Rola doradcy zawodowego.doc

Rola doradcy zawodowego

ROLA DORADCY ZAWODOWEGO (1)

Doradca zawodowy podejmuje następujące działania:

·         Udziela pomocy niedoświadczonej osobie, która dokonała nieodpowiedniego wyboru zatrudnienia w dokonaniu przeglądu i oceny obecnych i potencjalnych kwalifikacji oraz odniesieniu ich do wymagań pracy, aby klient mógł sporządzić realistyczny plan zawodowy.

·         Dostarcza pomocy w uzyskaniu odpowiednich usług zwiększających szansę zatrudnienia, przygotowujących klienta do wejścia na rynek pracy. Usługi te mogą dotyczyć szczegółowego doradztwa: skierowania do dalszego kształcenia, szkolenia, leczenia lub rehabilitacji i często też orientacji w procesach zachodzących na rynku pracy.

ROLA DORADCY ZAWODOWEGO (2)

Doradca zawodowy podejmuje następujące działania:

·         Pomaga doświadczonemu pracownikowi, który chce lub musi dokonać zmiany zawodowej w przeprowadzeniu przeglądu alternatywnych możliwości zatrudnienia i sporządzeniu planu zmiany zatrudnienia.

·         Pomaga pracownikowi, który napotkał przeszkody w uzyskaniu lub utrzymaniu zatrudnienia lub awansowaniu, w wykryciu, przeanalizowaniu i zrozumieniu zawodowych i osobistych trudności oraz pomaga sporządzić odpowiedni plan dostosowawczy.

UMIEJĘTNOŚCI DORADCY ZAWODOWEGO

·         Umiejętność nawiązywania kontaktu.

·         Umiejętność dokonywania indywidualnej lub grupowej oceny.

·         Doradztwo grupowe.

·         Gromadzenie i wykorzystywanie informacji dotyczących możliwości rozwoju zawodowego.

·         Tworzenie i wprowadzanie w życie planu zawodowego

·         Współpraca z instytucjami lokalnymi.

·         Umiejętność zarządzania pracą.

·         Rozwój zawodowy.

SPOSOBY DORADZTWA

·         Doradztwo kierujące - doradca uzyskuje od klienta informacje, rozważa wszystkie czynniki i udziela klientowi porady w sprawie najlepszej drogi zawodowej.

·         Doradztwo niekierujące - doradca stanowi pomocną „odskocznię” dla rozwiązywania problemów przez klienta i znalezienia przez niego rozwiązania.

·         Doradztwo eklektyczne - doradca rozważa potrzeby klienta i stosuje w zależności od okoliczności kierujące lub niekierujące podejście, aby pobudzić klienta do samodzielnego znalezienia rozwiązania. Znajduje ono zatrudnienie w wielu instytucjach związanych z zatrudnieniem.

DEFINICJE POJĘĆ
 

Doradca zawodowy - osoba udzielająca pomocy w formie grupowych i indywidualnych porad zawodowych, młodzieży i osobom dorosłym w wyborze zawodu, kierunku kształcenia i szkolenia, uwzględniając ich możliwości psychofizyczne i sytuację życiową a także potrzeby rynku pracy oraz możliwości systemu edukacyjnego.

Doradca zawodowy powinien posiadać kompetencje społeczne, do których należą: cechy osobowości, uzdolnienia i zainteresowania warunkujące powodzenie w pracy z ludźmi.

Zasady poradnictwa zawodowego

·         Dostępność usług dla wszystkich klientów (uczniów, absolwentów szkół, poszukujących pracy).

·         Dotarcie szczególnie do klientów (uczniów, absolwentów, poszukujących pracy) zamieszkałych na terenach małych miast i wsi.

·         Dobrowolność korzystania z usług poradnictwa zawodowego bez względu na przynależność narodową, religijną, społeczno - polityczną czy płeć.

·         Swoboda wyboru zawodu i miejsca zatrudnienia.

·         Bezpłatność korzystania z usług poradnictwa zawodowego w MCIZ.

·         Poufność i ochrona danych osobistych klientów (uczniów, absolwentów szkół, poszukujących pracy) korzystających z usług MCIZ.

Cechy osobowościowe doradcy zawodowego

Doradca zawodowy powinien cechować się:

·         poczuciem odpowiedzialności, samokontrolą, dojrzałością i odpornością emocjonalną,

·         logicznym rozumowaniem, zdolnością przekonywania,

·         łatwością wypowiadania się w mowie i piśmie,

·         umiejętnością słuchania i obserwacji,

·         otwartością na problemy i sprawy innych,

·         obiektywizmem i tolerancją,

·         dobrą pamięcią, podzielnością i koncentracją uwagi,

·         elastycznością i twórczym podejściem oraz otwarciem na problemy i sprawy innych.

Wiedza doradcy zawodowego

Wiedza doradcy zawodowego winna obejmować:

·         zasady postępowania doradcy zawodowego podczas kontaktu z klientem,

·         metody i techniki poradnictwa zawodowego,

·         podstawowe zasady zachowania grupy i przewodzenia grupie,

·         zjawiska zachodzące na rynku pracy,

·         zakres ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Zorientowanie na klienta (1)

Zorientowanie na klienta ma na celu ukierunkowanie działań związanych z realizacją usługi poradnictwa zawodowego na rzeczywiste potrzeby klientów oraz realizację ich oczekiwań.

·         Analiza potrzeb - określenie faktycznych lub co najmniej prawdopodobnych potrzeb klienta, dokonywana na podstawie wiedzy o kliencie, czerpanej z danych będących w bezpośrednim posiadaniu doradcy zawodowego oraz na podstawie przeprowadzonych z klientem rozmów i analizy jego oczekiwań.
 

·         Analiza oczekiwań klienta - polega na identyfikacji oczekiwań klienta i ich skonfrontowaniu z jego prawdopodobnymi rzeczywistymi potrzebami.

·         Analiza możliwych działań - polega na identyfikacji katalogu możliwych do podjęcia przez doradcę działań odnoszących się do danego klienta, jak najpełniej odpowiadających oczekiwaniom i potrzebom klienta.

·         Dostosowanie możliwości działania do oczekiwań klienta - polega na doborze najlepszych i najwłaściwszych z możliwych do zastosowanie przez doradcę działań, mających na celu jak najpełniejszą realizację potrzeb i oczekiwać klienta.

ZASADY PODEJŚCIA DORADCY DO KLIENTA (1)

·         Doradca powinien rozumieć siłę emocji towarzyszących i wpływających na decyzje o karierze zawodowej.

·         Powinien pozwalać klientowi na odgrywanie głównej roli przy podejmowaniu decyzji.

·         Powinien zadawać pytania ogólne, poszerzające, a nie naprowadzające, zwężające zakres dyskusji.

·         Powinien zachować uwagę przy rozważaniu delikatnych nacechowanych emocjami kwestii, aby klient czuł się zachęcony do otwarcia na problem.

·         Powinien wykształcić w sobie umiejętność widzenia spraw oczami klienta.

·         Powinien określać i równoważyć złe i dobre strony różnych rozwiązań bez narzucania klientowi swojego systemu wartości.

·         Powinien potwierdzać podjętą decyzję w toku rozmowy przez przedstawienie jej innymi słowy i objaśnianie wspólnie z klientem.

·         Nie powinien prowadzić doradztwa w kwestiach wykraczających poza zakres doradztwa zawodowego i zdawać sobie sprawę z potencjalnej potrzeby skierowania klienta do innego specjalisty.

·         Powinien rozpoznawać moment, kiedy już nic pozytywnego nie da się więcej uzyskać z rozmowy i przerwać ją zostawiając pozytywny ślad.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZAWODOWA
- odpowiedzialność doradcy wynikająca z etyki zawodowej

·         Świadomość własnych możliwości i ograniczeń oraz gotowość skierowania klienta do innej instytucji, która może świadczyć usługę.

·         Ciągły rozwój zawodowy.

·         Dostarczanie istotnych i pomocnych informacji innym osobom zawodowo pomagającym klientowi.

·         Przestrzeganie tajemnicy zawodowej co do informacji uzyskanych od klienta i ujawnianie ich jedynie za zgodą klienta, w ramach obowiązującego prawa i przepisów.

·         Przestrzeganie zasad etyki zawodowej oraz zasad etyki obowiązujących w danej instytucji.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZAWODOWA
- odpowiedzialność doradcy wobec klienta (1)

W trakcie procesu doradczego doradca:

·         Okazuje szacunek dla wartości, indywidualności i godności klienta.

·         Stara się osiągnąć porozumienie co do rozumienia charakteru problemu zawodowego klienta.

·         Przedstawia jasno warunki, na jakich odbywa się poradnictwo, także fakt objęcia tajemnicą zawodową informacji uzyskanych przez doradcę podczas rozmowy.

·         Przyjmuje elastyczne podejście do oceny, używając jedynie technik właściwych i odpowiednich dla danego klienta.

·         Interpretuje wyniki w sposób nie ograniczający swobody wyboru, jaka przysługuje klientowi.

·         Pomaga klientowi w dokonaniu samooceny, osiągnięciu zrozumienia siebie i nabyciu umiejętności wyznaczania kierunku działania, rozwijając w ten sposób u niego umiejętność podejmowania decyzji dotyczących odpowiednich celów i planów zawodowych.

·         Informuje klienta o możliwościach zatrudnienia, a także wymaganych cechach i umiejętnościach, niezbędnych szkoleniach i tendencjach na rynku pracy.

·         Pomaga klientowi w zrozumieniu przemian ekonomicznych, które miały lub mają miejsce obecnie i ich znaczenia dla wyboru, przygotowania się do zawodu i znalezienia zatrudnienia w odpowiedniej dziedzinie zawodowej.

·         Obserwuje przebieg realizacji uzgodnionego planu zawodowego, doradzając i udzielając pomocy w razie potrzeby aż do uzyskania dostosowania zawodowego klienta.

·         Udziela pomocy w ramach swojej wiedzy fachowej; kieruje klienta do odpowiednich specjalistów, jeśli wymagana jest ich pomoc.

·         Podejmuje się dokonania analizy efektów swojej działalności doradczej wobec klienta i prowadzenia dalszej pracy dla osiągnięcia lepszych rezultatów jeśli zachodzi taka potrzeba.

WSKAZÓWKI DO OSIĄGNIĘCIA SUKCESU
W TOKU ROZMOWY DORADCZEJ (1)

·         Stwórz atmosferę harmonii, zaufania i szacunku (zrozumienia) w czasie rozmowy z klientem.

·         Twoja naturalność pomoże przekonać klienta, że jesteś autentycznie zainteresowany jego sprawą.

·         Nie tłumacz klientom czym jest poradnictwo. Pozwól klientowi uczyć się, z tego co robisz, a nie z tego co mówisz.

·         Nie sugeruj się osobistymi opiniami o ludziach w czasie przebiegu procesu doradczego.

·         Daj klientowi czas na reakcję i podjęcie części odpowiedzialności za przebieg rozmowy.

·         Oprócz słuchania tego co powiedziane, czytaj między wierszami, odczytaj to, co nie powiedziane. Skoncentruj się całkowicie na kliencie i jego zachowaniu.

·         Naucz się tolerować i dobrze znosić niezbyt długie okresy „konstruktywnej ciszy”.

·         Zachowaj uprzejmy i obiektywny punkt widzenia i nie angażuj się emocjonalnie w stosunku do klienta.

·         Notuj i zapisuj fakty jak najszybciej, ale uważaj, aby nie stworzyć wrażenia, że formularze są ważniejsze od klienta.

·         Pamiętaj, skuteczniej jest używać pytań, które ułatwiają klientowi „otwarcie się”, niż takich, na które można odpowiedzieć TAK lub NIE.

TYPY DORADCÓW ZAWODU

a) Typ doradcy zawodu - EKSPERT (skrajny typ doradcy):

- powinien znać doskonale wszystkie zawody (poznanie osobowości ucznia nie jest tutaj tak istotne)
- skupia się na sytuacji zewnętrznej, która determinuje zachowanie się ucznia

- posługując się koncepcją diagnostyczną wyboru zawodu, potrafi zdiagnozować cechy i dopasować je do odpowiedniego zawodu

- ma dużą wiedzę, doświadczenie, wie, co dla danego ucznia jest najlepsze (przynajmniej ma takie wewnętrzne przekonanie)

- stosując odpowiednie kary i nagrody w postaci pochwał lub wskazania na niedostatki czy braki wpływa, nakłania osobę radzącą się, aby wybrała taki zawód, który doradca ekspert uważa za najbardziej odpowiedni dla niej

- udziela instrukcji, wskazówek i poleceń.
Odpowiedzialność za udzieloną poradę zawodową leży po stronie doradcy, jako że radzący się z założenia jest bierny (wyboru dokonuje doradca).

b) Typ doradcy zawodu – INFORMATOR (mniej ekstremalny od eksperta):

- zajmuje się głównie informacją o możliwości zatrudnienia, zawodach i propagowaniem (w łagodniejszej formie) jego zdaniem najlepszego zawodu dla radzącego się.

c) Doradca zawodu – LESEFERYSTA:

- nie jest zorientowany na zawody, ale na ucznia

- nie ma gotowych odpowiedzi, jaki zawód uczeń powinien wybrać (każda jednostka jest inna i to, co jest dobre i wartościowe dla doradcy, nie musi być takim dla radzącego się)

...