123J - 123I (izotop promieniotwórczy jodu)
3TC - lamiwudyna
5-ASA - kwas 5-aminosalicylowy (mesalazyna)
5-HT - serotonina (5-hydroksytryptamina)
5-HTP - 5-hydroksyryptofan
99mTc - technet-99 (izotop promieniotwórczy technetu)
[edytuj] A
a. - tętnica (z łac. arteria)
aa. - tętnice (z łac. arteriae)
AA - (ang.) Anonimowi Alkoholicy (Alcoholics Anonymous)
AA - (łac.) kwas arachidonowy (acidum arachidonicum)
ABMT - (ang.) autologiczny przeszczep szpiku (Autologous Bone Marrow Transplantation)
ABPM - (ang.) ambulatoryjne całodobowe monitorowanie ciśnienia krwi (Ambulatory Blood Pressure Monitoring)
ABVD - (ang.) adriamycin bleomycin vinblastine dacarbazine
ACE - (ang.) enzym konwertujący angiotensynę (Angiotensin-converting enzyme)
ACEI - (ang.) inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę (Angiotensin converting enzyme inhibitors)
ACTH - (ang.) kortykotropina (Adrenocorticoid Hormone)
ADH - (ang.) hormon antydiuretyczny (Antidiuretic Hormone)
ADP - adenozynodwufosforan
AED - automatyczna zewnętrzna defibrylacja (Automated External Defibrillation)
AF - (ang.) migotanie przedsionków (atrial fibrillation)
AFP - (ang.) alfa fetoproteina (Alpha Fetal Protein)
AGN - (ang.) ostre kłębuszkowe zapalenie nerek (Acute Glomerular Nephritis)
AHA - (ang.) Amerykańskie Stowarzyszenie Kardiologiczne (American Heart Association)
AHF - (ang.) czynnik przeciwhemofilowy (Antihemophilic Factor)
AHG - (ang.) globulina przeciwhemofilowa (Antihemophilic Globuline)
AI - (ang.) sztuczne zapłodnienie (Artificial Insemination)
AICD - (ang.) automatyczny wszczepialny defibrylator serca (Automatic Implanted Cardiac Defibrillator)
AIDS - (ang.) zespół nabytego niedoboru immunologicznego (Acquired Immune Deficiency Syndrome)
AlaT - aminotransferaza alaninowa
ALG - (ang.) globulina antylimfocytarna (Antilymphocytic Globuline)
ALL - (ang.) ostra białaczka limfatyczna (Acute Lymphocytic Leukemia)
ALS - (ang.) stwardnienie zanikowe boczne (Amyotrophic Lateral Sclerosis)
ALT - (ang.) transferaza alaninowa (Alanine Transferase)
AMA - (ang.) Amerykańskie Stowarzyszenie Lekarskie (American Medical Association)
AM - Akademia Medyczna
AMA - (ang.) przeciwciała przeciwmitochondrialne (Anti-mitochondrial Antibodies)
AML - (ang.) ostra białaczka szpikowa (Acute Myelocytic Leukemia)
AMP - adenozynomonofosforan
ANA - (ang.) przeciwciała przeciwjądrowe (Anti-Nuclear Antibodies)
ANCA - (ang.) przeciwciała przeciw cytoplazmie neutrofili (Anti-Neutrophil Cytoplasmic Antibodies)
ANF - (ang.) czynnik antynatriuretyczny (Antinatriuretic Factor)
ANP - (ang.) przedsionkowy peptyd natriuretyczny (Atrial Natriuretic Peptide)
AP - (ang.) fosfataza alkaliczna (Alcaline Phosphatase)
APGAR - (ang.) skala APGAR (American Pediatric Gross Assessment Record)
AP - projekcja przednio-tylna (anterior-posterior)
APSAC - (ang.) anizoilowany kompleks aktywatora plazminogenu (Anisoylated plasminogen streptokinase activator complex)
APTT - (ang.) aktywowany czas częściowy tromboplastyny (Activated Partial Thromboplastin Time)
ARA - (ang.) Amerykańskie Stowarzyszenie Reumatologiczne (American Rheumatological Association)
ARA-A - arabinozyd adeniny
ARA-C - arabinozyd cytozyny
ARC - (ang.) zespół związany z AIDS (AIDS related complex)
ARDS - (ang.) zespół niewydolności oddechowej dorosłych/zespół płuca wstrząsowego (Adult Respiratory Distress Syndrome)
ARO - aktywność reninowa osocza
art.- staw (z łac.)
AS - (ang.) zwężenie zastawki aorty (Aortic Stenosis)
ASA - (łac.) kwas acetylosalicylowy (acidum acetylsalicylicum)
ASD - (ang.) ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej (Atrial Septal Defect)
ASO - miano przeciwciał antystreptolizyny O
AspaT - aminotransferaza asparaginianowa
AST - (ang.) transferaza asparaginianowa (Asparagine Transferase)
AT1 - receptor angiotensyny 1
AT2 - receptor angiotensyny 2
ATC - klasyfikacja anatomiczno-terapeutyczno-chemiczna leków
ATG - (ang.) globulina antytymocytarna (Antithymic Globuline)
AT-III - antytrombina III
ATP - adenozynotrójfosforan
aVL - oznaczenie elektrody przy badaniu ekg
AVR - (ang.) implantacja zastawki w ujście aortalne (Aortic Valve Replacement)
aVR - oznaczenie elektrody przy badaniu ekg
AZT - (łac.) azydotymidyna (azidothymidinum)
[edytuj] B
BAC - biopsja aspiracyjna cienkoigłowa
Ba - krwinki zasadochłonne - bazofile
BAL - (ang.) płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe (Brocho-alveolar Lavage)
BAL - (ang.) preparat chelatujący (British Anti-Lewisite)
BAO - (ang.) podstawowe wydzielanie kwasu solnego (Basic Acid Output)
BCG - (ang.) szczepionka przeciwgruźlicza (Bacillus Calmette Guerain)
BCNU - karmustyna
BE - (ang.) nadmiar zasad (Base Excess)
BK - badanie w kierunku prątków gruźlicy (Bacterium Koch)
BLS - (ang.) zapewnienie podstawowych czynności życiowych (Basic Life Support)
BMC - (ang.) zawartość mineralna kości (Bone Mass Content)
BMD - (ang.) gęstość mineralna kości (Bone Mass Density)
BMI - (ang.) indeks masy ciała (Body Mass Index)
BMR - (ang.) podstawowa przemiana materii (Basal Metabolic Rate)
BMT - (ang.) przeszczep szpiku kostnego (Bone Marrow Transplantation)
BNP - (ang.) Brain Natiuretic Peptide
BP - (ang.) ciśnienie tętnicze (Blood Pressure)
BPH - (ang.) łagodny rozrost prostaty (Benign Prostata Hyperplasia)
BPM - (ang.) uderzeń na minutę (Beats Per Minute )
BSE - (ang.) zwyrodnienie gąbczaste mózgu, choroba wściekłych krów (Bovine Spongiform Encephalopathy)
BSP - (ang.) bromosulfoftaleina (Bromsulphtalein)
BTA - bezpośredni test antyglobulinowy
BUN - (ang.) azot pozabiałkowy (Blood Urea Nitrogen)
bz - bez zmian
[edytuj] C
CABG - (ang.) by-pass (Coronary Arterial Bypass Graft)
cAMP - cykliczny adenozynomonofosforan
ca. - rak (carcinoma)
Ca - wapń (Calcium)
CAH - (ang.) przewlekłe aktywne zapalenie wątroby (Chronic Active Hepatitis)
CAH - (ang.) zespół nadnerczowo-płciowy (Congenital Adrenal Hyperplasia)
CAT - (ang.) tomografia komputerowa (computed axial tomography)
CAPD - (ang.) ciągła ambulatoryjna dializa otrzewnowa (Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis)
cc - cięcie cesarskie
CCD - (ang.) dysplazja obojczykowo-czaszkowa (cleidocranial dysplasia)
CCNU - lomustyna
CCS - (ang.) klasyfikacja choroby wieńcowej wg Kanadyjskiego Towarzystwa Kardiologicznego (Canadian Cardiology Society)
CD4 - subpopulacja limfocytów T4
CD8 - subpopulacja limfocytów T8
CDC - (ang.) Amerykańskie Centrum Zwalczania Chorób (Center for Disease Control)
CEA - (ang.) antygen rakowo-płodowy (Carcinoembryonic Antigen)
CF - (ang.) mukowiscydoza (Cystic Fibrosis)
cGMP - cykliczny guanozylomonofosforan
ChE - cholinesteraza
CHE - cholinesteraza
CHF - (ang.) zastoinowa niewydolność krążenia (Congestive heart failure)
CI - (ang.) przedział ufności (Confidence Interval)
CJD - (ang.) choroba Creutzfeldta-Jakoba (Creutzfeldt-Jakob disease)
CK - kinaza kreatyniny
CK-MB - izoenzym MB kinazy kreatyniny
ckpw - co kilka pól widzenia
CLL - (ang.) przewlekła białaczka limfatyczna (Chronic Lymphocytic Leukemia)
CM - kapreomycyna
CML - (ang.) przewlekła białaczka szpikowa (Chronic Myelocytic Leukemia)
CMML - (ang.) przewlekła białaczka mielomonocytowa (Chronic Myelomonocytic Leukemia)
CMV - (ang.) wirus cytomegalii (Cytomegalovirus)
COLD - (ang.) przewlekła zaporowa choroba płuc (Chronic Obstructive Lung Disease)
COPD - (ang.) przewlekła choroba oskrzelowo-płucna (Chronic Obstructive Pulmonary Disease)
CO - (ang.) pojemność minutowa (Cardiac Output)
CO - tlenek węgla
COX-1 - (ang.) cyklooksygenaza 1 (Cyclooxigenase)
COX-2 - (ang.) cyklooksygenaza 2 (Cyclooxigenase)
CPAP - (ang.) ciągłe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych (Continuous Positive Airway Pressure)
CPK - (ang.) fosfokinaza kreatyniny (creatine phosphokinase)
CPR - (ang.) reanimacja (cardiopulmonary resuscitation)
CPR - (ang.) resuscytacja krążeniowo-oddechowa (Cardio-pulmonary resuscitation)
CREST - (ang.) zespół CREST (Calcinosis Raynaud Esophagus Sclerosis Teleangiectasiae)
CRH - (ang.) hormon uwalniający kortykotropinę (Corticotropin Releasing Hormone)
CRF - (ang.) czynnik uwalniający kortykotropinę (Corticotropin Releasing Factor)
CRP - (ang.) białko C reaktywne (C Reactive Protein)
CR - (ang.) pełna remisja (Complete Remission)
CsA - cyklosporyna A
CS - cykloseryna
CSF - (ang.) płyn mózgowo-rdzeniowy (Cerebral Spinal Fluid)
CSK - centralny szpital kliniczny
CSN - centralny system nerwowy
CT - (ang.) tomografia komputerowa (computed tomography)
CUN - centralny układ nerwowy
CVA - (ang.) udar mózgu (Cerebrovascular Accident)
CVID - (ang.) pospolity niedobór odporności (Common Variable ImmunoDeficiency)
[edytuj] D
d4T - stawudyna
dB - decybel
DBP - (ang.) rozkurczowe ciśnienie krwi (Diastolic Blood Pressure)
DCM - (ang.) kardiomiopatia rozstrzeniowa (Dilated Cardiomyopathy)
ddC - zalcytabina
DDD - (ang.) standardowe dawki dzienne (Daily Defined Doses)
ddI - dydanozyna
DHEA-S - (łac.) siarczan dehydroepiandrosteronu (Dehydroepiandrosteronum sulphatum)
DHE - (łac.) dihydroergotamina (Dihydroergotaminum)
DIC - (ang.) zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (Disseminated Intravascular Coagulation)
DiPerTe - szczepionka błoniczo-tężcowo-krztuścowa (Diphteria Pertussis Tetanus)
DiTe - szczepionka błoniczo-tężcowa (Diphteria Tetanus)
DKA - (ang.) cukrzycowa kwasica ketonowa (diabetic ketoacidosis)
DLV - delawirydyna
DLTX - (ang.) przeszczep obu płuc (Double Lung Transplantation)
DM - (łac.) cukrzyca (diabetes mellitus)
DNA - (ang.) kwas dezoksyrybonukleinowy (Desoxyribonucleic Acid)
DTP - szczepionka błoniczo-tężcowo-krztuścowa (Diphteria Tetanus Pertussis)
DT - szczepionka błoniczo-tężcowa (Diphteria Tetanus)
DVT - (ang.) zapalenie żył głębokich (Deep Vein Thrombosis)
DEXA - (ang.) absorpcjometr podwójnej energii promieniowania rentgenowskiego (Dual Energy X-ray Absorptiometry)
DZM - dobowa zbiórka moczu
[edytuj] E
EACA - kwas epsilon-aminokapronowy (acidum ε-aminocapronicum)
EBM - (ang.) praktyka medyczna oparta na wiarygodnych publikacjach naukowych (Evidence Based Medicine)
ECG - (ang.) elektrokardiogram (Electrocardiogram)
ECPW - endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna
EEG - elektroencefalogram
E - erytrocyt erytrocyty
EF - (ang.) frakcja wyrzutowa (Ejection Fraction)
EGF - (ang.) naskórkowy czynnik wzrostu (Epidermal Growth Factor)
EKG - elektrokardiogram
EKUZ - Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego
ELISA - (ang.) badanie ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay)
EMC - (ang.) zapalenie mózgu i mięśnia sercowego(Encephalomyocarditis)
EMF - (ang.) zwłóknienie endomiokardialne (Endomyocardial Fibrosis)
EMB - etambutol
EMG - elektromiografia
Eo - krwinki kwasochłonne (eozynofile)
EPH - (ang.) gestoza (Edema Proteinuria Hypertension)
EPO - erytropoetyna
ERCP - (ang.) endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (Endoscopic Retrograde Cholangiopancreatography)
ESR - (ang.) odczyn Biernackiego (Erythocyte Sedimentation Rate)
ESWL - (ang.) pozaustrojowe rozbijanie złogów za pomocą fal (Extracorporal Shockwave Lithotripsy)
ET - (ang.) endotelina (Endothelin)
EUS - (ang.) ultrasonografia endoskopowa (Endoscopic Ultrasonography)
EVF - efawirenz
[edytuj] F
FA - fosfataza alkaliczna
FDA - (ang.) Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (Food and Drug Administration)
FDP - (ang.) produkty rozpadu fibrynogenu (Fibrinogen Degradation Products)
FEV1 - (ang.) objętość nasilonego wydechu 1-sekundowego (Forced Expiratory Volume 1-second)
Fe - żelazo (Ferrum)
FFA - (ang.) wolne kwasy tłuszczowe (Free Fatty Acids)
FFP - (ang.) świeżo mrożone osocze (Fresh Frozen Plasma)
FHR - (ang.) częstość serca płodu (Fetal Heart Rate)
FHT - (ang.) tony serca płodu (Fetal Heart Tones)
FK - fosfataza kwaśna
FPG - (ang.) stężenie glukozy na czczo (Fasting Plasma Glucose)
FSH - hormon folikulotropowy
FT3 - wolna trójjodotyronina
FT4 - wolna tyroksyna
FTA-ABS - (ang.) odczyn immunofluorescencji krętków modyfikacja absorpcyjna (Fluorescent Treponemal Antibody Absorption)
FTA - (ang.) odczyn immunofluorescencji krętków (Fluorescent Treponemal Antibody)
[edytuj] G
G6PD - (ang.) dehydrogenaza glukozo-6-fosforanu (Glucose-6-phosphate-dehydrogenase)
G-6-PD - (ang.) dehydrogenaza glukozo-6-fosforanu (Glucose-6-phosphate-dehydrogenase)
G+ - bakterie gramdodatnie
G- - bakterie gramujemne
GABA - (ang.) kwas gamma-aminomasłowy (gamma-aminobutyric acid)
GCS - (ang.) skala śpiączki Glasgow (Glasgow Coma Scale)
GDLH - (ang.) dehydrogenaza glutaminianowa (Glutamate dehydrogenase)
GERD - (ang.) choroba refluksowa przełyku (Gastro-esophageal Reflux Disease)
GFR - (ang.) wskaźnik nerkowego przesączania kłębkowego (Glomerular filtrate rate)
GGTP - gamma glutamylotranspeptydaza
GH - (ang.) hormon wzrostu (Growth Hormone)
GHRF - (ang.) czynnik uwalniający hormon wzrostu (Growth Hormone-Releasing Factor)
GIK - mieszanka polaryzująca glukoza-insulina-potas
GITS - (ang.) terapeutyczny system dla przewodu pokarmowego (Gastrointestinal therapeutic system)
GIFT - (ang.) Gamete intrafallopian transfer (Gamete intrafallopian transfer)
GORD - (ang.) choroba refluksowa przełyku (Gastro-oesophageal Reflux Disease)
GOT - (ang.) aminotransferaza asparaginianowa (glutamic-oxalacetic transaminase)
GPT - (ang.) aminotransferaza alaninowa (glutamic-pyruvic transaminase)
GvH - (ang.) choroba przeszczep przeciw gospodarzowi (Graft-versus-Host)
GvHD - (ang.) choroba przeszczep przeciw gospodarzowi (Graft-versus-Host Disease)
gzt - guzkowe zapalenie tętnic
[edytuj] H
H1 - receptor histaminowy 1
H2 - receptor histaminowy 2
HA - nadciśnienie tętnicze (Hypertonia arterialis)
HAART - (ang.) intensywna terapia antyretrowirusowa (Highly Active Antiretroviral therapy)
HAV - (ang.) wirus zapalenia wątroby typu A (Hepatitis A Virus)
HbA1c - hemoglobina glikolizowana
HbCO - karboksyhemoglobina
HBG - (ang.) hemoglobina (Hemoglobin)
HB - (ang.) hemoglobina (Hemoglobin)
HBsAg - antygen powierzchniowy wirusa zapalenia wątroby typu B
HBs - antygen powierzchniowy wirusa zapalenia wątroby typu B
HBV - (ang.) wirus zapalenia wątroby typu B (Hepatitis B Virus)
HCG - (ang.) ludzka gonadotropina kosmówkowa (Human Chorion Gonadotropine)
HCT - hematokryt
HCV - (ang.) wirus zapalenia wątroby typu C (Hepatitis C Virus)
HDL - (ang.) lipoproteina o wysokiej gęstości (High Density Lipoprotein)
HDL-C - (ang.) frakcja cholesterolu złożona z lipoprotein o wysokiej gęstości (High Density Lipoprotein Cholesterol)
HGB - (ang.) hemoglobina (Hemoglobin)
Hib - Hemophilus influenzae B
HIV - (ang.) ludzki wirus niedoboru odporności (Human immunodeficiency virus)
HKT - hematokryt
HL - (ang.) lipaza wątrobowa (Hepatic Lipase)
HLA - (ang.) antygeny zgodności tkankowej (Human Leucocyte Antigens)
HMG-CoA - reduktaza hydroksymetyloglutyrylokoenzymu A
HOCM - (ang.) kardiomiopatia przerostowa z zawężeniem drogi odpływu (Hypertrophic Obstructive Cardiomyopathy)
Hp+ - Helicobacter pylori dodatni
Hp - Helicobacter pylori
Hp- - Helicobacter pylori ujemny
HR - (ang.) częstość akcji serca (Heart Rate)
HRT - (ang.) hormonalna terapia zastępcza (Hormone Replacement Therapy)
HSV - (ang.) wirus opryszczki (Herpes Simplex Virus)
HTLV - (ang.) wirus ludzki białaczki limfocytów T (Human T Lymphocyte Leukemia Virus)
HTX - (ang.) przeszczep/transplantacja serca (Heart Transplantation)
HTZ - hormonalna terapia zastępcza
[edytuj] I
IABP - (ang.) kontrapulsacja wewnątrzaortalna (Intra-aortic Balloon Pumping)
ICD-9 - (ang.) międzynarodowa klasyfikacja chorób dziewiąta rewizja (International Classification of Diseases
ICD-10 - (ang.) międzynarodowa klasyfikacja chorób dziesiąta rewizja (International Classification of Diseases, obecnie obowiązująca)
ICD - (ang.) wszczepialny kardiowerter-defibrylator (Implanted Cardioverter Defibrillator)
ICU - (ang.) oddział intensywnej opieki medycznej (Intensive Care Unit)
IDDM - (ang.) cukrzyca typu 1 (zależna od insuliny, obecnie raczej nie używany) (Insulin Dependent Diabetes Mellitus)
IDL - (ang.) lipoproteiny o pośredniej gęstości (Intermediate Density Lipoprotein)
IFG - (ang.) nieprawidłowe stężenie glukozy na czczo (Impaired Fasting Glucose)
IgA - immunoglobulina A
IgD - immunoglobulina D
IgE - immunoglobulina E
IgG - immunoglobulina G
IgM - immunoglobulina M
IFG (ang.) nieprawidłowa glikemia na czczo (impaired fasting glucose)
i.m - (łac.) domięśniowo (intramusculare)
INF - interferon
INR - (ang.) normalizowany wskaźnik aktywności protrombiny (International Normalized Ratio)
IPPV - (ang.) wentylacja z przerywanym dodatnim ciśnieniem (Intermittent postive pressure ventilation)
IQ - (ang.) iloraz inteligencji (Intelligence Quotient)
ISA - (ang.) wewnętrzna aktywność sympatykomimetyczna (Intrinsic Sympathomimetic Activity)
ISDN - (ang.) dwuazotan sorbitu (Isosorbide dinitrate)
ISH - (ang.) izolowane ciśnienie tętnicze skurczowe (Isolated Systolic Hypertension)
ITP - (ang.) samoistna plamica małopłytkowa (Idiopathic Thrombocytopenic Purpura)
IUCD - (ang.) antykoncepcyjna wkładka domaciczna (intrauterine contraceptive device)
IUD - (ang.) antykoncepcyjna wkładka domaciczna (intrauterine device)
IU - (ang.) jednostki międzynarodowe (International Units)
i.v - (łac.) dożylnie (intra vene/intravenosus)
IVF - (ang.) zapłodnienie in vitro (In vitro fertalization)
IUI - (ang.) domaciczna inseminacja (Intra-uterine Insemination)
IVP - (ang.) urografia dożylna (Intravenous pyelogram)
IWB - inwalida wojenny
IW - inwalida wojskowy
[edytuj] J
JAMA - (ang.) Tygodnik Amerykańskiego Stowarzyszenie Lekarskiego (Journal of the A...
Hithui