WŁOSY.doc

WŁOSY

              Włosy występują na całej powierzchni skóry, z wyjątkiem wewnętrznych powierzchni dłoni, podeszew stóp, bocznych powierzchni palców dłoni i stóp, czerwieni warg oraz miejsc, w których skóra przechodzi w błony śluzowe.

              Włos zbudowany jest w zasadzie z trzech warstw: od zewnątrz otacza go cienka osłonka włosa, druga warstwa to warstwa środkowa stanowiąca całą masę włosa, czyli kora włosa, oraz ostatnia warstwa, czyli rdzeń, wewnątrz złożony z kilku warstw komórek. Włos dzielimy na wystająca ponad powierzchnię skóry część wolną łodygę włosa i tkwiący w mieszku włosowym, głęboko w skórze, korzeń włosa.
Mieszek włosowy tworzą:

·         Korzeń włosa

·         Pochewki włosa

·         Gruczoł łojowy

·         Brodawka włosa

·         Torebka łącznotkankowa

·         Mięsień przywłosowy

Korzeń jest dolną częścią włosa, a jego najważniejszą częścią jest macierz. Komórki włosa znajdujące się w macierzy są żywe, zachodzą w nich intensywne procesy metaboliczne. Komórki te dzielą się bardzo intensywnie. Stare komórki wypychane są ku górze, co powoduje ich szybkie obumieranie, utratę jądra i rogowacenie. Na ich miejsce wchodzą nowe komórki.              .
Widoczna część włosa nazywa się trzonem lub łodygą włosa i jest zbudowana z martwych komórek. Ta część włosa nie jest ukrwiona ani unerwiona. Wnętrze włosa wypełnione jest keratyną, czyli białkiem bogatym w siarkę. W centrum włosa znajduje się rdzeń zawierający glikogen i białka bogate w aminokwas cytrulinę. Wiele włosów nie posiada rdzenia tylko powietrzny kanał, który jest odpowiedzialny za izolacyjny charakter włosów (np. wełna, futro). Każda rasa ludzka różni się wyglądem włosów, a także ich budową, np. przekrój poprzeczny włosa rasy białej jest kolisty natomiast   rasy żółtej owalny.

Warstwa korowa zbudowana jest z ziaren barwnika oraz pęcherzyków powietrza i występuje na całej długości włosa. Ta warstwa determinuje kolor włosów.
Zewnętrzną warstwą włosa jest osłonka, która zbudowana jest z dachówkowato nachodzących na siebie komórek. Osłonka włosa - we włosach zdrowych - występuje na całej długości włosa, natomiast we włosach zniszczonych ulega degeneracji w różnym stopniu. W zależności od stopnia zniszczenia mogą to być miejscowe drobne ubytki otoczki, aż do całkowitego jej zaniku.

              Gruczoły łojowe wydzielają serum – mieszaninę substancji tłuszczowych, które natłuszczają włosy. Ilość wydzielanego serum i jego skład decyduje o rodzaju włosów – czy są to włosy normalne, suche czy przetłuszczające się.

              Ze względu na budowę i funkcje włosów rozróżniamy ich trzy rodzaje:

·         Włosy meszkowe, delikatne owłosienie płodów i noworodków

·         Drobne owłosienie ciała, które po osiągnięciu pełnej dojrzałości płciowej w różnych częściach ciała zastępowane jest wtórnym owłosieniem typu męskiego lub żeńskiego

·         Owłosienie główne, do którego zaliczamy włosy głowy, łonowe, rzęsy i brwi

Całkowita liczba mieszków włosowych jest niezmienna w ciągu całego życia, Średnio na naszej głowie znajduje się około 100-150 tys. mieszków włosowych. Szybkość wzrostu włosa zależy od płci, wieku, pór roku. Na owłosionej skórze głowy wynosi około 1 cm na miesiąc. Włos rozpoczyna swe życie w mieszku włosowym, z którego wyrasta na powierzchnię skóry w postaci łodygi zbudowanej z rdzenia, warstwy korowej i osłonki. Włosy na głowie rosną około 1 cm w ciągu miesiąca. Każdego dnia tracimy ich zwykle około 50-100. Związane jest to z aktualną fazą cyklu włosowego, mieszki nie przechodzą poszczególnych faz cyklu równocześnie.

Każdy włos żyje własnym życiem, przechodząc cyklicznie 3 fazy:

·         Wzrostu (anagen)

·         Zaniku (katagen)

·         Odpoczynku (telogen)

Faza anagenu trwa od 2 do 8 lat tyle przeciętnie rośnie zdrowy włos. Na początku tej fazy wyrastający włos jest cienki, niewybarwiony, tzw. włos pergaminowy lub meszkowy (niemowlęcy). Po kilku miesiącach zaczyna wyrastać włos gruby i wybarwiony. W tej fazie mieszek włosa jest długi, głęboki i wytwarza grube, silnie zabarwione włosy. Przyjmuje się, że około 90% włosów w danym momencie porastających skórę głowy znajduje się w fazie anagenu. Po jej zakończeniu podstawa mieszka włosa kurczy się. Ten przejściowy etap (katagen) trwa od 2 do 4 tygodni. Włos przestaje rosnąć, jego koniec z tworzącą się jakby maczugą odrywa się od brodawki i przesuwa bliżej powierzchni skóry. Następnie w trwającej od 2 do 4 miesięcy fazie uśpienia (telogen), mieszek odpoczywa. Następnie zalążek włosa znajdujący się nad brodawką zaczyna produkować nowy włos, który wypycha stary. Rozpoczyna się nowy cykl życiowy włosa. To włosy telogenowe wypadają i zostają na grzebieniu lub w wannie po umyciu głowy.

              Podłużnie skręcone włókna keratyny, znajdujące się w części korowej włosa, są silnie ze sobą związane poprzecznymi wiązaniami między atomami siarki (charakterystycznymi dla keratyny). Keratyna jest odpowiedzialna za niezwykłe własności fizyczne i chemiczne włosa takie, jak wytrzymałość, elastyczność, sprężystość, odporność, a także za ich wygląd, kondycję i jakość. Wchodzi również w skład zbudowanej z łuskowato ułożonych komórek zewnętrznej osłonki włosa, która jest odpowiedzialna za połysk, gładkość i wrażliwość włosa na działanie różnych szkodliwych czynników zewnętrznych, na przykład na promieniowanie słoneczne. Keratyna ludzkiego włosa zawiera dwa aminokwasy zawierające siarkę: metion (0.6%) i cystynę (18%). W rzeczywistości keratyna zawiera więcej cystyny niż inne aminokwasy. Ze względu na swoją strukturę z dwóch grup aminowych i dwóch grup karboksylowych, cystyna występuje w dwóch łańcuchach polipeptydowych, które połączone są poprzez jedno wiązanie dwusiarczku. To połączenie czyni ludzki włos mocniejszym niż porównywalne włókno aluminium czy nylon. Proteina włosa keratyna ma największą zawartość siarki w organizmie. Zawiera 3.92 - 5.47% siarki. Zawartość cystyny we włosie waha się, w zależności od wieku i koloru włosa danej osoby; włos, który wypada ma bardzo niską zawartość cystyny i silikonu.