Opieka nad dzieckiem z cukrzycą

„Opieka nad dziećmi przewlekle chorymi wymaga postępowania szczególnego, gdyż trzeba nie tylko w uczniu, ale i w sobie samym zbudować poczucie sensu podejmowania działań”.

Cukrzyca wieku dziecięcego jest chorobą powstałą w następstwie niedoboru  lub braku insuliny w organizmie dziecka.

Objawami nie leczonej lub źle leczonej cukrzycy mogą być między innymi : zaburzenia apetytu,  utrata wagi, odczuwanie nadmiernego pragnienia, bóle brzucha, nudności, wymioty, senność lub bezsenność, częste oddawanie moczu.

Ważnym jest, aby organizm dziecka z cukrzycą uchronić przed stanami przecukrzenia (hiperglikemi)

i niedocukrzenia (hipoglikemi). Nieprawidłowo prowadzona opieka nad dzieckiem z cukrzycą może prowadzić do powikłań naczyniowych i upośledzeń wielu organów: wzroku, nerek, układu nerwowego, tkanek skóry.

Dziecko chore na cukrzycę, obok opieki medycznej, potrzebuje również troskliwej opieki ze strony szkoły.

W toku lekcji nauczyciel powinien uwzględniać stany zmiennego samopoczucia dziecka i wahania w jego wydolności intelektualnej spowodowanej wahaniami poziomu cukru we krwi. Wymaga to stałej dyskretnej obserwacji i gotowości do prawidłowego reagowania na zachodzące zmiany w samopoczuciu i zachowaniu dziecka.

W swoich obserwacjach nauczyciel powinien zwracać uwagę czy u dziecka nie pojawia się:

         silne uczucie pragnienia

         potrzeba częstego opuszczania sali lekcyjnej, co może świadczyć o konieczności częstego oddawania moczu

         gwałtowne osłabienie i obniżenie sprawności percepcyjno – intelektualnej

Objawy te mogą świadczyć o hiperglikemi i wymagają zwiększenia dawki insuliny oraz wyeliminowania na ten czas pokarmów węglowodanowych.

Ponadto należy zwrócić uwagę czy nie pojawiają się objawy świadczące o hipoglikemi  takie jak:

         usilna potrzeba jedzenia w trakcie lekcji

         drżenie ciała, poty, łzawienie, ślinotok, drętwienie warg, niedowłady, automatyzmy ruchowe (ssanie palca, mlaskanie, żucie), nudności, wymioty, zmiany tętna

         zmiany w zachowaniu obserwowane jako niepokój, lęki, trudności w koncentracji, zaburzenia toku myślenia, orientacji, niepokój, aż do objawów stanów urojeniowo- majaczeniowych

W lżejszych stanach hipoglikemii należy zjeść pokarm z zawartością węglowodanów lub wypić 4% roztwór glukozy. W cięższych stanach, z utratami przytomności, konieczna jest interwencja lekarska.

Wskazanym też jest aby nauczyciel, w przypadku młodszych dzieci, w porozumieniu z domem, miał wgląd w:

         prawidłowość podawanej dawki insuliny i miejsca jej wstrzykiwania

         regularność przyjmowanych posiłków

         planowanie wysiłku fizycznego szczególnie przed zajęciami z w-f (przed wysiłkiem bowiem należy zadbać aby dziecko zjadło odpowiedni posiłek złożony z węglowodanów)

Konieczne jest też chronienie dziecka przed silnymi stresami (nie narażanie na klasówki z dużych partii materiału, odpytywanie na forum klasy z przedmiotów z którymi ma trudności, konieczność brania udziału w niezapowiedzianych sprawdzianach.

Wahania w poziomie cukru mogą powodować:

         zaburzenia równowagi emocjonalnej (wywoływać stany nadpobudliwości bądź apatii)

         okresowe obniżenie sprawności percepcyjnej i intelektualnej

         zaburzenia pamięci, uwagi, spostrzegawczości

         zaburzenia zdolności refleksyjnego myślenia

mgr Barbara Jasak – psycholog PPP-1

luty – 2002r.