Ochrona Zabytków 2003 Nr 1i2.pdf

Ochrona Zabytków

2003

Cena 36,00 z∏ (0% VAT)

Nr 1/2

WYDAWCA

Krajowy OÊrodek Badaƒ i Dokumentacji Zabytków

ul. Szwole˝erów 9, 00-464 Warszawa

tel. (22) 628 48 41, 622 60 92, fax (22) 622 65 95, e-mail: info@kobidz.pl

RADA REDAKCYJNA

dr Zbigniew Beiersdorf

dr Rafa∏ Eysymontt

prof. dr hab. Kazimierz Flaga

dr in˝. arch. Marcin Gawlicki

mgr Marek Gierlach

dr hab. in˝. Jerzy Jasieƒko

ks. pra∏at Stanis∏aw Kardasz

prof. Andrzej Koss

dr in˝. arch. Renata Mikielewicz

mgr Tadeusz Morysiƒski

prof. dr hab. Maria Nietyksza

mgr Piotr Ogrodzki

dr Ma∏gorzata Omilanowska

prof. dr hab. Jacek Purchla

prof. dr hab. Bogumi∏a Rouba

przewodniczàca Rady

mgr Jacek Rulewicz

dr in˝. arch. Alicja Szmelter

REDAKCJA

dr BO˚ENA WIERZBICKA

redaktor naczelny

JOANNA CZAJ

redaktor prowadzàcy

TADEUSZ SADOWSKI

redaktor

PIOTR BEREZOWSKI

specjalista ds. mediów elektronicznych

BEATA BAUER

specjalista ds. dystrybucji i sprzeda˝y

dr ALEKSANDRA RODZI¡SKA-CHOJNOWSKA

t∏umaczenia

JAN ˚ABKO-POTOPOWICZ

opracowanie techniczno-graficzne

DRUK

Drukarnia Oficyny Wydawniczej Read Me

ul. Miƒska 25, 03-808 Warszawa

tel. (22) 870 60 24, fax (22) 677 14 25, e-mail: readme@rm.com.pl

Zdj´cia na ok∏adkach:

I. Dwór z Moniaków w Janowcu. Fot. W. Santarek, 2003.

I. Manor house from Moniaki in Janowiec. Photo: W. Santarek, 2003.

IV. Warszawa-ÂródmieÊcie. Latarnia szeÊcioboczna na ul. Agrykoli. Fot. P. Kobek, 2003.

IV. Warsaw-City. A hexagonal street lamp in Agrykola Street. Photo: P. Kobek, 2003.

Ochrona Zabytków

Nr 1/2

2003

ARCHITEKTURA

ARCHITECTURE

JERZY ˚URAWSKI

Zamek w Janowcu nad Wis∏à. Budowa – rozbudowa – ruina

– konserwacja – rewaloryzacja – zagospodarowanie

The Castle in Janowiec on the Vistula. Construction – Expansion

– Ruin – Conservation – Development (Summary)

ANDRZEJ WÑSOWSKI

Henryka Marconiego projekty restauracji katedry w P∏ocku

Projects for the Restoration of P∏ock Cathedral by Henryk Marconi (Summary)

ANNA ERECI¡SKA-BAUMANN Jak odzyskaç dziedzictwo utracone.

Drewniana synagoga z Zab∏udowa

To Reclaim Lost Heritage – The Wooden Synagogue in Zab∏udów (Summary)

BARBARA CHMIELARSKA-¸OÂ, Bank Wawelberga

EWA POP¸AWSKA-BUKA¸O

The Wawelberg Bank (Summary)

MALARSTWO

PAINTING

EL˚BIETA SZMIT-NAUD

Przyczyny i mechanizmy zmian wyglàdu uzupe∏nieƒ

warstw malarskich w obrazach sztalugowych

The Causes and Mechanisms of Changes in the Appearance

of the Supplements of Painted Strata in Easel Paintings (Summary)

PAWE¸ JAKUBOWSKI

Mechaniczne metody oczyszczania malowide∏ Êciennych

The Conservation of Murals (Summary)

RZEèBA

SCULPTURE

ANDRZEJ JELSKI

Âw. Jan Nepomucen z przyfarnego cmentarza w Radomiu.

Forma i stan zachowania

St. John of Nepomuk in the Parish Church Cemetery in Radom.

Form and State of Preservation (Summary)

101

ZAGRO˚ENIA

THREATS

KRZYSZTOF PAWLIK

Wojna i powodzie. Katastrofy w dziejach Muzeum w Nysie

103

The catastrophe of World War II and the calamities of two floods

in the history of the Museum in Nysa (Summary)

115

PRAWO I PRAKTYKA

LAW AND PRAXIS

JERZY ZAJAD¸O,

Prawna ochrona zabytków na wypadek wojny

116

KAMIL ZEIDLER

The Legal Protection of Historical Monuments in Case of War (Summary)

121

ZABYTKI TECHNIKI

MONUMENTS OF TECHNOLOGY

MAREK BARSZCZ

Latarnie gazowe Warszawy

122

Gas Lamps in Warsaw (Summary)

133

ARCHEOLOGIA

ARCHAEOLOGY

ANDRZEJ GO¸EMBNIK

Archeologia na wira˝u

135

Archaeology at a Turning Point (Summary)

150

KRAJOBRAZY

LANDSCAPE

KLAUS VON KROSIGK,

Aleje jako przedmiot dzia∏aƒ konserwatorskich.

MARTIN BAUMANN,

Ochrona, zachowanie i odnawianie

151

ROLF KIRSCH

Alleys as the Object of Conservation

Protection, Preservation and Restoration (Summary)

170

ANNA PAWLIKOWSKA

Dwory o funkcjach turystycznych

171

-PIECHOTKA

Manor Houses with Tourist Functions (Summary)

181

ROBERT KOLA

Zabytkowy krajobraz obszarów komunikacji kolejowej.

Z zagadnieƒ ochrony i konserwacji

182

The Historical Landscape of Train Communication Areas.

Protection and Conservation (Summary)

201

TECHNOLOGIE

TECHNOLOGIES

ADAM KRAJEWSKI

Owady niszczàce zabytki drewniane

202

Insects Damaging Wooden Historical Heritage in Poland (Summary)

209

PIOTR OGRODZKI

Nowe mo˝liwoÊci ochrony drewnianych zabytków

przed po˝arem. System gaszenia mg∏à wodnà

210

New Possibilities of Fire Prevention in Wooden

Historical Monuments (Summary)

218

KOMUNIKATY

COMMUNIQUES

MIKO¸AJ PIETRASZAK

Pieczara Mroczków. Archaiczny grób rodzinny

DMOWSKI

ze wschodniego Mazowsza

219

The Mroczki Cave. An Archaic Family Sepulchre

in Eastern Mazovia (Summary)

221

BEATA CHYLI¡SKA-STA¡CZAK, Warszawa w kolorze sepii. Miasto i ludzie

ZOFIA ZARACHOWICZ

w obiektywach XIX-wiecznych fotografów

221

Sepia-tinted Warsaw. The Town and People Through the Lenses

of Nineteenth-century Photographers (Summary)

222

MA¸GORZATA LASKOWSKA

Miasta w dokumencie archiwalnym.

-ADAMOWICZ,

Ma∏e Ojczyzny – Bolimów wczoraj i dziÊ

223

EWA POP¸AWSKA-BUKA¸O

Towns in Archival Documents.

Small Homelands – Bolimów Yesterday and Today (Summary)

224

MALWINA ¸ASKAWSKA

Europejskie Dni Dziedzictwa

225

The European Heritage Days (Summary)

226

ANNA RADèWICKA

Zabytki techniki województwa Êlàskiego.

PIÂMIENNICTWO

LITERATURE

-MILCZEWSKA

Przewodnik po wybranych obiektach

227

Monuments of Technology in the Voivodeship of Silesia (Summary)

228

EWA POP¸AWSKA-BUKA¸O

Idea miasta-ogrodu a tereny zieleni Warszawy

229

The Idea of a Garden City and the Green Belt in Warsaw (Summary)

232

DOMINIK MÑCZY¡SKI

Fizyczne metody dezynsekcji drewna dóbr kultury

232

Physical Methods of Wood Desinsectisation

in Monuments of Culture (Summary)

233

WSPOMNIENIE

POSTHUMOUS REMINISCENCES

HENRYK KONDZIELA

Janusz Lehmann 1924-2002

234

MARIA SO¸TYSIAK

Adam Jerzy Mi∏ob´dzki 1924-2003

236

Wydawnictwa Regionalnych OÊrodków Badaƒ i Dokumentacji Zabytków

238

Publications of Regional Centres for the Study and Documentation of Historical Monuments

OD REDAKCJI

Szanowni Paƒstwo!

Oddajemy do Paƒstwa ràk numer „Ochrony Zabytków” przygotowany do druku

przez nowà redakcj´ pisma, zrecenzowany, przejrzany i zaakceptowany przez jego

nowà Rad´ Redakcyjnà z∏o˝onà z wybitnych specjalistów ró˝nych zawodów

zwiàzanych z szeroko poj´tà ochronà zabytków, reprezentujàcych wiele Êrodowisk

badawczych, czynnie uczestniczàcych w ˝yciu naukowym naszego kraju.

Nasz kwartalnik zawiera artyku∏y prezentujàce ró˝norakie spojrzenia na sprawy

konserwatorskie i wiele innych problemów ochrony zabytków i opieki nad nimi.

Pismo ma stanowiç forum dla prezentacji, ale i dyskusji, dla mo˝liwie szerokiej

reprezentacji Êrodowiskowej. Na jego ∏amach chcemy przedstawiaç zarówno opisy

prac konserwatorskich, restauratorskich, rewitalizacyjnych przeprowadzonych przy

konkretnych obiektach zabytkowych – od pojedynczych dzie∏ sztuki po parki, cmen-

tarze, wsie i ca∏e miasta, jak i trudne problemy, jakie niesie ze sobà opieka nad

zabytkiem, jego zagospodarowanie i u˝ytkowanie – we wszystkich mo˝liwych aspek-

tach: prawnych, materia∏owych, technologicznych, estetycznych, itp.

W zwiàzku z powy˝szym, zapraszamy do wspó∏pracy – co jest tradycjà „Ochrony

Zabytków” – przedstawicieli s∏u˝b konserwatorskich, konserwatorów praktyków

i teoretyków, oraz opiekunów i u˝ytkowników zabytków, zarówno paƒstwowych,

samorzàdowych, jak i pozostajàcych w r´kach prywatnych. ChcielibyÊmy prezento-

waç mo˝liwie pe∏ny obraz tego, co dzieje si´ w naszym kraju w obszarze naszych,

bardzo szerokich, zainteresowaƒ, tak˝e w kontekÊcie trudnoÊci i dokonaƒ w innych

paƒstwach, pokazujàc prace o efektach pozytywnych, szczególnie te, które mo˝na

oceniç jako dokonania wzorcowe.

Liczymy na to, ˝e dzi´ki naszym autorom czytelnicy z naszego Êrodowiska

zawodowego, ale i spoza niego – po prostu lubiàcy zabytki i zainteresowani ich losem

– wzbogacà istotnie swojà wiedz´, ale i znajdà na ∏amach „Ochrony Zabytków”

wiele krzepiàcych informacji na temat osiàgni´ç w tej dziedzinie ˝ycia.

Polecajàc Paƒstwa uwadze ten numer pisma i zapraszajàc do czytania

nast´pnych,

z wyrazami szacunku

Jacek Rulewicz

dyrektor

Krajowego OÊrodka Badaƒ

i Dokumentacji Zabytków

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: