EP 07 2003.pdf

(5627 KB) Pobierz
NA CD: KATALOG MITSUMI, PROTEL DXP Z SP2, AVR-STUDIO+, SPICE LT
7/2003 lipiec 15 zł 50 gr (w tym 7% VAT)
823249787.249.png 823249787.260.png 823249787.271.png 823249787.282.png 823249787.001.png 823249787.012.png 823249787.023.png 823249787.034.png 823249787.045.png 823249787.056.png 823249787.067.png 823249787.078.png 823249787.089.png 823249787.100.png 823249787.111.png 823249787.122.png 823249787.133.png 823249787.144.png 823249787.155.png 823249787.166.png 823249787.177.png 823249787.188.png 823249787.199.png 823249787.210.png 823249787.219.png 823249787.220.png 823249787.221.png 823249787.222.png 823249787.223.png 823249787.224.png 823249787.225.png 823249787.226.png 823249787.227.png 823249787.228.png 823249787.229.png 823249787.230.png 823249787.231.png 823249787.232.png 823249787.233.png 823249787.234.png 823249787.235.png 823249787.236.png 823249787.237.png 823249787.238.png 823249787.239.png 823249787.240.png 823249787.241.png 823249787.242.png 823249787.243.png 823249787.244.png 823249787.245.png 823249787.246.png 823249787.247.png 823249787.248.png 823249787.250.png 823249787.251.png 823249787.252.png 823249787.253.png 823249787.254.png 823249787.255.png 823249787.256.png 823249787.257.png 823249787.258.png 823249787.259.png 823249787.261.png 823249787.262.png 823249787.263.png 823249787.264.png 823249787.265.png 823249787.266.png 823249787.267.png 823249787.268.png 823249787.269.png 823249787.270.png 823249787.272.png 823249787.273.png 823249787.274.png 823249787.275.png 823249787.276.png 823249787.277.png 823249787.278.png 823249787.279.png 823249787.280.png 823249787.281.png 823249787.283.png 823249787.284.png 823249787.285.png 823249787.286.png 823249787.287.png 823249787.288.png 823249787.289.png 823249787.290.png 823249787.291.png 823249787.292.png 823249787.002.png 823249787.003.png 823249787.004.png 823249787.005.png 823249787.006.png 823249787.007.png 823249787.008.png 823249787.009.png 823249787.010.png 823249787.011.png 823249787.013.png 823249787.014.png 823249787.015.png 823249787.016.png 823249787.017.png 823249787.018.png 823249787.019.png 823249787.020.png 823249787.021.png 823249787.022.png 823249787.024.png 823249787.025.png 823249787.026.png 823249787.027.png 823249787.028.png 823249787.029.png 823249787.030.png 823249787.031.png 823249787.032.png 823249787.033.png 823249787.035.png 823249787.036.png 823249787.037.png 823249787.038.png 823249787.039.png 823249787.040.png 823249787.041.png 823249787.042.png 823249787.043.png 823249787.044.png 823249787.046.png 823249787.047.png 823249787.048.png 823249787.049.png 823249787.050.png 823249787.051.png 823249787.052.png 823249787.053.png 823249787.054.png 823249787.055.png 823249787.057.png 823249787.058.png 823249787.059.png 823249787.060.png 823249787.061.png 823249787.062.png 823249787.063.png 823249787.064.png 823249787.065.png 823249787.066.png 823249787.068.png 823249787.069.png 823249787.070.png 823249787.071.png 823249787.072.png 823249787.073.png 823249787.074.png 823249787.075.png 823249787.076.png 823249787.077.png 823249787.079.png 823249787.080.png 823249787.081.png 823249787.082.png 823249787.083.png 823249787.084.png 823249787.085.png 823249787.086.png 823249787.087.png 823249787.088.png 823249787.090.png 823249787.091.png 823249787.092.png 823249787.093.png 823249787.094.png 823249787.095.png 823249787.096.png 823249787.097.png 823249787.098.png 823249787.099.png 823249787.101.png 823249787.102.png 823249787.103.png 823249787.104.png 823249787.105.png 823249787.106.png 823249787.107.png 823249787.108.png 823249787.109.png 823249787.110.png 823249787.112.png 823249787.113.png 823249787.114.png 823249787.115.png 823249787.116.png 823249787.117.png 823249787.118.png 823249787.119.png 823249787.120.png 823249787.121.png 823249787.123.png 823249787.124.png 823249787.125.png 823249787.126.png 823249787.127.png 823249787.128.png 823249787.129.png 823249787.130.png 823249787.131.png 823249787.132.png 823249787.134.png 823249787.135.png 823249787.136.png 823249787.137.png 823249787.138.png 823249787.139.png 823249787.140.png 823249787.141.png 823249787.142.png 823249787.143.png 823249787.145.png 823249787.146.png 823249787.147.png 823249787.148.png 823249787.149.png 823249787.150.png 823249787.151.png 823249787.152.png 823249787.153.png 823249787.154.png 823249787.156.png 823249787.157.png 823249787.158.png 823249787.159.png 823249787.160.png 823249787.161.png 823249787.162.png 823249787.163.png 823249787.164.png 823249787.165.png 823249787.167.png 823249787.168.png 823249787.169.png 823249787.170.png 823249787.171.png 823249787.172.png 823249787.173.png 823249787.174.png 823249787.175.png 823249787.176.png 823249787.178.png 823249787.179.png
Tester samochodo−
wych sond lambda
Coś dla miłośników samo−
chodowych “wnętrzności”
− cyfrowy tester jednego
z ekologicznie najważniej−
szych elementów współ−
czesnych samochodów −
sond lambda. Str. 21 .
Częstościomierz analogowy
Nieco sentymentalny miniprojekt, który
może spełniać pożyteczną rolę w domo−
wej pracowni początkującego elektroni−
ka. Str. 71 .
Zabezpieczenie linii telefonicznej
Kolejny wariant detektora pirackich podłą−
czeń do linii telefonicznej. Str. 72 .
Pr89AT − programator
mikrokontrolerów ‘51
z pamięcią Flash
Na str. 26 przedstawiamy opis budowy równoległego
programatora mikrokontrolerów ‘51 z pamięcią Flash.
Radiowy system zdalnego
sterowania
Pierwszą część opisu budowy
dwukierunkowej aparatury do
zdalnego sterowania pracującej
w nielicencjonowanym pasmie ISM
przedstawiamy na str. 29 .
Programowanie telefonów
komórkowych Nokia
Pierwszą część artykułu o programo−
waniu telefonów firmy Nokia przed−
stawiamy na str. 68 .
Phantom − dekoder surround
Drugą, ostatnią już, część opisu tego interesują−
cego urządzenia przedstawiamy na str. 45 .
Akwizycja danych przez Internet
Tajniki budowy i działania przykładowe−
go systemu pomiarowego, przystosowa−
nego do transmisji zgromadzonych
danych przez Internet przedstawiamy
na str. 41 .
„Klocki” RS485
Drugą część cyklu − opisy kart:
przekaźnikowej i optotriakowej −
przedstawiamy na str. 35 .
Programowalny sterownik zegarowy
O tym, jak efektywnym narzę−
dziem jest Bascom mogą
przekonać się Czytelnicy
projektu przedsta−
wionego na str. 87 .
Elektronika Praktyczna 7/2003
6
823249787.180.png 823249787.181.png 823249787.182.png 823249787.183.png 823249787.184.png 823249787.185.png 823249787.186.png 823249787.187.png 823249787.189.png 823249787.190.png
Nr 7 (127)
lipiec 2003
Projekty
Wzmacniacz semi−surround do komputera PC, część 1 .... 14
Tester samochodowych sond lambda ................................. 21
Pr89AT − programator mikrokontrolerów '51
z pamięcią Flash ....................................................................... 26
Radiowy system zdalnego sterowania
z kanałem zwrotnym, część 1 ................................................. 29
„Klocki” RS485, część 2 ............................................................ 35
Akwizycja danych przez Ethernet − zdalny moduł
pomiarowy, część 2 ................................................................. 41
PHANTOM − dekoder surround, część 2 ................................ 45
LabView 7
Możliwości najnowszej wersji
LabView przedstawiamy w arty−
kule na str. 126 .
Miniprojekty
Częstościomierz analogowy ................................................... 71
Zabezpieczenie linii telefonicznej .......................................... 72
Notatnik Praktyka
Płytki drukowane w domu, część 2 ....................................... 51
Programy
Autorouter Specctra, część 6 ................................................. 58
Protel DXP − przełom na rynku narzędzi EDA
dla elektroników, część 5 ........................................................ 65
Nowości w pakiecie LabView 7, część 1 ............................ 126
Sprzęt
MTS−51 − zestaw do nauki mikrokontrolera '51 ..................... 61
Płytki drukowane w domu
Drugą część artykułu poświęci−
liśmy przybliżeniu technologii
“żelazkowej”, która zasłużenie
robi karierę także wśród profes−
jonalistów, którym zależy na
błyskawicznym wykonaniu
wysokiej jakości płytek prototy−
powych. Str. 51 .
Kurs
Programowanie telefonów komórkowych, część 1 ........... 68
Obsługa timerów w mikrokontrolerach AVR, część 1 ......... 77
Sterowanie graficznych wyświetlaczy z telefonów
komórkowych firmy Nokia, część 3 ....................................... 80
Podstawy projektowania systemów
mikroprocesorowych, część 5 ................................................ 83
Automatyka
Enkodery i czujniki do detekcji drogi firmy Baumer ........... 123
MTS−51 − zestaw do nauki
mikrokontrolera ‘51
Nauka przez ćwiczenia − wyraź−
nie takie przesłanie towarzyszyło
twórcom zestawu prezentowa−
nego w artykule na str. 61 .
Projekty Czytelników
Programowany sterownik zegarowy ..................................... 87
Z kraju i ze świata........................................................ 111
Biblioteka EP ................................................................. 119
Kramik+Rynek ................................................................ 91
Listy ................................................................................... 97
Ekspresowy Informator Elektroniczny..................... 107
Wykaz reklamodawców ............................................ 110
Elektronika Praktyczna 7/2003
7
823249787.191.png 823249787.192.png 823249787.193.png 823249787.194.png 823249787.195.png 823249787.196.png 823249787.197.png 823249787.198.png 823249787.200.png 823249787.201.png 823249787.202.png 823249787.203.png 823249787.204.png 823249787.205.png 823249787.206.png 823249787.207.png 823249787.208.png
P R O J E K T Y
Wzmacniacz semi−surround do komputera PC
Wzmacniacz
semi−surround
do komputera PC,
część 1
AVT−516
Wszyscy lubimy
uszlachetniaÊ nasze
komputery, zw³aszcza øe
spÍdzamy przy nich bardzo
duøo czasu. Powodzenie
wczeúniejszych wersji
wzmacniaczy do PC zachÍci³o
nas do opracowania
unowoczeúnionej, znacznie
bardziej efektownej wersji
takiego urz¹dzenia,
o†moøliwoúciach adekwatnych
do wspÛ³czesnych wymagaÒ
uøytkownikÛw.
Rekomendacje : projekt
polecamy wszystkim
uøytkownikom PC,
a†zw³aszcza tym, ktÛrzy
dbaj¹ o†jego multimedialne
walory uøytkowe.
Prezentowany wzmacniacz
moøe byÊ takøe doskona³ym
elementem nowoczesnej
stylizacji komputera -
z†uøyciem lamp
fluorescencyjnych
i†podúwietlanych wentylatorÛw.
Komputery od pocz¹tku swo-
jego istnienia, oprÛcz powaønych
zastosowaÒ w†instytutach badaw-
czych lub w†armii, s³uøy³y rÛw-
nieø do zabawy. Prawdopodobnie
znudzeni lub znuøeni programiúci
dla odprÍøenia zaczÍli tworzyÊ
pocz¹tkowo prymitywne, a†z†cza-
sem coraz doskonalsze gry. Pew-
nie do dzisiaj bawi³yby w¹skie
grono informatycznych guru, gdy-
by nie zawrotny postÍp†mikro-
elektroniki i†powstanie w†latach
70. ubieg³ego stulecia tak zwa-
nych komputerÛw domowych. En-
tuzjaúci tych wspania³ych ma-
szyn, w†wolnych chwilach od
programowania w†Basicu, rÛwnieø
zabawiali siÍ grami wyrobu w³as-
nego lub powstaj¹cych juø wtedy
ma³ych firm paraj¹cych siÍ roz-
rywk¹ komputerow¹. Kto dzisiaj
pamiÍta te wszystkie ìtrÛjwymia-
roweî i†ìwielokoloroweî wspania-
³oúci ³adowane z†magnetofonu
MK232 do komputera Spectrum
48k ( extended !). Rosn¹ce zapo-
trzebowanie na tego typu wyroby
spowodowa³o, øe spraw¹ zajÍli siÍ
specjaliúci od wielkich pieniÍdzy,
marketingu, reklamy i†z†zabawek
komputerowych zapaleÒcÛw po-
wsta³ potÍøny rynek domowej in-
formatycznej rozrywki.
Dzisiaj nie ulega w¹tpliwoúci,
øe komputer PC sta³ siÍ domo-
wym centrum rozrywki. OprÛcz
coraz doskonalszych gier, moøli-
we jest ogl¹danie telewizji, od-
twarzanie filmÛw w†doskona³ej ja-
koúci zapewnianej przez DVD,
odtwarzanie plikÛw audio MP3,
odtwarzanie klasycznych p³yt CD.
S¹ to tylko niektÛre bardziej zna-
ne moøliwoúci multimedialne
komputera. Pod³¹czenie do Inter-
netu znacznie poszerzy³o jego
ìrozrywkoweî moøliwoúci.
Øeby cyfrowe urz¹dzenie mog-
³o nas bawiÊ w†naszym analogo-
wym úwiecie, musi byÊ wyposa-
øone w†analogowe peryferia. Od-
Cechy i funkcje wzmacniacza:
! " #!
$ %!" #$ "&
!' ($ )* ' )+
%$," -./0&
$ $($ 1$ ($2
14
Elektronika Praktyczna 7/2003
823249787.209.png 823249787.211.png 823249787.212.png
Wzmacniacz semi−surround do komputera PC
twarzanie obrazu dobrej jakoúci
nie jest problemem, bo kaødy
komputer jest teraz wyposaøany
w††monitory o†duøej rozdzielczoú-
ci i†sporej czÍstotliwoúci odúwie-
øania. Sygna³ wizyjny wytwarzany
przez niektÛre karty graficzne
moøna teø pod³¹czyÊ do dowol-
nego telewizora. Z†düwiÍkiem nie
jest juø tak dobrze. Co prawda
standardowe karty düwiÍkowe s¹
juø od dawna montowane seryjnie
do PC-tÛw, ale czÍsto düwiÍk jest
odtwarzany przez parÍ tanich g³oú-
niczkÛw. Ca³y czar wyrafinowane-
go cyfrowego düwiÍku pryska.
Oczywiúcie moøna siÍ pod³¹czyÊ
do domowego zestawu hi-fi, ale
nie zawsze jest to moøliwe, a†naj-
czÍúciej jest bardzo k³opotliwe.
Najlepszym, najbardziej funkcjo-
nalnym rozwi¹zaniem by³oby wy-
posaøenie komputera we w³asny,
stosunkowo dobrej jakoúci wzmac-
niacz mocy.
Prezentowana tutaj konstrukcja
wzmacniacza jest tak pomyúlana,
by moøna j¹ by³o umieúciÊ w†obu-
dowie PC-ta w†miejscu przezna-
czonym na dodatkowy twardy dysk
lub napÍd CD i†jest w†pewnym
sensie nastÍpc¹ kitu AVT-491. Ma
czterokana³owy wzmacniacz,
a†wiÍc umoøliwia odtwarzanie
düwiÍku przestrzennego. Poza tym,
wzmacniacz zosta³ wyposaøony
w†cyfrowe wejúcie pozwalaj¹ce na
odtwarzanie p³yt CD z†lepsz¹ ja-
koúci¹, niø to mog¹ zapewniÊ tory
audio wiÍkszoúci popularnych na-
pÍdÛw CD. Sterowanie wszystkimi
funkcjami odbywa siÍ za pomoc¹
impulsatora, a†komunikaty s¹ wy-
úwietlane na bardzo czytelnym
wyúwietlaczu VFD. Zamiast tego
wyúwietlacza moøna zamiennie sto-
sowaÊ ìzwyk³yî wyúwietlacz LCD
o†organizacji 1x16 znakÛw.
mi typu open collector . Wyjúcia
te mog¹ na przyk³ad sterowaÊ
prze³¹cznikiem wejúÊ lub uk³ada-
mi sygnalizacji stanu pracy
wzmacniacza.
Analogowe sygna³y audio s¹
pod³¹czane przez z³¹cza typu
cinch na cztery wejúcia oznaczone
IN1...IN4. Pierwsza para sygna³Ûw
ze z³¹cz IN1 i†IN2 jest podawana
przez kondensatory C15, C16 na
wejúcia In1 i†In2 procesora audio
U1. Na te same wejúcia U1 mog¹
przychodziÊ sygna³y z†wyjúcia
przetwornika C/A (uk³ad U4). Wy-
bÛr ürÛd³a sygna³u jest dokony-
wany przez styki przekaünika
PRZ1. Druga para sygna³Ûw ze
z³¹cz IN3, IN4 jest podawana
przez kondensatory C40 i†C41 na
wejúcia In1 i†In2 drugiego proce-
sora audio - uk³adu U2. Sygna³y
z†wejúÊ In1 i†In2 s¹ podawane na
wejúciowe wzmacniacze. Wzmoc-
nienie takiego wzmacniacza moø-
na regulowaʆprzez dobÛr rezys-
tancji: dla wejúcia In1 rezystor
R5, a†dla wejúcia In2 rezystor R4
(procesor U1). Dla procesora U2
s¹ to rezystory: R10 (wejúcie In1)
i†R9 (wejúcie In2). Wzmocnienie
moøna obliczyÊ z†zaleønoúci:
G=(R+20k)/R. Moøna w†ten spo-
sÛb dobraÊ wzmocnienie ca³ego
toru do poziomu sygna³u wejúcio-
wego. Trzeba przy tym pamiÍtaÊ,
øe zbyt duøe wzmocnienie spowo-
duje przesterowanie wejúÊ uk³a-
dÛw surround lub regulatorÛw
barwy düwiÍku i†powstanie znie-
kszta³ceÒ. W†modelowym wzmac-
niaczu rezystory R4, R5, R9, R10
maj¹ wartoúÊ 47 k
Uk³ad BH3857 jest zasilany
napiÍciem +8 V w†stosunku do
masy analogowej A_GND. Dla
wszystkich analogowych sygna³Ûw
audio odniesieniem jest rÛwnieø
masa analogowa A_GND. Cyfrowy
interfejs steruj¹cy ma swoj¹ od-
rÍbn¹ masÍ cyfrow¹ D_GND. Obie
te masy nie s¹ w†uk³adzie ze sob¹
po³¹czone. Takie rozwi¹zanie jest
stosowane, øeby zak³Ûcenia z†toru
cyfrowego nie przedostawa³y siÍ
do toru analogowego poprzez
wspÛln¹ masÍ.
Mikrokontroler U6 steruje
wszystkimi ustawieniami proceso-
ra audio przez szeregowy interfejs
cyfrowy (trzy linie: danych DA-
TA, zegarowa CK i†zapisu
LATCH). Moøna rÛwnieø zamien-
nie regulowaÊ wzmocnienie i†bar-
wÍ tonÛw napiÍciem sta³ym przy-
³oøonym na specjalnie do tego
przeznaczone wyprowadzenia VC,
TC i†BC. Format danych przesy-
³anych przez interfejs szeregowy
pokazano na rys. 3 .
W†trakcie pojedynczej transmi-
sji przesy³ane s¹ 32 bity (pierw-
szy najmniej znacz¹cy). Prawid³o-
we dane musz¹ siÍ pojawiÊ na
linii DATA, kiedy na linii zega-
rowej CK jest poziom niski. Na-
rastaj¹ce zbocze na linii CK wpi-
suje dan¹ do bufora wejúciowego
uk³adu BH3857. Po przes³aniu
wszystkich 32 bitÛw, narastaj¹ce
zbocze na linii LATCH wpisuje
odebrane dane z†bufora wejúcio-
wego do uk³adÛw steruj¹cych pro-
cesora. Znaczenie poszczegÛlnych
bitÛw†opisano w† tab. 1 .
Wzmocnienie (a w³aúciwie t³u-
mienie) sygna³u moøna regulowaÊ
w†256 krokach (rozdzielczoúÊ 8†bi-
tÛw). W†opisywanym tutaj wzmac-
niaczu ca³y zakres regulacji zosta³
podzielony na 54 przedzia³y i†regu-
lacja odbywa si͆w†54 krokach od
-84 dB do 0†dB. Barwa tonu moøe
byÊ regulowana w†32 krokach (6
.
W†pierwszym procesorze U1
kondensatory C1 i†C2 (tor1) oraz
C6 i†C7 (tor2) s¹ elementami
zewnÍtrznymi aktywnego filtru re-
gulacji tonÛw niskich (basÛw).
Kondensatory C3 (tor1) i C8 (tor2)
s¹ pod³¹czone do uk³adu regulacji
tonÛw wysokich.
W†uk³adzie surround1 pracuj¹
elementy: C4, C9, C10, C11, C5,
R1 i†R2. Sygna³ wyjúciowy z†toru
1†podawany jest na wejúcie
wzmacniacza mocy przez konden-
sator C17, a†z†toru 2 przez kon-
densator C18. Niewykorzystywane
wejúcia regulacji wzmocnienia, to-
nÛw niskich i†tonÛw wysokich s¹
zablokowane kondensatorami:
C20...C22. Konfiguracja w³¹czenia
drugiego procesora U2 jest do-
k³adn¹ kopi¹ aplikacji uk³adu U1.
Opis uk³adu
Schemat wzmacniacza pokaza-
no na rys. 1 . W†torze audio
zastosowano stereofoniczny proce-
sor audio BH3857 firmy Rohm
(uk³ady U1 i†U2). Schemat bloko-
wy tego uk³adu pokazano na rys.
2 . Moøna go wykorzystaÊ do
regulacji wzmocnienia, tonÛw nis-
kich ( bass ) i†tonÛw wysokich
( treble ), ma takøe wbudowane dwa
niezaleøne uk³ady poszerzania ba-
zy stereofonicznej ( surround ). Is-
tnieje teø moøliwoúÊ sterowania
czterema dwustanowymi wyjúcia-
Tab. 1. Funkcje bitów słowa
sterującego układu BH3857
Bity danych
Bity danych
Funkcja
2223
-$ 1
4222
-$ $ "
52223
-$ $ "
4 6
11 ,$
"'
2225
-$ "$ ($7
8 .9:22222.9:
2225
!7 ' #("$;
Elektronika Praktyczna 7/2003
15
823249787.213.png 823249787.214.png 823249787.215.png 823249787.216.png 823249787.217.png 823249787.218.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin