krolestwo.pdf

Jiddu KRISHNAMURTI

KRÓLESTWO SZCZĘŚCIA

Przekład Stanisławy Kuszelewskiej

Nakładem Księgarni F. Hoesicka

Warszawa 1929

Drukarnia Wł. Łazarskiego, Warszawa, Złota 7/9

The Kingdom of Happiness. London: Allen and Unwin 1927.

Stenografowany, a później zredagowany, tekst mów wygłoszonych do 35 zaproszonych osób na

Zamku Eerde w lipcu 1926, bezpośrednio przed rozpoczęciem trzeciego Obozu Gwiazdy w

Ommen.

W przekładzie uwspółcześniłem tu i ówdzie pisownię, ale innych zmian nie wprowadziłem.

W spisie treści, w nawiasach, numery stron wydania z 1929 r. W.S.

SPIS TREŚCI:

1. Głos Wewnętrzny (5)

2. Zainteresowanie i entuzjazm (15)

3. Osobowość a prywata (27)

4. Świątynia serca (33)

5. Rzeka i ocean (45)

6. Wartość doświadczenia

7. Pośród wielkich ludzi (67)

8. Rozum - twórca (81)

9. Ołtarz świata (93)

10. Ofiara u stóp ołtarza (107)

11. Ogród zachwycenia (121)

12. Wieczysty towarzysz (133)

I. GŁOS WEWNĘTRZNY

Pragnąłbym, jeśli można, przedstawić wam pewne myśli, które rozwijać będziecie i które dadzą

wam określone pojęcie o prawdziwym życiu duchowym.

Przypuszczam, iż każdy z was zdaje sobie sprawę, że twórczość - albowiem tworzyć trzeba, by żyć

- jest walką i ciągiem niezaspokojeniem; chcąc doprowadzić twórczość do owocowania, rozwijać

musicie własne swe na świat patrzenie, własne skłonności i uzdolnienia; w tym celu chciałbym w

każdym zbudzić Głos, owego Tyrana [Natarczywe żądanie Duszy, która nie daje spokoju

człowieczej naturze aż ta ostatnia usłucha. Przyp. autora], jedynego prawdziwego przewodnika,

który pomoże wam w tworzeniu. Większość z was woli naśladować, jest to bowiem znacznie

łatwiejsze. Wielu lubi iść w cudze ślady. Wielu uważa, iż prościej jest nie rozwijać własnych

skłonności, własnych cech, własnego charakteru, ale po prostu ślepo iść za kimś. Myślę, że

przyznacie mi słuszność, jeśli powiem, iż jest to dla życia Głosu wewnętrznego zabójcze. Głos ów,

Tyran, Intuicja jest naszym najszlachetniejszym przewodnikiem; jedynie rozwijając go i

doskonaląc, dotrzeć możemy do celu - naszego własnego celu.

Rozwijając w sobie ów Głos, aż stanie się jedynym panem, któremu posłuch dajemy, odnaleźć

musimy cel nasz i pracować nieustannie nad jego zdobyciem. Czymże jest ów cel? Dla mnie jest on

osiągnięciem Ostatecznej Prawdy. Chcę dojść do stanu duszy, kiedy sam wiedzieć będę, żem

zwyciężył, żem dotarł, żem się stał Prawdy owej wcieleniem. Wtedy wszelkie drobne walki,

niepokoje, przeszkody - chociaż one również nie pozbawione są wartości - już mnie nie osaczą, nie

zwiążą, nie zaciemnią oblicza Prawdy. Osiągnąwszy ową Prawdę, osiągnę jednocześnie to, czegom

pragnął - spokój, doskonałą cichość myśli i wzruszeń. Oto mój cel. Pierwszym i najważniejszym ku

niemu krokiem jest umocnienie Głosu wewnętrznego. W każdym z nas przemawia on od czasu do

czasu. W miarę rozwijania go w sobie i uszlachetnienia, nauczyć się musimy myśleć i działać

samoistne. Hodowanie w sobie Głosu wewnętrznego oznacza po prostu życie zgodne z jego

rozkazami.

Wszelkie naśladownictwo nie ma nic wspólnego z pięknem; sztuka polega nie na biernym

odtwarzaniu Natury, lecz na wydobyciu z Natury szlachetności zawartego w niej symbolu. Tak

więc , każdy z nas winien zostać artystą, artystą, który tworzy ze siebie samego, albowiem

ujrzawszy Wizję, przejęty został dreszczem uniesienia. Przekonacie się, iż wielcy i prawdziwi

artyści, wielcy i prawdziwi mędrcy nie uznają wyłączności: ogarniają rzecz wszelką, stanowią

cząstkę wszechrzeczy. Musimy stać się wielostronnymi, by stworzyć dzieło doskonałe. Ogród róż

pełen piękny będzie, lecz jednostajny. Róże mogą być najdoskonalsze i najrozmaitsze w odmianach

i barwach, jeżeli jednak kwitnąć będą same róże, nie da to wrażenia prawdziwego piękna. Każdy z

nas ma wrodzoną skłonność upodobniania się do innych. Pragniemy wszyscy ukształtować się w

pewien typ ogólny, zawrzeć się w formie, nie przez nas wykonanej. Jest to zabójcze dla rozwoju

doskonałej intuicji. A przecież nie należy zapominać nigdy, iż wszyscy spotkamy się z czasem w

Królestwie Szczęścia.

Posiadamy przeważnie - dzięki różnicom pochodzenia rasowego lub kultów religijnych - skłonność

do uważania siebie za odmiennych od innych ludzi. Traktujemy świat jako coś istniejącego poza

nami, stajemy się wyłączni w naszym patrzeniu na rzeczy. Hołdując tym tak ograniczonym

poglądom, tak ciasnym pojęciom - burzymy, miast tworzyć. Pragnąłbym, jeśli potrafię, zbudzić w

każdym Głos, który poprowadzi was obraną samodzielnie drogą, waszym własnym życiem, ścieżką

własnego czynu. Dopóki posłuszni będziecie temu Głosowi - nie zbłądzicie. Źle czyni ten tylko, kto

stara się dążyć za cudzym objawieniem, w ślad cudzej idei, lub pod cudzymi rozkazami. Ja mogę

wskazać wam, iż ideałem moim jest Prawda, doskonały spokój, dobroć miłująca, wy jednak sami

walczyć o to musicie i sami dotrzeć.

Wyłożyć wam mogę zasady Prawdy, lecz przez posłuch dany własnemu Głosowi sami wyrobić

sobie musicie własną wiedzę, własne idee i wtedy dopiero dojdziecie do celu, w obliczu którego

spotkamy się wszyscy.

Oto jest dla mnie wielka sprawa życia. Nie chcę dawać posłuchu nikomu - niezależnie od tego kim

jest - dopóki nie czuję, że ma słuszność. Nie chcę chować się za zasłonę, która kryje Prawdę. Nie

chcę posiadać wierzeń, którym nie mogę odpowiedzieć całą duszą, całym sercem, całą istotą.

Zamiast dać się wlec bezwolnie cudzymi ścieżkami, zamiast pozostawać w pospolitości i

miernocie, słuchajcie Głosu, doskonalcie go, odkrywając w ten sposób nową rozległość życia.

Rozwijać musicie Intuicję, jakom rzekł, zdając sobie sprawę, iż jest to waszym ideałem. Doskonała

harmonia wzruszeń i rozumu konieczna jest, by Głos waszego prawdziwego "Ja" - mógł

przemówić. Intuicja jest podszeptem Ducha, kierowniczym słowem żywota. Im bardziej zestroimy

siłę odczuć z jasnością myśli, przez ich doskonalenie i oczyszczanie, tym bliżsi będziemy

usłyszenia Głosu. Intuicja jest bowiem dana każdemu, jest cechą całego człowieczeństwa, nie

poszczególnego osobnika. Hodować powinniście silne uczucia: wielkiej miłości, żywego szczęścia,

prawdziwej dobroci. Człowiek pozbawiony uczuć nie posiada żadnej wartości; jeśli jednak posiada

zdolność do uczuć silnych, może uczynić je doskonałymi i czystymi, choćby nawet uprzednio złe

uczucia w sercu nosił. Jedynie człowiek stwardniały i obojętny nie potrafi ani tworzyć, ani burzyć,

ani budować. Przekonacie się, iż wielki burzyciel nie jest nigdy miernym, pospolitym człowiekiem

- otacza go zawsze coś z dziedziny cudu; wielki miłośnik nie bywa nigdy przeciętny. Im więcej w

was serca tym lepiej, trzeba jeno uczyć się opanowania, wzruszenie bowiem jest jako ziele: jeśli go

nie trzebić, zniszczy ogród. O ile znacie jedynie wzruszenia słabe, dajcie im pożywkę: nabiorą sił i

urosną. Niektórzy twierdzą, iż tępić w sobie należy wszelkie odczuwanie, wszelką zdolność

wzruszeń. Jest to myśl pozbawiona zarówno sensu, jak ducha. Im pełniejsze jest serce i bardziej

przelewne wzruszeniem, tym lepiej, konieczne jest jednak opanowanie; jeśli nie zdołacie uczuć

opanować - cierpieć będziecie. Oddalicie się też od drogi Intuicji, błądząc po bocznych ścieżynach,

zamiast zdążać prosto ku waszemu celowi. Posiadajcie uczucia potężne. Wyrabiajcie je, radujcie się

nimi. Nie bądźcie bierni, ale wychodźcie odważnie naprzeciw niebezpieczeństwu i walce.

Odczuwam tak mocno potrzebę tego, wszyscy bowiem dążymy do ujednostajnienia się w pewnym

typie; chcemy wszyscy myśleć tymi samymi pojęciami, krążyć w orbicie tych samych osobistości.

Boimy się, iż postęp nasz wstrzymany będzie, jeśli nie przyłączymy się do tego lub owego ruchu.

Cóż to jednak znaczy postęp? Własne wasze szczęście. "Postęp" - to tylko frazes. Co do mnie, wolę

być szczęśliwy, niż posiąść wszystkie drobne satysfakcje, które dać może świat. Czyż nie jest

obojętne, jaką wyznajecie religię, jakie czcicie świętości, jeżeli jesteście naprawdę szczęśliwi i cel

swój widzicie jasny i nie przyćmiony ? Wyobraźcie sobie na chwilę Buddę i Jego uczniów.

Stanowili oni wielkie wyjątki swego wieku, mieli jednego Mistrza, jeden cel, jeden ideał - Jego. A

przecież każdy z nich posiadał iskrę geniuszu; żaden nie był mierny ani pospolity, albowiem szli w

Jego ślady, w ślady tego, który był wyjątkiem, kwiatem człowieczeństwa. Takimi przykładami

wszyscy stać się musimy.

II. ZAINTERESOWANIE I ENTUZJAZM

Chciałbym móc przekonać was o ważności zainteresowania się życiem, inaczej bowiem nie

potraficie dokonać niczego. Powinniście jak najgoręcej zainteresować się życiem. O sobie

powiedzieć mogę, iż zajmuje mnie każda rzecz, albowiem wszystko, co żyje dokoła, przynosi mi

coraz większe zrozumienie. Nic nie istnieje dla mnie w życiu prócz szukania Prawdy, szukania

Szczęścia, spokojności i uciszenia. Chcąc istotnie interesować się życiem, powinniście myśl swą i

zdolność odczuwania utrzymywać w ciągłej czynności i pobudliwości. Pragnąłbym, gdyby było

można, udzielić wam nieco moich zainteresowań; abyście mogli obudzić w sobie własne. Jeżeli

bowiem nie macie owej ciekawości, owego pragnienia osiągnięcia, tęsknoty posiadania, chęci

odrzucenia wszystkiego dla zdobycia tego, co ostateczne, nie zdołacie nauczyć się sztuki

poświęcenia. Owo zainteresowanie, o które mi chodzi, zjawia się jako owoc istotnej cywilizacji.

Dziki, który wstępuje na pierwszy stopień życia, który gromadzi karmę, uczy się cierpieć, poczyna

tworzyć, wszystko uważa za nowe - ten dziki zna jedno tylko ciasne zainteresowanie życiem:

pragnie osiągnąć, doświadczyć, zaznać wszystkiego, co fizyczne, co materialne.

Istota zaś, która przeszła przez cywilizację i kulturę, nagromadziła dzięki dawnym czynom, podczas

ewolucji wielu żywotów, wiedzę, doświadczenie, intuicję i umiejętność rozróżniania. Będzie ona

uporczywie odrzucać, odtrącać rzeczy, które nie są ważne; jest to dla niej jedyna droga podjęcia

szukania Prawdy. A jednak zarówno dla was jak i dla mnie, owo zainteresowanie musi być równie

żywe i palące jak i palące jest dla barbarzyńcy smakowanie przyjemności i doznań życia. Wy

jednak znajdujecie się już na innej drodze, posiadacie inne pragnienia, minęliście już bowiem

dawno tego dzikiego, którego pochłaniają całkowicie i wyłącznie zdarzenia dnia bieżącego. Dziki

wciąż jeszcze wplata się w krąg przeznaczeń, wy już powinniście się od niego uwalniać, wzmagać

wolę i kierować żądze tak, by móc nauczyć się iść za Głosem - Tyranem. Jedyna droga do

usłyszenia i usłuchania owego Głosu - wiekuistego przewodnika - wiedzie przez entuzjazm. Jeżeli

zapał ten posiadacie, zrozumiecie z łatwością, iż intuicja, iż Głos, ku któremu chciwie nachylacie

ucha, stanie się waszym Panem, jedynym autorytetem waszego życia.

Dla zbudzenia owego zainteresowania i entuzjazmu musicie czuwać, nauczyć się myśleć, używać

wyobraźni, cierpieć, jeśli nawet w danej chwili nie przechodzicie przez stan zwykłego cierpienia.

Dam wam przykład. Któregoś dnia w wyobraźni wyszedłem na przechadzkę z moim bratem.

Szliśmy wąską ścieżyną i ja nieustannie zdawałem sobie sprawę, iż mój cień jest ciemniejszy, niż

cień mego brata. Zastanowiłem się nad tym. Doszedłem do wniosku, że świadomość moja bardziej

jest skupiona w sobie niż świadomość mojego brata. Podobne to było do spoglądania przez dwa

szkła, jaśniejsze i ciemniejsze; tym szkłem ciemniejszym byłem ja. Pragnąłem jednak, żeby oba

cienie posiadały natężenie jednakowe: istotnie po niedługiej chwili różnica znikła, tak iż mogłem

stwierdzić zupełną jednorodność naszych osobowości. Potem zdawało mi się, że leżałem w jakimś

ogrodzie i przyglądałem się źdźbłu trawy. Wiecie w jak ciasnej otoczce rośnie źdźbło trawy zaraz

po wykiełkowaniu, z czasem dopiero dzieląc się na dwie lub trzy blaszki.

Poczułem nagle, że jestem jako trawa, która nie podzieliła się jeszcze na źdźbła osobne. Potem

poczuć zdołałem jak trawa przepycha się w ziemi, jak kiełkuje, jak wzbierają w niej soki, jak dzielą

się listki. Sam byłem każdym listkiem. Kiedym powrócił do rzeczywistości, rzekłem sobie:

"Niczego więcej w życiu nie pragnę jak tylko utraty poczucia odrębnej osobowości. Wtedy bowiem

zapomnieć mogę o swoim "ja" i zjednoczyć się, zrównać, roztopić w reszcie świata: w królestwie

roślin, zwierząt i ludzi; jestem wtedy bliższy Prawdy, bliższy doskonałości. Drogę ku niej zagradza

właśnie moja wyłączność, poniżający ucisk osobowości, rozdział stwarzany przez "ja". Mówiłem

więc , ze dla zdobycia zainteresowania i entuzjazmu musicie myśl utrzymać w czujności, w

napięciu, przyglądać się bliźnim, uczyć się od nich, musicie z początku iść na oślep, aż

zainteresowanie nabierze żywości, aż entuzjazm stanie się jasny, mocny, nie zaś słaby i mglisty, aż

rozpali się w was płomień geniuszu. Geniusz jest dla mnie istotą, która ostro widzi swój cel, idzie

ku niemu uparcie, posiada wiecznie żywy zapał i walczy nieustannie o zachowanie niezmąconej

jasności swej Wizji, swego ideału; geniuszem jest ten, kto nie da się zatopić miernościom życia,

troskom osobistym i ogólnym - rodziny i świata - ale wciąż je odsuwa, odtrąca, starając się zawsze

utrzymać ideał swój czysty i nieskalany. Człowiek zwykły, pospolity, zostaje osaczony przez życie;

nie posiadając ideału, poddaje się ciśnieniu otoczenia i traci swą żywotność. Walcząc o osiągnięcie

celu, powinniście zapomnieć o zamęcie świata i zdobyć to zainteresowanie, które pchać was będzie

wciąż naprzód i naprzód, myślą i duchem. Jeśli macie tworzyć, jeśli macie pomóc światu - nie

poszczególnym ludziom, ale światu całemu - posiąść musicie ideał, napełnić się ideałem; kiedy się

nim przepoicie, kiedy się staniecie jego cząstką, on zaś waszą własnością, kiedy sami poznacie

Prawdę, możecie innych ku niej prowadzić. Oto jest dzieło, które na was czeka, pragnienie, które

ma się w was rozbudzić. Nie znaczy to, abyście stać się mieli bogami swego otoczenia; znaczy

tylko, iż macie dać innym ideał, który jest jedyną ważną na świecie rzeczą. Nauczyciel jest jeden

dla wszystkich, On jest Miłośnikiem całego świata i nie zadowoli się nigdy udzieleniem mądrości

swojej nielicznym wybrańcom. Przychodzi do każdego, w każdym obudzić pragnie piękno i

szczęśliwość. Im więcej będzie pośród nas takich, którzy to zrozumieją, którzy będą mieli coś do

ofiarowania, którzy przebyli walkę i w samych sobie rozniecili iskrę geniuszu, tym lepiej potrafimy

wszyscy rozumieć, słuchać i służyć. Mówiłem o Buddzie i Jego uczniach i - jakem rzekł -

uczniowie ci nie byli pospolitymi ludźmi, byli wyjątkami, niby w puszczy sosny-olbrzymy. Dawali

ochłodę miłości tym, którzy na wyżynach pragnęli cienia. Zdolni byli dać światu część wiekuistego

piękna, albowiem rozumieli swego wielkiego Pana, żyli w Jego orbicie, oddychali tym samem

powietrzem pełnym woni. Oto czym powinniśmy zostać: wyniosłymi drzewami po szczytach gór,

nie pospolitymi krzakami na równinie, których wszędy bez liku. A przecież pamiętajmy, że i

krzakiem trzeba umieć być. Wtedy bowiem tylko wzrosnąć można w drzewo olbrzymie, jeśli się

wie, co znaczy być drobnym zielem przydrożnym.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: