Po zdaniu matury w tarnowskim gimnazjum Mieczysław Jastrun studiował polonistykę, germanistykę i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1929 r. doktoryzował się u prof. Stanisława Windakiewicza na podstawie rozprawy pt.: „Stosunek Wyspiańskiego do Słowackiego”.
Mieczysław Jastrun jako poeta zadebiutował wierszem pt. „Wielki wóz” opublikowanym na łamach „Skamandra” (1925). Po ukończeniu studiów aż do 1939 r. pracował jako nauczyciel języka polskiego i propedeutyki filozofii w prywatnym gimnazjum w Kolbuszowej, następnie w Brześciu i Łodzi. Od 1929 r. należał do ZZLP, a w 1930 został członkiem Polskiego Pen Clubu. Po wyjeździe z Tarnowa Jastrun utrzymywał kontakt z miastem, gdzie spotykał się z innym literatem – tarnowianinem Romanem Brandstaetterem. Rozwijał swą twórczość literacka ogłaszając liczne wiersze, artykuły i przekłady poetyckie w językach obcych w wielu czasopismach, m. in. w „Wiadomościach Literackich”, „Skamandrze”, „Gazecie Literackiej”, „Okolicy Poetów”, „Kamenie” czy „Ateneum”.
Po wybuchu drugiej wojny światowej Mieczysław Jastrun przedostał się w grudniu do Lwowa. Tu się zajmował pracą translatorską z klasyki rosyjskiej i ukraińskiej oraz brał udział w redagowaniu polskich podręczników szkolnych. Po zajęciu Lwowa przez Niemców w grudniu 1941 r. powrócił do Warszawy i włączył się w nurt tajnego nauczania oraz nawiązał współpracę z prasą konspiracyjną używając pseudonimu Jan Klonowicz. Aby uniknąć aresztowania przez gestapo przeniósł się do Międzylesia (lipiec 1944). Jeszcze przed zakończeniem wojny Mieczysław Jastrun osiadł w Lublinie, gdzie pisał do tygodnika „Odrodzenie” (do 1949 r.) oraz pracował w redakcji „Wsi” i „Rzeczpospolitej”.
W jesieni 1945 r. wyjechał do Łodzi. Wstąpił do PPR-u, pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego „Kuźnicy”, w której ogłaszał swoje utwory. Od 1949 r. zamieszkał na stałe w Warszawie, rok później ożenił się z poetką Mieczysławą Buczkówną, tu urodził się ich syn Tomasz, który podobnie jak rodzice rozwija twórczość literacką (poeta, felietonista, autor opowiadań dla dzieci). Mieczysław Jastrun kontynuował pracę artystyczną publikując swoje utwory w wielu czasopismach i wydawnictwach. Prowadził także wykłady z poezji współczesnej na Uniwersytecie Warszawskim. W 1957 r. po zakazie wydawania miesięcznika „Europa”, którego Jastrun był współzałożycielem, wystąpił z PZPR. Należał do sygnatariuszy „Listu 34” – pisarzy i uczonych występujących w obronie wolności słowa (1964). Był laureatem wielu nagród literackich, m. in.: Nagrody Polskiego Pen Clubu za przekłady z języka niemieckiego (1969), Nagrody Fundacji im. A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1972).
Mieczysław Jastrun, mimo iż mocno związany był z Tarnowem i jego najbliższymi okolicami, nie eksponował tych więzów, ani nie starał się ich odnawiać. Jednak w jego twórczości, zwłaszcza prozatorskiej, znajduje się wiele wątków, odniesień czy wspomnień dotyczących tego czasu, kiedy tu żył i mieszkał, kiedy budziły się jego pierwsze fascynacje poetyckie, związki uczuciowe. Krainę dzieciństwa i młodości, „krainę snów” odkrywamy w „Dziennikach i wspomnieniach” (1955), „Pięknej chorobie” (1961) czy „Smudze światła” (1983).
Mieczysław Jastrun zmarł 22 lutego 1983 r. w Warszawie.
Jastrun Mieczysław (1903-1983), polski poeta, eseista, prozaik. 1923-1929 studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim filologię polską i niemiecką oraz filozofię. Pracował jako nauczyciel m.in. w Brześciu nad Bugiem i w Łodzi. Debiut w prasie 1924. W okresie okupacji przebywał najpierw we Lwowie, potem w Warszawie.
Nawiązywał w swojej twórczości do klasyki romantycznej i europejskiego symbolizmu, szczególnie R.M. Rilkego. Liryka refleksyjno-filozoficzna pozostająca pod wpływem katastrofizmu międzywojennego. Tomiki poetyckie m.in.: Spotkanie w czasie (1929), Dzieje nieostygłe (1935), Strumień i milczenie (1937).
Twórczość okresu okupacji i po zakończeniu II wojny światowej stanowi refleksję patriotyczną i egzystencjalną o grozie wojny, śmierci, zagłady, w tomikach Godzina strzeżona (1944), Rzecz ludzka (1946), Sezon w Alpach (1948).
Krytyczny stosunek do cywilizacji i historii oraz poczucie osamotnienia jednostki walczącej o swoją tożsamość i autentyczność pojawiają się m.in. w zbiorach Genezy (1959), Większe od życia (1960), W biały dzień (1967), Wyspa (1973), Scena obrotowa (1977).
Książki eseistyczne i biograficzne, jak: Mickiewicz (1949), Poeta i dworzanin. Rzecz o Janie Kochanowskim (1954). Szkice o poezji i jej twórcach, np. Wizerunki (1956), Między słowem a milczeniem (1960). Eseje o tradycjach kulturalnych od starożytności po współczesność, niekiedy bardzo krytyczne, doszukujące się w XX w. znamion kryzysu cywilizacyjnego: Mit śródziemnomorski (1962), Wolność wyboru (1969), Eseje (1973), Podróż do Grecji (1978).
Przekłady i antologie: Dwa wieki poezji rosyjskiej (1947, wraz z S. Pollakiem), Symboliści francuscy. Od Baudelaire'a do Valéry'ego (1965) i Poezja Młodej Polski (1967) - dwie ostatnie w serii Biblioteki Narodowej.
Autobiograficzna powieść Piękna choroba (1961). Ponadto Wiersze zebrane (1956), Poezje (1966), Eseje wybrane (1971), Rzecz ludzka. Wybór wierszy (1973), Poezje zebrane (1975).
akanda