Kryteria bilansowości: technologiczno-ekonomiczne; 1- ceny- tzn. aktualnego popytu na dany surowiec na rynku światowym; 2- poziom techniki- górniczej, przeróbki technologicznej, technologii ogólnej. przyrodniczych: 1- geologicznego środowiska występowania nagromadzenia kopaliny; 2- formy złoża i jego budowy; 3- własności fizycznych i chemicznych min. użytecznych i skał otaczających (np. urabialność); 4- jakości i ilości kopaliny. Rodzaje klasyfikacji złóż: morfologiczna, technologiczna, formacyjna, geotektoniczna, genetyczna. Syngeneza- w przypadku kiedy złoże powstało równocześnie ze skałą otaczającą (Epigeneza później). Zł. endogeniczne (wgłębne) złoża powstałe w procesach geochemicznych, zachodzących w głębokich częściach skorupy ziemskiej pod wpływem wewnętrznej energii ziemi. Zł. egzogeniczne (powierzchniowe)- złoża powstałe w procesach geochemicznych zachodzących na powierzchni ziemi oraz w jej podpowierzchniowej części pod wpływem zewnętrznej energii słońca. Zł. plutogeniczne - te złoża magmowe, które powstają najgłębiej jako przeciwstawienie wulkanogenicznych- które powstają najpłycej a nawet na powierzchni ziemi; pomiędzy nimi czasami wyróżnia się złoża subwulkanogeniczne. Zł. magmowe- powstałe w wyniku zastygnięcia stopu magmowego. Zł. hydrotermalne- powstałe w głębi skorupy ziemskiej wskutek precypitacji z gorących roztworów gazowo-wodnych. MAGMA - - ruchliwy materiał skalny, utworzony w sposób naturalny w głębi ziemi, zdolny do tworzenia intruzji i ekstruzji. Magmę dzielimy na: 1) Niehomogeniczną 2) Zmienna w czasie 3) Nie statyczna 4) nie stanowi systemu zamkniętego 5) magma pławną. Dyferencjacja- różnicowanie się magmy; zaczyna się już w stanie płynnym. Likwacja- proces rozdzielenia się w cieczy (magmy) składników (siarczków i innych), zachodzi w skutek ochłodzenia albo gwałtownego spadku ciśnienia. Szereg krystalizacji Boewna- (jest procesem dyferencyjnym- tzw. Krystalizacja frakcji); Oliwin Piroksen Amfibol Biotyt Skalenie alkaliczne; Anortyt Bytownit Labrador Andezyt Oligoklaz Muskowit+Kwarc. Formy ciał magmowych- 1 batolit, 2 dajki (pionowe, pierścieniowe), 3 sile, 4 komin. Depozycja złóż magmowych (zachodzi w skutek): 1 bezpośredniej krystalizacji na chłodnych ścianach lub stropie komory magmowej 2 poprzez zestalenie się oddzielonych na drodze likwacji stopów cieczy magmowych 3 przez konsolidację skały magmowej razem z zawartymi w niej minerałami akcesorycznymi 4 przez opadanie i gromadzenie się w dolnych częściach intruzji magmowych krystalizujących minerałów- sedymentacji magmowej. Sedymentacja magmowa- zależy od: 1 wielkości i morfologii ziaren 2 lepkości stopu 3 ciężaru właściwego 4 kinematyki stopu. KARBONATYTY - endogeniczne skupienia kalcytu, dolomitu i innych węglanów; związane przestrzennie i genetycznie z intruzjami o składzie ultrazasadowo-alkalicznym (Rifting kontynentalny). Hipoteza magmowa- zakłada ona, że karbonatyty powstały w procesach magmowych wskutek: 1- likwacji nie mieszalnych stopów krzemianowych i węglanowych 2- przetopienia wapieni ze skorupy kontynentalnej na dużych głębokościach 3- dyferencjacji krystalizacyjnej stanowiąc magmę resztkową 4- asymilacji skał węglanowych napotykanych na migracji ogniska magmowego. Hipoteza hydrotermalna – udział magmowych procesów hydrotermalnych przeobrażających na drodze metasomatozy otaczającej skał. Złoże Palabola (RPA)- zł. magnetytowo-apatytowe: Cu, Fe, Co, U, Zr, Hf, platynowce, Au, Ag. Kimberlity- potasowa skała ultrazasadowa, której skład mineralny zdominowany jest przez oliwin; zawiera diopsyt, flogopit, ilmenit; charakteryzuje się obecnością diamentów i minerałów pochodzących z płaszcza; nie wszystkie kimberlity zawierają diamenty.
Warunki w jakich tworzą się diamenty-wysokie ciśnienie 3,5 [GPa] -temp. 1400¸1600°C; tworzą się w obrębie płaszcza na głębokości ponad 100 [km]; -tworzą się wtedy kiedy magma jest płynna. ZŁOŻA PEGMATYTOWE Pegmatyty- to skały magmowe zbudowane z bardzo dużych kryształów; bardzo grubokrystaliczna skała magmowa, głównie o składzie granitowym
licha2