Sprzęt roboczy minimalne wymagania 2008 pip[1].pdf

(303 KB) Pobierz
sprzet-rob-min-wymag01xxx.indd
Leszek Nowak
Sprzęt robocz y
minimalne wymagania
Poradnik dla pracodawców
i społecznych inspektorów pracy
Warszawa 2008
1
Sprzęt robocz
 
Projekt okładki
Dorota Zając
Opracowanie redakcyjne
Magdalena Regulska
Opracowanie typograficzne i łamanie
Barbara Charewicz
Copyright © Główny Inspektorat Pracy 2008
PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY
GŁÓWNY INSPEKTORAT PRACY
WARSZAWA 2008
2
 
Spis treści
Wprowadzenie ......................................................................................... 5
1. Zakres zastosowania przepisów określających zasadnicze i mini-
malne wymagania dla środków pracy .............................................. 9
1.1. Środki pracy, które powinny spełniać zasadnicze wymagania ... 9
1.2. Środki pracy, które powinny spełniać minimalne wymagania..... 12
1.3. Koncepcja wdrożenia dyrektyw określających zasadnicze i mini-
malne wymagania bezpieczeństwa przy maszynach.................. 13
1.4. Normy zharmonizowane z dyrektywą maszynową...................... 16
2. Ocena ryzyka zawodowego – jako element strategii dostosowa-
nia maszyn do minimalnych wymagań technicznych .................... 19
2.1. Ryzyko zawodowe i jego elementy .............................................. 19
2.1.1. Zagrożenie.......................................................................... 20
2.1.2. Ciężkość ............................................................................. 22
2.1.3. Prawdopodobieństwo zaistnienia szkody.......................... 22
2.2. Ocena ryzyka zawodowego ......................................................... 23
2.3. Strategia zmniejszania ryzyka zawodowego przy maszynach.... 27
2.3.1. Rozwiązania konstrukcyjne bezpieczne same w sobie
(Krok 1)............................................................................... 29
2.3.2. Techniczne i uzupełniające środki ochronne (Krok 2)....... 30
2.3.3. Informacje dotyczące użytkowania (Krok 3)...................... 32
3. Dostosowanie sprzętu roboczego do minimalnych wymagań
technicznych ....................................................................................... 35
3.1. Przykłady działań dostosowawczych do minimalnych wymagań
technicznych................................................................................. 35
3.2. Charakterystyka wybranych wymagań technicznych.................. 59
3.2.1. Odległości bezpieczeństwa ............................................... 59
3.2.2. Osłony ................................................................................ 63
3.2.3. Urządzenia ochronne ......................................................... 64
3.2.4. Elementy systemów sterowania związane z bezpieczeń-
stwem ................................................................................ 66
3.3. Charakterystyka minimalnych wymagań dotyczących użytkowa-
nia maszyn.................................................................................... 70
3.3.1. Dobór sprzętu właściwego lub odpowiednio przystosowa-
nego do warunków i rodzaju wykonywanej pracy ............ 70
3
3.3.2. Bieżący nadzór nad użytkowanym sprzętem i utrzymanie
go w stanie odpowiadającym wymaganiom technicznym
przez cały okres użytkowania ............................................ 71
3.3.3. Udostępnianie pracownikom informacji dotyczących bez-
pieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu sprzętu ro-
boczego.............................................................................. 72
3.3.4. Przeszkolenie osób użytkujących sprzęt w zakresie bez-
piecznego wykonywania czynności .................................. 73
3.3.5. Przestrzeganie przepisów i zasad bhp przy użytkowaniu
sprzętu roboczego ............................................................. 73
3.3.6. Udział pracowników w podejmowaniu decyzji dotyczą-
cych bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytko-
wania sprzętu roboczego................................................... 74
4. Realizacja działań dostosowawczych .............................................. 75
5. Materiały źródłowe ............................................................................. 83
4
Wprowadzenie
Wyniki analiz okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (bez
wypadków drogowych) – zbadanych w ciągu ostatnich kilkunastu lat
przez inspektorów pracy – potwierdzają, że do blisko 40 % najcięższych
w skutkach urazów, tj. wypadków śmiertelnych i ciężkich – dochodzi
podczas użytkowania sprzętu roboczego, ogólnie określanego nazwą
„maszyny”, a rozumianego nie tylko jako maszyny i inne urządzenia
techniczne, lecz także jako wszelkie środki pracy. Przy wypadkach
tych udział przyczyn technicznych, tj. związanych ze stanem technicz-
nym maszyn, sięgał 20 %. Udział pozostałych przyczyn, wynikających
z organizacji procesu pracy (ogólnej i na danym stanowisku pracy
– w miejscu zdarzenia) oraz ze stanu psychofizycznego i zachowania
ludzi, stanowił łącznie ponad 80 %.
Z podanych liczb jasno wynika, że środki stosowane w celu zapew-
nienia bezpieczeństwa pracy przy maszynach zawsze są kombinacją
rozwiązań przyjętych przez producenta (przy projektowaniu i budowie
maszyny) i przez użytkownika – na etapie zarządzania i organizacji.
W tym miejscu należy podkreślić, że o poziomie bezpieczeństwa decy-
duje wzajemne oddziaływanie wszystkich elementów systemu pracy,
zaś środki pracy występują w tym systemie jako jeden z jego licznych
komponentów.
Zadaniem producenta (projektanta) jest dobór najbardziej nieza-
wodnych zabezpieczeń, jakie można zastosować w maszynach przy
danym stanie nauki i techniki. Pracodawca jest odpowiedzialny zarów-
no za wybór – do realizowanych zadań – najbardziej odpowiednich,
a przy tym bezpiecznych maszyn, jak i za wprowadzenie, w razie
potrzeby, dodatkowych środków ochronnych. Odpowiada ponadto
za wdrożenie takiego systemu pracy, który zapewniałby spełnianie
przepisów bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy użytkowaniu tych
maszyn. Techniczne środki ochronne, które przewidziane są przez
projektanta, mają pierwszeństwo, gdyż na ogół są trwalsze i skutecz-
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin