2007 IPN - propaganda PRL.pdf - IPN POLSKA - PUBLIKACJE 1 - hermes50

PROPAGANDA

POLSKI LUDOWEJ

MATERIAŁY DLA NAUCZYCIELA

ŁÓDŹ 2007

Wprowadzenie, słownik pojęć: Paweł Kowalski

Biogramy: Artur Ossowski

Schemat instytucji propagandowych i cenzury: Grzegorz Nawrot

Wybór i opracowanie materiałów: Paweł Kowalski, Izabella Modzelewska-Rysak, Grzegorz Nawrot,

Artur Ossowski, Leszek Rysak

Scenariusze lekcji: Paweł Kowalski, Grzegorz Nawrot, Artur Ossowski

Konsultacja dydaktyczna: Leszek Rysak

Redakcja: Sylwia Dorcz

Projekt graﬁ czny: Krzysztof Findziński

Redakcja techniczna: Andrzej Broniak

Skład: Firma Dywiz Łódź

Druk: Drukarnia Gutenberg , Łódź, ul. Lodowa 106a

Plakat na okładce Materiałów dla ucznia : Eryk Lipiński, „Słuchał, słuchał bibisyna,

aż mu spuchła łepetyna”, pochodzi ze zbiorów Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi;

zdjęcie na okładce Materiałów dla nauczyciela : wiec poparcia dla polityki partii, zorganizowany

w Szczecinie po protestach robotniczych w czerwcu 1976 r. (fot. PAP), pochodzi ze zbiorów

Archiwum Dokumentacji Mechanicznej; zdjęcie na okładce teczki: wiec poparcia dla polityki partii

w Kielcach, w czasie tzw. wydarzeń marcowych 1968 r. (fot. PAP), pochodzi ze zbiorów Archiwum

Dokumentacji Mechanicznej.

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

ISBN 978-83-60464-58-8

SPIS TREŚCI

Omówienie zawartości pakietu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

Scenariusze lekcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Jak można ćwiczyć

umiejętności uczniów związane z krytyką źródła historycznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Przykładowe ćwiczenia do pracy ze źródłami ikonograﬁ cznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

Przykładowe tematy esejów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Bibliograﬁ a dla nauczyciela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

OMÓWIENIE ZAWARTOŚCI PAKIETU

Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi oddaje w Państwa

ręce tekę edukacyjną Propaganda Polski Ludowej . Celem autorów wydawnictwa było zebranie

tekstów źródłowych i materiałów ikonograﬁ cznych reprezentatywnych dla propagandy Polski Ludowej

w różnych okresach jej funkcjonowania. Uważamy, że przybliżenie tzw. frontu walki ideologicznej

w państwie komunistycznym jest ważne dla zrozumienia zasad funkcjonowania państwa totalitarnego

i sposobów zniewolenia przez nie społeczeństwa. Działania podejmowane w tej dziedzinie przez władze

komunistyczne miały szeroki i różnorodny charakter. Obowiązek realizacji tych zadań spoczywał

na wszystkich instytucjach rządowych i partyjnych. Jak zauważył Łukasz Kamiński: „ Nie było bo-

wiem chyba w PRL instytucji lub organizacji (poza Kościołami i grupami opozycyjnymi), które choćby

w niewielkim stopniu nie uczestniczyły w realizowaniu propagandy PZPR. ” Nadzorował je pion ide-

ologiczno-propagandowy KC PZPR, który ulegał licznym przekształceniom organizacyjnym, i jego

agendy terenowe, a także sekretarze KC. W sytuacji, gdy prawie każdy przejaw życia miał podtekst

polityczny, narzędziami indoktrynacji stały się: edukacja, sztuka, nauka, sport, a jej polem działania:

szkoły, uniwersytety, teatry, galerie, stadiony itp.

Zamieszczone w tece edukacyjnej materiały prezentują różne typy i formy propagandy: propagandę

funkcjonującą w sferze słowa oraz propagandę wizualną, propagandę sukcesu i propagandę piętnującą

wrogów socjalistycznego państwa.

Te k a e d u k a c y jn a s kłada się z materiałów i pomocy edukacyjnych, które z powodzeniem można

wykorzystać na lekcjach języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie. Będą one pomocne przy

realizacji tematów z zakresu teorii języka, roli mediów w społeczeństwie, a także historii Polski Ludo-

wej i dziejów dwudziestowiecznego totalitaryzmu.

Na dołączonej do niniejszej publikacji płycie znajdą Państwo Galerię propagandy , zawierającą boga-

ty wybór propagandy wizualnej wraz z komentarzem historycznym oraz teksty źródłowe zamieszczone

w zeszycie dla ucznia.

SCENARIUSZE LEKCJI HISTORII DLA UCZNIÓW

SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH

Lekcja pierwsza

A RTUR O SSOWSKI

„Osły i karły” – metody propagandowe

aparatu komunistycznego w walce

z opozycją polityczną

i zbrojnym podziemiem niepodległościowym

Cele lekcji

Po zakończeniu lekcji uczeń powinien umieć:

• przedstawić znaczenie zbrojnych formacji niepodległościowych dla istnienia Polskiego Państwa

Podziemnego,

• wyjaśnić przyczyny pozostania części żołnierzy AK i NSZ w podziemiu po zakończeniu drugiej

wojny światowej,

• wskazać rolę PSL w referendum i wyborach do Sejmu Ustawodawczego RP,

• omówić metody propagandowe władz komunistycznych wobec opozycji politycznej i zbrojnego

podziemia.

Kluczowe pojęcia

• Polskie Państwo Podziemne, Armia Krajowa, Narodowe Siły Zbrojne, podziemie antykomunistycz-

ne, reakcja, amnestia, bandy, cenzura, propaganda, Urząd Bezpieczeństwa Publicznego;

• Polskie Stronnictwo Ludowe, Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, Polska Partia Robotnicza,

referendum, Blok Demokratyczny, wybory do Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej,

reforma rolna, kułak.

Metody i formy pracy

• praca w grupach,

• dyskusja,

• pracazeźródłem.

Środki dydaktyczne

• wprowadzenie,

• tekstyźródłowe,

• biogramy,

• satyry z gazet i czasopism,

• plakatypropagandowe,

• fotograﬁ e,

• schematy funkcjonowania komunistycznego aparatu propagandy i cenzury.

Czas realizacji

• 1 godzina lekcyjna (45 minut).

2007 IPN - propaganda PRL.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: