Raport-Przemyslaw_Pacula-10_lat_Polski_w_NATO-co_dalej.pdf

RAPORT

10 LAT POLSKI

W NATO –

CO DALEJ?

Przemys³aw

Pacu³a

CZ£ONKOSTWO W NATO BY£O JEDNYM Z DWÓCH G£ÓW-

NYCH CELÓW POLSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ PO

ODZYSKANIU SUWERENNOŒCI W 1989 ROKU. W PERSPEK-

TYWIE OBECNYCH PROBLEMÓW Z ROZSZERZENIEM SO-

JUSZU O KRAJE DAWNEGO ZSRR POWINNIŒMY DOCENIÆ

SZCZÊŒCIE, KTÓRE POZWOLI£O NAM W 1999 ROKU STAÆ

SIÊ CZ£ONKIEM ELITARNEGO KRÊGU BEZPIECZEÑSTWA.

Szczêœciu temu umieliœmy jednak pomóc.

Tward¹ postawê negocjacyjn¹, w tym miêdzy

innymi wymuszenie sformatowania progra-

mu Partnerstwo dla Pokoju (PdP) jako eta-

pu, a nie substytutu cz³onkostwa, czy poko-

nanie oporu Rosji B. Jelcyna (fakt, i¿ mniej

skutecznego, ni¿ obecna polityka W. Putina)

z pewnoœci¹ mo¿emy zaliczyæ do naszych suk-

cesów. Splot uwarunkowañ miêdzynarodo-

wych i polskich d¹¿eñ spowodowa³, ¿e razem

z Wêgrami i Czechami znaleŸliœmy siê w pierw-

szej fali rozszerzenia.

ODPOWIEDZIALNY SOJUSZNIK

Przyst¹pienie do NATO, 10 lat po odzyskaniu suwerennoœci i zaled-

wie 6 po wyjœciu z naszego kraju ¿o³nierzy rosyjskich, by³o dla nas

przede wszystkim nadziej¹, i¿ – jak to wyrazi³ czeski prezydent

V. Havel – ju¿ nigdy nie bêdziemy przez nikogo okupowani . Od pocz¹tku

obecnoœci w Sojuszu staraliœmy siê wiêc aktywnie anga¿owaæ w jego

prace i przedsiêwziêcia, aby udowodniæ, ¿e decyzja o naszym cz³onkos-

twie, choæ podjêta nieco „na kredyt”, by³a s³uszna. .

By³o to tym wiêkszym wyzwaniem dla Polski, i¿ wchodziliœmy do

NATO, które rozpoczê³o w³aœnie transformacjê w kierunku wzmacnia-

nia komponentu ekspedycyjnego. Nasza aplikacja z pocz¹tku lat 90.

XX wieku koncentrowa³a siê g³ównie na korzyœciach obronnych, tym-

czasem dos³ownie od pierwszych dni pe³noprawnej obecnoœci w Brukseli

i Mons stanêliœmy przed koniecznoœci¹ wsparcia NATO-wskiej misji

skierowanej przeciw re¿imowi S. Milosevièa. Choæ z powodu ówczesnego

niedopasowania polskich si³ lotniczych do struktur sojuszniczych, nasz

udzia³ zosta³ sprowadzony do poparcia politycznego, to wojna z Serbi¹

uœwiadomi³a nam wielowymiarowoœæ cz³onkostwa w Sojuszu, które nie

mog³o ograniczaæ siê jedynie do biernego korzystania z parasola potê¿-

nych aliantów. NATO prze³omu wieków zaczê³o wymagaæ od swoich

cz³onków aktywnoœci i odpowiedzialnoœci, w myœl nowej interpretacji

obrony nie tylko terytoriów, ale i interesów sojuszników. .

Egzamin ten Polska zda³a z wynikiem bardzo dobrym. Przez ostat-

nie 10 lat udowodniliœmy dobitnie, ¿e jesteœmy „producentami”, a nie

„konsumentami” bezpieczeñstwa miêdzynarodowego. Poni¿ej przedsta-

wiono najwa¿niejsze pola aktywnego udzia³u polskich SZ w dzia³aniach

NATO. .

BEZPIECZEÑSTWO NARODOWE III - 2009/11

Tabela 1. Aktywnoœæ polskich SZ w misjach Sojuszu w latach 1995 -

2009 (w ujêciu chronologicznym). .

Misja

Region

Zaanga¿owanie

(liczba ¿o³nierzy)

Czas trwania

IFOR

Boœnia

i Hercegowina

660

1995-1996

SFOR

Boœnia

i Hercegowina

280-500

1996-2004

AFOR

Albania

140

1999

KFOR

Kosowo

oko³o 300

1999-obecnie

ISAF

Afganistan

2000

2002-obecnie

NTM-I

Irak

2005-obecnie

Baltic Air

Policing

Kraje ba³tyckie

2006, 2008

Active

Endeavour

Morze

Œródziemne

rotacyjnie

1 okrêt

2005-obecnie

�ród³o: MON

Skalê zaanga¿owania polskich SZ w dzia³ania miêdzynarodowe po-

kazuj¹ dane dotycz¹ce wydatków na misje poza granicami kraju w la-

tach 1999-2008. Przedstawia je tabela nr 2:

1) Tak¿e w ramach programu PdP.

Tabela 2. Wydatki na misje zagraniczne pod egid¹ NATO i ONZ w la-

tach 1999-2008 (w mln PLN). .

1999

137,8

2000

177,0

2001

138,5

2002

143,0

2003

302,5

2004

400,1

2005

252,9

2006

260,1

2007

625,3

2008

683,7

�ród³o: MON

Polskie uczestnictwo w misjach NATO charakteryzuje siê wysokim

stopniem zaanga¿owania pod wzglêdem nie tylko liczebnoœci wojsk,

ale przede wszystkim pod wzglêdem funkcjonalnoœci. Przyk³adowo, na

polskich ¿o³nierzy s³u¿¹cych w ramach PKW Afganistan nie narzucono

¿adnych ograniczeñ w ich u¿yciu (tzw. caveats ), które stosuj¹ np. Niem-

BEZPIECZEÑSTWO NARODOWE III - 2009/11

cy czy W³osi. Polacy od 2002 roku walcz¹ na po³udniu Afganistanu, re-

gionie o najwiêkszym poziomie zagro¿eñ wynikaj¹cych z narastaj¹cej

rebelii w tym kraju. Fakt ten powinien dawaæ RP prawo do odgrywania

istotnej roli w decydowaniu nie tylko o bie¿¹cej dzia³alnoœci Sojuszu, ale

tak¿e jego przysz³oœci. .

Innym aspektem 10-lecia polskiego cz³onkostwa w NATO jest mo-

dernizacja Si³ Zbrojnych RP, zarówno pod wzglêdem operacyjnoœci

i wyszkolenia, jak i wyposa¿enia. W tym okresie w u¿yciu polskiej armii

znalaz³y siê m.in. transportery Rosomak, samoloty wielozadaniowe

F-16, czo³gi Leopard, przeciwlotnicze zestawy rakietowe GROM, samo-

loty transportowe CASA, czy okrêty podwodne KOBBEN. Polscy ¿o³nie-

rze, uczestnicz¹c w misjach zagranicznych, æwiczeniach sojuszniczych

i œciœle wspó³pracuj¹c z s¹siednimi armiami, przeszli u¿yteczne szkole-

nie bojowe. Cz³onkostwo w NATO znacznie przyspieszy³o proces wycho-

dzenia Si³ Zbrojnych RP z okresu „zimnowojennego”, naznaczonego

kopiowaniem przestarza³ych rozwi¹zañ radzieckich i przynale¿noœci¹

do Uk³adu Warszawskiego. .

POLSKIE PRIORYTETY .

Sukces naszego cz³onkostwa i – przede wszystkim – polskie dokona-

nia w Sojuszu powinny byæ przyczynkiem do ustalenia priorytetów

dzia³añ RP na jego forum. Wydaje siê bowiem, ¿e okres, w którym

Polska musia³a udowadniaæ s³usznoœæ decyzji o zaproszeniu do elitar-

nego klubu bezpieczeñstwa, ju¿ min¹³. W polskim myœleniu o NATO

powinna wiêc zajœæ przemiana, która nie tylko powinna zwiêkszyæ pod-

miotowoœæ Polski na jego forum, ale tak¿e, a mo¿e przede wszystkim,

pozwoliæ nam na osi¹ganie wiêkszych korzyœci z naszego cz³onkostwa.

Aktywnoœæ RP w ramach NATO powinna w znacznie wiêkszym stopniu

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: