Biuletyn_7_2007.pdf
(
4742 KB
)
Pobierz
1866648 UNPDF
N R 7 ( 7 8 )
l i p i e c
2 0 0 7
biuletyN
25 lat
Solidarności
Walczącej
biuletyN
iNstytutu Pamięci Narodowej
numer indeksu 374431
nakład 15000 egz.
Święta zniesione
i wniesione
przez PRL
cena 6,50 zł
(w tym 0% VAT)
iNstytutu Pamięci Narodowej
oddziaŁy iPN
adresy i teleFoNy
BIAŁYSTOK
ul. Warstatowa 1a, 15-637 Białystok
tel. (0-85) 664 57 03
GDAŃSK
ul. Witomińska 19, 81-311 Gdynia
tel. (0-58) 660 67 00
fax (0-58) 660 67 01
KATOWICE
ul. Kilińskiego 9, 40-061 Katowice
tel. (0-32) 609 98 40
KRAKÓW
ul. Reformacka 3, 31-012 Kraków
tel. (0-12) 421 11 00
LUBLIN
ul. Sewska 2, 20-086 Lublin
tel. (0-81) 536 34 01
ŁÓDŹ
ul. Oreskowej 31/35, 91-479 Łódź
tel. (0-42) 616 27 45
POZNAŃ
ul. Rolna 45a, 61-487 Ponań
tel. (0-61) 835 69 00
RZESZÓW
ul. Słowackiego 18, 35-060 Resów
tel. (0-17) 860 60 18
SZCZECIN
ul. K. Janickiego 30, 71-270 Scecin
tel. (0-91) 484 98 00
WARSZAWA
pl. Krasińskich 2/4/6, 00-207 Warsawa
tel. (0-22) 530 86 25
WROCŁAW
ul. Sołtysowicka 21a, 51-168 Wrocław
tel. (0-71) 326 76 00
BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
Kolegium: Jan Żaryn – przewodniczący,
Łukasz Kamiński, Kazimierz Krajewski, Filip Musiał,
Barbara Polak, Leszek Próchniak, Jan M. Ruman, Jacek Żurek
Redaguje zespół: Jan M. Ruman – redaktor naczelny (tel. 0-22 431-83-74), jan.ruman@ipn.gov.pl
Barbara Polak – zastępca redaktora naczelnego (tel. 0-22 431-83-75), barbara.polak@ipn.gov.pl
Jacek Żurek – sekretarz redakcji (tel. 0-22 431-83-55), jacek.zurek@ipn.gov.pl
Piotr Życieński – fotograf (tel. 0-22 431-83-95), piotr.zycienski@ipn.gov.pl
sekretariat – Maria Wiśniewska (tel. 0-22 431-83-47), maria.wisniewska@ipn.gov.pl
Projekt graiczny: Krzysztof Findziński; redakcja techniczna: Andrzej Broniak;
łamanie: Tomasz Ginter; korekta: Anna Kaniewska
Adres redakcji: ul. Hrubieszowska 6a, Warszawa
Adres do korespondencji: ul. Towarowa 28, 00-839 Warszawa
www.ipn.gov.pl
Druk: „2 K” s.c., ul. Płocka 35/43, 93-134 Łódź
BIULETYN
NR 7 (78)
LIPIEC
2007
SPIS TREŚCI
n
WYDARZENIA
Kustosz Pamięci Narodowej 2007........................................................... 2
Kronika........................................................................................................ 14
Elżbieta Jakimek-Zapart – W polskim Londynie............................................ 21
Łukasz Kamiński – Ćwierć wieku Solidarności Walczącej......................... 24
n
ROZMOWY BIULETYNU
Święta bez świętości
Z Piotrem Osęką rozmawia Barbara Polak.................................... 32
n
KOMENTARZE HISTORYCZNE
Łucja Marek – O świeckiej obrzędowości słów kilka.............................. 41
Adam Dziurok, Piotr Piątek – Wojskowe święto ocalenia narodowego.... 52
Emilia Świętochowska-Bobowik – Na 1 Maja…................................................ 59
Eryk Krasucki – Antypochód 1 maja 1971 r. w Szczecinie...................... 66
Agnieszka Jaczyńska – Lipcowe święto.......................................................... 77
Magdalena Dzienis – Na szpaltach: ósmy marca....................................... 81
Bogusław Tracz – Nie tylko od święta......................................................... 87
n
dOKUMENTY
Paweł Ceranka – Krótki weekend ............................................................... 94
n
ROCZNICE
Marcin Urynowicz –
Gross Aktion
– zagłada warszawskiego getta .... 105
n
ZApoWIEDZI
VII Międzynarodowy Motocyklowy Rajd Katyński......................... 115
Na okładce: inscenizacja zadymy „Solidarności Walczącej” we Wrocławiu, fot. P. Życieński.
INSTYTUTU PAMIęCI NAROdOWEj
KUSTOSZ PAMIęCI
NAROdOWEj 2007
Halina Martinowa, ks. prałat Wacław Karłowicz, Obywatelski Komitet
Poszukiwań Mieszkańców Suwalszczyzny Zaginionych w Lipcu 1945 r.
oraz pośmiertnie Paweł jasienica zostali laureatami Nagrody
„Kustosz Pamięci Narodowej”. Honorowy patronat nad uroczysto-
ścią wręczenia nagród objął Prezydent RP Lech Kaczyński.
Prezes IPN Janusz Kurtyka podkreślił, że przyjęcie nagród przez wybitne osoby, które
w okresie zniewolenia Polski w latach 1939–1989 dawały świadectwo niezłomnego patrio-
tyzmu, jest wielkim honorem i zaszczytem dla Instytutu i Państwa Polskiego. Nagrodzeni
spełniali bowiem zadania, które dziś wypełnia IPN, w czasach, gdy ocalanie pamięci naro-
dowej było represjonowane.
Uroczystość wręczenia nagród odbyła się 19 czerwca w Sali Rady Zamku Królewskiego
w Warszawie, w obecności licznych laureatów z lat ubiegłych, kombatantów i historyków.
Zebrani mogli zapoznać się z działalnością Laureatów dzięki ilmowym prezentacjom w re-
żyserii Dariusza Walusiaka. Oprawę muzyczną uroczystości stanowiły występy zespołu wo-
kalnego AMFC Vocal Consort, pod dyrekcją prof. Ryszarda Zimaka, który przedstawił wią-
zankę pieśni patriotycznych, przygotowaną specjalnie dla Kustoszy Pamięci Narodowej.
Głównym celem Nagrody jest uhonorowanie osób i organizacji, biorących aktywny
udział w upamiętnianiu historii Narodu Polskiego w latach 1939–1989, których działalność
publiczna zbieżna jest z ustawowymi celami Instytutu Pamięci Narodowej. Nagroda przy-
znawana jest od 2002 roku.
W ubiegłych latach otrzymali ją m.in.: Tomasz Strzembosz, Janusz K. Zawodny, Włady-
sław Bartoszewski, Zoia i Zbigniew Romaszewscy. Wśród nagrodzonych znaleźli się rów-
nież: Zakon Ojców Paulinów, Zespół redakcyjny edycji
Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”
w dokumentach
, a także Stowarzyszenie „Archiwum Solidarności”. Laureatów wybiera Ka-
pituła Nagrody, na której czele stoi Prezes IPN, a w jej skład wchodzą m.in. wszystkie osoby
wyróżnione tytułem „Kustosz Pamięci Narodowej”.
Przedstawiamy tegorocznych Laureatów.
Halina Martinowa
Pseudonimy: „Dorota”, „Maja”, „Zakos”. Halina Martino-
wa z d. Duma de Vajda Hunyad urodziła się 20 sierpnia 1911 r.
w Warszawie. Po ukończeniu w 1928 r. gimnazjum studiowa-
ła, jako jedyna kobieta, na Wydziale Mechanicznym (Sekcja
Lotnicza) Politechniki Warszawskiej. W 1934 r. przeniosła
się na studia ogrodnicze w SGGW, które ukończyła w 1938 r.
W 1935 r. wyszła za mąż za wybitnego ekonomistę Wiktora
Martina.
Po zajęciu Zaolzia przeniosła się wraz z rodziną do pasa
przygranicznego – na zlecenie polskich władz organizowała
tam punkty sanitarne, wspomagała uciekinierów z Czecho-
słowacji, współpracowała z wywiadem. Po wybuchu wojny
wróciła do majątku rodziców w Pawłowicach, pow. grójecki.
W konspiracji organizowała magazynowanie broni pozostawionej przez polskie oddziały,
jej dom służył ukrywającym się i bezdomnym. W 1940 r. zaprzysiężona do ZWZ, współ-
pracowała z Biurem Informacji i Propagandy, pisywała do „Biuletynu Informacyjnego”. Po
zarekwirowaniu w 1942 r. Pawłowic mieszkała w Warszawie i okolicy, współdziałając z od-
działem bojowym Kedywu Z. Zajdlera-Rybickiego „Żbika”. W 1943 r. została przydzielona
do zadań specjalnych przy Komendzie Obszaru Warszawskiego (propaganda antykomuni-
styczna – ANTYK). W czasie Powstania Warszawskiego prowadziła dla KG AK nasłuchy
radiowe w trzech językach. Była łączniczką i sanitariuszką. Została ranna.
W listopadzie 1946 r. przedostała się do Anglii. W grudniu 1947 r. wypełniła misję ku-
rierską do Polski. W latach pięćdziesiątych ukończyła Szkołę Sztuk Pięknych w Londynie.
Od początku pobytu na emigracji brała wraz z mężem czynny udział w życiu emigracji. Jest
jedną z założycielek i wieloletnią przewodniczącą Funduszu Inwalidów AK i Pomocy na
Kraj, przez długi czas była wiceprzewodniczącą Zarządu Głównego Koła AK w Londynie
i redaktorką jego organu – „Biuletynu Informacyjnego”. Ma w dorobku liczne publikacje
w prasie emigracyjnej i cenną działalność archiwalno-wydawniczą, dokumentującą Powsta-
nie Warszawskie i działalność AK. Pod jej redakcją ukazały się:
Szare Szeregi. ZHP w cza-
sie II wojny światowej. Ocalałe dokumenty
, Londyn 1982 oraz
Łączność, sabotaż, dywer-
sja. Kobiety w Armii Krajowej
, Londyn 1985. W okresie „Solidarności” i stanu wojennego
prowadziła akcję propagandową i charytatywną, jeżdżąc z prelekcjami po całej Wielkiej
Brytanii. Zorganizowała sieć punktów odbioru pomocy charytatywnej.
Została uhonorowana wieloma odznaczeniami, m.in. Krzyżem AK, Srebrnym Krzyżem
Zasługi z Mieczami, Medalem Wojska – czterokrotnie, Krzyżem Oicerskim Orderu Odro-
dzenia Polski.
Halina Martinowa
Wspominki sierpniowe (fragment)
Drugiego sierpnia. Przywieziono radiostację nadawczą „Błyskawica”. Rozpacz – nasiąk-
nięta wodą! W dużej sali na pierwszym piętrze specjaliści rozbierają ją na części i cząstecz-
Plik z chomika:
wojto_2222
Inne pliki z tego folderu:
Biuletyn IPN 11-12_06.pdf
(4723 KB)
biuletyn09_01.pdf
(1430 KB)
biuletyn10_01.pdf
(1239 KB)
biuletyn11_01.pdf
(1146 KB)
biuletyn12-1_03-04.pdf
(1164 KB)
Inne foldery tego chomika:
1 - Historia średniowiecza
2 - Historia nowożytna
3 - Historia XX wieku
4 - Historia doktryn polityczno - prawnych
5 - Inne opracowania szczegółowe
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin