zulz_06_2009new.pdf

(9754 KB) Pobierz
(Microsoft PowerPoint - zulz_06new_2009 [tryb zgodno\234ci])
Zajęcia 6
¤ Prawidłowości związane ze zwiększaniem częstości
zachowania
Î Wzmacnianie pozytywne
Î Ewolucja definicji wzmocnienia
¤ Prawo efektu Thorndike’a
¤ Definicja funkcjonalna Skinnera
¤ Teoria redukcji potrzeby i popędu Clarka Hulla
¤ Koncepcja trans-sytuacyjności Paula Meehla
¤ Teoria/zasady Premacka
¤ Teorie nierównowagi/deprywacji reakcji
Î Układ nagrody – neurofizjologia efektu wzmacniania
Î Wzmacnianie negatywne
¤ Ucieczka
¤ Unikanie
Typy wzmocnień pozytywnych
¤ Wzmocnienia pierwotne (naturalne) – np.
pokarm w karmniku
¤ Wzmocnienia wtórne (warunkowe, sztuczne) –
np. dźwięk pokarmu wpadającego do
karmnika
¤ Wzmocnienia wtórne zgeneralizowane – np.
żetony lub pieniądze
1
425811878.009.png 425811878.010.png 425811878.011.png 425811878.012.png 425811878.001.png
Dlaczego wzmocnienia wzmacniają?
¤ Prawo efektu oraz funkcjonalną definicję
Skinnera cechuje błąd logiczny (błędne koło),
który polega na wzajemnym wyjaśnianiu sobą
dwu pojęć (choć nie wszyscy tak sądzą):
Î Zachowania połączone z zadowoleniem są
powtarzane. Skąd wiemy, że łączą się z
zadowoleniem? Bo są powtarzane. Dlaczego są
powtarzane? Bo łącza się z zadowoleniem…
Î Częstość zachowania, po którym występuje
wzmocnienie rośnie. Skąd wiemy, że pojawiło się
wzmocnienie? Bo częstość zachowania rośnie.
Dlaczego? Bo występuje po nim wzmocnienie…
Jak uniknąć tego błędu?
¤ Hull (1943) – teoria redukcji potrzeby
¤ Wzmocnieniami są bodźce, które redukują
(zaspakajają) potrzeby biologiczne
Î Ale np. sacharyna nie zaspakaja żadnej potrzeby a jest
wzmocnieniem.
Î Ale np. witamina B1 (tiamina), choć ważna dla zdrowia
nie jest wzmocnieniem
¤ niedobór B1 wywołuje zaburzenia czynności OUN: uczucie osłabienia
i zmęczenie, oczopląs, zaburzenia pamięci, koncentracji i depresję;
niewydolność krążenia: przyspieszona akcja serca, powiększenie
wymiarów serca, obrzęki kończyn górnych i dolnych, zaburzenia ze
strony przewodu pokarmowego: utrata łaknienia, nudności,
wymioty, biegunki, bóle brzucha, brak apetytu, spadek wagi)
2
425811878.002.png
Teoria redukcji popędu
¤ Hull i Miller (1948, 1951) zaproponowali ją, jako
odpowiedź na zastrzeżenia do teorii redukcji potrzeby
¤ Silna stymulacja odczuwana przez zwierzęta jest
awersyjna i każde zachowanie, które poprzedza
redukcję stymulacji będzie przez to wzmocnione
¤ Silna stymulacja często płynie z niezaspokojonych
popędów
¤ Ale: są wzmocnienia, które nie tylko nie redukują
stymulacji, ale ją nasilają, np. wzmocnienia
sensoryczne
Teoria trans-sytuacyjności
¤ Meehl (1950): wzmocnienie, które działa w
jednej sytuacji będzie działało także w innych
sytuacjach
¤ W wielu sytuacjach to prawda
¤ Ale : David Premack wykazał, że nawet
najbardziej typowe wzmocnienia (takie, jak
woda) mogą działać w jednych warunkach i
nie działać w innych warunkach, a czasem
nawet działać, jak kara
Teoria Premacka
¤ Zdaniem Premacka bardziej zasadne jest
charakteryzowanie wzmacniania, jako zależności
między dwoma zachowaniami (reakcjami), a nie
reakcją i bodźcem
¤ Różne zachowania mają różne
prawdopodobieństwo wystąpienia
¤ Zachowania bardziej prawdopodobne będą
wzmacniały (nasilały) zachowania mniej
prawdopodobne, o ile bez nich nie będą możliwe
¤ Prawdopodobieństwo reakcji może być różne w
różnych sytuacjach i kontekstach (relatywność
wzmocnień)
3
425811878.003.png
4
425811878.004.png 425811878.005.png 425811878.006.png
Teoria deprywacji reakcji
¤ Zaproponowana przez Timberlakea i Allisona
(1974) teoria deprywacji reakcji jest ulepszoną
wersją koncepcji Premacka
¤ Teoria deprywacji zachowania, inaczej koncepcja
nierównowagi (ang. disequilibrium ) zakłada, że
efekt wzmocnienia bierze się z narzuconych
jednostce ograniczeń, które zaburzają
podstawowe, spontaniczne relacje czasowe
występujące między różnymi zachowaniami i tym
samy uniemożliwiają angażowanie się w nie
ulubionej kombinacji
Teoria deprywacji reakcji
¤ Jeśli pozostawić jednostce całkowitą swobodę w
rozporządzaniu swoją aktywnością, to rozdzieli
ona swoją aktywność na różne zachowania w
sposób dla niej optymalny, najprzyjemniejszy
¤ Przy braku ograniczeń obserwowane relacje
między jakimiś dwoma zachowaniami utworzą
pewien zrównoważony układ, który może być
przedstawiony w postaci punktu równowagi na
wykresie obrazującym czas poświęcany każdej z
czynności
5
425811878.007.png 425811878.008.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin