Tolstoj L., Wojna i pokój t. 3-4.pdf

Aby rozpocząć lekturę,

kliknij na taki przycisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.

Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym

LITERATURA.NET.PL

kliknij na logo poniżej.

LEW TOŁSTOJ

Wojna i pokój

TOM III i IV

Tłumaczył Andrzej Stawar

Wydawnictwo „Tower Press ”

Gdańsk 2001

Tom trzeci

CZĘŚĆ PIERWSZA

Z końcem roku 1811 zaczęło się wzmożone zbrojenie i koncentrowanie sił Europy

Zachodniej, a w roku 1812 wszystkie te siły – miliony ludzi (licząc i tych, którzy przewozili

armię i żywili ją) – ruszyły z Zachodu na Wschód, ku granicom Rosji, dokąd również od roku

1811 ściągały siły Rosji. 12 czerwca siły Europy Zachodniej przekroczyły granice Rosji i

zaczęła się wojna, czyli dokonało się wydarzenie sprzeczne z rozsądkiem człowieka i jego

naturą. Miliony ludzi dopuszczały się wobec siebie tak niezliczonego mnóstwa zbrodni, oszustw,

zdrad, kradzieży, podrabiania i puszczania w obieg fałszywych banknotów, grabieży, podpaleń i

morderstw, że kroniki wszystkich sądów świata przez całe wieki by ich nie zebrały, a przecie

ludzie, którzy w owym czasie dopuszczali się tych zbrodni, nie uważali ich za zbrodnie.

Co wywołało to niezwykłe wydarzenie? Jakie były jego przyczyny? Historycy mówią z

naiwnym przeświadczeniem, że przyczynami owego wydarzenia były: zniewaga uczyniona

księciu Oldenburskiemu, nieprzestrzeganie systemu kontynentalnego, żądza władzy Napoleona,

nieustępliwość Aleksandra, błędy dyplomatów itd.

A zatem wystarczyło, by Mettemich, Rumiancew czy Talleyrand zrobił mały wysiłek między

audiencją a rautem i zręczniej napisał papierek lub by Napoleon napisał do Aleksandra:

„ Monsieur, mon frere, je consens a rendre le duche au duc d'0ldenbourg ” 1 – a wojny by nie było.

Zrozumiałe, że współczesnym tak sprawa się przedstawiała. Zrozumiałe, iż Napoleonowi

wydawało się, że przyczyną wojny były intrygi Anglii (jak właśnie mówił na Wyspie Św.

Heleny), zrozumiałe, że członkom gabinetu angielskiego wydawało się, że przyczyną wojny była

żądza władzy Napoleona; iż księciu Oldenburskiemu zdawało się, że przyczyną wojny był

dokonany przeciw niemu akt gwałtu, iż kupcom zdawało się, że przyczyną wojny był system

kontynentalny, który rujnował Europę; iż starym żołnierzom i generałom zdawało się, że główną

przyczyną była konieczność użycia ich w akcji; legitymistom zaś onego czasu – że koniecznie

należało przywrócić les bons principes 2 , a dyplomatom owego czasu – iż wszystko stało się

dlatego, że sojusz Rosji z Austrią w roku 1809 był nie dość misternie ukryty przed Napoleonem i

że memorandum nr 178 było niezręcznie ułożone. Zrozumiałe, że te przyczyny i jeszcze

niezliczoną i nieskończoną ilość przyczyn, których liczba zależy od bezgranicznej różnorakości

punktów widzenia, wyobrażali sobie współcześni; ale dla nas – dla potomnych rozpatrujących

cały ogrom tego zdarzenia, które się dokonało, i wnikających w jego prosty i straszny sens –

przyczyny te okazują się niedostateczne. Dla nas jest niezrozumiałe, by miliony ludzi –

chrześcijan zabijały i mordowały się wzajemnie, dlatego że Napoleon był żądny władzy,

Aleksander – nieustępliwy, polityka Anglii – przebiegła, a książę 01-denburski – obrażony. Nie

sposób pojąć, jaki związek mają te okoliczności z samym faktem zabójstwa i gwałtu; czemu

1 Wasza Cesarska Mość, zgadzam się zwrócić księciu Oldenburskiemu jego księstwo.

2 Dobre zasady

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: