I. PRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI 1. Pojęcie przemocy seksualnej. Istnieje wiele definicji przemocy seksualnej wobec dzieci, które nie zawsze są zgodne ze sobą. W literaturze przedmiotu obok "przemocy seksualnej wobec dzieci" stosuje się zamiennie takie terminy, jak: "wykorzystywanie seksualne", "krzywdzenie seksualne", "molestowanie seksualne", czy też "nadużycie seksualne". Światowa Organizacja Zdrowia proponuje używanie terminu "przemoc seksualna", przez którą rozumie się wykorzystywanie dzieci dla uzyskiwania przyjemności seksualnej przez osoby dorosłe. Różne aspekty przemocy seksualnej łączy w sposób wyczerpujący definicja proponowana przez Standing Committe on Sexually Abused Children; zgodnie z nią za dziecko wykorzystane seksualnie można uznać każdą jednostkę w wieku bezwzględnej ochrony (wiek ten określa prawo), którą osoba dojrzała seksualnie naraża na jakąkolwiek aktywność natury seksualnej, w celu seksualnego zaspokojenia. Należy podkreślić, że seksualna aktywność pomiędzy dorosłym a dzieckiem traktowana jest zawsze jako nadużycie. Pedofilia, popęd płciowy do dzieci, psychoseksualna skłonność do dzieci i młodzieży obojga płci. W słowniku pedofil oznacza człowieka kochającego dzieci, z zaburzeniami pedoseksualnymi. Kobiety są pedofilami znacznie rzadziej niż mężczyźni i często nie dla przyjemności seksualnej, a dla poczucia władzy. Efekty ich poczynań są dużo groźniejsze. Ponieważ kobieta jest postrzegana jako osoba kochająca, troskliwa, dziecko czuje się potworem, który ją sprowokował do molestowania i podejrzewa, że ma w sobie jakieś złe moce. Pedofilia jest dewiacją polegającą na skłonności do kontaktów seksualnych z dziećmi. Ponieważ dzieci są ufne, łatwowierne, łatwe do przekupienia są dla pedofila ofiarą niemalże idealną. Lęk przed rodzicami, opiekunami lub poczucie winy powodują, że kontakty seksualne z dorosłymi starają się utrzymać w tajemnicy. Niestety nie ma takiej możliwości aby odizolować osoby, które stanowią zagrożenie, dlatego należy uświadamiać dzieci, aby nie ufały bezkrytycznie dorosłym. Za pedofilię uznaje się każde zachowanie osoby dorosłej wobec dziecka, które służy podnieceniu i zaspokojeniu własnych potrzeb seksualnych. Ważna jest tutaj motywacja podejmowanego działania, a nie tylko samo zachowanie (np. głaskanie, całowanie, oglądanie ciała małego dziecka przez rodziców, podyktowane troską, opiekuńczością, miłością - nie ma nic wspólnego z podofilią!). Czyn pedofilny nie jest równoznaczny z pedofilią. Najprościej można zdefiniować pedofilię jako podejmowanie aktywności seksualnej z dziećmi lub fantazjowanie o tej aktywności przez osobę dorosłą jako stale preferowany lub wyłączny sposób osiągnięcia podniecenia seksualnego i orgazmu. Czynów pedofilnych mogą dokonywać nie tylko pedofile, ale również osoby, które podejmują kontakty seksualne z dziećmi, gdyż mają trudność (z różnych powodów) w nawiązaniu kontaktów seksualnych z osobami dorosłymi. Dziecko w tym przypadku jest bardziej dostępnym, łatwiejszym w pozyskaniu partnerem seksualnym niż osoba dorosła, choć nie jest najbardziej pożądanym erotycznie obiektem. U osób, które podejmują zastępcze, sytuacyjne czyny pedofilne, rozpoznaje się między innymi: psychozy, zaburzenia osobowości, otępienie starcze, zmiany organiczne. 2. Kazirodztwo Jest to współżycie seksualne między spokrewnionymi osobami. Stopień pokrewieństwa określają normy prawne. Szczególną formą kazirodztwa są zachowania seksualne osób dorosłych, głównie ojców, w stosunku do własnych bądź przysposobionych dzieci. Kazirodztwo wobec dziecka zalicza się do czynów pedofilnych. Z badań wynika, że - ze względu na więź pokrewieństwa - konsekwencje kazirodztwa są dla ofiary o wiele bardziej dotkliwe niż w wypadku innych czynów o tym charakterze. Zależność dziecka od rodziców sprawia, że ma ono utrudnioną możliwość obrony, ucieczki, czy też separacji od sprawcy. Tenże, posiadając władzę rodzicielską, dysponuje większą swobodą działania i ma stały i nieograniczony dostęp do swojej ofiary. Wykorzystywanie seksualnie dziecka w rodzinie zazwyczaj powtarza się w sposób systematyczny przez dłuższy czas, rzadziej ma charakter epizodyczny. Ingerencja osób trzecich działających w obronie dziecka jest utrudniona. Dziecko zazwyczaj zmuszone jest do uruchomienia długotrwałych strategii zaradczych, pozwalających na pozostanie w rodzinie, która jest zarówno źródłem patologii, jak i oparcia. 3. Wiadomości wstępne o pedofilii Przemoc seksualna wobec dzieci zaczyna się już od pocałunków, takich jakie wymieniają dorośli partnerzy. Wcześniej sprawca testuje ofiarę, na przykład w jej obecności w łazience siusia do umywalki. Jeśli dziecko zamiast pobiec do mamy, okazać wstręt czy niepokój, odwróci się wstydliwie i udaje, że nie widzi co się dzieje, to może być potencjalną ofiarą. Formy przemocy są bardzo różne - od penetrowania pochwy lub odbytnicy, po dotykanie narządów płciowych, zmuszanie dzieci do oglądania filmów pornograficznych czy widoku ojca, który się onanizuje. Amerykański uczony J. Money dzieli pedofilię na: nepiofilię (obiektem zainteresowania jest dziecko w wieku przedszkolnym), pedofilię (obiektem jest dziecko w wieku szkolnym, ale przed okresem dojrzewania) i efebofilię (obiektem jest osoba w wieku dojrzewania). W większości ujawnionych przypadków zainteresowaniem pedofilów cieszą się dziewczęta w wieku 8-11 lat i chłopcy w wieku 11-15 lat. Typ kontaktów pedofilnych bywa zróżnicowany, począwszy od obnażania się i masturbowania w obecności nieletnich, dotykania ich narządów płciowych, a na pełnych stosunkach seksualnych kończąc. U pedofilów niekiedy stwierdza się zmiany organiczne w mózgu, które prowadzą do tego typu zachowań, ale w większości przypadków o rozwoju pedofilii decydują czynniki psychiczne i rozwojowe, np. zaburzone relacje z rodzicami, doświadczenie przemocy seksualnej w dzieciństwie, odczuwanie lęku wobec kobiet, kompleksy, niepowodzenia w życiu seksualnym. W niektórych kulturach świata zachowania pedofilne wiążą się z obyczajowością, np. w plemieniu Eipo żyjącym na Nowej Gwinei są akceptowane kontakty seksualne dorosłych mężczyzn z dziećmi w każdym wieku. W innych plemionach spotyka się rytuały inicjacyjne młodzieży o pedofilnym charakterze. W innych kulturach są akceptowane małżeństwa z nieletnimi dziewczynkami. W kulturze Zachodu pedofilia też była faktem. G. de Rais, marszałek Francji żyjący w XV w. , miał kontakty pedofilne z kilkuset chłopcami, z których około 200 zabił. W XVIII-wiecznej Anglii były rozpowszechnione domy publiczne o pedofilnym charakterze. Przykłady można mnożyć. Niemal codziennie prasa donosi o przypadkach pedofilii. Pedofilami często okazują się ludzie znani, cieszący się szacunkiem. W Polsce przemoc seksualna dokonana wobec dziecka przez osobę dorosłą jest przestępstwem ściganym z artykułu 200 Kodeksu Karnego paragraf 1, który mówi: „ Kto doprowadza małoletniego poniżej lat 15 do obcowania płciowego lub do poddania się innej czynności seksualnej ( czynności lubieżne) albo wykonywania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat. ”W naszym społeczeństwie pedofilia jest surowo oceniana. Nawet w zakładach karnych pedofile znajdują się na samym dnie hierarchii i budzą agresję u innych więźniów. Wobec pedofilów oczekuje się stosowania możliwie najsurowszych kar, a wiele osób domaga się kastracji; w niektórych krajach jest stosowana. Jak wynika z przeprowadzonych w Polsce badań, 35 procent kobiet i 29 procent mężczyzn było w dzieciństwie ( czyli zanim ukończyli 15 lat) wykorzystywanych seksualnie. Co dziesiąta kobieta i co trzydziesty mężczyzna jako dziecko przeżyło gwałt lub próbę gwałtu. 30 procent ofiar nigdy nie ujawniło nikomu swoich przeżyć i nie skorzystało z pomocy lekarskiej ani psychologicznej. 4. Rodzaje przemocy seksualnejIstnieje wiele typologii przemocy seksualnej wobec dzieci; najczęściej badacze wyróżniają następujące jej rodzaje: 1. Bez kontaktu fizycznego - Rozmowy o treści seksualnej Sprawca wyraża wprost swoje pragnienia seksualne wobec dziecka (np. Popatrz na mojego siusiaka, pokaż mi to, co masz pod majteczkami), wyraża opinie na temat atrakcyjności erotycznej dziecka lub własnej (Masz ładną pupę, chcę ją lepiej obejrzeć, masz piękne cycuszki, chcę je pocałować itp.) albo opowiada dziecku o swojej aktywności seksualnej z innymi osobami. - Ekspozycja anatomii i czynności seksualnej Sprawca pokazuje dziecku swoje intymne części ciała, może też masturbować się w jego obecności. - Podglądactwo Dziecko jest podglądane w czasie kąpieli, czynności fizjologicznych; towarzyszy temu podniecenie i masturbacja sprawcy. 2. Kontakty seksualne polegające na pobudzaniu intymnych części ciała - Dotykanie ciała dziecka - Całowanie intymnych części jego ciała - Ocieractwo - Pobudzanie ręczne narządów płciowych dziecka 3. Kontakty oralno-genitalne 4. Stosunki udowe 5. Penetracja seksualna (oralno-genitalna) 6. Komercyjne seksualne wykorzystywanie dzieci (np. dziecięca pornografia czy prostytucja) 7. Seksualne wykorzystywanie dzieci powiązane z innymi formami przemocy (np. dewiacyjne formy przemocy seksualnej) 5. Rodzaje moletowania seksualnego1. Fizyczne molestowanie seksualne. Angażuje ręce na dotykaniu w sposób seksualny. Zasięg zachowań seksualnych mający na celu wykorzystanie ofiary włącza: seksualne objęcia lub całowanie; wszelkie rodzaje seksualnego dotyku lub pieszczoty; oralny lub analny seks; masturbacje na ofierze lub zmuszanie ofiary do masturbacji przez oprawcę; stosunki płciowe. 2. Jawne molestowanie seksualne. Dotyczy podglądania i ekshibicjonizmu. Może się pojawić w domu jak i poza domem. Rodzice często molestują dzieci poprzez podglądanie i ekshibicjonizm. Kryterium dla domowego podglądactwa lub ekshibicjonizmu: występuje wtedy gdy rodzic się seksualnie stymuluje 3. Zamaskowane molestowanie seksualne. a. WerbalneObejmuje nie właściwe mówienie o seksie: Tata lub każdy znaczący mężczyzna dla dziecka(np. opiekun) mówi do kobiety dziwka lub Mama lub każda znacząca kobieta poniża mężczyznę pod kontem seksualnym. Często dotyczy to rodziców lub opiekunów znających każdy detal swojego prywatnego życia seksualnego, zadają pytania na temat dziecięcej psychologii seksualnej przepytując dziecko detal po detalu. Zamaskowane molestowanie seksualne dotyczy nie odbiera dostatecznych informacji seksualnych. b. Naruszenie granic Dotyczy dzieci które były świadkami zachowań seksualnych rodziców. Mogą wejść przypadkowo do pokoju ponieważ rodzice nie zamykają drzwi. Często dotyczy dzieci pozbawionych prywatności. Wchodzą i wychodzą z łazienki. Nie są nauczone zamykanie drzwi lub nie dawno im zezwolenia na zamykanie swoich drzwi. 4. Emocjonalne molestowanie seksualne. Występuje jako rezultat przekroczenia ogólnej więzi. W takich przypadkach jest częste, ze jedno lub dwoje małżonków wiążę się z jednym z dzieci. Rodzic się posługuje dzieckiem dla zaspokojenia swoich emocjonalnych potrzeb. Związek może łatwo przemienić się w romantyczny i seksualny. Córka może stać się Tatową małą księżniczką lub syn małym mężczyzną Mamy. W obydwu przypadkach dziecko zostaje opuszczone. Rodzice zaspokajają swoje potrzeby za cenę potrzeb dziecka. Dziecko potrzebuje rodzica a nie współmałżonka. Definicja emocjonalnego molestowanie seksualnego: jedno z rodziców ma związek z dzieckiem, związek ten jest ważniejszy od związku ze współmałżonkiem. II. OFIARA1. Kim są ofiary pedofilów ?Według badań prof. Zbigniewa Lwa-Starowicza, seksuologa, aż 14 procent dzieci do 15. roku życia, czyli kilkaset tysięcy, jest wykorzystywanych seksualnie. Ofiarami pedofilów są trzy razy częściej dziewczynki niż chłopcy. Najczęściej to dzieci wychowywane w autorytarnych rodzinach, gdzie dochodziło do przemocy, dzieci o wysokim poziomie lęku, bez poczucia własnej wartości introwertyczne. Są to także dzieci nadmiernie ambitne, kalkulujące, że związki pedofilskie mogą im pomóc w zrobieniu kariery. Osobną grupę stanowią dzieci zaniedbane, dla których opieka „ wujka „ pedofila jest często pierwszym pozytywnym uczuciem. Łatwo im wmówić, że molestowanie seksualne jest czymś normalnym w rozwoju dziecka. Według badań prof. Zbigniewa Izdebskiego, pedofile molestujący najczęściej są członkami rodziny ( ok. 40 procent) lub znajomymi ( 38 procent). Dzieci wykorzystywane przez nie spokrewnione z nimi osoby pochodzą głównie ( 68 procent)z rodzin patologicznych. Dorosłe osoby, które w dzieciństwie były molestowane mają olbrzymie poczucie winy, są zamknięte w sobie, nie potrafią zaufać nikomu ani zapomnieć o tym co się wydarzyło. 2. Na co cierpią ofiary pedofilówSkutki pedofilii są gorsze niż gwałtu, bo jest to gwałt permanentny. Pedofilia jest najbardziej okrutnym doświadczeniem człowieka. Zdradza samą istotę dzieciństwa: niewinność. Pedofilia to wyrwa w życiu emocjonalnym dzieci, której nie można zasypać często przez całe życie. Osoby wykorzystywane seksualnie w dzieciństwie cierpią na depresję nerwice, seksualne obsesje, mają trudności z znalezieniem życiowego partnera. Konsekwencją pedofilii bywa „ osobowość wielokrotna „, objawiająca się m. in. ogromnymi wahaniami nastrojów. Dzieci zmuszane do seksu przeżywają stany lękowe, mają skłonności samobójcze. Nie czują radości życia, często płaczą, nie wychodzą z domu, boja się ciemności i nie potrafią nikomu zaufać. W dorosłym życiu konsekwencją wykorzystywania jest anorgazmia, dystans wobec własnego ciała i skłonności do poniżających praktyk seksualnych. Ofiary stają się emocjonalnymi kalekami, nastawionymi raczej na to, by przetrać, a nie realizować własne potrzeby. dawniej dzieci pokrzywdzone przez pedofilów często wybierały życie w klasztorze, z reguły o najostrzejszym rygorze, czyli bez kontaktów ze światem zewnętrznym. Badania prof. Rogera Collinsa dowodzą, że 77 procent ofiar pedofilów ma kłopoty z założeniem rodziny, 49 procent nadużywa przemocy, 35 procent dopuszcza się przestępstw seksualnych, 28 procent wymaga częstej opieki psychiatrycznej, a 9 procent staje się osobami bezdomnymi albo nieprzystosowanymi. 53 procent wykorzystywanych chłopców zostaje pedofilami, natomiast prawie 58 procent molestowanych dziewczynek w dorosłym życiu uprawia prostytucję. Bardzo często ofiary pedofilów już jako dorośli zajmują się stręczycielstwem nieletnich. 3. Rozpoznanie osoby krzywdzonej Dziecko prawie zawsze zna sprawcę i ufa mu. Trudno mu zrozumieć, że ktoś kto kupuje upragnioną zabawkę, może jednocześnie sprawiać ból. Bierze winę na siebie za to, co się stało. Manipulowane przez sprawcę żyje pod ciężarem „ wspólnej tajemnicy „, sygnalizując jednak otoczeniu, że zostało skrzywdzone. Objawy mogą być następujące: nagła zmiana zachowania i nastroju, unikanie kontaktu fizycznego ( odsuwanie się gdy ktoś chce je przytulić), strach przed niektórymi osobami i miejscami, ciągłe zaburzenia żołądkowe, nocne koszmary, moczenie się, nadmierna erotyzacja zachowania ( przejawia się w zabawach z rówieśnikami, z lalkami i misiami, w rysunkach) używanie nowych określeń intymnych części ciała niestosownych do wieku, opowiadanie o nowym starszym przyjacielu, przynoszenie prezentów i słodyczy niewiadomego pochodzenia, samookaleczenia w okresie dorastania, trudności w szkole. Jeśli tych sygnałów jest kilka, trzeba zacząć zadawać pytania i umówić się na konsultację z psychologiem. 4. Jak rozpoznać przemoc seksualną wobec dzieci?Objawy somatyczne Najczęściej mają charakter pośredni. Należą do nich: - Ciąża - Choroby weneryczne - Wirus HIV - Infekcje dróg moczowo-płciowych - Urazy zewnętrznych narządów płciowych - Urazy odbytu, pochwy - Przerwanie błony dziewiczej - Krwawienie z narządów rodnych - Ból przy oddawaniu moczu czy kału, krwawe stolce - Infekcje jamy ustnej Wymienione objawy (oprócz ciąży, choroby wenerycznej) wyłącznie sugerują, iż są konsekwencją nadużycia seksualnego. Mogą one powstać z innych powodów. Same w sobie mają niewielką wartość diagnostyczną, ale stanowią ważny element rozpoznania wykorzystania seksualnego, w powiązaniu ze stwierdzonymi objawami psychologicznymi i behawioralnymi. 5. Objawy psychologiczne i behawioralne - Nadmierna erotyzacja dziecka: prowokacyjne i uwodzicielskie zachowania seksualne, erotyczne rysunki lub zabawy, agresja seksualna wobec rówieśników, wczesna lub nasilona masturbacja dziecięca, nieadekwatna do fazy rozwoju psychoseksualnego, nieadekwatny do poziomu rozwoju dziecka język dotyczący sfery seksualnej - Obniżony nastrój - Lęk, niepokój (dziecko może bać się iść do szkoły, boi się kontaktów z ludźmi, boi się spać samo itd.) - Poczucie winy, niska samoocena - Myśli samobójcze - Koszmary - Lęki nocne - Nadpobudliwość psychoruchowa - Trudności w koncentracji uwagi - Wtórne moczenie nocne - Zachowania regresywne (np. powrót do ssania palca czy smoczka) - Picie alkoholu, narkotyzowanie się - Prostytucja - Zaburzenia łaknienia - anoreksja, bulimia - Problemy szkolne, złe relacje z rówieśnikami - Dolegliwości psychosomatyczne: bóle brzucha, głowy, nudności, wymioty. Większość z tych zachowań może mieć związek z innymi problemami dziecka, choć na pewno zawsze trzeba je poważnie rozważyć pod kątem nadużycia seksualnego. 6. Klasyfikacja objawów przemocy seksualnej (według Frances Sink) I poziomBezpośrednia komunikacja Dziecko mówi o swoich przeżyciach, potrafi to pokazać na sobie; może pokazać np. siniaki na ciele, plamę nasieniaII poziomKomunikaty pośrednie Przeżywa lęk, napięcie, podejmuje zabawy o treści erotycznej itp. III poziomOstre urazowe objawy Cierpi na zaburzenia snu, moczenie nocne, zaburzenie łaknienia, płaczliwość, problemy szkolneIV poziomObjawy stresu chronicznego Ma zaburzenia psychosomatyczne, depresję, izoluję się, podejmuje próby samobójcze7. Konsekwencje przemocy seksualnejObjawy wykorzystywania seksualnego należy odróżnić od skutków, które mogą wystąpić po upływie pewnego czasu. To, jakie konsekwencje poniesie dziecko w późniejszym życiu, zależy między innymi od takich czynników, jak: wiek, jego osobowość, formy i przebieg przemocy seksualnej, więź z rodzicami. Następstwa są zdecydowanie poważniejsze, gdy: - Sprawca był agresywny, brutalny, stosował takie formy przemocy, jak: kontakty analne, oralne, dewiacyjne; - Dziecko było wielokrotnie wykorzystywane; - Sprawcą była osoba z najbliższej rodziny dziecka (ojciec, wujek, kuzyn itp.); - Dziecko było pozbawione pomocy i wsparcia ze strony swojej najbliższej rodziny; - Było wielokrotnie przesłuchiwane w obecności wielu obcych dla siebie osób; - Po zdarzeniu nie uzyskało profesjonalnej pomocy terapeutycznej. Badania potwierdzają, że osoby dorosłe, wykorzystywane seksualnie w dzieciństwie, cechuje ogólnie niższa samoocena, większa skłonność do nałogowego sięgania po narkotyki i alkohol, skłonność do zaburzeń nastrojów czy problemów interpersonalnych. Mogą u nich wystąpić zaburzenia psychotyczne, zaburzenia osobowości, depresje, próby samobójcze. Osoby seksualnie wykorzystane w dzieciństwie miewają w życiu dorosłym trudność w poszanowaniu swoich intymnych granic, mogą podejmować przypadkowe, anonimowe kontakty seksualne z wieloma różnymi partnerami, bez zaangażowania emocjonalnego. Osoby takie nie tylko same są narażone na przemoc seksualną w życiu dorosłym, ale wykazują skłonność do jej stosowania wobec innych (szczególnie dzieje się tak w przypadku ofiar-mężczyzn). 8. Pomoc osobie krzywdzonejDziecko wykorzystane seksualnie zazwyczaj potrzebuje wszechstronnej pomocy. Osoby, które zajmują się sprawą, powinny ze sobą współpracować. Nie wolno dopuścić do tego, by dziecko było narażone na wielokrotne odpytywanie przez różnych specjalistów na temat tego, co się wydarzyło. Warto zadbać o zapis wywiadu na taśmie video albo magnetofonowej. Nagranie zaoszczędzi dziecku niepotrzebnych przesłuchań. Z reguły pomocy potrzebuje również rodzina dziecka, które doświadczyło przemocy seksualnej. Matki dzieci wykorzystywanych seksualnie przez ich partnerów mogą czuć się winne, zagubione, przestraszone, zdradzone. Dość często zdarza się, że nie wierzą swoim dzieciom, martwią się tym, co powie rodzina, otoczenie. Mogą odczuwać złość na partnera za to, co zrobił, na dziecko, że im nie powiedziało, w końcu na siebie, że nie umiały temu zaradzić. Myślą o sobie: Jestem złą matką, żoną, kochanką, to przeze mnie wszystko się stało. Potrzebują wsparcia profesjonalistów. Udzielona pomoc pozwala matce na lepszą ochronę dziecka przed dalszymi nadużyciami. Warto, by matka dziecka wykorzystywanego seksualnego przez ojca dowiedziała się, że: - nie jest winna i odpowiedzialna za zachowanie swojego partnera; - sprawcy dbają o zachowanie nadużycia w tajemnicy i dlatego mogła nie zauważyć tego, co dzieje się w domu - wykorzystywanie seksualne dziecka przez partnera jest ostatnią rzeczą, jakiej matki mogą się spodziewać; - mężczyźni wykorzystujący seksualnie dzieci z różnych powodów nie potrafią kontrolować swojego seksualnego zachowania; - dziecko nie ponosi winy za to, co się stało, nawet jeśli nie powiedziało o tym albo chciało spędzać czas ze sprawcą; - jest potrzebna swojemu dziecku i może zrobić wiele, by mu pomóc. A) Co powinien terapeuta i rodzic ?- Zapewnij dziecko, że mu wierzysz. - Zadbaj o jego bezpieczeństwo, zrób wszystko, by uchronić je przed kolejnymi aktami przemocy. - Pochwal i doceń to, że opowiedziało o tym, co się wydarzyło. - Spróbuj zrozumieć i zaakceptować fakt, że o molestowaniu nie powiedziało wcześniej. - Nie obwiniaj dziecka za to, co się stało. - Wytłumacz mu, że całą odpowiedzialność za to, co się wydarzyło, ponosi sprawca. - Pozwól dziecku odczuwać i wyrażać wszystkie uczucia, jakie przeżywa w związku z zaistniałą sytuacją (zarówno pozytywne, jak i negatywne). - Nie powstrzymuj się od bliskiego, fizycznego kontaktu z dzieckiem. - Nie bądź wobec niego nadopiekuńczy. - Zapewnij mu specjalistyczną pomoc (medyczną, psychologiczną, prawną). B) Co daje terapia: -Zachęca cię do stworzenia obrazu gdzie twoje działania zaprowadzą cię do realnych zmian w twoim życiu. -Pomaga stworzyć wspierającą, terapeutyczną relacje z terapeutą. -Prowadzi cię do nawiązania kontaktu z dzieckiem w środku. -Zaakceptowanie tragicznych wspomnień i doświadczeń. -Zmienia minimalizacje i zaprzeczenie przeszłości oraz niewłaściwe zachowania seksualne. -Rozpoczyna proces przełamywania izolacji i niskiej samooceny. -Pomaga rozpoznać i wyrażać emocje -Konfrontuje cię z twoją tendencję do poczucia winy ilub bronienia sprawcy-Pomaga nauczyć się ufać, czuć bezpiecznie i osiągnąć umiejętność budowania zdrowych relacji z ludźmi. -Wspiera cię w twoim procesie smutku. Ten proces dotyczy wyrażania twoich uczuć po stracie (złość, smutek). -Pomaga zastąpić negatywne myśli na temat siebie bardziej pozytywnymi i mniej zniekształconymi. -Zwiększa twoją zdolność do podejmowania życiowych decyzji opartych na tym czego pragniesz i czujesz. -Rozwija umiejętność wyrażania twojej duchowości i wrodzonej kreatywności. -Uczy podstaw w wychowywaniu, komunikacji, podejmowania decyzji, rozwiązywania konfliktów i ustalania granic. Te cele wymagają czasu, wsparcia i cierpliwości do osiągnięcia. Możesz nad nimi pracować krok po kroku i stopień po stopniu na własny sposób. Zmiana w jednym obszarze twojego życia może przyczyniać się do zmian w innych obszarach. 9. Leczenie ran. Im częściej nasze granice były naruszane w dzieciństwie, tym większe trudności będziemy mieć w odróżnieniu siebie samego od innych i większe prawdopodobieństwo jest, że staniesz się ofiarą kontynuującą molestowanie. Zamazywanie granic w rodzinie powoduje u nas napięcie i zamieszanie kiedy usiłujemy zidentyfikować nasz własne granice i cele w relacjach między ludźmi. Wątpimy w nasze własne prawa w związkach. Czujemy się niepewnie. Ta niepewność prowadzi nas to poczucia zagrożenia: fizycznego, seksualnego, emocjonalnego ze strony innych. Dla tych wszystkich z nas, którzy cierpieli na przemoc seksualną, pomocna może okazać celowa konfrontacja przeżyć. Na całe szczęście nie musi się to odbywać w samotności. Może to się odbywać w specjalnych grupach, podczas specjalnych programów, indywidualnej lub grupowej terapii. Rodzaj leczenia jakiego potrzebujemy i jego długość zależeć będzie od tego jak poważne są konsekwencje spowodowane przez molestowanie. Jeden z terapeutów mówi, że aby osiągnąć sukces w leczeniu trzeba się nauczyć i zaakceptować dziecko w środku "niewinne, bezsilne i dobre" cytuje: " Zaakceptowanie niewinnej bezsilności dziecka zaczyna pomagać nam w zmianie perspektywy postrzegania wstydu, winy, i obwiniania siebie samego. " Mówi także, że jest w nas dziecko, które zostało zranione. Jest dorosły, który to pamięta. Musimy się oddzielić od identyfikacji z naszym napastnikiem i stopniowo wytworzyć stosunki wewnętrzne dorosłydziecko. Innymi słowy musimy nauczyć się bycia własnym rodzicem. To wyzwoli nasza wewnętrzną nienawiść. Pozwoli na pokochanie samego siebie. Seksualność stanie się wyborem, bycia dotykanym, pobudzanie staje się doświadczeniem z wyboru, a nie odpowiedzią na agresje lub wewnętrzną zdradę. Wybór jest teraz za naszym pozwoleniem, w nas a nie poza nami. 10. Wizja leczenia- A. J. Mahari Jest bardzo potrzebne aby być zorientowanym w stosunkach miedzy przeszłością a teraźniejszością aby móc urosnąć i wyzdrowieć tutaj i teraz. Kiedy padamy ofiarą przemocy cierpimy w pewnym stopniu na utratę siebie samego. To jest bardzo głęboka życiowa zmiana. Musi być świadoma, niezaprzeczona i mamy nad nią pracować. Wiele ofiar pochodzi z rodzin gdzie jest wiele dysfunkcji, uzależnień, jest alkohol lub narkotyki. Powracanie do zdrowia nie lubi molestowania seksualnego w samym sobie fakcie jego istnienia. W wielu przypadkach jest to sekret, który oddycha i żyje w ciemnych zakamarkach rodziny. Duże znaczenie dla takiej osoby ma istnienie granicy. Kiedy jedna z nich jest naruszona w młodym wieku, w każdym wieku, z tego powodu jest słabiej postrzegana świadomość własnego prawa do indywidualności. Granica między własną osobą a innymi jest zamazana, dlatego bardzo ważna jest w leczeniu nauka w jak największym stopniu granic, definicji, równości, poznania własnych potrzeb, nie stawiania potrzeb innych przed swoimi zbyt często. W leczeniu blizn, najgłębszych ran pomocne jest uświadomienie sobie zasadniczych cech swojej siły. Podczas drogi ku zdrowiu pamiętaj jesteś bardzo silną osobą i musisz wiedzieć to o sobie. Musisz pamiętać, że na początku leczenia twoje wspomnienia są stłumione. Musisz je wypuścić jest to najtrudniejsze i najbardziej bolesne ale prowadzi do prawdziwego wyzdrowienia. Bardzo ważne jest potwierdzenie własnego prawa do powrotu do zdrowia. Używamy pozytywnych afirmacji, które mogą być bardzo korzystne dla zdrowia. Afirmacje takie jak: " jestem wartościowy", " zasłużyłem, żeby czuć się dobrze". Na powrót do zdrowia potrzeba czasu. Wielu kosztuje to dużo pracy na terapii. To jest niezbędne dla dotarcia do swojej przeszłości lub uświadomienia sobie co się stało. Musisz wiedzieć, że możesz wyzdrowieć!!!! Zranione dziecko w tobie zasługuje na ciebie, na to żebyś był teraz dorosłym człowiekiem funkcjonującym emocjonalnie, seksualnie tak jak tego pragniesz. 11. Techniki terapeutyczne(krótki opis)-[ Według S. Forward (1996)]Pisanie listów Pisanie listów do osób, z którymi skrzywdzona osoba czuje się związana emocjonalnie obejmuje: list do agresora, list do rodzica, list do zranionego dziecka (samego siebie), "bajka" o swoim życiu. List do agresoraW tym liście ofiara wyrzuca, daje upust swojej wściekłości w stosunku do oprawcy. List do rodzicaPierwsza możliwość opowiedzenia o swoich przeżyciach, wyrażenia wściekłość za brak reakcji ze strony rodzica, brak ochrony wiary, i pomocy. List do samego siebieRozpoczyna proces wnikania w siebie i jest najtrudniejszy. Aby odzyskać kochającego zapewniającego zranionemu dziecku ochronę( które ofiara wciąż w sobie nosi) rodzica, w liście tym ofiara staje się rodzicem dla samego siebie dając zranionemu dziecku wsparcie, miłość wychowanie, którego nie miało. Bajka o sobieZamiast "ja" napisze o sobie "on" to pozwala na zobaczenie swojej sytuacji w innej perspektywie bardziej obiektywnej, bajka o smutnym początku, może mieć dobre zakończenie. A) PsychodramaOdgrywanie ról, omija rozumowanie i zaprzeczanie, które mogą się pojawić jako obrona przeciw własnym uczuciom. Psychodrama stwarza bezpieczną atmosferę, gdzie człowiek może wypróbować swoje nowe zachowania. B) Terapia rodzinna (Kazirodztwo) - [ Według C. Medanes ]Czasem cała rodzina pogrąża się w procesie wzajemnych oskarżeń i osobistego poczucia krzywdy, połączonych z poczuciem bezsilności, emocjonalnego rozchwiania, wówczas, może się zdarzyć, że jedynie osoba z zewnątrz może położyć kres takiej sytuacji. Pierwszy krok: Odkrycie tajemnicy. Podstawowym zadaniem terapeuty jest doprowadzenie do tego, żeby rodzina odkryła przed sobą i przed wszystkimi tajemnice, należy przełamać barierę rodzinnych sekretów. Drugi krok: Polega na zapytani każdego członka rodziny dlaczego to się zdarzyło zaczynając od sprawcy. Trzeci krok: Polega na ukazaniu duchowego bólu ofiary. Celem terapeuty jest uświadomienie członkom rodziny, że zło jakiego doświadczyła ofiara jest zarazem gwałtem dokonanym na duchu. I w tym tkwi największe zło. Czwarty krok: Polega na pokazaniu duchowego bólu sprawcy, który poprzez czynioną krzywdę, skrzywdził również sam siebie. Piąty krok: Polega na prześledzeniu wielopokoleniowego nadużycia seksualnego w rodzinie oraz woli, aby przerwać łańcuch. Szósty krok: Ukazanie duchowego zranienia całej rodziny, zadaniem terapeuty jest uświadomienie wszystkim, że akt przemocy wyrządził krzywdę nie tylko sprawcy i ofierze ale poszkodowani są także pozostali członkowie rodziny. Atakując ofiarę, napastnik występuje tym samym przeciw innym blisko z nią związanym osobom, zadaje bowiem cierpienie dziecku, które oni kochają. Siódmy krok: Terapia ofiary, sprawca na kolanach ma wyrazić przed ofiarą swój żal i prosić o przebaczanie, jeśli sprawca odmawia, należy przerwać terapię. Nie będzie ona kontynuowana póki akt pokuty nie zostanie wykonany, czasem konieczne jest wielokrotne powtarzanie aktu skruchy, dopóki prowadzący terapię i rodzina nie przekonają się, że jest on rzeczywiście szczery. Ósmy krok: Na tym etapie członkowie rodziny powinni uklęknąć przed ofiarą i wyrazić swój ból, żal i pragnienie zadośćuczynienia, ponieważ nie chronili wystarczająco ofiary. Dziewiąty krok: Omówieniu ewentualnych konsekwencji w przypadku gdyby miało dojść do kolejnego nadużycia. Dziesiąty krok: Indywidualne spotkanie terapeuty i ofiary dotyczące uczuć związanych z traumą. Jedenasty krok: Szukanie osoby z dalszej rodziny, która będzie mogła chronić ofiarę w razie potrzebyDwunasty krok: Zadośćuczynie...
spodpowieki