Psalm 22.pdf

P s a l m 2 2 : M ę k a M e s j a s z a i j e j o w o c e

1. Kierownikowi chóru. Na modłę pieśni: «Łania o świcie». Psalm. Dawidowy.

2. Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?

Daleko od mego Wybawcy słowa mego jęku.

3. Boże mój, wołam przez dzień, a nie odpowiadasz,

[wołam] i nocą, a nie zaznaję pokoju.

4. A przecież Ty mieszkasz w świątyni,

Chwało Izraela!

5. Tobie zaufali nasi przodkowie,

zaufali, a Tyś ich uwolnił;

6. do Ciebie wołali i zostali zbawieni,

Tobie ufali i nie doznali wstydu.

7. Ja zaś jestem robak, a nie człowiek,

pośmiewisko ludzkie i wzgardzony u ludu.

8. Szydzą ze mnie wszyscy, którzy na mnie patrzą,

rozwierają wargi, potrząsają głową:

9. «Zaufał Panu, niechże go wyzwoli,

niechże go wyrwie, jeśli go miłuje».

10. Ty mnie zaiste wydobyłeś z matczynego łona;

Ty mnie czyniłeś bezpiecznym u piersi mej matki.

11. Tobie mnie poruczono przed urodzeniem,

Ty jesteś moim Bogiem od łona mojej matki,

12. Nie stój z dala ode mnie, bo klęska jest blisko,

a nie ma wspomożyciela.

13. Otacza mnie mnóstwo cielców,

osaczają mnie byki Baszanu.

14. Rozwierają przeciwko mnie swoje paszcze,

jak lew drapieżny i ryczący.

15. Rozlany jestem jak woda

i rozłączają się wszystkie moje kości;

jak wosk się staje moje serce,

we wnętrzu moim topnieje.

16. Moje gardło suche jak skorupa,

język mój przywiera do podniebienia,

kładziesz mnie w prochu śmierci.

17. Bo [sfora] psów mnie opada,

osacza mnie zgraja złoczyńców.

Przebodli ręce i nogi moje,

18. policzyć mogę wszystkie moje kości.

A oni się wpatrują, sycą mym widokiem;

19. moje szaty dzielą między siebie

i los rzucają o moją suknię.

20. Ty zaś, o Panie, nie stój z daleka;

Pomocy moja, spiesz mi na ratunek!

21. Ocal od miecza moje życie,

z psich pazurów wyrwij moje jedyne dobro,

22. wybaw mnie od lwiej paszczęki

i od rogów bawolich - wysłuchaj mnie!

23. Będę głosił imię Twoje swym braciom

i chwalić Cię będę pośród zgromadzenia:

24. «Chwalcie Pana wy, co się Go boicie,

sławcie Go, całe potomstwo Jakuba;

bójcie się Go, całe potomstwo Izraela!

25. Bo On nie wzgardził ani się nie brzydził nędzą biedaka,

ani nie ukrył przed nim swojego oblicza

i wysłuchał go, kiedy ten zawołał do Niego».

26. Dzięki Tobie moja pieśń pochwalna płynie w wielkim zgromadzeniu.

Śluby me wypełnię wobec bojących się Jego.

27. Ubodzy będą jedli i nasycą się,

chwalić będą Pana ci, którzy Go szukają.

«Niech serca ich żyją na wieki».

28. Przypomną sobie i wrócą

do Pana wszystkie krańce ziemi;

i oddadzą Mu pokłon

wszystkie szczepy pogańskie,

29. bo władza królewska należy do Pana

i On panuje nad narodami.

30. Tylko Jemu oddadzą pokłon wszyscy, co śpią w ziemi,

przed Nim zegną się wszyscy, którzy w proch zstępują.

A moja dusza będzie żyła dla Niego,

31. potomstwo moje Jemu będzie służyć,

opowie o Panu pokoleniu przyszłemu,

32. a sprawiedliwość Jego ogłoszą ludowi, który się narodzi:

«Pan to uczynił».

Ogólnie

Ps 22 jest lamentacją, nietypową – gdyż na początku nie ma osobistej inwokacji –

wezwania o pomoc. Wezwanie zlewa się niejako ze skargą wyrażoną słowami: Boże mój

Boże... Zwykle w psalmie lamentacyjnym po skardze następuje modlitwa lub wyrażenie

ufności. W Ps 22 skargi, prośby i motywy ufności pojawiają się na przemian.

Dziękczynienie pojawia się od w. 23.

Egzegeci spierają się nad tym, czy Ps 22 jest lamentacją indywidualną czy zbiorową (być

może mamy tu odwołanie do tzw. osobowości „korporatywnej” w Izraelu).

Jeśli chodzi o datę powstania – Ps 22 powstał podczas osłabnięcia dynastii Dawida, lub w

czasie niewoli. Co ciekawe – Ps 22 ma wiele cech wspólnych z księgą Jeremiasza – musiał

więc powstać w czasach tego proroka.

Omówienie poszczególnych części psalmu

2 Słowa: Eli, Eli... (Boże mój, Boże mój) są wyrazem głębokiego cierpienia,

a także znakiem głębokiej wspólnoty i bliskości cierpiącego z Bogiem.

Krótka inwokacja przechodzi w skargę: Czemuś mnie opuścił? Słowa te

wyrażają sytuację doświadczenia i cierpienia, która może dotknąć każdego

wyznawcę Jahwe.

3-6 W w. 3 autor podkreśla swą wytrwałość w błaganiu. Słowa skargi w w. 4

autor przerywa wyznaniem ufności w Jahwe. Zwraca uwagę na moc Boga i

na Jego zbawczą działalność w dziejach Izraela. Nazywa Boga tytułem:

Chwało Izraela ( qados joseb ), co jest nawiązaniem określenia joseb kerubim ,

które oznacza Boga siedzącego nad cherubami – to obraz Jahwe

zasiadającego na Syjonie. Chwała Jahwe oznacza, iż jest On otoczony

dziękczynieniami i uwielbieniami Izraela. Jahwe, którego tronem jest chwała

Izraela, nie zadowoli się własnym majestatem, ale skłoni się do cierpiącego –

zwracającego się w pokorze ducha (por. Iz 57,15; Ps 102,2.13). Ufność

psalmisty umacniają liczne przykłady opieki Jahwe zaczerpnięte z historii

Izraela (ww. 5-6).

7-9 Ponownie powraca psalmista do skargi na swe położenie, porównując się

do robaka – symbolu słabości i wzgardy. To doświadczenie bliskie jest

sytuacji Jeremiasza z Jr 20. Podobne porównanie znajdziemy także w: Hi

25,6; Iz 41,1 oraz w literaturze pozabiblijnej. Autor nazywa siebie

pośmiewiskiem ludu i wzgardą pospólstwa – także te określenia znaleźć

można w ST (Ps 39,9; 79,4; 89,42; 109,25 i in.). Słowa w. 9 przypominają

słowa Mdr 2, gdzie przewrotni chcą zbadać prawdziwość słów

sprawiedliwego – przez wystawienie go na niebezpieczeństwo śmierci.

10-12 Po raz kolejny psalmista szuka oparcia dla swojej ufności. Wzywa

Jahwe, Który opiekował się nim już od łona matki (por. Jr 1,5; Iz 49,1).

Wyznanie ufności kończy się modlitwą w w. 12. Słowa tych wersetów

wskazują na niezwykle głęboką i bliską relację psalmisty z Bogiem.

13-14 Psalmista opisuje bliską już udrękę za pomocą obrazów i symboli.

mówi, że osaczyły go liczne cielce i otoczyły go byki z Baszanu. W Baszanie

– na północny wschód od Jordanu znajdowały się liczne i bardzo dobre

pastwiska – stąd bydło z tamtych terenów było dobrze odkarmione. Kolejny

obraz to obraz rozwartej paszczy lwa – to podkreśla dramat sytuacji.

15-16 Psalmista wyznaje, że nie jest w stanie przeciwstawić się swoim

wrogom, stoi u progu śmierci.

17-19 Psalmista znów przechodzi do opisu nieprzyjaciół, których porównuje

tym razem do psów i gromady złoczyńców, którzy wiążą (przebijają –

wiązanie jest bliższe kontekstowi sytuacji polowania przy użyciu psów) jego

nogi i ręce. Po związaniu Cierpiącego rozebrano z szat.

20-22 Znowu pojawia się prośba o ratunek kończąca część błagalną.

23-24 Psalmista przechodzi do dziękczynienia. Prawdopodobnie chce wobec

ludzi zgromadzonych w świątyni wykonać ślub – chce by wszyscy

dowiedzieli się o pomocy ze strony Jahwe.

25 W wersecie tym pojawia się uzasadnienie dziękczynienia: Jahwe nie

brzydził się i nie wzgardził nędzą ubogiego, nie zakrył przed nim swojej

twarzy.

26-27 Psalmista wiedząc, że Jahwe go wysłuchał cieszy się swoją chwałą

jaką mu przez to zgotował wobec całego zgromadzenia. Podziękowanie

łączyło się w Izraelu z ofiarą biesiadną, z której część była spalana, część

przeznaczona dla kapłanów, a pozostałość oddawano na ucztę, na którą

składający ofiarę zapraszał krewnych i ubogich.

28-29 Entuzjazm wybawionego psalmisty jest tak wielki, że wzywa żyjących

oraz jeszcze nie narodzonych pogan do oddania chwały Bogu.

30 Tekst tego wersetu jest skażony. Możliwe są dwa tłumaczenia: możni

ziemi lub umarli – oni mają złożyć pokłon Jahwe. Jeśli przyjmiemy drugie

tłumaczenie mamy tu wyraz znacznego postępu w zapatrywaniach ST na los

zmarłych. Inne fragmenty Biblii mówią, że zmarli pozostają w łączności z

Jahwe – jednak Go nie wychwalają (Ps 6,6; 30,10; 88,11-13).

31-32 Na koniec mowa o przyszłym pokoleniu, które ma opowiadać o Jahwe

i Jego zbawczej działalności. Psalm kończy się więc ostatecznym triumfem

cierpiącego!

Teologia:

● Z pewnością uderza w Ps 22 niezwykle bliskie nawiązanie do męki Jezusa. Zresztą ewangeliści

opisując śmierć zbawiciela często odwołują się do togo psalmu, wkładając nawet słowa Eloi! Eloi!... w

usta Jezusa wiszącego na krzyżu.

● Kiedy mówimy o łączności Starego i Nowego testamentu, a także o tym, że Nowy testament można

zrozumieć jedynie w kontekście Starego – a Stary uzyskuje pełnię swojej treści i przesłania w Nowym

– warto pamiętać, że zasada ta jest widoczna bez wątpienia i w sposób szczególny w Ps 22.

● Warto pamiętać o tym, że już Ps 22 zapowiada ostateczne zwycięstwo Cierpiącego – które w osobie

Jezusa dokonało się przez Jego zmartwychwstanie. Winno to być także nauką dla nas i pomocą w

przeżywaniu cierpienia.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: