zulz_08_2009new_short.pdf

Zajęcia 8

¤ Bodźcowa kontrola zachowania

Î bodźce kontrolujące

Î bodźce różnicujące

Î zróżnicowane reagowanie

Î bodźce wygaszeniowe

Î fading (stopniowe zanikanie)

Î kontrast behawioralny

Î łańcuchy reakcji

Bodźce kontrolujące

¤ Bodziec, który kontroluje zachowanie, czyli tak

zwany bodziec kontrolujący (ang. controlling

stimulus , S ) zmienia prawdopodobieństwo

wystąpienia reakcji instrumentalnej

¤ Częstość występowania reakcji sprawczej w

obecności tego bodźca jest większa lub mniejsza

niż w przypadku braku bodźca kontrolującego w

środowisku

¤ Wyróżnia się dwa typy bodźców kontrolujących:

¤ bodźce różnicujące, S D

¤ bodźce wygaszeniowe, S D

Bodźce kontrolujące

¤ Kiedy w środowisku obecny jest bodziec

różnicujący ( S D ) – prawdopodobieństwo

wystąpienia danego zachowania rośnie

¤ Kiedy w środowisku pojawia się bodziec

wygaszeniowy ( S D ) – prawdopodobieństwo

wystąpienia tego zachowania spada

Różnicowanie i generalizacja

¤ Uczenie różnicowania to poznawanie, kiedy

lub jaka czynność przynosi efekty a kiedy

(jaka) - nie

¤ Jest to proces uczenia, rozpoczynający się od

zjawiska generalizacji: jednostka podejmuje

różnorodne działania niezależnie od sytuacji,

w jakiej się znajduje

Generalizacja w praktyce

¤ Termin „generalizacja” odnosi się do sytuacji,

w której zmiany w zachowaniu

modyfikowanym są

Î trwałe w czasie

Î pojawiają się w różnych środowiskach

Î pojawiają się w obecności różnych osób

Î rozszerzają się na wiele pokrewnych zachowań

Rodzaje generalizacji

¤ Generalizacja związana z bodźcem – wyuczone

zachowanie występuje w obecności bodźców

innych niż te, które istniały bądź były używane

w czasie nauki

¤ Generalizacja związana z reakcją – po

wyuczeniu jednej lub kilku reakcji z danej klasy

osoba angażuje się w inne zachowania z tej

klasy

Rodzaje generalizacji

¤ Utrzymanie – stopień, do jakiego wyuczone

zachowanie jest wykonywane przez daną

osobę po zaprzestaniu interwencji związanej z

tym zachowaniem

¤ Generalizacja rekombinacyjna – poprawne

reagowanie na nieznane kombinacje tworzone

ze znanych elementów

Uzyskiwanie generalizacji

¤ Gdy uczone zachowanie jest przydatne na co

dzień generalizacja może wystąpić

spontanicznie

¤ Gdy wykonywanie nauczonej czynności jest

wzmacniające samo w sobie również

uzyskujemy spontaniczną generalizację

¤ Jednak nie zawsze tak się dzieje...

Uzyskiwanie generalizacji

¤ Ujawnianie się zachowania w różnych

środowiskach uzyskujemy ucząc zachowania w

różnych środowiskach i przez różne osoby

¤ Utrzymywanie się zachowania po za sytuacją

uczenia uzyskujemy, gdy uczymy zachowań

wzmacnianych przez środowisko naturalne

¤ Utrzymywanie się zachowań w środowisku

naturalnym będzie funkcją uzyskanego

dostępu do większej liczby wzmocnień w

środowisku naturalnym

Uzyskiwanie generalizacji

¤ Należy uczyć rozpoznawania wzmocnień w

środowisku

¤ Należy uczyć egzekwowania wzmocnień ze

środowiska

¤ Należy uczyć środowisko (społeczne)

dostarczania wzmocnień

¤ Należy wprowadzać coraz bardziej

rozrzedzone rozkłady wzmacniania

sporadycznego

¤ Należy uczyć wielu zachowań z danej klasy

Uzyskiwanie generalizacji

¤ Należy stopniowo utrudniać różnicowanie

zachowań wzmacnianych i niewzmacnianych

Î przez stopniowe stosowanie rozkładów

interwałowych i coraz dłuższych interwałach

Î poprzez stopniowe odraczanie wzmocnień

Î poprzez dostarczanie wzmocnień niezależnych od

zachowania (gdy zachowanie jest już utrwalone)

¤ Należy stopniowo utrudniać różnicowanie

warunków, w których występuje wzmacnianie

i w których nie występuje wzmacnianie

Uzyskiwanie generalizacji

¤ Można stosować podobne elementy/bodźce

w warunkach uczenia i w środowisku

naturalnym

¤ A najlepiej uczyć w środowisku naturalnym!

Badania nad różnicowaniem

¤ Eksperymentalne badania nad różnicowaniem przebiegają

najczęściej według dwóch procedur:

Î sukcesywnej prezentacji bodźców różnicujących

Î symultanicznej prezentacji bodźców różnicujących

¤ Najczęściej stosuje się procedurę wzmacniania

różnicującego , prowadzącą do zróżnicowanego

reagowania (zróżnicowanych reakcji; różnicowania reakcji)

¤ Procedura nieróżnicującego uczenia ( nondifferential

training ) nie wytwarza różnicowania – powoduje

uzyskiwanie tzw. płaskich gradientów generalizacji

¤ wzmacnianie danego zachowania pod obecność różnych sygnałów

¤ stosowanie wyłącznie bodźca różnicującego i żadnych bodźców

wygaszeniowych

Efekty zróżnicowanego wzmacniania

S D

Sumaryczna

liczba

reakcji

Czas

Wszystkie wyodrębnione próby

z włączonym światłem, tonem

1000 Hz + VI

Czasem wyodrębnione próby z

włączonym światłem i tonem

1000 Hz + VI (j.w.)

Czasem próby z włączonym

światłem, ale beż tonu i bez VI

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: