Pamięć.docx

Wszyscy dysponujemy potencjalnymi możliwościami poprawienia pamięci i zwiększenia zdolności zapamiętywania. Wystarczy tylko chcieć ćwiczyć umysł różnymi technikami, które pozwolą nam udoskonalić proces funkcjonowania naszych mózgownic.

Doskonalenie pamięci jest kluczem do przeżywania życia lepiej, w całej pełni.

Z chwilą, gdy uda nam się zostać mistrzami w gromadzeniu informacji, przechowywaniu ich i odtwarzaniu, posiądziemy znacznie rozleglejszą wiedzę o otaczającym nas świecie. Będziemy mogli czerpać większe korzyści z czytania, pracować wydajniej, a także – poprawić stosunki międzyludzkie, które staną się bardziej harmonijne. Żeby pomóc Wam to osiągnąć, przedstawię Wam kilka cennych technik usprawnienia funkcjonowania mózgu.

Krótka Historia Zapamiętywania

Zdolność zapamiętywania jest jedną z najdawniejszych umiejętności człowieka. Dla naszych starożytnych przodków pamięć była nie tylko narzędziem ułatwiającym przetrwanie, ale także – integralną częścią życia codziennego. W epokach przed wynalezieniem prasy drukarskiej środki do zapisywania informacji były prymitywne, co zmuszało ludzi do zapamiętywania faktów czy liczb; wymagało to posługiwania się wyobraźnią i intelektem. Poeci epiccy, na przykład Homer, znali swe dzieła na pamięć. Politycy, filozofowie i teologowie przyciągali uwagę słuchaczy, wygłaszając efektowne i barwne mowy.

Tak przez czasy średniowiecza (uniwersytety, wynalazek druku) i nowożytności (racjonalizm, empiryzm), szybkiego rozwoju przemysłu i techniki w XVIII i XIX wieku, czyli zawsze tam, gdzie wartość umysłu miała niebagatelne znaczenie – dużą wagę przywiązywano do rozwijania i doskonalenia intelektu. Dopiero wiek XX przyniósł zmianę w podejściu do zapamiętywania; ludzki umysł zaczęła zastępować maszyna. Odkąd przyzwyczailiśmy się polegać na zapisie informacji, począwszy na video, a na terminarzach skończywszy, ignoruje się i zaniedbuje naszą zdolność zapamiętywania. Oceniamy komputery, biorąc pod uwagę pojemność pamięci oraz szybkość, z jaką wykonują operacje związane z dostępem do niej. Zachwyca nas wszechstronność Internetu. Lekceważąco odnosimy się natomiast do możliwości wykorzystania całego potencjału, jakim dysponuje ludzki mózg.

W szkołach nie uczy się już sztuki zapamiętywania, a przecież w dalszym ciągu ta zdolność sprawdzana jest podczas egzaminów… Dzisiaj większość ludzi nie zdaje sobie sprawy, że pamięć może mieć większy zakres, jeżeli zastosuje się dostępne dla każdego techniki.

Ćwiczenie Pamięci

By skutecznie władać pamięcią, trzeba umiejętnie operować odpowiednimi „zaleceniami”. Chodzi szczególnie o posługiwanie się wyobraźnią, skojarzeniami i umiejscawianiem. Niektóre opisane poniżej techniki ćwiczenia pamięci wywodzą się z dawnych metod, dostosowanych do współczesnych wymogów. Pozostałe natomiast można zakwalifikować jako współczesne „mądrości ludowe”, ponieważ w dużej mierze bazują na tzw. zdrowym rozsądku. Oto przykładowy zestaw narzędzi do ćwiczenia naszego intelektu.

Mnemonika

Termin „mnemonika” pochodzi od greckiego słowa mnemon, co znaczy dosłownie „pamiętający o czymś”. Stosuje się go przede wszystkim do oznaczania specjalnych technik ćwiczenia pamięci, bazujących na słowach (zwłaszcza – na akronimach lub strofach wierszy).

Akronim jest to słowo stworzone z pierwszych liter różnych wyrazów, które chcemy zapamiętać. Na przykład akronim COMS może przypominać listę zakupów: cukier, owoce, masło, ser. Jeżeli jednak do wymyślonego akronimu dołączymy kilka skojarzeń, pomoże nam to zwizualizować w mózgu listę danych budzącą przyjemne skojarzenia. Tak więc, jeśli kolejnym razem trzeba będzie sobie przypomnieć listę podstawowych zakupów, przyjdzie nam do głowy obraz romantycznego śniadania z ukochanym na tarasie małego domku, gdzieś wysoko w górach.

Skutecznym sposobem utrwalenia w pamięci danej informacji może być również rym. Dlatego tak wiele sposobów mnemotechnicznych przybiera postać wierszyków, rymowanek, na przykład:

"Uje" się nie kreskuje,
bo dostaniesz w szkole dwóję.

Mnemonika opierająca swoje działanie na wyrazach, może być wykorzystywana również do zapamiętywania sekwencji liczb. Należy wówczas skonstruować zdanie z użyciem słów o liczbie liter, odpowiadającej kolejnej liczbie w sekwencji.

Jak skuteczne i przydatne dla nas okażą się techniki mnemoniczne, zależy od wielu czynników (wrodzonych zdolności zapamiętywania, szybkości przywoływania informacji). Jeśli jednak pomagają nam one w zapamiętywaniu informacji poprawnie i dostatecznie szybko, niewątpliwie – warte są zachodu.

Szybkie Czytanie

Nie ulega wątpliwości, że potrafimy czytać. Jednak wydaje nam się czasem, że robimy to zdecydowanie za wolno. Zdajemy sobie sprawę, że nie umiemy czytać dobrze – tzn. szybko, z wysokim poziomem zapamiętywania tekstu oraz umiejętnością doraźnego wybierania potrzebnych fragmentów. Szybkie czytanie to jednak nie tylko błyskawiczne przebieganie strony wzrokiem, ale również – zdolność gromadzenia informacji w możliwie jak najkrótszym czasie. Umiejętność ta polega więc także na szybkim zapamiętywaniu.

Powolne i uważne czytanie wcale nie pomaga w lepszym zrozumieniu tekstu. Wręcz przeciwnie, powoduje niepotrzebne rozkojarzenia. Trzeba więc zignorować fakt, że tekst dzieli się na akapity, ustępy. Należy tak rozwijać zdolność Pamięć to rzecz wielka i piękna; zawsze przydatna i w nauce i w życiu. Dialekseis (400 r. pne.) PATOS 1(25).indd 16 2007-01-25 21:55:05 1 (25) 17 T E M A T N U M E R U koncentracji, aby skupiać się jedynie na kluczowych zagadnieniach. Ważny jest również rytm czytania – pomaga on lepiej się skoncentrować oraz zrozumieć tekst. Większość z nas jest w stanie zwiększyć soją przeciętną szybkość czytania z 200 do 600 słów na minutę.

Krótki kurs szybkiego czytania. Aby czytać szybko i ze zrozumieniem, musimy mieć przede wszystkim pewność, że czytamy bez najmniejszej przerwy, ani na chwilę nie odrywamy się od tej czynności. Następnie, kładziemy wskaźnik (ołówek) tuż pod pierwszą linijką tekstu, a następnie przesuwamy go od lewej do prawej. Dzięki temu, przyzwyczajamy oczy do wodzenia za nim wzdłuż kolejnych wierszy tekstu, bez odrywania wzroku. Utrzymujemy przy tym spokojne, równe tempo i stopniowo przesuwamy wskaźnik coraz szybciej.

Mapy Myślenia

Mapy myślenia zostały wprowadzone przez Tony Buzana, współorganizatora olimpiad intelektualnych, autora wielu bestsellerów na temat mózgu i procesu uczenia się. Są one fizycznym przedstawieniem informacji pozostających w pamięci, a tym samym stanowią niezwykle efektywną pomoc przy odnotowywaniu i przechowywaniu danych, gdyż redukują temat do konkretnych zagadnień, przez co tworzą streszczenie podstawowej problematyki.

Mapę można wyobrazić sobie jako widziane z góry drzewo, ze sterczącymi na boki (a nie ku górze) gałęziami, wyrastającymi z pnia. W centrum schematu znajduje się kluczowe zagadnienie. Linie, odpowiadające gałęziom, rozchodzą się promieniście od elementu nadrzędnego, a poszczególne gałęzie uosabiają konkretne problemy. Z głównych konarów wyrastają dalsze odgałęzienia; słowa-klucze są wyróżnione lub przedstawione w postaci obrazków. Zaznaczenie wiążących się informacji tym samym kolorem pozwoli nam na łatwe i szybkie ich pogrupowanie. Jednym słowem, tworzenie mapy pamięci polega na rozrysowaniu problemu. Nie ważne jest, jak bardzo skomplikowana będzie nasza mapa. Zawsze pomoże nam ona zrozumieć problem i będzie stanowić odzwierciedlenie procesu rozumowania.

Treningi Mózgu

Wielu z nas nie ma trudności z zapamiętywaniem. Ale jak zachować niezależnie od sytuacji – sprawny umysł? Przyjrzyjmy się różnym możliwościom wykorzystywania pamięci w codziennym życiu, a tym samym – użytecznym na co dzień technikom ćwiczenia naszego intelektu.

Kojarzenie nazwisk i twarzy. Jedną z najbardziej przydatnych zalet dobrej pamięci jest umiejętność kojarzenia twarzy i nazwisk ludzi, z którymi zawarliśmy np. przelotne znajomości (szczególnie, jeśli znajomość została zawarta kilka lat temu).

Kluczem jest tutaj stworzenie łańcucha skojarzeń, powiązania twarzy, nazwiska i miejsca. Gdy zawieramy z kimś nową znajomość, przyjrzyjmy się dokładnie jego twarzy, zastanówmy się, jakie posiada cechy charakterystyczne, spróbujmy wyobrazić sobie karykaturę tej osoby… Następnie postarajmy się przyporządkować nasze skojarzenia tej osobie.

Jak wykazały badania, przyjmowanie dotyczących danej osobowości założeń wyłącznie na podstawie wyglądu – daje dobre efekty

Zapamiętywanie Dat

W przypadku występowania problemów z zapamiętywaniem dat, specjaliści zalecają skorzystanie z tak zwanej metody podróży. Polega ona na przypisaniu każdemu kluczowemu zdarzeniu 31 etapów zaplanowanej z góry trasy. Każdy przystanek uosabia jeden dzień miesiąca. Oczywiście, mogą wystąpić takie dni, kiedy w jednym miejscu trzeba będzie „przyczepić” więcej niż jedną informację.

Znajdowanie właściwego słowa. Istnieją różnorodne techniki ułatwiające przywoływanie w swojej pamięci potrzebnego akurat słowa (terminu). Jedna z najprostszych polega na wymienianiu kolejnych liter alfabetu, dopóki nie odczuje się, że natrafiło się na właściwą, czyli początkową literę poszukiwanego wyrazu. Innym sposobem może być głośne wypowiedzenie kilku różnych zdań, potrzebnych do wyrażenia tego, co chcielibyśmy powiedzieć. Gdy zaczniemy wypowiadać któreś kolejne zdanie, potrzebne nam słowo powinno „wypłynąć na powierzchnię”.

Umiejętność znajdowania właściwego słowa jest nieocenionym narzędziem przy rozwiązywaniu krzyżówek (będących, skądinąd – doskonałym narzędziem treningowym naszego umysłu).

Polepszenie stanu pamięci może pod wieloma względami wzbogacić nasze życie. Nawet drobne udogodnienia i satysfakcja z niewielkich osiągnięć, które zawdzięczamy dobrej pamięci, mogą umocnić naszą pewność siebie. Jeżeli trenujemy pamięć, usprawnić jej funkcjonowanie, zwiększamy jednocześnie swoją zdolność koncentracji, zyskujemy potencjał, który umożliwi nam efektywniejszą pracę i naukę, lepszą organizację życia codziennego, a nawet – osiągnięcie szczęścia w życiu osobistym.