DZIENNIK GAZETA PRAWNA z 14 marca 12 (nr 52).pdf

DZI : ROZWÓD, PODZIAŁ MAJ TKU, ALIMENTY

PORADNIK Z WZORAMI POZWÓW I WNIOSKÓW DO S DU

JUTRO: PORADNIK

ZWI ZKI NIEFORMALNE

Ksi ka dost pna w punktach sprzeda y i w prenumeracie Premium

roda

14 marca 2012

nr 52 (3190 w2)

Rok 18 ISSN 2080-6744

Nr indeksu 348 066,

Nakład 148 200 egz .

2,90 zł

CENA GAZETY

W TYM VAT

8,99 zł

CENA GAZETY

Z KSIK

W TYM VAT

gazetaprawna.pl

Dzi tylko dla

prenumeratorów

tygodnik

Prawnik

W TYM VAT

Wicej pracy dla urzdników

Do obsadzenia w administracji

rzdowej jest prawie 300 etatów B1

Pacjenci to nie zakładnicy

Arłukowicz: Trzeba wypracowa

spójn polityk geriatryczn B6

W TYM VAT

Reforma reformy emerytalnej.

Bo dane si zdezaktualizowały

Reforma reformy emerytalnej.

Wydłuenie wieku emerytalnego do 67 lat moe nie wystarczy . Zbyt szybko ubywa Polaków

oraz wpływem wyszego wie-

ku emerytalnego na ﬁ nanse

publiczne.

Rzd projektował reform

na bazie danych statystycz-

nych ogólnodostpnych na

przełomie listopada i grud-

dowiodły, e rezydentów (czyli

osób, które faktycznie miesz-

kaj w kraju) jest „tylko” 37,2

mln. Brakujcy milion wyje-

chał za granic i przebywa tam

co najmniej rok – ronie zatem

prawdopodobiestwo, e zo-

stanie tam na stałe.

Spraw komplikuje to, e

teraz, opierajc si na danych

ze spisu powszechnego, swoje

statystyki uaktualni Eurostat

i ONZ – od 2014 roku w ich ba-

zach w rubryce „ludno Pol-

ski” ﬁ gurowała bdzie licz-

ba 37,2 mln. A to oznacza, e

równoczenie zaktualizowane

zostan inne dane dotyczce

naszego kraju, jak choby PKB

per capita czy włanie progno-

zy demograﬁ czne.

Mniejsza o milion liczba

ludnoci bdzie oznacza-

ła mniejsze wpływy do FUS,

z którego wypłacane s eme-

rytury i renty, oraz do bude-

tów centralnego i terytorial-

nych. Bdzie te mniej dzieci,

bo wród tych, którzy wyjechali

za granic, dominowały osoby

w wieku prokreacyjnym. Ozna-

cza to, e za 15 lat na jednego

pracujcego bdzie przypadało

wicej emerytów, ni załoył

rzd. A to grozi nam powa-

nymi perturbacjami.

– Moe si okaza, e wy-

dłuenie wieku emerytal-

nego do 67. roku ycia nie

wystarczy i powinnimy

pracowa jeszcze dłuej, bo

bez tego załamie si system

emerytalny, a wiadczenia

bd głodowe – ocenia prof.

Krystyna Iglicka, ekonomi-

sta i demograf, rektor Uczel-

ni Łazarskiego. Nie ma ona

wtpliwoci, e rzd przyjł

zbyt optymistyczne zało-

enia. – Wysoce prawdopo-

dobne jest, e dłuej ni rok

przebywa za granic jeszcze

wicej Polaków, ni wynika

to ze spisu powszechnego. To

oznaczałoby, e mieszkaców

jest jeszcze mniej ni 37,2

mln – twierdzi prof. Iglicka.

Według niej naley szybko

przygotowa now progno-

z demograﬁ czn. Powinna

ona zawiera kilka rónych

wariantów zmian liczby lud-

noci Polski. Równie takie,

które zakładaj, e milion

rodaków wróci z zagranicy

albo e jeszcze jeden milion

wyjedzie na obczyzn.

Janusz K. Kowalski

janusz.kowalski4@infor.pl

DWA

Uzasadniajc konieczno

podniesienia wieku emery-

talnego i ustanawiajc go

na poziomie 67. roku ycia,

rzd podparł si prognozami

GUS z 2008 roku i Eurostatu

z 2010 roku, zakładajcymi,

e do 2027 roku ludno Pol-

ski skurczy si do 37,2 mln.

Te prognozy s nieaktualne,

bo tak niski poziom ludnoci

osignlimy ju w ubiegłym

roku, czyli… 15 lat przed zało-

onym terminem.

To oznacza, e wszelkie do-

tychczasowe projekcje Mini-

sterstwa Finansów dotyczce

reformy emerytalnej s zbyt

optymistyczne. Wie si

to głównie ze współczynni-

kami aktywnoci zawodowej

TYTUŁY

Trzeba szybko

przygotowa now,

aktualn prognoz

demograﬁ czn

Zapłacisz tylko

tyle, ile za sam

dziennik,

a otrzymasz

na taki sam okres

Newsweek Polska

i Dziennik Gazet

Prawn

nia ubiegłego roku. Wynikało

z nich, e ludno Polski wyno-

si 38,2 mln. Tymczasem par

tygodni póniej upublicznio-

ne zostały wyniki Narodowe-

go Spisu Powszechnego Lud-

noci i Mieszka 2011, które

A4 | ycie gospodarcze kraj

KOMENTARZ DGP

Zróbmy reform , zlikwidujmy ZUS

A2 | ycie gospodarcze

Wzrost cen przyspieszył

Produkty i usługi, które najbardziej podro ały w lutym (proc. r./r.)

Inﬂ acja znów negatywnie zaskoczyła

NO NIKI ENERGII

EDUKACJA

PALIWA

YWNO

Miała ju nie rosn ,

a wzrosła. Inﬂ acja w lutym,

w porównaniu z analo-

gicznym okresem ubiegłe-

go roku, zwi kszyła si o 4,3

proc. Eksperci spodziewali

si , e pozostanie na pozio-

mie ze stycznia – 4,1 proc.

Przede wszystkim znów

znaczco przyspieszy-

ły ceny paliw do prywat-

nych rodków transportu

– o ponad 17 proc. Ale nie

tylko. Szybciej ni redni

poziom inﬂ acji dro ały m.in.

noniki energii, edukacja

czy ywno . A tak e alkohol

i wyroby tytoniowe. – Dwa

ostatnie przypadki łatwo

wytłumaczy, na wzrost ich

ceny przeło ył si wzrost

akcyzy – mówi Adam Czer-

niak, ekonomista Kredyt

Banku. Jest zdania, e wzrost

cen innych produktów

i usług jest efektem prze-

niesionego wpływu słabego

złotego z koca 2011 r.

Dlatego w kolejnych miesi -

cach złoty, który od połowy

stycznia umacnia si do

głównych walut, powinien

pozytywnie oddziaływa na

wzrost cen. Cho ten efekt

przynajmniej na razie mo e

by niwelowany wzrostem

cen surowców na rynkach

wiatowych, przede wszyst-

kim ropy naftowej.

7,0

5,5

8,00

7,9

5,1

19,4

6,7

5,1

7,8

7,7

4,8

5,4

16,1

7,3

4,6

5,0

4,0

7,25

4,5

14,9 14,8

13,5

4,3

6,8

12,9

3,9

2,7

10,4

6,6

2,7

2,5

3,1

3,0

2,5

6,50

VI VII VIIIIXXXI

XII

VI VII VIIIIXXXI XII

ródło:

GUS

A6 | ycie gospodarcze kraj

Podszywaj si pod Euro 2012

i zarabiaj , cho nie zapłacili

Coraz mniej wspólnoty w Europie

Zarz dzanie UE

J drzej Bielecki

jedrzej.bielecki@infor.pl

ra krajowego to koszt 15 – 20

mln zł – a nie czerpi z tego

zysków. UEFA zapowiada, e

zbada kady taki przypadek.

Pomoc ma jej słuy polski

rzd. Jednak ukaranie takich

partyzantów moe by trud-

ne, skoro np. w swoich re-

klamach Media Markt mówi

wprost: „Nie sponsorujemy

gwiazdorów futbolu”.

nansowych. Bdzie to moliwe

dziki wykorzystaniu klauzu-

li o wzmocnionej współpracy

w traktacie lizboskim. Po-

zwala ona na przeforsowanie

kontrowersyjnych rozwiza

przy silnym sprzeciwie której

z unijnych stolic.

Przez wiele lat punkt

o wzmocnionej współpracy

pozostawał martwy. Ostat-

nie miesice to jego renesans.

W ten sposób ustanowiono jed-

nolity europejski patent (mimo

sprzeciwu Hiszpanii i Włoch).

Tak jest wdraany pakt ﬁ skalny

okrelajcy zasady egzekwowa-

nia dyscypliny budetowej. Tak

samo pewnie bdzie rozwiza-

na kwestia ujednolicania CIT

i opodatkowania pracy. Rzdy

narodowe chc te pozbawi

Bruksel kompetencji w poli-

tyce handlowej.

Prym w tej dziedzinie wie-

dzie Pary, który marzy o rz-

dzie ju nie tylko gospodar-

czym, lecz take politycznym,

który bdzie sprawował w Eu-

ropie do spółki z Niemcami.

Wiksze znaczenie porozumie

midzyrzdowych zawieranych

w ekskluzywnym gronie ozna-

cza osłabienie Komisji Europej-

skiej, Parlamentu i Rady UE.

Michał Fura

michal.fura@infor.pl

Polacy nie wiedz, kto spon-

soruje Euro 2012. Z bada

wynika, e za sponsorów

uwaaj te ﬁ rmy, które tyl-

ko wykorzystuj do promocji

spoty zwizane z piłk non.

Dla rzeczywistych sponsorów

to problem, bo wydali due

pienidze – sam tytuł sponso-

Pastwa coraz chtniej wy-

bieraj porozumienia mi-

dzyrzdowe, marginalizujc

tym samym wspólnotowy sys-

tem decyzyjny w UE. Wczoraj

grupa 9 pastw strefy euro

ustaliła, e od lipca wprowa-

dzi podatek od transakcji ﬁ -

A10 | Bran e i firmy

A8 | ycie gospodarcze wiat

Dziennik Gazeta Prawna, 14 marca 2012 nr 52 (3190)

gazetaprawna.pl

życie gospodarcze

Zróbmy reformę, zlikwidujmy ten ZUS

kolaps zacznie się wcześniej.

Kiedy – trudno szacować, bo

rządowe dane są niewiary-

godne, a innych najwyraź-

niej nie ma. Tak czy owak,

jest coraz bardziej oczywiste,

że obecny system emerytal-

ny jest niewydolny i nic się

nie da w tej kwestii zmie-

nić. Ewentualne popraw-

ki przedłużą jedynie agonię

i zwiększą zadłużenie, które

dodatkowo obciąży osoby,

które będą pracować za lat

20 czy 30. Innymi słowy,

zostaną oni zmuszeni do

pracy i na obecnych, i na

przyszłych emerytów. A na

dodatek będą musieli kon-

kurować z tanią siłą robo-

czą z Chin czy Indii, a więc

krajów, które nie mają sys-

temu emerytalnego. Więc

tak czy owak, albo świad-

czenia w przyszłości będą

bardzo niskie, albo ich nie

będzie wcale.

W tej sytuacji dobrze

byłoby zdobyć się na praw-

dziwą reformę i ogłosić po-

żegnanie z emeryturami

państwowymi. Te, które są

dziś wypłacane, należy wy-

gaszać, podobnie jak obo-

wiązek opłacania składek na

ZUS. Haracz na FUS powi-

nien zostać w kieszeniach

Polaków, aby mogli sami

zdecydować – odkładać na

przyszłość prywatnie czy in-

westować w dzieci.

Takie rozwiązanie przy-

niesie spore oszczędno-

ści – sam ZUS w tym roku

ma nas kosztować 3,5 mld

zł. Do tego trzeba doliczyć

KRUS – 500 mln zł w 2011 r.

Odpadnie cała biurokra-

cja związana ze składkami,

przelewami, kontrolami. No

i znikną koszty kolejnych

reform opracowywanych

przez niezbyt kompetent-

nych urzędników.

Marek Siudaj

kierownik działu

branże i firmy

N ie dziwi mnie, że

w reformie emery-

talnej pokazuje się

coraz więcej dziur. Byłoby

zaskakujące, gdyby gabine-

towi, któremu ostatnio nic

nie wychodzi, nagle udało

się zrobić coś dobrze. Prawo

serii mówi, że to niemożliwe.

Jednak z tego, że dane de-

mograiczne są gorsze niż

te, których rząd Donalda

Tuska użył do swoich wyli-

czeń, przydałoby się wycią-

gnąć wnioski. Do tej pory co

poniektórzy mogli liczyć, że

reperowany system zacznie

się na nowo załamywać

dopiero w latach 30. tego

wieku. A wygląda na to, że

Jako pierwszy miejskie wypożyczalnie rowerów wprowadził Kraków

Miasta sadzają mieszkańców

na rowery i wysyłają w trasę

Wzorem Amsterdamu,

Krakowa czy

Berlina teraz stolica

wprowadza system

bezobsługowych

wypożyczalni rowerów

W połowie roku na ulicach

ma pojawić się około tysiąca

miejskich rowerów. Moduło-

we stojaki staną przy stacjach

metra i ważnych węzłach ko-

munikacyjnych oraz w pobli-

żu kampusów uczelnianych.

Na początek przy stacji Ur-

synów i Stokłosy oraz na ul.

Anody w sąsiedztwie SGGW,

na Bielanach i w Śródmie-

ściu. Docelowo do marca 2013

roku w stolicy ma powstać 125

wypożyczalni na ponad 2000

jednośladów.

Zarząd Transportu Miej-

skiego ogłosił już przetarg na

wdrożenie i obsługę takiego

systemu. Firmy swoje oferty

mają składać do najbliższego

piątku. Zadaniem wybranego

przez ZTM operatora będzie

m.in. zaprojektowanie ro-

werów, stojaków i strony in-

ternetowej „Warszawskiego

Roweru Publicznego”, umoż-

liwiającej zawieranie umów

i dokonywanie opłat za wypo-

życzenie, oraz uruchomienie

i eksploatacja całego systemu.

Umowa z wykonawcą zosta-

nie zawarta do końca listopa-

da 2016 roku.

„Warszawski Rower Pu-

bliczny” nie jest pierwszym

programem tego typu w Pol-

sce. Premiera takich wypo-

życzalni miała miejsce już

w 2008 roku w Krakowie. Roz-

wiązania stosowane w euro-

pejskich metropoliach zdały

tam egzamin i teraz władze

miasta chcą rozbudować sys-

tem wypożyczalni. Do końca

2015 r. system ma się składać

ze 150 stacji i 1,5 tys. rowerów.

Zarząd Infrastruktury Komu-

nalnej i Transportu poszu-

kuje irmy, która w oparciu

o koncesję będzie prowadzić

wypożyczalnie. Oferty zbiera-

ne będą do 26 marca. – Mamy

nadzieję, że jeśli stacji i rowe-

rów będzie więcej niż obecnie,

przyczyni się to do zmniejsze-

nia korków w mieście – pod-

kreśla Piotr Hamarnik z ZIKiT.

Na podobne rozwiązania

postawiły też Rzeszów i Wro-

cław. Teraz do takiego pro-

jektu przymierzają się w in-

nych miastach. Bezobsługowe

wypożyczalnie dwóch kółek

w tym roku mają pojawić się

m.in. w Lublinie, Toruniu oraz

– od 1 kwietnia – w Poznaniu.

Unia rządów spycha Polskę na margines

nie wprowadzony podatek

bankowy. Ten typ współpra-

cy dotyczy też ujednolicania

stawek CIT. Francja marzy,

by obejmował również opo-

datkowania pracy.

Renesansowi między-

rządowości towarzyszy

postępująca degeneracja

instytucji wspólnotowych.

To one miały gwarantować

spowolnienie rozjeżdża-

nia się Unii na wiele pręd-

kości. Jednak zamiast tego

dzielą ją jeszcze bardziej.

Dwa przykłady z ostatnich

dni. Najpierw Komisja za-

powiedziała, że ma w nosie

polskie weto w sprawie kli-

matu. Później zrezygnowała

z kary za nadmierny dei-

cyt dla Hiszpanii, a utrzy-

mała radykalne stanowisko

w tej samej sprawie wobec

Węgier.

Osiem lat po przystąpie-

niu Polski do UE żyjemy

w zupełnie innej Unii. To

Europa działająca według

zasad, które dla Warsza-

wy nie są korzystne. Powo-

łano do życia specyiczną

Wspólnotę matrioszek, czyli

małych unii w Unii, na rzecz

których pracują wspólno-

towe instytucje. W tej kon-

strukcji peryferie stają się

jeszcze mniej ważne. Kraje

takie jak Polska czy Węgry

konsekwentnie tracą na

znaczeniu.

Nadszedł czas na grun-

towną debatę o tym, jak

w Europie matrioszek funk-

cjonować. Polska musi okre-

ślić, jakie ma w niej cele i jak

zamierza je osiągnąć. Zna-

leźć sposób na minimalizo-

wanie strat, które wynikają

z dzielenia się Europy.

Zbigniew

Paraianowicz

kierownik działu

życie gospodarcze

świat

Michał Duszczyk

michal.duszczyk@infor.pl

Założenie jest takie, by jesz-

cze w tym roku uruchomić 55

punktów, w których za drobną

opłatą można na kilka godzin

wynająć jednoślad. Wypoży-

czenie roweru na krótki okres

– do 20 minut – będzie bez-

płatne. Za następne 40 minut

trzeba będzie już zapłacić – 1

zł. Druga godzina jazdy kosz-

tuje 3 zł, trzecia – 5 zł, a każda

następna – 7 zł.

Stołeczni radni chcą zachę-

cić ludzi do korzystania z eko-

logicznego, zintegrowanego

transportu. Aby zostawili sa-

mochody w garażach i przesie-

dli się do komunikacji miejskiej.

A na niewielkich odległościach

– jadąc do szkoły czy pracy

– skorzystali z rowerów (nie

wspominając o rekreacji).

E uropie znudził się

model Unii opartej na

wspólnotowym sys-

temie decyzyjnym. A in-

stytucjom wspólnotowym

znudziła się walka o własną

wiarygodność. Świat za

bardzo przyspieszył, by

w nieskończoność debato-

wać i szukać kompromi-

sów w ramach 27 państw.

Trudne sprawy lepiej za-

łatwiać w gronie zaintere-

sowanych stolic. Najlepiej

najważniejszych.

Międzyrządowo przy-

jęto pakt iskalny. Teraz

w tym samym trybie zosta-

Żywność coraz lepsza. Dużo mięsa w mięsie, mało wody w piwie

Handel

Patrycja Otto

patrycja.otto@infor.pl

Mimo ostatnich afer z rapor-

tu inspekcji wynika, że jakość

oferowanej żywności z roku na

rok się poprawia. Najmniej za-

strzeżeń budzi obecnie smak,

barwa, wygląd oraz zapach ofe-

rowanych w kraju towarów. Aż

99 proc. partii skontrolowanych

w 2011 r. wyrobów nie miało

żadnych uchybień

w tym zakresie. Dla

porównania w 2010

r. nieprawidłowości

wykryto w 1,7 proc.

wyrobów, a w 2009

r. w 2 proc.

Ale jest i druga strona meda-

lu. W ub.r. 15 proc. zbadanych

partii towarów było niezgod-

nych z wymaganiami przepi-

sów oraz deklaracjami produ-

centów. To tyle samo co przed

rokiem. Inspekcja zaznacza jed-

nak, że uchybienia nie miały

znaczenia dla konsumenta. Do-

tyczyły np. niewielkiego prze-

kroczenia zawartości wody lub

zaniżenia np. o 1 pkt proc. za-

wartości tłuszczu. Najlepiej wy-

padły pod tym względem soki

i nektary, w których 96 proc.

partii było zgodnych, wyroby

czekoladowe – 93 proc. oraz

piwo – 91 proc. Co cie-

kawe, mięso drobiowe

spełniało parametry

w 95 proc. Kiepsko

oceniane są wędliny,

18 proc. miało inny

skład, niż przewiduje receptura.

Najbardziej poprawiła się

jakość przetworów owocowo-

-warzywnych, rybnych i gar-

mażeryjnych. Dla przykładu

w 2006 r. zakwestionowa-

no 35 proc. partii przetworów

rybnych, a w 2011 r. już tylko

12 proc.

Jeśli chodzi o oznakowanie

towarów jest lepiej. Choć na-

dal 28 proc. partii było oznaczo-

ne błędnie, to w 2010 r. było to

32,5 proc. Główne przewinie-

nia producentów to brak opisu

wszystkich surowców wykorzy-

stanych w procesie produkcji,

daty przydatności do spożycia

czy danych wytwórcy. W naj-

większym stopniu poprawiło

się oznakowanie m.in. prze-

tworów z mięsa wołowego

i wieprzowego – o 5 pkt proc.

oraz piwa o 17 pkt proc.

Najgorzej było

z syropami owoco-

wymi i makaronem

– tu blisko 48 proc.

oznakowań zawie-

rało błędy, w przy-

padku produktów

winiarskich było to

ponad 30 proc.

Jakość produkowanej w Polsce

żywności poprawia się – tak

wynika z ostatniego raportu

Inspekcji Jakości Handlowej Ar-

tykułów Rolno-Spożywczych.

Nie oznacza to, że jest bez ska-

zy. Dowodzą tego ostatnie afery

– jajeczna czy solna.

W 2011 r. przeprowadzo-

no 8928 urzędowych kontroli

w zakresie jakości handlowej

artykułów rolno-spożywczych.

To nieco mniej niż rok wcze-

śniej. – Ale w tym roku znowu

będzie ich dużo choćby z powo-

du wykrytej afery solnej – mówi

Izabela Zdrojewska z IJHARS.

Więcej na

www.

gazeta

prawna.pl

Producenci zapewniają klientów, że ich

wyroby są bezpieczne

Jutro

Poradnik Związki nieformalne

Jakie prawa mają konkubenci

Piątek

Fiskus sprawdza PIT-y samotnych rodziców

Jakie dokumenty zgromadzić? Jak uniknąć kary?

Dziennik Gazeta Prawna, 14 marca 2012 nr 52 (3190)

gazetaprawna.pl

życie gospodarcze | kraj

NFZ jeszcze trochę poczeka

na prywatnych konkurentów

Moody’s

podnosi

rating polski

Finanse

Łukasz Bąk

lukasz.bak@infor.pl

Najpierw prywatne polisy zdrowotne. Potem resort pomyśli o zmianie koszyka świadczeń

Agencja ratingowa Moody’s

Investors Service przyznała

rating Prime-1 dla polskiego

zadłużenia krótkotermino-

wego. Oznacza to, że zna-

leźliśmy się w grupie naj-

bardziej zaufanych krajów.

„Ocena dla krótkoter-

minowego długu Polski

jest uzasadniona poprawą

płynności inansowej kra-

ju. Rezerwy gotówkowe Pol-

ski rosną stale od 2008 roku,

podczas gdy krótkotermino-

we zadłużenie zmniejszy-

ło się do poziomu poniżej

1 proc. PKB na koniec 2011

roku” – czytamy w komuni-

kacie uzasadniającym przy-

znanie najwyższego ratingu.

Moody’s podkreślił, że

polska gospodarka jest sto-

sunkowo duża i charakte-

ryzuje się zrównoważonym

wzrostem, dzięki czemu

w okresie globalnego kry-

zysu udało się nam utrzy-

mać status zielonej wyspy.

Te same czynniki mają nam

zagwarantować sukces

i w tym roku. „Wzrost PKB

Polski pozostanie pozytyw-

ny, pomimo wzrostu ryzyka

recesji w większych krajach

Europy Zachodniej” – twier-

dzi optymistycznie Moody’s.

Najwyższy rating dla

długu krótkoterminowego

ucieszył ministra inansów.

– To dowód, że Polska jest

na dobrej drodze, jeśli cho-

dzi o wzmacnianie wiary-

godności – mówił wczoraj

Jacek Rostowski. Rating

dla długoterminowego za-

dłużenia jest bez zmian: A2

i stabilne perspektywy. PAP

wiązane – mówi DGP minister

zdrowia Bartosz Arłukowicz.

Resort dopuszcza także rezy-

gnację z pilotażu, który miał

sprawdzić, czy prywatna kon-

kurencja NFZ zadziała. Pilotaż

miał być, zgodnie z obietnica-

mi Ewy Kopacz, przeprowadzo-

ny w dwóch wybranych woje-

wództwach. Jednak, jak się

nieoicjalnie dowiedział DGP,

resort boi się, że problemy, jakie

mogłyby się pojawić podczas

jego realizacji, sku-

tecznie zniechęciły-

by Polaków do całe-

go pomysłu.

I choć resort

wstępnie deklaruje, że pomysł

ten zostanie poddany dysku-

sji, wiemy jednak, że nie będzie

tej opcji promował. To zdaniem

ekspertów traiona decyzja.

– Pilotaż nie dawałby miarodaj-

nego wyniku dla całości przed-

sięwzięcia. To reforma obej-

mująca system funkcjonujący

w całym kraju, ponadto jej efek-

ty będą widoczne dopiero po

dłuższym czasie, a nie w ciągu

kilku miesięcy – mówi Dorota

Fall z Polskiej Izby Ubezpieczeń.

Tłumaczy, że ubezpieczyciele

mogą chcieć np. inwestować

w drogie badania proilaktycz-

ne (np. onkologiczne). Korzyści

Klara Klinger

klara.klinger@infor.pl

Konkurencja dla NFZ oraz

wprowadzenie dodatkowych

polis zdrowotnych – obie te

propozycje zmian Minister-

stwo Zdrowia przedstawi

w połowie roku. Na celow-

niku może się też znaleźć

koszyk świadczeń gwaran-

towanych.

Chociaż projekt ustawy o do-

datkowych ubezpie-

czeniach zdrowot-

nych jest już gotowy

(ostatnia wersja

pochodzi z sierp-

nia 2011 r.), resort wstrzymuje

się z jego przedstawieniem do

czasu, kiedy wypracuje koncep-

cję, co dalej z NFZ. Czy fundusz

zostanie podzielony lub czy do

składki zdrowotnej zostaną do-

puszczone prywatne fundusze.

Chodzi o to, by Polacy mie-

li wybór – czy ich składka po-

winna traiać do publicznego

płatnika (na razie monopol

ma NFZ), czy też do wybranej

przez siebie prywatnej irmy.

– To na pewno lepszy pomysł

niż, jak się o tym mówiło, dzie-

lenie samego funduszu. Kon-

kurencja między publicznymi

podmiotami nie przyniosłaby

oczekiwanych efektów. A tak

NFZ, żeby nie stracić ubezpie-

czonych, będzie musiał popra-

wić jakość swoich usług – mówi

Jerzy Gryglewicz, ekspert rynku

zdrowia z Uczelni Łazarskiego.

Resort zapewnia, że oba pro-

jekty pojawią się jednocześnie.

– Powinny one być ze sobą po-

Finanse

i Zdrowie

będą jednak widoczne za kilka-

naście lat, kiedy ubezpieczyciel

mniej wyda na leczenie takich

pacjentów.

Gdyby ustawa o dodatko-

wych ubezpieczeniach zdro-

wotnych weszła w życie, Polacy

obok tych powszechnych mo-

gliby wykupywać dodatkowe

polisy zdrowotne. W efekcie

w dalszym ciągu mieliby za-

pewnione prawo do tych sa-

mych świadczeń co obecnie, ale

w lepszym standardzie – np.

bez czekania w kolejce.

Polacy mogliby też zapew-

niać sobie dostęp, w ramach

dodatkowych polis, do dodat-

kowych usług, które nie są re-

fundowane przez NFZ – jak na

przykład nowych metod lecze-

nia raka czy częściowego zwro-

tu kosztów zakupu nierefun-

dowanych leków.

Żeby jednak taki system do-

datkowych polis zadziałał, zda-

niem części ekspertów należy

ograniczyć koszyk gwaranto-

wanych świadczeń zdrowot-

nych. Ten jak na razie pozo-

stanie niezmieniony. Jak się

nieoicjalnie dowiedzieliśmy,

resort zdrowia chciałby doce-

lowo go ograniczyć. Oicjalnie

jednak minister Bartosz Arłu-

kowicz mówi bardzo oględnie.

– Aby ubezpieczenia były sku-

teczne, trzeba jasno określić za-

kres, jaki będą obejmowały. I to

będzie najtrudniejsze zadanie

– podkreśla.

Jednak projekt budzi też

wiele obaw. Eksperci praco-

dawców RP, komentując usta-

wę, podkreślali, że „przepisy

projektu rodzą obawy o moż-

liwość dyskryminowania pa-

cjentów z problemami zdro-

wotnymi i osób starszych,

a także prawdopodobieństwo

leczenia w pierwszej kolejności

osób, które wykupiły ubezpie-

czenie dodatkowe”.

Program pilotażu

konkurencji dla

NFZ może nie

wejść w życie

B6 | Praca

KOMUNIKAT

ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT

Przedmiotem zamówienia jest identyfikacja najbardziej korzystnej na rynku oferty

najmu powierzchni biurowej w Warszawie na potrzeby Centrali Poczty Polskiej,

spełniaj„cej kryteria podane w Instrukcji Tworzenia Oferty.

Infor Biznes Sp. z o.o. jako Wydawca

„Dziennika Gazeta Prawna”

Centrum Infrastruktury Poczty Polskiej S.A., zaprasza do składania ofert w rozumieniu art. 66 k.c. na zawarcie umowy najmu powierzchni

biurowych w Warszawie, spełniaj � cych kryteria zawarte w Instrukcji Tworzenia Formularza Oferty.

wyraża ubolewanie

Wszelkie informacje i wytyczne niezb dne do przygotowania oferty s � zamieszczone na stronie internetowej pod adresem

http://poczta-polska.pl/powierzchnia-biurowa

Oferty niezło€one w terminie zawartym w ogłoszeniu nie b d � rozpatrywane na €adnym etapie w toku dalszych prac dotycz � cych wyboru

siedziby Centrali Poczty Polskiej.

z powodu opublikowania komentarza zatytułowanego

„Huzia na notariusza” z 26 marca 2010 r.,

w którym bezpodstawnie sugerowano, jakoby notariusze

„utopili reputację rejentalnej pieczęci”, oraz artykułów

red. Adama Makosza z 26 marca 2010 r. i 30 marca 2010 r.,

w których sugerowano, że notariusze popełniali

błędy przy sporządzaniu aktów notarialnych.

Oferty zło€one w post powaniu zostan � uznane za wa€ne je‚li zostan � spełnione nast puj � ce warunki:

• oferty zostan � zło€one wył � cznie przez wła‚ciciela lub dewelopera,

• oferty zostan � zło€one przez inny podmiot upowa€niony na mocy udzielonego pełnomocnictwa przez wła‚ciciela/dewelopera

do wył � cznego reprezentowania go w ramach niniejszego post powania z zachowaniem formy pisemnej,

• oferty zostan � sporz � dzone zgodnie z Instrukcj � Tworzenia Oferty

Miejsce i termin składania ofert:

Ofert nale€y zło€y… w zamkni tych pakietach z opisem:

„Oferta - Siedziba Centrali Poczty Polskiej w Warszawie”

na adres:

Sekretariat Centrum Infrastruktury pi tro III pok.348,

ul. ŒwiŽtokrzyska 31/33,

00-941 Warszawa

W związku z zaistniałą sytuacją Infor Biznes Sp. z o.o.,

przeprasza Krajową Radę Notarialną,

mając na względzie, że powyższe publikacje mogły

spowodować nadwyrężenie zaufania do notariuszy jako osób

wykonujących zawód zaufania publicznego oraz krzywdę

dla całego samorządu notarialnego.

do dnia 29 marca 2012 roku do godziny 15:00

Za termin zło€enia oferty przyjmuje si dat i godzin wpływu ofert do sekretariatu Centrum Infrastruktury.

Zastrze™enia

Na niniejszym etapie post powania nie b d � udzielane €adne dodatkowe wyja‚nienia. Poczta Polska S.A. zastrzega sobie prawo swobodnego

wyboru Oferentów, których zaprosi do negocjacji.

Powy€sze zapytanie nie stanowi zapytania o cen w rozumieniu ustawy Prawo ZamówieŒ Publicznych.

Niniejsze ogłoszenie nie jest ofert � w rozumieniu art. 66 KC i nie wi � €e Poczty Polskiej w zakresie obowi � zku zawarcia umowy najmu

z podmiotem, który zło€y wa€n � ofert w niniejszym post powaniu.

Dziennik Gazeta Prawna, 14 marca 2012 nr 52 (3190)

gazetaprawna.pl

życie gospodarcze | kraj

Mieszkania tanieją, ale to

nie zniechęca deweloperów

Milion zameldowanych w kraju pracuje

na obce PKB. Rząd o tym zapomniał

Budownictwo

Beata Tomaszkiewicz

beata.tomaszkiewicz@infor.pl

danych mieszkań dewelope-

rzy nie bali się rozpoczynać

budowy kolejnych, zakłada-

jąc, że przy tym poziomie

rentowności mogą dalej obni-

żać ceny lokali, by je sprzedać.

Dodatkową motywacją do

rozpoczynania nowych bu-

dów może być vacatio legis

nowej ustawy deweloper-

skiej, która wejdzie w życie

w kwietniu br. Budowy roz-

poczynane po tej dacie będą

podlegały nowym

rygorom, gwaran-

tującym większą

ochronę praw na-

bywców mieszkań

poprzez rachunki

powiernicze.

przyspieszenie decyzji

inwestycyjnych oznacza,

że wolnych mieszkań na

rynku będzie jeszcze więcej.

To oznacza, że nadal może-

my spodziewać się spadku

cen. potwierdzają to dane

open Finance już z br. W lu-

tym ceny nieruchomości

nadal spadały. Najbardziej

w Katowicach i Łodzi – po

ponad 11 proc. r./r. W War-

szawie przez rok obniżyły

się do 7,5 proc.

Na sto kobiet

w wieku 15 – 49 lat

powinno przypadać

210 urodzonych

dzieci. A jest 140

opinia

W czwartym kwartale 2011

roku mieszkania nadal ta-

niały, a mimo to deweloperzy

rozpoczynali nowe inwesty-

cje – wynika z cokwartalnej

informacji Instytutu Ekono-

micznego NBp.

Średnia cena transakcyjna

metra kwadratowego miesz-

kania na rynku

pierwotnym obli-

czona dla dziesię-

ciu największych

miast polski obni-

żyła się do 4601 zł

w czwartym kwartale 2011 r.

z 4751 zł w trzecim kwarta-

le, czyli o prawie 3,3 proc. Na

rynku wtórnym średnia ta

spadła do 4099 zł z 4129 zł

– o 0,7 proc.

Biorąc pod uwagę, że ceny

na rynku pierwotnym spada-

ją szybciej niż na wtórnym,

można wyciągnąć wniosek,

że deweloperzy są skłonni

bardziej schodzić z własnych

marż, by pozbyć się lokali niż

sprzedawcy indywidualni.

Niewykluczone, że mieszka-

nia na rynku wtórnym sprze-

dawane są w bardziej atrak-

cyjnej lokalizacji i dlatego ich

właściciele są mniej elastycz-

ni w opuszczaniu cen.

mimo postępującego spad-

ku cen deweloperzy rozpo-

czynali nowe inwestycje, co

analitycy tłumaczą wciąż do-

brą zyskownością tego biz-

nesu. jak wyliczył NBp, ceny

mieszkań są nadal relatywnie

wysokie (marże na poziomie

ok. 40 proc.) i zapewniały dla

rozpoczynanych projektów

deweloperskich poziom ok.

25 proc. operacyjnej rocznej

rentowności brutto. Dlatego

pomimo nadwyżki niesprze-

Dr AgAtA Zygmunt

demograf, uniwersytet Śląski

prawdopodobne jest, że

większość z 2 mln polskich

emigrantów, którzy prze-

bywają za granicą, już nie

wróci – zaczęli tam życie

zawodowe, podczas gdy

w naszym kraju niczego

nie osiągnęli. czują się już

obywatelami Europy i jest

im z tym dobrze. ponadto

mogą liczyć na lepsze zabez-

pieczenie socjalne. Zwłasz-

cza rodziny z dziećmi.

Janusz K. Kowalski

janusz.kowalski4@infor.pl

Statystyka to rzecz bezcenna,

jednak pod warunkiem, że nie

podchodzi się do niej bezkry-

tycznie. rząd zapomniał o tym,

przygotowując reformę eme-

rytalną i korzystając z danych

GUS i Eurostatu, które w ru-

bryce „ludność polski” podają

liczbę 38,2 mln – o milion wyż-

szą niż rzeczywista. Nie wzię-

to bowiem pod uwagę miliona

osób, które nadal są zameldo-

wane nad Wisłą, ale pracują na

pKB innych krajów.

jest nas zatem 37,2 mln i cią-

gle ubywa. – Wprawdzie już

obecne prognozy GUS zakła-

dają spadek urodzeń, ale bio-

rąc pod uwagę najnowsze fak-

ty i liczby, może się on okazać

znacznie głębszy – ocenia prof.

Irena Kotowska, demograf ze

Szkoły Głównej Handlowej.

Według obowiązującej pro-

gnozy demograicznej GUS

w 2035 r. liczba ludności

Więcej na

www.

gazeta

prawna.pl

polski spadnie do 35,9 mln,

a liczba osób w wieku popro-

dukcyjnym (według dzisiej-

szych kryteriów) przekroczy

9,6 mln. oznaczać to będzie,

że co czwarty polak osiągnie

wiek emerytalny.

To efekt tego, że rodzić się

będzie coraz mniej dzieci. Ich

mała liczba nie zapewni pro-

stej zastępowalności pokoleń.

Głównie dlatego, że współ-

czynnik dzietności kobiet już

dziś wynosi zaledwie 1,4, pod-

czas gdy dla stabilnego rozwo-

ju demograicznego powinien

osiągnąć poziom 2,1 – 2,15 (to

znaczy, że na 100 kobiet w wie-

ku 15 – 49 lat powinno przypa-

dać średnio 210 – 215 urodzo-

nych dzieci).

oprócz niechęci polek do ro-

dzenia problemem jest nasza

skłonność do emigrowania za

chlebem. Za granicą przebywa

obecnie 2 mln polaków, z czego

milion – ponad rok. Tę drugą

grupę, zgodnie ze standarda-

mi międzynarodowymi, zali-

cza się do liczby ludności kra-

jów, w których żyją i pracują.

Eksperci zwracają uwagę, że

z tego powodu liczba polaków

rezydentów, czyli mieszkają-

cych w kraju, może się jeszcze

zmniejszyć. Nawet w zaktuali-

zowanych statystykach jest bo-

wiem ujęty milion osób, które

wyjechały za granicę i pracują

tam krócej niż 12 miesięcy. Tyle

że od powszechnego spisu lud-

ności i mieszkań mija już rok

i możliwe, że spora część z tych

obywateli zmieniła status na

rezydentów krajów. Zyskała

na tym m.in. Wielka Brytania,

gdzie – jak wynika z danych za

2010 rok – żyło 560 tys. pola-

ków. Zadbaliśmy także o roz-

wój Niemiec (455 tys.), Irlandii

(125 tys.) i Holandii (108 tys.).

promocja

e-wydanie

pełna informacja

pewny zysk

żona wójta ujawni zarobki

Samorząd

Tomasz Żółciak

tomasz.zolciak@infor.pl

cji oświadczeń majątkowych

(…), przy uwzględnieniu pra-

wa do prywatności małżon-

ków osób zobowiązanych do

złożenia oświadczenia mająt-

kowego, nie uzasadnia wpro-

wadzenia tak daleko idącego

rozwiązania. rozwiązanie to

bowiem wywiera bezpośred-

ni wpływ na prawa jednostek

niebędących bezpośrednimi

adresatami obowiązku złoże-

nia oświadczeń majątkowych

i narusza ich prawo do pry-

watności”.

rząd na zarzuty jeszcze nie

odpowiedział, jednak rpo nie

wyklucza kolejnych inter-

wencji. – od treści odpowie-

dzi będą zależały dalsze dzia-

łania – mówi anna Kabulska

z Biura rpo. Zdaniem rzecz-

nika obowiązujące dziś dru-

ki oświadczeń majątkowych

nie obligują do rozdzielnego

wskazania wysokości docho-

dów małżonków (a łącznej

kwoty uzyskanego dochodu

przez mających wspólność

majątkową), to praktyka jest

zupełnie różna.

– Zgodnie z zaleceniami

wojewody podaję dochody

małżonki osobno – mówi

Stefan Śpibida, wójt gminy

Dobre (woj. kujawsko-pomor-

skie). jego zdaniem to efekt

niejasnych przepisów i ich

różnej interpretacji.

małżonkowie samorządow-

ców nie chcą ujawniać do-

chodów. Twierdzą, że projekt

rządowy zakładający wpro-

wadzenie nowych wzorów

oświadczeń majątkowych

narusza ich prywatność. Ich

wątpliwości podziela rzecz-

nik praw obywatelskich.

choć projekt rozporzą-

dzenia rady ministrów

w sprawie nowych wzorów

oświadczeń majątkowych sa-

morządowców znajduje się

dopiero na etapie uzgodnień

międzyresortowych, ma za-

cząć obowiązywać od 2 maja

2012 r. W związku z tym do

rpo już zaczęły spływać skar-

gi od małżonków lokalnych

włodarzy. Twierdzą oni, że

wskazanie w nowych oświad-

czeniach kwot uzyskiwanego

przez nich dochodu (nawet

bez źródła uzyskania) inge-

ruje w prawo do prywatności.

Na razie spłynęły tylko trzy

skargi (z woj. opolskiego, ślą-

skiego i lubuskiego), ale rpo

już wystosowała w tej spra-

wie pismo do szefa Kprm.

Irena Lipowicz stwierdza

w nim, że „sam fakt ułatwie-

nia pracy organom dokonują-

cym odpowiedniej weryika-

Prenumerata e-wydania

„Dziennika Gazety Prawnej” gwarantuje:

pełny dost p do naj wie szych zmian w prawie i podatkach

praktyczne porady, jak na nich skorzysta

komplet najnowszych informacji

z zakresu biznesu i ﬁ nansów

dodatkowe funkcjonalno ci ułatwiaj ce

przegl danie e-wydania

nieograniczony dost p do archiwum

artykułów z ponad 2000 wyda

„Dziennika Gazety Prawnej”

„Dziennika Gazety

pełny dost p do naj wie sz

praktycz

dodatk

nieo

Tylko do 31 marca oszcz dzasz nawet 280 zł

Zamów prenumerat e-wydania Dziennika Gazety Prawnej

Wi cej informacji na stronie www.edgp.gazetaprawna.pl

Dodatkowe informacje: 801 626 666 oraz 22 761 31 27

e-mail: edgp@gazetaprawna.pl

Dziennik Gazeta Prawna, 14 marca 2012 nr 52 (3190)

gazetaprawna.pl

życie gospodarcze | kraj

Edukacja po polsku. Sześciolatki do przedszkoli, trzylatki nie

Dzieci, które nie

pójdą do I klasy,

zajmą miejsca

w przedszkolach

przeznaczone

dla najmłodszych

jest odosobniony. Już po pierw-

szym tygodniu rekrutacji do

przedszkoli gminy w całej Pol-

sce mają problem z miejscami

dla trzy- i czterolatków.

Dlaczego? Gmina ma usta-

wowy obowiązek zapewnić

wychowanie przedszkolne

ich starszym kolegom i kole-

żankom – pięcio- i sześciolat-

kom, które nie podjęły nauki

w szkole. Młodsze dzieci mają

zatem szansę dostać się do pu-

blicznej placówki wyłącznie,

jeżeli akurat znajdą się dla

nich jakieś wolne miejsca.

Problem potęguje to, że wie-

le gmin nie było przygotowa-

nych na konieczność przyjęcia

do przedszkoli dwóch roczni-

ków. Liczyły, że od września

tego roku wszystkie sześciolat-

ki wylądują w szkołach, dzięki

czemu zwiększyłaby się liczba

miejsc w ławkach przedszkol-

nych. Jednak w lutym znowe-

lizowano ustawę o systemie

oświaty i przesunięto o dwa

lata obowiązek posła-

nia sześciolatków do

szkoły. W efekcie na

gwałt organizowane

są miejsca dla tej gru-

py dzieci – kosztem

najmłodszych. – Trzylatków

nie mamy obowiązku przyj-

mować – mówi Ewa Łowkiel,

wiceprezydent Gdyni.

Podobnie jest w wielu miej-

scach. – Im więcej starszych

dzieci zostanie w przedszko-

lach, tym mniej będzie miejsc

dla młodszych. A przecież

mówiło się, że dzięki refor-

mie edukacji będzie można

przyjmować do przedszkoli

coraz młodsze dzieci. Nawet

te dojrzałe dwulatki. Teraz nic

z tego – mówi Adam Kozłow-

ski, dyrektor wydzia-

łu edukacji w Gorzo-

wie. Jedyne, co mu

pozostało, to zachę-

cać rodziców, aby po-

syłali tegorocznych

sześciolatków do pierwszych

klas lub oddziałów przedszkol-

nych w szkołach. Już jednak

widzi, że rodzice wolą przed-

szkola. Przewiduje, że w pu-

blicznych placówkach znajdzie

się miejsce tylko dla 50 proc.

trzylatków.

Co gorsza, brak miejsc dla

najmłodszych prowadzi do pa-

tologii. Aby dziecko dostało się

do przedszkola, jego rodzice są

w stanie łamać prawo: fałszu-

ją dane o miejscu zamieszka-

nia, zatrudnieniu czy stanie

cywilnym. Największe szanse

na uzyskanie miejsca ma bo-

wiem pracujący samotny ro-

dzic, zameldowany w pobli-

żu placówki, do której składa

podanie. Dodatkowo niektóre

gminy domagają się, aby ro-

dzice przedstawiali w przed-

szkolu PIT na dowód tego, że

rzeczywiście pracują.

Paradoks polega na tym,

że reforma obniżająca wiek

szkolny miała umożliwić do-

stęp do edukacji najmłodszym.

A efekt jest odwrotny – więk-

szość najmłodszych dzieci nie

będzie miała w tym roku szan-

sy rozpocząć przedszkolnego

życia. A statystyki są alarmu-

jące – z danych GUS wynika, że

w ub.r. do przedszkoli uczęsz-

czało tylko 64 proc. wszystkich

czterolatków, podczas gdy

unijna średnia przekracza 90

proc. W publicznych przed-

szkolach jest 829 tys. miejsc,

podczas gdy wszystkich dzie-

ci między 3. a 6. rokiem życia

– dwa razy więcej. Już dziś za-

tem Polska może przyznać się

do porażki – nie ma szans na

to, aby do 2020 r. do przed-

szkoli chodziło 95 proc. czte-

rolatków, czego oczekuje od

nas Rada Europejska.

Więcej na

www.

forsal.pl

Klara Klinger

klara.klinger@infor.pl

– Moje dziecko już drugi raz

nie dostało się do przedszko-

la. Zostałam poinformowana

przez dyrekcję placówki, że

obecnie najważniejsze są dla

niej pięcio- i sześciolatki – żali

się pani Marta, matka cztero-

latka mieszkająca w powiecie

konińskim. Jej przypadek nie

Wiosna

w szkole

Balcerowicza

REKLAMA

Edukacja

Tomasz Żółciak

tomasz.zolciak@infor.pl

Wykłady z czołowymi eko-

nomistami, możliwość uzy-

skania prestiżowego dyplo-

mu oraz nagrody pieniężnej

– to wszystko umożliwia or-

ganizowana przez Forum

Obywatelskiego Rozwo-

ju (FOR) Wiosenna Szko-

ła Leszka Balcerowicza. Jej

szósta edycja rozpocznie się

20 kwietnia w Warszawie,

a patronat nad wydarze-

niem objął „Dziennik Ga-

zeta Prawna”.

Wiosenna Szkoła Leszka

Balcerowicza to trzydnio-

we seminarium, które-

go uczestnicy będą mogli

wziąć udział w spotkaniach

i wykładach prowadzonych

przez polskich ekonomi-

stów, m.in. przewodniczą-

cego rady FOR prof. Lesz-

ka Balcerowicza, Ryszarda

Petru z Towarzystwa Eko-

nomistów Polskich czy An-

drzeja Rzońcę z Rady Poli-

tyki Pieniężnej.

W tegorocznej edycji

uczestnicy Wiosennej Szko-

ły będą poszukiwali odpo-

wiedzi na pytanie „Co zrobić,

aby więcej Polaków praco-

wało?”. Akcja adresowana

jest do studentów wszyst-

kich lat i kierunków, absol-

wentów i doktorantów do

32. roku życia. Jedynym wa-

runkiem uczestnictwa jest

napisanie pracy konkurso-

wej pt. „Czy należy podnosić

wiek emerytalny w Polsce?”

w formie artykułu prasowe-

go o objętości do 5 tys. zna-

ków. Tekst następnie należy

przesłać do 1 kwietnia br. na

adres e-mailowy: kontakt@

for.org.pl wraz z załączonym

formularzem zgłoszenio-

wym.

Autorzy 30 najlepszych

prac wezmą udział w Wio-

sennej Szkole i otrzymają

dyplomy potwierdzające

udział. Z zakwaliikowanych

prac zostaną wybrane trzy,

których autorzy dostaną

nagrody pieniężne w wy-

sokości 500 – 2000 zł w za-

leżności od miejsca. Udział

w seminarium jest bezpłat-

ny. Osobom spoza Warszawy

zwracane są koszty dojazdu

w wysokości 100 zł.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: