Hłasko, Marek - Pierwszy krok w chmurach.pdf - Hłasko - kontrabanda666

Marek Hłasko

Pierwszy krok w chmurach

W sobotę centrum miasto wygląda tak samo jak w każdy inny dzień

tygodnia. Jest tylko więcej pijanych; w knajpach i barach, autobusach i

bramach - wszędzie unosi się zapach przetrawionego alkoholu. W sobotę

miasto traci swoją pracowitą twarz - w sobotę miasto ma pijaną mordę.

Natomiast w centrum miasta, w sobotę

nie ma ludzi, którzy lubią obserwować życie: stać w bramach, włóczyć się po

ulicach, siedzieć na ławce w parku godzinami i tylko po to, aby za lat

dwadzieścia móc sobie przypomnieć, że tego to a tego dnia widziało się

mniej lub bardziej dziwny traf życiowy.

Tak jak wysłańcy chadzają jeszcze podczas okupacji w czerwonych

czapkach, tak jak handlujący suchym piaskiem, jak podwórzowi śpiewacy o

przepitych tenorach - centrum miasta wymarli obecnie obiektywni

obserwatorzy życia.

Obserwatorów można spotkać jedynie na przedmieściu. Życie

przedmieścia zawsze było i jest bardziej zagęszczone; na przedmieściu w

każdą sobotę, kiedy jest pogoda, ludzie wynoszą krzesła przed domy;

odwracają się tyłem i usiadłszy okrakiem, obserwują życie. Upór

obserwatorów nosi czasem znamiona generalnego obłędu: czasem siedzą w

ten sposób przez całe życie i nie widzą nic oprócz twarzy obserwatora z

przeciwka. Potem umierają z głębokim żalem do świata, z rzekonaniem o

jego szarzyźnie i nudzie, gdyż rzadko kiedy przyjdzie im namyśl, że można

podnieść się i pójść na sąsiednią ulicę. Obserwatorzy życia na starość stają

się niespokojni. Miotają się, patrzą na zegarki; jest to jeden ze śmiesznych

nawyków starych ludzi - pragną ratować czas. W pewnym okresie chciwość

życia i wrażeń staje się u nich silniejsza niż u dwudziestolatków. Dużo

gadają, dużo myślą: uczucia ich są dzikie i tępe zarazem. Potem gasną

szybko i spokojnie. Umierając wmawiają wszystkim, że żyli szeroko.

Impotenci chwalą się sukcesami u kobiet, tchórze - bohaterstwem, kretyni -

mądrością życia.

Pan Gienek - z zawodu malarz pokojowy - od czterdziestu lat mieszkał na

Marymoncie i od tyluż lat obserwował życie swej dzielnicy. Owej soboty pan

Gienek także siedział przed swoim domem w ogródku i bezmyślnie patrzył

w ulicę. Od czasu do czasu spluwał i oblizywał spieczone wargi; wygasający

dzień był upalny i dręczący. Pan Gienek był rozdrażniony: nie zdarzyło się

nic ciekawego w dniu dzisiejszym, nikt nie złamał ręki, nikt nikogo nie pobił

i pana Gienka ssało uczucie pustki i nudy - kopnął psa, który nawinął mu się

po nogę i ponuro ziewając patrzył na ulicę. Była pusta, przejeżdżające z

rzadka samochody podnosiły tumany rozparzonego piasku. Kiedy stracił już

cała nadzieję na ujrzenie kawałka życia, uczuł, że ktoś trąca go w ramię.

Podniósł oczy i zobaczył swego sąsiada, Maliszewskiego.

- Chodź pan - powiedział Maliszewski.

- Gdzie?

- Niedaleko

- Po co?

- Chcesz pan coś zobaczyć? - powiedział Maliszewski.

Był to niski człowiek dobrodusznej twarzy i chytrych oczkach. Ruchy jego -

mimo pozornej ociężałości - były szybkie i zwinne jak ruchy młodego kota.

- Co jest? - zapytał pan Gienek; ziewnął był zmęczony upałem.

- Chłopak? - powiedział Maliszewski

- I co z tego?

- Satyra - powiedział Maliszewski - On jest z dziewczyną. Już pan

rozumiesz?

- Jasne - rzekł pan Gienek. Podniósł się; w serce jego wstąpiła nadzieja.

Zapytał z ożywieniem: - Ładna?

- I ładna i młoda - rzekł Maliszewski. - Mówię panu, dobra robota tam

chodzi. - Nagle zniecierpliwił się: - Idziesz pan czy nie? - zapytał.

- Nic z tego nie będzie - powiedział pan Gienek - Zanim my tam dojdziemy

,to oni skończą. Mówię panu, że nic z tego nie będzie.

- Oni nie mają po pięćdziesiątce tak jak pan - powiedział Maliszewski. -

Mogą bardzo długo bawić się w ten sposób. Ja jak byłem młody, toteż

mogłem się w ten sposób bawić godzinami. Naprawdę tak było. Wstąpimy

po mojego szwagra i podskoczymy tam, chce pan? On już wrócił z roboty i

chętnie pójdzie z nami. O, patrz pan, już idzie!

Rzeczywiście, ulicą szedł młody, tęgi mężczyzna. Rękawy koszuli miał

podwinięte, w zębach trzymał trawkę. Oczy jego były senne i drwiące,

powieki - ciężkie.

- Heniek - zawołał Maliszewski - pozwól tu na chwilkę!

Heniek zbliżył się i oparł o płot. Czoło jego było mokre od potu.

- Cześć powiedział. - Co u pana, panie Gienku?

- Heniek - powiedział Maliszewski - chodź z nami.

- Gorąco - powiedział Heniek; oblizał wargi i westchnął: - Nie ma czym

oddychać. W taki upał nawet świętemu by nie stanął. Gdzie chcecie skoczyć?

- Byłem na działce - rzekł Maliszewski. - Widziałem chłopaka z dziewczyną.

- Szmata? - zapytał Heniek. Wypluł trawkę, potem zerwał nową i przygryzł

ją mocnymi zębami.

- Skąd - powiedział Maliszewski. - Mówię ci: młoda i ładna.

- Możemy podskoczyć - powiedział Heniek. - Ty mnie znasz: ja lubię

popatrzyć na życie. Jeśli dziewczyna będzie brzydka - zwrócił się do

Maliszewskiego - to ty coś dzisiaj postawisz.

Ruszyli i szli szybko wśród działkowych ogródków. Ludzie przychodzili

tu po pracy, aby doglądać swych kartofli, pomidorów i marchwi. Teraz

jednak było pusto: parny, drętwy dzień zmęczył wszystkich - ludzie siedzieli

w domu.

- Duszno - powiedział Heniek. - Ja nic nie mogę robić w taki dzień.

Głowa mnie boli cały czas.

- Tamtym też chyba gorąco - powiedział pan Gienek.

- Myślę - rzekł Maliszewski. - My ich ochłodzimy. Tak, Heniek?

- W zeszłym roku - powiedział Heniek - tutaj też przychodził taki jeden gość

z dziewczyną. Całe lato tu przychodzili.

- I co?

- Nic. Pewnie nie mieli mieszkania.

- Pobrali się? - zapytał z wysiłkiem Gienek; marzył o szklance zimnego,

gorzkawego piwa.

- Nie wiem. Może i tak, że się pobrali. Też była ładna dziewczyna.

- Blondynka? - zapytał znów Gienek; nic a nic go to nie obchodziło.

W dalszym ciągu czuł dręczącą pustkę i niesmak.

- Brunetka - rzekł Heniek. Pamiętam jak dziś. Ten facet był blondyn. Nie

mogłem zrozumieć, dlaczego taka ładna dziewczyna chodzi z takim

łachudrą.

- Nie wiem - mruknął pan Gienek. Splunął gęstą śliną. Był zły na Heńka:

przypomniał mu, że on sam ma brzydką i dość głupią żonę. Powiedział: -

pewnie jakaś szmata.

- Może?... Teraz cicho - rzekł Maliszewski. Poszedł przodem, oni szli za nim

wolno, starając się nie robić hałasu. Było już szarawo: słońce uciekło, na

trawie kładły się błękitnawe cienie. Maliszewski w pewnym momencie

odwrócił głowę i zawołał cicho - Chodźcie!

Podeszli na palcach kilka kroków i zobaczyli chłopaka z dziewczyną.

Leżeli obok siebie. Dziewczyna oparła swoją głowę o ramię chłopaka i

przytuliła się do niego całym ciałem. Leżeli zmęczeni miłością i upałem, byli

młodzi i ładni oboje - jedno ciemne, drugie jasne. Sukienka dziewczyny była

uniesiona; miała długie, mocne brązowe nogi.

- Ładna - rzekł Heniek. - Bardzo ładna.

- Mówiłem - powiedział szeptem Maliszewski.

Stali w milczeniu: pan Gienek znów oblizał wargi i pomyślał o swojej

żonie z dreszczem nagłego wstrętu. Maliszewski uśmiechnął się głupkowato.

Heniek jeszcze bardziej opuścił ciężkie powieki i postępował z nogi na nogę.

Nagle zapytał z rozdrażnieniem:

- Robimy coś?

- Ty - powiedział Maliszewski - Zrób im coś takiego, żeby się nie pozbierali

ze śmiechu do końca życia. Ty to możesz zrobić, Heniek

- Heniuś - powiedział pan Gienek - najlepiej ich nastraszyć. - Przytaknął

palcami i powtórzył: - Ona jest strasznie ładna. Już dawno nie widziałem

takiej lalki. Jeszcze dziecko. Nie powinni tego robić. - Nagle zniecierpliwił

się i rzekł do Heńka:

- Zrób im pan co, bo jak nie, to ja im bombę zasunę.

- Czekaj pan - powiedział Heniek. - To już lepiej ja.

Patrzył przez chwilę na brązowe uda dziewczyny i na twarzy jego

malowała się męka. Potem wyszedł zza drzewa i stanął przed młodymi.

Zmrużywszy oczy, rzekł:

- W tatę i mamę się bawicie? Smacznego!

Maliszewski i pan Gienek wybuchnęli śmiechem. Chłopak zerwał się na nogi

i wyjąkał:

- Czego pan chce?

- Niczego - powiedział bardzo wolno Heniek. Stanął przed chłopakiem i

kołysał się na nogach. Gryzł w dalszym ciągu trawkę i spluwał zielonkawą

śliną. Potem powiedział:

- Uważaj, jak jedziesz kochany. To ci przyszedłem powiedzieć. Zawsze

uważaj, jak jedziesz.

Maliszewski wyszedł zza drzewa i stanął obok Heńka.

- Ładna dziewczyna - powiedział patrząc na nią burymi oczkami - Ja bym

sam chciał taką poznać. Może się zapoznamy, proszę panią.

- Idiota - powiedziała dziewczyna. Stanęła za chłopakiem; była czerwona i

zdenerwowana; pan Gienek patrzył, jak drżą jej szczupłe plecy i raz jeszcze

pomyślał ze wstrętem o swojej brzydkiej, grubej i nieforemnej żonie.

- Ty, ty, szmata - powiedział Maliszewski; oczy nabiegły mu krwią ze

wściekłości. Rzekł szybko, jakby się dusząc: - Ty jesteś zwyczajna kurwa,

rozumiesz? Ja mam córkę starszą od ciebie , ty kurewko.

- Niech pan stąd odejdzie - powiedział chłopak, błagalnie patrząc im w oczy.

- Ja pana proszę, niech pan stad odejdzie. Myśmy panu niczego nie zrobili. Ja

pana strasznie proszę.

- Kogo ty prosisz, Janek? - powiedziała dziewczyna. - Tego starego durnia?

- Zamknij swojej pani mordę - powiedział Heniek - bo inaczej ja jej zamknę.

I sam też nie pajacuj. Mowie ci, zamknij jej mordę.

- Sam masz mordę - powiedziała dziewczyna. Patrzyła na niego z pogardą.

Była nieprzytomna ze zdenerwowania, lecz usiłowała się roześmiać

szyderczo - Bydlak - powiedziała i wybuchnęła płaczem.

- Ej, ty - powiedział Heniek i szarpnął ją za rękę. - Komu ty wymyślasz?

Przychodzisz się tutaj puszczać i jeszcze coś mówisz?

Chłopak szarpnął się; uderzył Heńka w twarz - raz i drugi. Stało się to tak

szybko, że Heniek zdążył tylko zamrugać oczami. Lecz w następnej chwili

złapał chłopaka za włosy i trzasnął twarzą w swoje kolano. Potem uderzył go

pięścią w usta i rzucił na ziemię.

- Dosyć, proszę klienta? - zapytał. - Jak nie dosyć, to ja mogę klienta

obsłużyć dodatkowo. Taryfa ulgowa; tu jest bardzo miły cmentarz. - I

wybuchnął stekiem najplugawszych obelg. Zamknął oczy, lecz ciągle widział

brązowe, długie nogi dziewczyny.

- Chodź, Janek - powiedziała dziewczyna. Otarła chłopakowi twarz z krwi.

Rzekła do nich:

- Policzymy się jeszcze. - I kiedy odeszli już parę kroków, krzyknęła

histerycznie:

- Jesteście stare szmaty nie mężczyźni!

Wracali do domu. Znów szli wśród ogródków działkowych.

- Parno - powiedział Heniek. - Prawdopodobnie, że będzie padać. -

Westchnął i rzekł: - To była ładna dziewczyna. Dlaczego jej powiedziałeś, że

jest kurwą?

Przecież jej nie znasz. Skąd mogłeś wiedzieć?

- Ja przecież nie powiedziałem, że ona jest taka - rzekł Maliszewski. - To ty

powiedziałeś.

- Ja?

- Ty.

- Nie wygłupiaj się. Ja jej wcale nie znałem.

- Ja ją znałem - powiedział Maliszewski. - Ja już ich tutaj widziałem nie

pierwszy raz. Oni się bardzo kochają.

- Co będzie dalej? - zapytał pan Gienek.

- Nie wiem, co będzie dalej. Ale wiem, że oni z sobą chodzą. I wiem ,że oni

dzisiaj pierwszy raz z sobą.

- Skąd? - zapytał leniwie pan Gienek.

- Słyszałem, jak ją prosił. I on się bał, i ona się bała. Słyszałem, jak się

namawiali. Bali się dziecka, tak mówili. Ale chyba bardziej siebie.

- Tak zawsze bywa ten pierwszy raz - powiedział Heniek. - Ja się też bałem.

- Każdy się bał tego pierwszego razu - powiedział Maliszewski. - Ale po co

ty go zaprawiłeś?

- Sam chciałeś.

- Nie wiedziałem, że to tak wyjdzie. On do niej tak dziwnie mówił...

- Jak?

- Nie pamiętam.

- Chmurzy się i powiedział pan Gienek.

- On właśnie cos mówił o chmurach - powiedział Maliszewski. - Jakiś

wiersz. Mówię wam, oni się kochają.

- Już teraz nie będą się kochać - powiedział Gienek. - Będą siebie mieli

dosyć na zawsze. Po takim czyść nie będą mogli patrzeć na siebie.

Niepotrzebnie to wszystko wyszło.

- Ja już wiem - powiedział Maliszewski - Przypomniało mi się. On tak jej

mówił, że jak on ją tego, to będzie ich pierwszy krok w chmury. On tak jej

mówił, tylko, że do wiersza. A ona tylko: "Boję się. Boję się." i płakała.

- Może się bał bólu?

- Nie myślę - rzekł Maliszewski - Nie myślę, żeby się bała bólu. To

przychodzi potem. Życie, inni ludzie, plotka. Ale ten pierwszy raz, to

naprawdę jest w chmurach. Zakochani niczego nie widzą.

- My też? - zapytał Heniek.

- Oni teraz już nie będą się kochać - powiedział pan Gienek. - Ja sam wiem,

że jakby mnie coś takiego spotkało, to bym już potem nie kochał

dziewczyny. Zmarkotniał nagle: znów ssała go pustka Wyszli z ogródków i

znów szli ulicą.

- Nie - powiedział Heniek. - Oni już teraz nie będą się kochać. Mnie też

spotkało kiedyś coś takiego. I nie kochałem już potem tej dziewczyny.

- Każdego z nas spotkało kiedyś coś takiego - powiedział Maliszewski. - Ale

po co ty mu dałeś w japę?

- On mnie pierwszy uderzył - rzekł Heniek. - Zajdziemy na to piwo?

- Możemy zajść. Ta dziewczyna to już chyba nie przyjdzie.

- Chyba nie - powiedział pan Gienek. - I za co pan ją tak nazwałeś?

- Moją dziewczynę też tak ktoś kiedyś nazwał - powiedział Maliszewski. -

Jak Boga kocham, do dziś nie wiem za co.

- I nie kochałeś się pan już potem?

- Nie - powiedział Maliszewski. Milczał, potem rzekł z nagłą złością: -

Dajcie mi spokój, do cholery! Nie wierzę w żadna miłość. Kobiecie swojej

też nie wierzę. Nikomu nie wierzę.

- Głupia sprawa - powiedział Heniek. Spojrzał w niebo i powiedział:

Chmurzy się. To jak on tam mówił?

- Zdaje się, że krok w deszcz czy coś takiego - powiedział zmęczonym

głosem Maliszewski. - Chodźcie na to piwo... Albo o deszczu, albo o burzy...

Nie pamiętam. Nie chcę niczego pamiętać. Gdybym nie pamiętał, nie byłoby

tej całej awantury.

- Będzie jutro deszcz - powiedział Heniek.

- Zawsze w niedzielę pada deszcz - powiedział pan Gienek. Skrzywił się: raz

jeszcze pomyślał o swojej ohydnej żonie, o chłopaku, o dniu jutrzejszym, o

ślicznej dziewczynie, o jej długich, brunatnych nogach, o jej piersiach, o jej

czerwonych, świeżych ustach, o jej opalonym, silnym karku, o jej zielonych,

przerażonych oczach i powtórzył bełkotem, gdyż musiał coś powiedzieć: W

niedziele zawsze pada deszcz...

Hłasko, Marek - Pierwszy krok w chmurach.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: