JĘZYK PROGRAMOWANIA COBOL
Język programowania
Jest to język służący do dialogu pomiędzy programistą a komputerem. Programy są najpierw zapisywane jako tekst zrozumiały dla programisty (tzw. kod źródłowy), później tekst ten jest tłumaczony przez kompilator na instrukcje zrozumiałe dla procesora komputera (tzw. kod maszynowy). Najpopularniejsze języki programowania to: Visual Basic, Delphi, C/C++, Pascal i Java. Każdy z nich ma własną składnię (sposób formułowania poleceń) i każdego z nich trzeba się uczyć oddzielnie - znajomość jednego nie gwarantuje rozumienia drugiego.
COBOL
COBOL (od skrót angielskiego Common Business Oriented Language) jest to język programowania wysokiego poziomu. Został on stworzony z głównym przeznaczeniem do prac programistycznych w dziedzinach ekonomii i biznesu. Język ten jest obecnie rzadko używany, ale zajmuje on poczesne miejsce w historii informatyki. Pomimo, iż jest to dzisiaj język trochę egzotyczny dla "przeciętnego" informatyka, to jednak warto się z nim zapoznać, ponieważ do dnia dzisiejszego znajduje on zastosowania w specyficznych dziedzinach np. bankowości (dotyczy to starszych systemów) czy też w kolejnictwie (przynajmniej w Polsce).
COBOL został zapoczątkowany w 1959 roku na spotkaniu tzn. Short Range Committee w Pentagonie zorganizowanym przez Charlesa Phillipsa z amerykańskiego departamentu obrony. Komitet miał na celu doraźnie (short range) określić wspólny język programowania dla środowisk przemysłowych. W skład komitetu wchodziło :
· sześciu przedstawicieli przemysłu
o Burroughs
o IBM
o Minneapolis-Honeywell
o RCA
o Sperry Rand
o Sylvania Electric Products
· oraz trzy agendy rządu USA
o siły powietrzne USA
o David Taylor Model Basin
o National Bureau of Standards (Narodowy Urząd Standaryzacji)
Planowane komitety średniego i dalekiego zasięgu, albo nie działały albo nie zostały nawet utworzone. Ostatecznie podkomitet złożony z sześciu osób:
· William Selden i Gertrude Tierney z IBM
· Howard Bromberg i Howard Discount z RCA
· Vernon Reeves i Jean E. Sammet z Sylvania Electric Products
Po dalszych pracach w styczniu 1960 roku specyfikacja języka została ogłoszona drukiem przez rząd USA i nazwana COBOL-60. Prace nad COBOL-em trwały około 6 miesięcy, a jest on używany od ponad 40 lat.
Chociaż COBOL posiada wspaniałe możliwości tworzenia własnej dokumentacji i ma dobre typy danych, ma także wiele wad, patrząc przez pryzmat współczesnych języków programowania :
· nadmiernie rozbudowana składnia
· brak zmiennych lokalnych
· brak rekurencji
· brak dynamicznej alokacji pamięci
· brak programowania strukturalnego
· brak programowania obiektowego
· i wielu innych
Z tego względu niewiele nowych programów powstaje w COBOL-u. Cechy języka COBOL sprawiły, że programy nadal działające w firmach (głównie finansowych) ale stały się podatne na usterki.
Przykład programu :
IDENTIFICATION DIVISION.
PROGRAM-ID. HELLO-WORLD.
*
ENVIRONMENT DIVISION.
DATA DIVISION.
PROCEDURE DIVISION.
PARA-1.
DISPLAY "Hello, world.".
EXIT PROGRAM.
END PROGRAM HELLO-WORLD.
Język ten jest jednym z najczęściej używanych języków wysokiego poziomu i także jednym z pierwszych, jako że zaprojektowano go około roku 1959. Cobol zaprojektowano reagując na dotkliwe zapotrzebowanie na język odpowiedni do obszernych wymagań banków, instytucji rządowych i dużych korporacji, dotyczących przetwarzania ogromnych ilości danych.
Struktura cobolowego pliku opisującego uniwersytet
Projektując Cobol zwrócono uwagę na czytelność i swoistą przejrzystość programów, które mniej przypominają zwięzłą i tajemniczą matematykę, a bardziej zapis porozumiewania się ludzi między sobą. Ma to, oczywiście, swoje wady; programy w Cobolu są znacznie dłuższe i rozwodnione, a zatem dość nużące w pisaniu, i czasami zrozumienie podstawowej struktury programu może być trudne.
Główną innowacją w projekcie Cobolu jest mechanizm do definiowania
struktury pliku, gdzie dopuszcza się obiekty przypominające skrzyżowanie tablic z drzewami. Język obsługuje instrukcje skoku goto, pewien rodzaj instrukcji warunkowej i ogólną instrukcję perform, obejmującą zarówno ograniczoną iterację, jak i zawężoną postać wywołania podprogramu. Podprogramów nie zapisuje się oddzielnie, ale są one częścią normalnego tekstu programu i odwołania do nich odbywają się za pomocą rozdzielających je etykiet. Cały program składa się zwykle z czterech działów, z których dwa to data division i procedurę division, opisujące odpowiednio organizację danych programu i jego algorytm.
Oto cobolowa definicja przykładowego pliku opisującego uniwersytet, zawierającego informacje o wynikach studentów i o prowadzonych zajęciach. Strukturę tego pliku widzimy na rysunku powyżej. Części pic pojawiające się w tekście definicji określają postać elementów danych: A oznacza literę alfabetu, a 9 oznacza cyfrę. Zatem np. A(5) to pięć liter, AAAA999 -zaś to cztery litery, po których następują trzy cyfry.
data diiision
01 PLIK-UNIWERSYTECKI
02 STUDENT occurs 100 times
03 NAZWISKO-STUDENTA pic .4(15)
03 PRZEDMIOT occurs 30 times
04 NAZWA-PRZEDMIOTU pic AAAA999
04 OCENA pic 99
03 NUMER-ALBUMU pic 99999
02 WYDZIAŁ occurs 20 times
03 NAZWA-WYDZIAŁU pic A(10)
03 PRZEDMIOT occurs 80 times
04 PROWADZĄCY pic A(l0)
rys. Programowanie w COBOL-u
1
akunseth