sciąga integracja europejska b.doc

Integracja jest to proces głębokich przeobrażeń i dostosowań w strukturze ekonomicznej zrzeszających się krajów , to proces scalający i kształtujący jednolita tzw. . odpowiednio komplementarna i spójną  nową strukturę ekonomiczna jakiegoś obszaru.

w konsekwencji dokonuje się proces  scalania gospodarek  ich struktur i procesów  produkcji, obrotu towarowego i rynków a także  ….  Polityk gospodarczych i systemów prawno ekonomicznych.

ten proces może przybierać różne formy zwane etapami , zasadnicze z nich to:
a) strefa wolnego handlu oznaczając zniesienie barier  celnych miedzy krajami przy czym  każde z państw stosuje swoja politykę   handlowa wobec partnerów z poza strefy.
b) unia celna- to strefa wolnego handlu uzupełniona  o  wspólną politykę wobec państw trzecich
c) wspólny runek , który oznacza , że swobodny przepływ miedzy krajami członkowskimi  dotyczy nie tylko towarów  i usług ale także czynników produkcji  w tym kapitału i siły roboczej
d) unia ekonomiczna i walutowa  to forma integracji posiadająca cechy wcześniejszych form oraz po nad to  woski poziom integracji w dziedzinie  fiskalnej  , walutowej , produkcyjnej i społecznej
e)pełna unia ekonomiczna, polityczna , która  oznacza całkowita integracje w wyniki której powstaje jednolity obszar  z ponad narodowymi instytucjami ekonomicznymi i politycznymi.

skala i zakres oraz tempo procesu integracji uzależnione są od wielu czynników w tym kilka odgrywa podstawowe znaczenie.

1) struktury gospodarczej poszczególnych zmierzających do integracji  krajów musza być w stosunku do siebie rzeczywiście  lub potencjalnie komplementarne
2)musi istnieć odpowiednia infrastruktura , zwłaszcza zaś rozwinięta w obrębie integrujących się krajów  siec wzajemnych powiązań komunikacyjnych . brak lub niedorozwój tych powiązań może utrudniać lub uniemożliwić  ten proce integracji
3) Konieczna jest określona aktywna polityka  poszczególnych państw  w stymulowaniu tych  procesów integracyjnych

przez kompletność  struktur gospodarczych rozumie się  stopień wzajemnego uzupełnienia  się ich profilów  produkcyjnych   o wysokiej komplementarności   struktur można mówić  wzajemne zależności  warunkują istnienie  i stabilny rozwój  integrujących się krajów  i regionów .

uważa się przy tym , że im wyższy jest udział przemysłu przetwórczego w gospodarce
poszczególnych krajów , tym większa jest ich potencjalna komplementarność a tym samym możliwość integracji.

rola państwa nie powinna się ograniczać do usuwania przeszkód , w tym procesie bowiem  na wyższym etapie integracji  konieczna jest ścisła koordynacja  polityki gospodarczej w skali miedzy narodowej  jak też tworzenie ponad narodowych instytucji  i organizacji, które  przejmują cześć kompetencji instytucji krajowych.

z wymienionych trzech czynników  warunkujących  integracje europejska dwa pierwsze  należy uznać  za konieczne , trzeci natomiast  może sprzyjać intensyfikacji  procesu integracji , ale  nie z każdych warunkach np. NAFTA a UE

POTENCJALNE KOŻYSCI JAKIE DAJE  INTEGRACJA GOSPODARCZA
do najważniejszych korzyści  z integracji  gosp. Można zaliczyć
1. Podniesienie efektywność produkcji  bedela konsekwencja wzrostu specjalizacji opartej na przewagach  komparatywnych( względnych)
2. Zwiększenie poziomu produkcji i związane z tym korzyści skali jako efekt zwiększenia wielkość i chłonności wspólnego ryzku integrujących się państw.
3. Poprawa MN pozycji zgrupowania a tym samym każdego z krajów i część ich przedsiębiorstw
4. Wymuszenie zmian wydajności pracy i sprawności działania firm konsekwencja nasilenia  się konkurencji
5. Wzrost ilości i jakości czynników wytwórczych  jako efekt szybszego rozwoju technologicznego.
6. Rosnąca mobilność czynników  wytwórczych  w skali całego ugrupowania.
7. Koordynacja polityki monetarnej i fiskalnej
8. Zmniejszenie stopy bezrobocia oraz wyższe tempo wzrostu gospodarczego.

ZARYS RZOWOJU UE
1951- powstanie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Traktat w tym zakresie podpisali: Belgia , Holandia, Lux, Włochy, Francja, RFE
1957- na szczycie w Rzymie i w oparciu i przyjęty traktat utworzone EWG oraz EWEA(energii atomowej)

Głównym celem EWG było pobieranie harmonijnego rozwoju gospodarki wszystkich państw członkowskich, ekspansja regionu na zew, a także wzrost poziomu życia/
środkami realizacji tych celów były m.in.
- zniesienie ceł i ograniczeń ilościowych w handlu wzajemnym
- wspólne zew taryfa celna i wspólna polityki handlowa wobec krajów trzecich
- swobodny przepływ usług kapitału i siły roboczej
-wspólna polityki rolna
- koordynacja polityki ekonomicznej
- utworzenie europejskiego funduszu społecznego EFS , celem wzrostu zatrudnienia  i poziomu życia
-powołanie europejskiego  banku inwestycyjnego EBI mającego kreować środki  dla ekspansji ekonomicznej regionu

1973 – do EWG przystępują WB , dania, Islandia
1981 Grecja
1986 Hiszpania, Portugalia

1995 Austria Szwecja, Finlandia
maj 2004 ( 10 nowych) polska, Czechy, Słowacja, Słowenia, Litwa, Łotwa , Estonia, Cypr, Malta …
1.01.2007 Bułgaria , Rumunia

uczestnictwo w strukturach europejskich miało tez zapewnione Norwegia i Szwajcaria, jednak społeczeństwa tych państw nie zaakceptowały tej formy integracji, uważając , że wymaga ona za dużej rezygnacji z własnej suwerenność narodowej.
1986 kraje EWG  przyjmują tzw. jednolity akt europejski  , którego  realizacja zakładała wyeliminowanie  do 1992 wszystkich barier utrudniających  swobodny przepływ  dóbr , usług , kapitału i sił roboczej.
szczególnie  ważnym spotkaniem na szczycie  państw członkowskich był szczyt w Maastricht.  Wyraz nono na nim wole utworzenia  Uni walutowej, ekonomicznej, politycznej. Realizacja tego celu została  rozłożona na 3 etapy , przy czym ostatni , oznaczał  wprowadzenie wspólnej waluty. W kontrakcie w Maastricht określono tez wspólne warunki  konieczne do spełnienia przy wejściu do strefy  euro.

podstawowe z nich to:
1) inflacja nie większa niż 1,5% w stosunku do 3 w tym zakresie przymusów w ze strefy euro
2) deficyt budżetowy nie większy niż 3% wartości PKB
3) dług publiczny państwa nie większy niż 60 % wartości PKB
4) wahania walutowe w Kraku kandydującym do strefy euro nie większe niż 15% w skali roku
5) dostosowanie długo okresowych stup procentowych do poziomu obowiązującego w strefie euro

PODSTAWOWE INSTYTUCJE  UE
UE realizuje swój program integracji za pomocą 4 podst. Instytucji ustanowionych przez traktat rzymski. Są to
1. Parlament Europejski
2. Rada UE
3. Komisja Europejska
4. Trybunał Sprawiedliwości

PARLAMENT EUROPEJSKI
początkowo był tylko ciałem opiniującym i nadzorującym . obecnie mimo większych uprawnień nadal nie stanowi  on samodzielnie prawa. Liczy obecnie 852 reprezentantów  27 państw wybieranych w bezpośrednich wyborach na 5 lat. Obecnie PE uczestniczy poprzez konsultacje w procesie legislacyjnym(stosowanie prawa w poszczególnych państwach). Wspólnie z Radą odpowiedzialny jest z a budżet i inne akty prawne. Sprawuje kontrole polityczną Rady i Komisji.

RADA UNI EUROPEJSKIEJ
Tworzą ja przedstawiciele państw i rządów krajów członkowskich . kierownictwo rady zmienia się co 6 miesięcy.  I sprawują ja kolejno poszczególne państwa.  Rada podejmuje ostateczne i wiążące decyzje polityczne, których  propozycje przygotowuje Komisja. Za pośrednictwem rady rządy krajów członkowskich  oddziaływają na ewolucje Uni, aprobując , doskonaląc  lub odrzucając propozycje komisji.
KOMISJA EUROPEJSKA
Joseph Manuel Barosso. Komisja jest kolegialnym ciałem wykonawczym , składającym się z komisarzy odpowiedzialnych za poszczególne odcinki współpracy  i funkcjonowania wspólnoty. KE jest motorem procesu integracji. Ona inicjuje ten proces składając propozycje dla Rady. Rada nie może rozpatrywać tych kwestii , których nie zgłosiła Komisji.
realizuje ona p[ostanowienia traktatowe:
- wykonanie budżetu
- wprowadzenie w życie wspólnego prawa
TRYBUNAŁ
rozszczyga sporne kwestie powstałe w trakcie realizacji wspólnotowej współpracy.

polskie uwarunkowania  wejścia do struktury europejskiej
w momencie wejścia polski do UE szczególnym problemem był dystans dzielący nasza gospodarkę od innych krajów członkowskich tak jak np. w ujęciu PKB pur capita Polska osiągała tylko około 40 % średniej Unii Europejskiej w stosunku, natomiast do najbiedniejszych krajów członkowskich wskaźnik  ten wynosił ok. 50 %
ta duża rozpiętość w poziomie rozwoju  jest z pewnością istotna bariera w całym procesie scalania gospodarki warunkiem zmniejszenia  tego  dystansu  jest szybsza dynamika wzrostu  gospodarki naszego kraju  w odniesieniu do tych silniejszych  ekonomicznie państw.
włączając się w struktury europejskie Polska  miała świadomość w dystansie dzielącym ją od innych w zakresie rożnych sfer gospodarczych , stad tez zostały przyjęte w obustronnym uzgodnieniu  tzw okresy przejściowe  konieczne do rozwiązania kontrowersyjnych problemów z prawem.  Główne z nich dotyczyły m.in.:
1. Zakupu ziemi przez innych obywateli kraju UE
2.liberalizacja usług lotniczych
3.liberalizacja rynku gazu
3. Uchylenia obowiązku posiadania 90dniowych zapasów ropy naftowej i produktów ropo podobnych”|
4. Dostosowani sieci drogowej do standardów UE

koncepcje MN integracji gospodarczej

dążenia do zjednoczenia europy maja bardzo długa historie i w poszczególnych epokach wynikały z bardzo zróżnicowanych motywacji ideologicznych  jak i czystych rachunków ekonomicznych. Koncepcje zjednoczonej gospodarczo i politycznie europy pojawiają się już w minionych  stuleciach  od XV w aż do połowy XX przedstawiane przeciętnie po kilka a nie raz kilkanaście różnego rodzaju projektów zespolenia części lub całej europy pod cesarza niemieckiego lub papieża  względnie do utworzenia antytureckiej Ligii militarnej . w następnych stuleciach  dominowały idee utworzenia w europie utopijnego  systemu mającego zapewnić całej europie święty spokój czy też propozycje zbudowania konfederacji w postaci stanów zjednoczonych.
pomysły integracji MN te pierwotne sięgają już starożytności greckiej od okresu Vw.p.n.e.  do połowy V w. n.e.  to w Grecji zrodziła się idea integracji małych społeczności  czyli takich miast państw. Starożytni grecy doszli do wniosku że po utworzeniu ugrupowania  integracji i  i likwidacji granic miedzy jego członkami konflikt o granice jest już bezprzedmiotowy. Ponad to uważali , że całość jest silniejsza niż jego poszczególne części.
wybitnym przedstawicielem tego nurtu myśli był  Tales z Miletu.  Średniowiecze trwające do połowy V w.n.e. do XV główną idea było dążenie do pokoju i stworzenia porządku społecznego jak tez zapewnienie mieszkańca kontynentu lepszej przyszłości . . integracja była aktywizowana przez główne ośrodki władzy a więc przez papiestwo i cesarstwo.

  Przedstawicielem tego nurtu był św. Augustyn, który stworzył plan pokojowego imperium, obejmujący wszystkie narody świata.  Dubbius natomiast widział integracje europy pod hegemonia Francuzka a Karol Wielki był zwolennikiem jedności świata chrześcijańskiego. Znaczącym przedstawicielem tego okresu był święty Tomasz z Akwinu, który twierdził , że wojny zabronione są przez samego Boga, inni zaś przedstawiciele tego okresu opowiadali się za polaczeniem  wszystkich państw w monarchie. W czasach nowożytnych trwających od 15 do 19 wieku idea integracje skoncentrowana była na kwestiach narodowości i suwerenności narodów . uważano wówczas że to one decydują o trwałości i pokoju wspólnoty państw.  W czasach odrodzenia i oświecenie pojawiło się wiele projektów  zapobiegania wojnom europejskim. Ich autorami byli politycy i filozofowie, pisarze oraz duchowni.  Szczególnie silny wpływ na rozwój idei integracji wywołała rewolucja Francuzka i przemiany gospodarcze na przełomie 19 stulecia.
plany integracyjne odzwierciedlały współczesne realia polityczne, i sprowadzały się do podporządkowania słabszych partnerów silniejszym, czego przykładem sa podboje Napoleona. Była to wciąż  integracja odgórna , narzucona słabszym państwom przez silniejsze.
swoista forma integracji polegająca  przede wszystkim  na łączeniu się europejskiego proletariatu została zaprezentowana w momencie komunistycznym Karola Marksa.  Zawołaniem komunistów stało się wówczas hasło: proletariusze wszystkich krajów łączcie się’’ wybitnym przedstawicielem tego okresu jest Jerzy z Podjebradu, który pojął próbę uniezależnienia  europy z pod politycznych wpływów kościoła  katolickiego, co miało być warunkiem skutecznej ochrony przed zagrożeniem tureckim. Postulował on też polubownie  załatwienie spornych spraw w międzynarodowym systemie obronnym równo prawnych państw czyli w tzw. lidze pokoju ,która uważa się za początek formowania pierwszych koncepcji zjednoczenia europy.
z innych przedstawicieli czasów nowożytnych wymienić trzeba Henryka IV ,który postulował koncepcje utworzenia Stanów Zjednoczonych Europy poprzez podział kontynentu na 15 samodzielnych państw. Zwracał też uwagę na  konieczność uporządkowania spraw religijnych poprzez zrównanie wyznań religijnych , jak też widział konieczność sprawiedliwego rozstrzygnięcia problemów terytorialnych. W kolejnych koncepcjach integracji europejskiej w drugiej połowie 19 wieku i na początku 20 wieki, przewagę zaczęły zyskiwać tendencje nacjonalistyczne czyli  przekładanie przez potęgi europejskie własnych integralnych imperialnych interesów  nad współprace z innymi państwami. Tym samym idea  integracji uległa istotnemu przewartościowaniu. Dopiero po II Wojnie Światowej powstały realne warunki do urzeczywistnienia  idei europejskiej integracji . te realne warunki sugerowali by ta integracja rozpoczęła się właśnie  w europie zachodniej. Tu najwcześniej gospodarka  wielu państw stałą się   jednolitym i wew spójnym organizmem. Już na  wysokim poziomie rozwoju. Udział obrotów gospodarczych miedzy tymi krajami był bardzo wysoki w stosunku do produkcji globalnej . po II wojnie światowej powstał nowy układ sił . zarówno na świecie jak i w europie. Wyzwania wówczas  jakie powstały przekraczały możliwości  pojedynczych państw i to wymagało połączenia wysiłków. W tych warunkach integracja europejska  po II wojnie stworzyła realne szanse by spełniły się marzenia europy zachodniej o ekonomicznej i politycznej sile podobnych do tych jaka dysponowały siły USA i  ZSRR.
prawdopodobnie po raz pierwszy po wojnie idee integracji podniósł Churchill w 1946 r.  od tego czasu rozpoczęła się  eksplozja planów, która dotyczyła integracji regionalnej jak tez ekonomicznej i politycznej. Z czasem okazało się że polityczne i militarne zjednoczenie nie miało poparcia narodowego. Poprzestano wiec na integracji ekonomicznej.
w 1947 r. stany zjednoczone wystąpiły z planem pomocy europie , mając własny interes. Plan Marschala przewidywał udzielenie kredytów amerykańskich, ze państwa biorące w tym udział opracują wspólny program odbudowy i rozwoju swoich  gospodarek i podziału kredytów. W1948  utworzona organizacje europejska Współpracy Gospodarczej , której członkami były kraje europy zachodniej oraz stany zjednoczone i kanada. . jej zadaniem by o wypracowanie form rokowań i konsultacji z USA w sprawach dotyczących Europy.. w konsekwencji  w 19949  utworzono Rade Europy o ogólnych kompetencjach i to był początek rozpoczęcia integracji  w europie.  1950 Robert Schuman  ogłosił propozycje powołania Europejskiej Wspólnoty  Węgla i Stali , czyli tzw. Plan Schumana.
rozpoczął się wiec rozwój najważniejszej organizacji Europejskiej o charakterze  MN integracji Europejskiej.  Szukano w ten sposób rozwiązań pozwalających na zachowanie  bezpieczeństwa europie poprzez kontrole pokonanych.
trzeba wiec było aż dwóch wojen aby Europa odnalazła właściwą drogę do swej przyszłości, która stała się IE. Był to jednocześnie okres udowodnienia sobie przez państwa  Europy własnej słabości i wew rozbicia. . równocześnie istniała ludzka potrzeba życia w świecie bezpiecznym , wolnym i sprawiedliwym, jak też konieczność zapewnienia bezpieczeństwa MN  zagrożonego komunizmem i totalitaryzmem.
jednocześnie zniszczona Europa wymagała ogromnych środków na odbudowe, a to wymagało włączenia się w  ten proces społeczności.

PRZYCZYNY WSPOŁCZESNEJ INTEGRACJI EUROPEJSKEIJ można podzielić politycznie ( umocnienie pozycji gospodarczo-politycznej oraz dążenia państw europejskich do pokojowego rozwoju europejskiego kontynentu) i ekonomicznie.
w okresie powojennym  istniała znaczna obawa aliantów przed zwiększeniem  produkcji stali przez wojenne Niemcy, które w każdej chwili mogły jej użyć do produkcji przemysłu zbrojeniowego. Miłą tez miejsce strach przed rozszerzającym się  w europie komunizmem, głównie we Włoszech i Francji jak też militarnym zagrożeniem ze strony ZSRR. Przez wyzieżeneim tego rodzaju problemów dostrzeżono w procesie IE.  Ten proces był też nadzieją dla usunięcia  wielu napięć i animozji istniejących miedzy poszczególnymi krajami. Chodzi  tu o spory polityczne , etniczne, religijne, i ekonomiczne.
przesłanki ekonomiczne procesu integracji wyrażają się w tym, iż ten proces sprzyja umacnianiu pozycji ekonomicznej całego ugrupowania, jak tez poszczególnych państw.  Daje on szanse wzrostu do tych czasowej  efektywności gospodarowania  a  poprzez to zwiększenie konkurencyjności wobec USA oraz innych państw. Również ogromne zapotrzebowanie na środki materialne i finansowe służące odbudowie państw europejskich , wymuszało  bliższa współprace miedzy poszczególnymi krajami.
na kształtowanie się obecnego procesu integracji składa się przyjmowanie nowych członków i pogłębienie współpracy poprzez  doskonalenie funkcjonowania  unijnych organów. Z drugiej strony powstaje nowe  i najbardziej aktualne obszary tej współpracy gospodarczej jak np. polityka spójności, której częściom jest polityka społeczna. IE jest procesem , którego dynamikę określać będą możliwości rozszerzania UE o nowych członków oraz reforma istniejących rozwiązań instytucjonalno prawnych.

INTEGRACJA POLSKI Z Ue
pierwszym krokiem w zakresie integracji było podpisanie w grudniu 1991 r układu o stowarzyszeniu czyli tzw. Układ Europejski. Wszedł on w życie w 1994  regulując całokształt stosunków polski z  wspólnotami europejskimi.  Układ składał się z dwóch części, pierwsza z nich określa obszary koniecznych dostosowań gosp. Polski w kontekście  przyszłego członkowstwa UE, a druga zaś regulowała  zasady handlu miedzy  stronami porozumienia  i była tzw. umową przejściowa. Ta umowa przejściowa była rozliczana od marca 1992 . na jej podstawi została utworzona strefa wolnego handlu artykułami przemysłowymi na zasadzie symetrii korzyści.
zgodnie z nią strona polska, później niż UE  rozpoczęła proces liberalizacji. Miało to na celu ochronne rynku polskiego w okresie transformacji gospodarczej i  i stworzenie szansy na choć częściowe dostosowanie Polskiej gospodarki  do konkurencji z rozwiniętymi gosp. Zachodnio-europejskimi. 
oceniając wpływ stowarzyszenia z UE na funkcjonowanie Polskiej gospodarki wyróżnić można efekty pośrednie i bezpośrednie.
POŚREDNIE EFEKTY: dotyczy ły wielkości obrotów handlowych z UE, szybki ich wzrost w latach 90 minionego wieku wynikał w dużym stopniu w wyniku liberalizacji wymiany na mocy Układu Europejskiego jak też był wynikiem silnego napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do polski. Ten wpływ stowarzyszenia z UE na obroty handlowe ocenia się na poziomie ok. 17%  co przełożyło się na wzrost średniorocznego tempa PKB  w latach 1992-97 o ok. 60%. Ocenia wieprzy tym że pośrednie  efekty tego stowarzyszenia były cenniejsze od tych bezpośrednich. Członkowstwo  z UE było priorytetem wszystkich rządów  lat 90. Z tego względu realizacja  układu europejskiego stała się ważnym czynnikiem i katalizatorem transformacji gospodarczej z podstawą budowy rynku.
dodatkowo zagwarantowano układem jasność co do kierunków zmian ekonomicznych . przyczyniła się do większej przewidywalności całego systemu gospodarczego, zachęcając tym samym do inwestowania i wpływając pośrednio na wzrost PPKB. Zewnętrznym efektem tworzonego  w Polsce klimatu gospodarki rynkowej była zagraniczna wzrastająca...