17.Homeostaza krążeniowo-oddechowa - najważniejsze mechanizmy współregulacji.

Układ krążenia – często określany układem transportu wewnętrznego składa się z układu krwionośnego i limfatycznego.

Układ krwionośny składa się z serca, tętnic, żył i naczyń włosowatych.

Tętnice prowadzą krew z serca do tkanek.

Żyły prowadzą krew z tkanek do serca.

Składają się z 3 warstw:

Ø       Łącznotkankowa

Ø       Środkowa – m. Gładkie

Ø       Wewnętrzna – tkanka łączna i śródbłonek

Żyły mają zastawki, które zapobiegają cofaniu się krwi.

Naczynia włosowate. Zazwyczaj łączą tętnice z żyłami. Ich ściana złożona jest z jednej warstwy komórek (śródbłonek)

Serce

Ø       Znajduje się w worku osierdziowym

Ø       Posiada własny układ krążenia zwany wieńcowym.

Ø       Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana

Ø       Ściany wewnętrzne pokryte nabłonkiem płaskim

Ø       Zastawki – uniemożliwiają zmianę kierunku przepływu krwi

Ø       2 przedsionki, 2 komory

Prawy przedsionek otrzymuje krew nieutlenioną, która powraca z tkanek.

Prawa komora przetłacza krew do płuc.

Do lewego przedsionka trafia krew utleniona z płuc.

Z lewej komory krew poprzez aortę dostaje się do komórek ciała.

Układ oddechowy.

Płuco. Płuca dorosłego człowieka mogą pomieścić do ok. 5 litrów powietrza. Dorosły człowiek robi od 16 do 24 oddechów na minutę. W płucach zachodzi wymiana gazowa. Zbudowane jest z oskrzeli (częściowo wnikających do płuc) rozwidlających się potem na oskrzeliki, a bezpośrednio za wymianę gazową odpowiadają pęcherzyki płucne - wymieniają tlen i dwutlenek węgla z krwią. Całe płuca pokryte są opłucną - delikatną tkanką okrywającą. W organizmie człowieka występuje płuco prawe i lewe. Prawe trzypłatowe, lewe dwupłatowe. Związane jest to ze zdecydowaną różnicą miejsca po lewej i prawej stronie klatki piersiowej - w lewej stronie znajduje się serce, co uniemożliwia usytuowanie trzeciego płatu. Płuca są jednymi z ważniejszych organów w ciele człowieka. Dostarczają tlen hemoglobinie, która transportuje go do każdej komórki w organizmie człowieka, umożliwiając oddychanie komórkowe. Wydolność oddechowa zależy od: pojemności płuc, drożności dróg oddechowych, ilości tlenu w powietrzu, ciśnienia krwi oraz ilości czerwonych krwinek we krwi.

Wymiana gazowa wewnętrzna. Krew naczyniami rozprowadzana jest do komórek. Tlen odłącza się od hemoglobiny, zawartej w czerwonych ciałkach krwi (erytrocytach) przenika do komórek, gdzie spożytkowany będzie w procesie oddychania. Dwutlenek węgla z oddychania komórkowego, na zasadzie dyfuzji, przechodzi z komórek do krwi żylnej, z którą przeniesiony będzie do płuc układem żylnym.

Wymiana gazowa zewnętrzna. Drogami oddechowymi wdychane powietrze dociera do pęcherzyków płucnych. Mają one bardzo cienkie ścianki i otoczone są gęstą siecią drobnych naczyń krwionośnych. Tlen z wdychanego powietrza przenika na zasadzie dyfuzji do krwi, gdzie łączy się z hemoglobiną zawartą w czerwonych krwinkach, tworząc oksyhemoglobinę. Dwutlenek węgla, który dostał się do krwi podczas wymiany gazowej wewnętrznej, przenika do pęcherzyków płucnych, skąd przy wydechu może być wydalony na zewnątrz.