334_Nr_4.pdf

Gazeta informacyjna Biebrzańskiego Parku Narodowego

numer 4

wiosna 2010

W numerze:

Natura 2000

w dolinie Biebrzy

2010 Rokiem Wodniczki

w Biebrzańskim Parku

Narodowym

Wiosna w ogrodzie.

Sadzimy krzewy

Jak wyciąć drzewo

zgodnie z prawem

Od 2004 r. obowiązują nas przepisy unijne, w tym te, dotyczące europejskiej sieci ekologicznej

Natura 2000. Przez wielu postrzeganej negatywnie jako przeszkodę w rozwoju gminy,

regionu czy kraju. Najczęściej wynika to z niepełnej wiedzy na jej temat.

Rozmowy

z posłem Kazimierzem

Gwiazdowskim

i twórcą ludowym

Antonim Mikuckim

podlegać konsultacjom społe-

cznym. Zapewnienie udziału społe-

czeństwa w pracy nad poszczegól-

nymi etapami to jedna z ważnych

składowych procesu planowania.

Zapis ten stwarza nam możliwość

czynnego uczestnictwa w procesie

opracowania dokumentu mającego

wpływ na przyszły kierunek rozwo-

ju danego obszaru. Ze względów

logistycznych i finansowych organi-

zatorzy nie są w stanie zaprosić na

spotkania każdego obywatela. Na-

leży pamiętać, że dyskusji nie pod-

legają wymogi wynikające z prawa

wspólnotowego i krajowego, np.

wymóg zachowania naturalnego

charakteru koryta rzeki Biebrzy czy

konieczność utworzenia obszaru

Natura 2000.

Minister Środowiska powierzył

sporządzenie planów zadań och-

ronnych (PZO) organom nadzoru-

jącym lub zarządzającym obsza-

rem. W przeważającej mierze są to

Regionalne Dyrekcje Ochrony Śro-

dowiska (RDOŚ). To one w więk-

szości będą prowadziły spotkania

dyskusyjne (www.rdos.eu.pl).

Urszula Biereżnoj

W dolinie Biebrzy mamy

dwa rozległe obszary Na-

tura 2000: obszar specjal-

nej ochrony ptaków „Ostoja Bieb-

rzańska” – kod PLB 200006 (148

000 ha) powołany dla ochrony po-

nad 20 różnych gatunków ptaków

z załącznika I Dyrektywy Ptasiej

oraz specjalny obszar ochrony sied-

lisk „Dolina Biebrzy” – kod PLH

200008 (121 000 ha), w celu ochro-

ny przede wszystkim ekosystemów

błotnych i bagiennych.

Kalendarium imprez

organizowanych w dolinie

Biebrzy w 2010 roku

Sieć Natura 2000 wyróżnia się spośród innych form ochrony

przyrody dwoma ważnymi założeniami:

Batalion – osobliwość

Bagien Biebrzańskich

jest to obszar ochrony a nie obszar chroniony, tzn. że na terenie

obszaru Natura 2000 ochronie podlegają tylko przedmioty ochrony 1 i ich

siedliska, które zapisane są w tzw. „SDF-ie” czyli Standardowym Formularzu

Danych konkretnego obszaru naturowego. Ważną kwestią jest, iż na terenie

tzw. ptasim ochronie podlegają ptaki i ich siedliska a na obszarze siedlisko-

wym tylko siedliska przyrodnicze, gatunki roślin i zwierząt ważne dla Unii

Europejskiej.

ochrona siedlisk i gatunków powinna być zintegrowana z aktywno-

ścią gospodarczą człowieka, planowanie ochrony obszaru Natura 2000 po-

winno odbywać się z udziałem lokalnych społeczności; w wielu przypadkach

akceptacja społeczna jest niezbędna, by prawidłowo zaplanować i wykonać

zadania ochronne. Często aktywność lokalnej ludności jest podstawą utrzyma-

nia chronionych siedlisk i gatunków, np. poprzez opóźnione koszenie łąk.

Planowanie zadań

ochronnych

nad Biebrzą

W przypadku obszarów „Dolina

Biebrzy” i „Ostoja Biebrzańska”

nadzorującym ich ochronę jest Dy-

rektor BbPN.

Konsultacje

społeczne

Obecnie, dla ponad 400 obsza-

rów Natura 2000 w całej Polsce roz-

poczynają się prace nad tworze-

niem planów zadań ochronnych 2

(PZO). Jest to postępowanie złożo-

ne z wielu elementów. Cały proces

planowania zadań ochronnych na

obszarach Natura 2000 powinien

Ciąg dalszy na str. 2–3.

Radosnych Świąt Wielkanocnych,

smacznego jajka

i mokrego śmigusa-dyngusa

życzą

2010

Rok

Wodniczki

Dyrekcja i Pracownicy Biebrzańskiego Parku Narodowego

Biebrzańskie Wieści nr 4

2010 Rok Wodniczki

2010 Rokiem Wodniczki

w Biebrzańskim Parku Narodowym

2010 rok jest obchodzony

przez Biebrzański Park Narodowy

jako „Rok wodniczki". Jest to

sztandarowy gatunek ptaka

w naszym parku. Co sprawia,

że ten niepozorny ptaszek

jest dla nas tak ważny?

przynajmniej na obec-

nym poziomie.

Z silnym przywiąza-

niem wodniczki do spe-

cyficznych siedlisk lęgo-

wych związane jest jej

główne zagrożenie – ich

utrata. W Biebrzańskim

Parku Narodowym spo-

wodowana jest to głównie

przez zarastanie otwar-

tych turzycowisk krzewa-

mi, drzewami oraz trzci-

ną. Powoduje to wycofy-

wanie się wodniczki, aż

do jej całkowitego zani-

ku. Przeciwdziałać temu

można poprzez usuwanie

krzewów i przywracanie

koszenia na zagrożonych

obszarach.

Biebrzański Park Naro-

dowy podejmował i pode-

jmuje wiele działań ma-

jących na celu powstrzy-

manie zarastania bagien.

Jednym z ostatnich i je-

dnocześnie największym

z takich projektów jest

„Ochrona wodniczki w

Polsce i w Niemczech”

współfinansowany przez

europejski fundusz LIFE.

Projekt ten, obejmujący

również ostoje wodniczki

na zachodnim Pomorzu,

jest prowadzony przez

Ogólnopolskie Towarzy-

stwo Ochrony Ptaków

(OTOP). BbPN jest jed-

nym z ważniejszych par-

tnerów w tym projekcie,

co nie dziwi, gdyż mamy

„pod opieką” większość

wodniczek lęgnących się

w Unii Europejskiej.

W ramach tego projek-

tu w maju br. odbędzie

się w Biebrzańskim Par-

ku Narodowym konfe-

rencja poświęcona ochro-

nie wodniczki. Przyjadą

na nią osoby ze wszyst-

kich krajów, w których

ten ptak występuje, od

Senegalu po Rosję. Dzień

przed konferencją spotka-

ją się specjaliści z Grupy

Roboczej ds. Ochrony

Wodniczki, natomiast po

konferencji odbędzie się

spotkanie przedstawicie-

li rządów krajów – sygna-

tariuszy Memorandum of

Understanding, specjal-

nego porozumienia w

sprawie ochrony wodni-

czki, podpisanego przez

większość krajów, gdzie

ten ptak występuje (w

tym Polski).

Jednym z efektów kon-

ferencji będzie wydanie

„Podręcznika Ochrony

Wodniczki” pod koniec

przyszłego roku. W 2010

roku będziemy również

liczyć wodniczki w BbPN.

na rozproszone i odizolo-

wane „wyspy” odpowie-

dniego siedliska, przy

czym ponad 90% popula-

cji światowej koncentruje

się w trzech krajach: Bia-

łorusi, Ukrainie i Polsce,

w pobliżu zbiegu ich gra-

nic.

Biebrzańska populacja

wodniczki jest drugą co

do wielkości na świecie i

stanowi od 15 do 20% po-

pulacji światowej. Tak

więc od stanu biebrzań-

skiej populacji w dużej

mierze zależy przyszłość

całego gatunku. Dlatego

wodniczka jest najcen-

niejszym z punktu widze-

nia ochrony przyrody pta-

kiem gnieżdżącym się w

Biebrzańskim Parku Na-

rodowym. Jednym z waż-

niejszych zadań stojących

przed Parkiem jest zacho-

wanie stanu jej populacji

Piotr Marczakiewicz

W odniczka jest

najrzadszym i

jednocześnie

jedynym globalnie zagro-

żonym ptakiem wróblo-

wym Europy kontynen-

talnej. Wynika to z

jej przywiązania

do siedlisk, które

w Europie stały się

wskutek działal-

ności ludzkiej nie-

zwykle rzadkie.

Wodniczka odby-

wa bowiem lęgi

głównie na kępia-

stych turzycowis-

kach z bogatą war-

stwą mszystą i

płytką wodą po-

między kępami.

Zasięg jej wystę-

powania porozry-

wany jest obecnie

Natura 2000 w dolinie Biebrzy

Ciąg dalszy ze str. 1.

ne listownie urzędom gmin oraz in-

nym zorganizowanym grupom in-

teresariuszy. Ze względu na ograni-

czone możliwości przestrzenne,

czasowe i finansowe spotkań dys-

kusyjnych interesariuszy, zachęca-

my do typowania przedstawicieli

danego środowiska społecznego,

którzy będą reprezentować intere-

sy grupy w trakcie całego procesu

planistycznego. Niepożądane jest,

by w każdym spotkaniu uczestni-

czyła inna osoba z danej grupy.

Gatunki roślin i zwierząt oraz

siedliska przyrodnicze wymienione

odpowiednio w załącznikach I, II

do Dyrektyw Ptasiej i Siedliskowej

dla których został powołany dany

obszar Natura 2000.

2 Plan zadań ochronnych jest to

dokument, w którym określa się

stan wiedzy na temat przedmiotów

ochrony obszaru, potrzebę pozys-

kania większej ilości informacji, za-

dania na przyszłość (np. koszenie

5000 ha bagien po 1 września) – co

należy robić by zachować przed-

mioty ochrony we właściwym stanie

ochrony wraz z wykonawcami i

źródłem finansowania oraz zagroże-

nia i potencjalne konflikty.

3 Interesariusz – w zarządzaniu

projektami to osoby lub instytucje,

które nie są bezpośrednio zaanga-

żowane w przedsięwzięcie, lecz je-

go wyniki mają na nie istotny

wpływ, dlatego są żywotnie zainte-

resowane w pomyślnym jego ukoń-

czeniu. Z tego powodu opinie in-

teresariuszy muszą być brane pod

uwagę. Inna – szersza – definicja

obejmuje wszystkie osoby, jedno-

stki bądź instytucje, które zaintere-

sowane są tym, aby projekt się udał

lub nie udał.

Natura 2000

Prace nad sporządzeniem projek-

tu PZO rozpoczną się od drugiego

kwartału 2010 r. a zakończą się w ro-

ku 2012. W pierwszym oraz w dru-

gim roku trwania projektu będą pro-

wadzone prace terenowe w

celu uzupełnienia posiada-

nych danych przyrodniczych

na temat stanu zachowania

przedmiotów ochrony obsza-

rów oraz perspektyw ich

ochrony. W tym samym cza-

sie będą prowadzone spotka-

nia dyskusyjne z grupami in-

teresariuszy 3 dotyczące po-

szczególnych etapów tworze-

nia dokumentu PZO. Spot-

kania dyskusyjne dają lokal-

nej społeczności możliwość

wpływu na planowane dzia-

łania ochronne. Zachęcamy

do aktywnej współpracy.

Osoby zainteresowane udzia-

łem w procesie sporządzania

planu zdań ochronnych po-

winny śledzić zakładkę Ak-

tualności na stronie internetowej

Biebrzańskiego Parku Narodowe-

go. Ponadto informacje dotyczące

spotkań i konsultacji będą przesyła-

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest systemem ochrony zagrożo-

nych składników różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego,

wdrażanym od 1992 r. w sposób spójny pod względem metodycznym i or-

ganizacyjnym na terytorium wszystkich państw członkowskich Unii Europej-

skiej. Obecnie powierzchnia obszarów Natura 2000 jest przyrównywana do

powierzchni Niemiec.

Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zachowanie zarówno zagrożonych

wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali

Europy, ale też typowych, wciąż jeszcze powszechnie występujących siedlisk

przyrodniczych, charakterystycznych dla 9 regionów biogeograficznych (tj.

alpejskiego, atlantyckiego, borealnego, kontynentalnego, panońskiego, ma-

karonezyjskiego, śródziemnomorskiego, stepowego i czarnomorskiego).

W Polsce występują 2 regiony: kontynentalny (96 % powierzchni kraju) i al-

pejski (4 % powierzchni kraju).

Dla każdego kraju określa się listę referencyjną siedlisk przyrodniczych i gatun-

ków, dla których należy utworzyć obszary Natura 2000 w podziale na regiony

biogeograficzne.

Podstawą prawną tworzenia sieci Natura 2000 jest dyrektywa Rady

79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich pta-

ków i dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie

ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, które zostały trans-

ponowane do polskiego prawa, głównie do ustawy z dnia 16 kwietnia 2004

r. o ochronie przyrody.

WAŻNE : Wraz z postępem prac

nad projektem PZO zostanie od-

dana do użytku internautów

strona – portal internetowy, na

którym będą umieszczane aktual-

ne etapy postępowania. W ten

sposób każdy będzie mógł śle-

dzić postęp prac, wnosić zastrze-

żenia i uwagi, itp. nie wychodząc

z domu.

Więcej informacji:

http://tinyurl.com/ydlk3d4

http://tinyurl.com/yebwvzw

Źródło: www.natura2000.gdos.gov.pl

Uwagi i pytania dotyczące w/w

tematu można kierować na

adres: ubiereznoj@biebrza.org.pl

nr 4 Biebrzańskie Wieści

www.biebrza.org.pl

Wiosna w ogrodzie.

Sadzimy krzewy

roślinie przez całą zimę. Jagody są lekko tru-

jące dla ludzi, natomiast dla naszych sąsiadów

za oknem stanowią cenne pożywienie.

Danuta Kuczyńska

Bez czarny ( Sambucus nigra ) , na-

zywany inaczej lekarskim, należy rodziny

przewiertniowatych (Caprifoliaceae). Rodzaj

Sambucus obejmuje kilka gatunków użytko-

wych. Bez czarny rośnie formie wysokiego

krzewu i najpiękniej wygląda, gdy kwitnie w

postaci kremowych baldachów. W końcu sier-

pnia i we wrześniu zbierać można błyszczą-

ce, czarne owoce. Syrop z owoców bzu czar-

nego leczy kaszel i przeziębienie. Jagód uży-

wa się w połączeniu z innymi owocami, do

wyrobu win, dżemów, soków i herbatek. Je-

śli pozostawimy trochę owoców w ogrodzie do

zimy, na pewno przyciągną do nas skrzydla-

te towarzystwo. A przecież nic tak nie cieszy

zimą, jak ptasie głosy za oknem. Obecnie do-

stępne w sprzedaży są już ozdobne odmiany

bzu czarnego. Mamy wśród nich „Lanci-

niatę” o postrzępionych liściach czy odmia-

nę czerwonolistną „Black Beauty", która kwit-

nie na różowo. Złociste liście posiada odmia-

na „Aurea". Wszystkie odmiany ładnie się

prezentują, szybko rosną i nie są wymagają-

ce w uprawie. Szczególnie polecam odmiany

o ciekawych, kolorowych liściach, atrakcyjnie

wyglądających przez cały okres wegetacji.

Dereń . Niewiele jest roślin, które późną jesie-

nią i zimą mogą cieszyć nas barwnym akcen-

tem. Do nich zaliczamy dereń o kolorowych

pędach. Rodzaj dereń obejmuje około 45 gatun-

ków, z których w Polsce rodzimy jest tylko je-

den -dereń świdwa (C. sanguinea).Wiele z nich

to popularne, często uprawiane u nas rośliny oz-

dobne. Dekoracyjne są zarówno pędy, liście

dereni, jak również ich kwiaty i owoce.

Liczne odmiany ozdobne mogą posiadać

nietypowo zabarwione liście, w tym także bia-

ło obrzeżone, nakrapiane, np. odmia-

na „Spaethii", „Elegantissima". Kolor

kwiatów i okres ich kwitnienia zależy

od gatunku; do najbardziej efekto-

wnych należą z pewnością jaskrawo-

żółte kwiaty derenia jadalnego(Cornus

mas), które pojawiają się bardzo obfi-

cie już pod koniec zimy, a więc na dłu-

go przed rozwojem liści. Jednak naj-

większą jego zaletą są jadalne i sma-

czne owoce, z których można zrobić

królową nalewek – dereniówkę.

Wiosna to czas pierwszych i najważniejszych prac w ogrodzie.

Warto zastanowić się, na czym będą polegały nasze ogrodowe porządki.

Może, po srogiej zimie, trzeba będzie rozstać się z wrażliwymi na mróz

roślinami i zamienić je na nasze, rodzime gatunki krzewów? Oto kilka propozycji.

Owoce bzu nie tylko ładnie się prezentują

ale zimą są atrakcyjną stołówką dla ptaków

Owoce kaliny niczym korale zdobią ogród

jesienią

Wszystkich zainteresowanych uboga-

ceniem swego ogródka w atrakcyjne,

rodzime, pasujące do wiejskiej zagro-

dy drzewa, krzewy i inne rośliny zapra-

szamy do odwiedzin naszej szkółki w

Mieczach koło Grajewa. Mam nadzieję, że

bogaty asortyment roślin i akcesorii ogrodni-

czych, zadowoli najbardziej wymagającego

miłośnika ogrodów i roślin.

Kalina uwodzi nas urodą i zapachem kwia-

tów, kolorowymi owocami. Rodzaj Kalina (Vi-

burnum) obejmuje około 150 gatunków. W

Polsce naturalnie występują dwa gatunki: pre-

ferująca wilgotne podłoże kalina koralowa (Vi-

burnum opulus) i lepiej znosząca suche stano-

wiska kalina hordowina (Viburnum lantana).

Kalina koralowa to wysoki i dekoracyjny krzew.

Kwitnie na przełomie maja i czerwca. Później cie-

szy oko pięknymi koralami w kolorze czerwie-

ni. Godna polecenia jest odmiana „Roseum”.

Wyróżnia się dużymi, kulistymi kwiatostanami.

Kwitnie obficie i ładnie komponuje się, z kwit-

nącymi w tym samym czasie, lilakami.

Ligustr , to podstawowy krzew żywopłoto-

wy, a także roślina pszczelarska. Ten średniej

wielkości, gęsto ugałęziony krzew liściasty

widział chyba każdy, jest on bowiem zdecy-

dowanie najpopularniejszą rośliną używaną

w przypadku miejskich żywopłotów. Pod

względem pokroju oraz kształtu liści ligustr

pospolity bardzo przypomina trochę bukszpa-

na wieczniezielonego. Białe i miododajne

kwiaty ligustru są zebrane na końcach pę-

dów w stożkowate kwiatostany podobne do

występujących u lilaka, jednak znacznie od

nich mniejsze. Duży walor dekoracyjny sta-

nowią owoce ligustru. Mają one postać ze-

branych w grona małych, kulistych, błyszczą-

cych jagód, które mogą utrzymywać się na

się z końcem wakacji , a tym samym pójściem

do szkoły. Jarzęby pospolite rosną w całej Pol-

sce – przy drogach, na miedzach, w lasach.

Do ogrodów polecam efektowną odmianę

„Pendula". Jej długie przewieszające się pę-

dy sięgają nierzadko samej ziemi, a nawet

mogą się po niej płożyć. Dojrzałe owoce

utrzymują się aż do zimy i są ulubionym po-

karmem gili, drozdów, jemiołuszek. Są jadal-

ne, ale dopiero po wysuszeniu lub przemro-

żeniu. Robi się z nich soki, nalewki( znany ja-

rzębiak), dżemy i galaretki. Na przetwory naj-

lepiej zbierać je po pierwszych przymrozkach.

W ogrodzie jarzęby szczególnie dobrze wyglą-

dają w kompozycjach naturalistycznych, np.

w sąsiedztwie brzóz, sosen, świerków.

Jarzębina, czyli jarząb pospolity ,

znany jest chyba wszystkim. Zawdzięcza to

swoim charakterystycznym owocom, które do-

jrzewając pod koniec lata, dzieciom kojarzą

„ABIES” Kuczyńscy s.c. Miecze 26, 19-206 Rajgród,

tel. 86 273 41 16,fax. 86 273 43 01,

kom. 602 749 933

e-mail: abies@abies.net.pl, www.abies.net.pl

Opinia Jakie są pozytywne i negatywne strony

funkcjonowania sieci Natura 2000?

Pozytywy

rolnictwa. Natura 2000 wspiera rolnictwo

przyjazne przyrodzie m.in. poprzez osobny

pakiet rolnośrodowiskowy „Ochrona zagrożo-

nych gatunków ptaków i siedlisk przyrodni-

czych na obszarach Natura 2000". Dzięki Natu-

rze samorządy lokalne i mieszkańcy mają pre-

ferencje w dostępie do niektórych funduszy.

Stereotypem jest mówienie, że Natura 2000

to obowiązek wykonywania kosztownych

ocen oddziaływania na środowisko. Wykonuje

się je tylko dla przedsięwzięć mogących za-

wsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać

na środowisko – dotyczy to także inwestycji

poza obszarami Natura 2000.

Lech Magrel, dyrektor

Regionalnej Dyrekcji

Ochrony Środowiska

w Białymstoku

Uważam, że Natura 2000 to szansa dla popra-

wy sytuacji ekonomicznej regionu i jego mie-

szkańców. Gwarantuje, iż rozwój lokalny bę-

dzie rzeczywiście zrównoważony, jest

„ekologiczną etykietą” służącą promocji miej-

sca. System ten chroni przyrodę będącą bazą

dla turystyki przyrodniczej i wysokiej jakości

Negatywy

wanie łąk, ogranicza możliwości rozwoju miej-

scowości i rozbudowy infrastruktury np. kanali-

zacji czy oczyszczalni ścieków. Dokumenty i

procedury do uzyskania odpowiednich pozwo-

leń na inwestycje są kosztowne, skomplikowa-

ne i długotrwałe. Gminy i społeczność lokalna

zamiast zyskiwać często traci. Miejscowości po-

łożone na terenie Natury 2000 i rolnicy tam

gospodarujący powinni otrzymać „zielone

światło inwestycyjne” i dodatkową pomoc by

być jak najmniejszym obciążeniem dla środo-

wiska naturalnego i wspierać funkcjonowanie

tych obszarów. Czy tak jest teraz?

Jacek Kaczorowski,

przewodniczący Rady

Miejskiej w Suchowoli,

rolnik ze wsi Karpowicze

Moim zdaniem w całej idei Natury 2000 bar-

dzo ważny jest człowiek. Powinien on być trak-

towany podmiotowo. W chwili obecnej odno-

szę wrażenie, że człowiek w Naturze 2000

traktowany jest bardzo przedmiotowo. Na te-

renach Natury 2000 utrudnia się m.in. użytko-

Biebrzańskie Wieści nr 4

2010Rok Wodniczki

2010 Rok Wodniczki

Jak wyciąć drzewo

zgodnie z prawem

Wraz z nastaniem wiosny zabieramy się za porządki. Niejednokrotnie mogą one być związane z usunięciem drzew

i krzewów. Zanim jednak zetniemy drzewo upewnijmy się, że robimy to legalnie. Wycinka drzew bez zezwolenia

może kosztować nas nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Przykładowe naliczenie opłat

i kar za wycięcie brzozy

brodawkowatej

obwód (O) – 75 cm

stawka (S) – 33,69zł

współczynnik różnicujący (W)

– 2,37

Opłata

– 75 x 33,69 x 2,37 = 5 988,40zł

KARA – 17 965,20zł

Przykład jak nie wycinać drzew. Te wierzby tworzyły pękny szpaler – tradycyjny i coraz rzadszy element rolniczego krajobrazu. Należało je tylko „ogłowić” nie naruszając

pni. Za takie wycięcie grozi poważna kara

K ażdy kto nosi się z zamia-

i zezwolenie nie podlegają opłatom

skarbowym – mówi Grzegorz Dud-

kiewicz z Urzędu Miejskiego w Go-

niądzu.

Wniosek zawiera m.in. takie pod-

stawowe dane jak: imię i nazwisko

i adres posesji, gdzie ma odbyć się

wycinka, tytuł prawny do posesji,

nazwę gatunku drzewa lub krzewu

planowanego do usunięcia, obwód

pnia drzewa mierzony na wysoko-

ści 1,3m, przeznaczenie terenu, na

którym planujemy wycinkę, przy-

czyny i termin zamierzonego usu-

nięcia drzew lub krzewów.

– Wnioski staramy się rozpatry-

wać praktycznie od ręki. Jednak de-

cyzja zezwalająca na wycinkę po-

przedzona jest wizją terenową w

obecności właściciela nieruchomości

i oględzinami drzew zaplanowanych

do wycięcia – dodaje Dudkiewicz.

Wydanie zezwolenia często uza-

leżnia się od posadzenia nowych

drzew i krzewów w miejsce usuwa-

nych.

w granicach rezerwatu przyrody,

parku narodowego oraz terenu wpi-

sanego do rejestru zabytków),

młodszych niż 5 lat, rosnących na

plantacjach drzew i krzewów.

żdym przypadku kiedy nie jest wy-

magane zezwolenie na wycinkę.

Opłat nie poniesie także osoba fizy-

czna, która uzyskała zezwolenie na

wycinkę drzewa z własnej posesji

(pod warunkiem, że wycinka nie

jest związana z prowadzeniem

działalności gospodarczej a doty-

czy celów mieszkalnych). Nie po-

biera się opłat za drzewa, które ob-

umarły lub nie rokują szansy na

przeżycie z przyczyn niezależnych

od posiadacza nieruchomości oraz

za drzewa, które zagrażają bezpie-

czeństwu mienia lub ludzi w istnie-

jących obiektach budowlanych.

cyjnych, wykonywaniem robót

ziemnych czy używaniem sprzętu

mechanicznego. Kary nie ominą

nas za zniszczenie drzew środkami

chemicznymi.

Zanim więc wytniemy drzewo

udajmy się do urzędu gminy lub

urzędu miasta i upewnijmy się, że

nie spotka nas przykra niespo-

dzianka. Dołóżmy też wszelkich

starań by podczas prac budowla-

nych oraz jakichkolwiek innych

prac przy użyciu sprzętu mechani-

cznego nie doszło do okaleczeń i

zniszczenia drzew czy krzewów.

rem wycięcia drzew czy

usunięcia krzewów, również

na własnej posesji, musi posiadać

odpowiednie zezwolenie. Kwestie

te reguluje Ustawa z dnia 16 kwie-

tnia 2004 r. o ochronie przyrody

(Dz.U. z 2009 r. nr 151, poz. 1220).

Opłaty za wycinkę

Za wycięcie drzewa lub usunięcie

krzewów pobierane są opłaty, które

co roku ustala Minister Środowis-

ka w stosownym rozporządzeniu.

Opłaty uzależnione są od gatunku

usuwanego drzewa oraz jego śre-

dnicy na wysokości 130 cm (opłaty

naliczane są za każdy cm średnicy).

Dla przykładu stawka za 1 cm obwo-

du pnia na wysokości 130 cm w

przypadku sosny, świerka czy brzo-

zy wynosi 33, 69zł/cm (2010r.) Op-

łata za usunięcie krzewów jest sta-

ła i wynosi w 2010r. – 228,99zł/m2

powierzchni pokrytej krzewami.

Stawki te podlegają waloryzacji o

prognozowany średnioroczny

wskaźnik cen towarów konsum-

pcyjnych przyjętych w ustawie bu-

dżetowej.

Do kogo po zezwolenie

Zezwolenia, na wniosek posia-

dacza nieruchomości, który

planuję wycinkę drzew lub

krzewów udziela wójt, bur-

mistrz lub prezydent miasta.

Jeśli jednak wycinka doty-

czy nieruchomości położo-

nej na obszarze parku naro-

dowego lub rezerwatu przy-

rody potrzebna jest odpowie-

dnio zgoda dyrektora parku

lub regionalnego dyrektora

ochrony środowiska. W

przypadku gdyby nierucho-

mość wpisana była do reje-

stru zabytków – zgodę wy-

dać musi wojewódzki kon-

serwator zabytków.

– Aby ułatwić i przyspie-

szyć wydawanie zezwoleń

przygotowaliśmy gotowy wzór

wniosku o wycinkę drzew. Wniosek

Drzewa – cenny

element przyrody

Nim podejmiemy decyzję o wy-

cince drzew czy usunięciu krzewów

sprawę należy uważnie przemyśleć.

Pamiętajmy – drzewa i krzewy to

bardzo cenny i niezastąpiony ele-

ment krajobrazu. Trudno wyobrazić

sobie biebrzańskie zagony bez gło-

wiastych wierzb, kęp z zaroślami

bzu czarnego, dzikiej róży czy śliw.

Drzewa i krzewy dają schronienie

ptakom, dla wielu gatunków to nie-

zastąpione miejsca gniazdowania i

przebywania. Wreszcie to ozdoba

naszych domostw i siedlisk.

Uwaga! Kary!

Za brak zezwolenia na wycinkę

drzew i usunięcie krzewów organ

wydający zezwolenie wymierza

pieniężną karę administracyjną.

Wynosi ona trzykrotną wartość

stawki za opłaty za usunięcie

drzew. Niejednokrotnie kary te się-

gają kilkunastu, kilkudziesięciu a

nawet kilkuset tysięcy złotych. Ka-

ry jednak są wymierzane nie tylko

za brak zezwolenia, ale również za

zniszczenie drzew lub krzewów

spowodowanych niewłaściwym wy-

konywaniem zabiegów pielęgna-

Kiedy bez zezwolenia

Jest kilka przypadków kiedy ze-

zwolenie na wycinkę nie jest po-

trzebne. Dotyczy to m.in. drzew:

owocowych (z wyjątkiem rosnących

Kiedy bez opłat

Warto wiedzieć, że nie zawsze

poniesiemy opłatę za wycinkę

drzew. Opłat nie pobiera się w ka-

nr 4 Biebrzańskie Wieści

www.biebrza.org.pl

Dla ludzi,

dla środowiska

w polityce państwa dotyczącej ochrony

przyrody. Z roku na rok otrzymują one co-

raz mniejsze środki z budżetu państwa,

które nie wystarczają nawet na pokrycie

bieżącego funkcjonowania parków, nie

mówiąc o wykonywaniu zadań związa-

nych z ochroną przyrody – czy uważa Pan,

że w tej kwestii uda się coś zmienić na

lepsze? Czy pracownicy parków narodo-

wych mogą liczyć na Pana wsparcie?

Obecny rząd w wyjątkowy sposób stara się

oszczędzać na wszystkich, a przede wszyst-

kim na administracji publicznej, mówiąc kró-

tko na wszystkim co nazywamy „budżetów-

ką". Ministrowie przekazują zadania do wy-

konania swoim resortom bez zapewnienia

odpowiednich środków finansowych na ich

realizację. Podobną politykę rząd stara się

prowadzić w odniesieniu do parków narodo-

wych, ale jest to polityka bardzo niebezpie-

czna, która może doprowadzić do ogranicze-

nia działalności parku a wówczas nie będzie

on spełniał misji, do jakiej został powołany.

Z pracy w parku mogą zacząć odchodzić fa-

chowcy do lepiej płatnych zajęć, czego na-

stępstwem będzie problem braku wysoko

wykwalifikowanej kadry w parkach. Jako wójt

gminy pracowałem nad powołaniem do życia

Biebrzańskiego Parku Narodowego i zawsze,

jeżeli tylko zajdzie taka potrzeba, będę

wspierał działalność parków narodowych.

Rozmawiał A.Wiatr

Rozmowa z Panem Kazimierzem

Gwiazdowskim – posłem PiS na Sejm

VI kadencji, członkiem m.in. Sejmowej

Komisji Ochrony Środowiska,

Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.

Udziela się Pan w Sejmowej Komisji

Ochrony Środowiska, Zasobów Natural-

nych i Leśnictwa – proszę powiedzieć

czym zajmuje się ta komisja?

Do głównych zadań Komisji należą sprawy

ochrony i kształtowania środowiska oraz nie-

odnawialnych jego zasobów, gospodarki wo-

dnej, gospodarki odpadami, dróg wodnych

śródlądowych, meteorologii i hydrologii, geo-

logii oraz leśnictwa i gospodarki leśnej, opi-

niowanie projektów ustaw, opiniowanie pro-

jektu budżetu państwa.

Czy w związku z pracą w tej Komisji

otrzymuje Pan dużo pytań od społeczno-

ści lokalnej i czego dotyczą te pytania?

Najwięcej pytań otrzymuję od lokalnych

samorządowców. Przez 16,5 roku byłem wój-

tem gminy i doskonale wiem z jakimi pro-

blemami borykają się samorządy. Najwięcej

pytań i próśb dotyczy pomocy związanej z

definitywnym zamykaniem gminnych składo-

wisk odpadów niespełniających norm. Była

również prośba mieszkańców wsi Karpowicze

z gminy Suchowola, dotycząca zalewania ich

łąk przez rzekę Brzozówkę. Dużo pytań otrzy-

muję również od mieszkańców, a także sto-

warzyszeń, dotyczących obecnych prac w Ko-

misji na temat upraw Genetycznie Modyfiko-

wanych Organizmów (GMO). Wiele pytań

dotyczy także obszarów Natura 2000, których

w naszym województwie jest wyjątkowo du-

żo. Jeżeli otrzymuję jakieś zapytania lub pro-

śby to wtedy składam interpelację albo zapy-

tanie poselskie do właściwego ministra, na

które otrzymuję odpowiedzi i kieruję je do

zainteresowanych osób. Wszystkie odpowie-

dzi na zapytania umieszczam również na

swojej stronie internetowej: www.kazimie-

rzgwiazdowski.pl Można je znaleźć także na

stronie Sejmu RP http://www.sejm.gov.pl/po-

slowie/posel6/116.htm

Poseł Gwiazdowski jest stałym gościem „Sianokosów Biebrzańskich”

na Podlasiu. Składowiska, które miały być za-

mknięte z dniem 31 grudnia 2009 roku mo-

gą być użytkowane przez kolejne 2 lata do

chwili wybudowania nowych zakładów uty-

lizacyjnych. W województwie podlaskim do

zamknięcia przewidziane były 43 składowis-

ka. Na mój wniosek zostało zwołane posiedze-

nie Komisji, w którym uczestniczyli samorzą-

dowcy. Odbyło się także spotkanie z Mini-

strem Środowiska i działania te pozwoliły

osiągnąć zamierzony cel. We współpracy z

samorządami pomogłem pozyskać środki fi-

nansowe na realizację takich inwestycji jak

budowa kanalizacji sanitarnej, budowa ście-

żek edukacyjnych i tym podobnych przed-

sięwzięć.

zostały wyznaczone bez należytej inwenta-

ryzacji, co spowodowało, że wiele obszarów,

które stały się obszarami Natura 2000 nie

powinno nimi być. Obszary Natury 2000 ko-

jarzą się również z pewnymi ograniczeniami

inwestycyjnymi – sami byliśmy tego świad-

kami przy budowie obwodnic Augustowa czy

też Wasilkowa. To spowodowało, że ludzie

niechętnie odnoszą się do tego typu form

ochrony przyrody. Około 43% obszarów wo-

jewództwa podlaskiego znajduje się w sieci

Natura 2000, jest to najwięcej w skali kraju,

a średnia krajowa wynosi ok. 15,8%. Przyczy-

na braku akceptacji wynika moim zdaniem

z małej świadomości społeczeństwa na temat

obszarów Natura 2000. Ludność mieszkają-

ca na tych obszarach powinna wiedzieć co

może, a czego nie może na tych obszarach ro-

bić. Dla takiej ludności powinien powstać

rządowy program osłonowy dający jej pewną

rekompensatę. Ludzie powinni mieć korzyści

z tego, że chronią w taki sposób przyrodę i

dbają o swoje środowisko naturalne.

Jaki problem związany z ochroną środo-

wiska i ochroną przyrody uważa Pan za

najpilniejszy do załatwienia w naszym

regionie i jaki ma Pan pomysł na jego

rozwiązanie?

Najważniejszym problemem do rozwiąza-

nia w naszym regionie jest zagospodarowanie

odpadów stałych, gdyż w obecnym stanie pra-

wnym nie ma „właścicieli” odpadów. Żeby ten

problem rozwiązać powinno się jak najszybciej

uchwalić nową ustawę o utrzymaniu czystości

i porządku w gminach i przekazać wszystkie

kompetencje w tym zakresie jednostkom samo-

rządu terytorialnego. Powinien powstać rzą-

dowy program wsparcia dla naszego wojewó-

dztwa, który wspomagałby na obszarach Na-

tura 2000 budowę przyzagrodowych oczy-

szczalni ścieków, a także budowę biogazowni

i zagospodarowanie wszystkiego, co jest wy-

twarzane w gospodarstwie domowym.

Natura 2000 – europejska sieć ekologi-

czna – dla ekologów wydaje się być sku-

tecznym narzędziem zachowania wspól-

nego dziedzictwa przyrodniczego Polski

i Europy. Dla społeczności lokalnej, in-

westorów wydaje się być niechcianym

„dzieckiem” – jak Pan myśli, gdzie leży

przyczyna braku akceptacji czy zrozu-

mienia funkcjonowania Natury 2000?

W pierwszej wersji obszary Natura 2000

Pana ulubione miejsce w Biebrzańskim

Parku Narodowym?

Biały Grąd, mam z nim wiele miłych

wspomnień z dzieciństwa.

Jakie jest Pana największe osiągnięcie

podczas pracy w tej Komisji?

Moim największym osiągnięciem w trakcie

dotychczasowej pracy w Komisji było przedłu-

żenie funkcjonowania składowisk odpadów

Odkąd w Polsce pojawiły się obszary Na-

tura 2000 odnoszę wrażenie, że sprawy

parków narodowych zeszły na dalszy plan

Dziękuję za rozmowę.

częściej siekierki i noży. Nie są to więc

rzeźby bardzo detaliczne i skrupulat-

nie wykonane. Ot, taka twórczość lu-

dowa.

Rozmawiał A.Wiatr

Koguciki na drucikach

Rozmowa z Panem Antonim Mikuckim,

rolnikiem ze wsi Okrasin w Gminie Radziłów,

którego hobby jest rzeźbienie i majsterkowanie

w drewnie.

Bagna Biebrzańskie to przede wszystkim unikalna przyroda. Jednak równie

interesujące jest dziedzictwo kulturowe oraz miejscowa twórczość mająca

często swój bardzo lokalny, niepowtarzalny wymiar.

Jak Pan zdobi Pan swoje prace?

Najczęściej maluje je farbą olejną – wzory

jakie stosuje są jednak bardziej moją fantaz-

ją niż powiązaniem z rzeczywistymi kolora-

mi np. ptaków. Czasem jest to tylko surowe

drewno bez żadnych ozdób.

Skąd pomysł na takie hobby?

Wszystko tak samo z siebie wyszło. Już od

kilku lat pomysł by spróbować rzeźbienia i

majsterkowania w drewnie tkwił w mojej gło-

wie. Nigdy nie było wystarczająco dużo cza-

su, gospodarka, dzieci. Kiedyś zrobiłem taki

mały dekoracyjny wóz do ogródka. Od tam-

tej pory zawsze mnie do tego ciągnęło. Teraz

mam trochę więcej czasu, szczególnie zimą.

Schodzę więc do piwnicy i dłubię w drewnie.

Co Pan robi ze swoimi rzeźbami?

Różnie z tym bywa. A to ofiaruję komuś w

prezencie, część zdobi nasz ogródek i po-

dwórko, czasem z kimś zahandluję, wymie-

nię na coś innego. Od czasu do czasu próbu-

ję sprzedać. Może będzie to jakaś pamiątka

dla turystów odwiedzających nasze okolice.

Co Pan najczęściej rzeźbi i jaką techniką?

Wykonuję przeróżne rzeźby – najczęściej je-

dnak ptaki; bociany, łabędzie, gęsi, koguci-

ki. Czasem też postaci ludzkie albo grzyby. Są

też kwiatki, koniki ale również przedmioty

bardziej użytkowe jak np. kwietniki. Wykonu-

ję to bardzo prostą techniką. Używam naj-

Dziękuję za rozmowę i zapraszam w ma-

ju na nasze Targi Produktu Lokalnego

do Osowca–Twierdzy.

Pan Antoni posiada różne rzeźby – prym wiodą koguciki,

bociany i gęsi

Zainteresowanym podajemy adres Pana

Antoniego: Antoni Mikucki, Okrasin 37.

Pan Antoni wraz ze swymi rzeźbami

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: