warunki_oswiecenia.pdf

Warunki niezbędne do osiągnięcia

oświecenia

Na podstawie wykładów Czcigodnego Kanzena pt. „37 warunków

oświecenia”

Rozróżniamy d w i e ś c i e ż k i b u d d y j s k i e j p r a k t y k i –

z w y c z a j n ą , której celem jest osiągnięcie dobrych warunków życia w następnym

odrodzeniu i n a d z w y c z a j n ą , której celem jest osiągnięcie o ś w i e c e n i a .

Dobre warunki odrodzenia oznaczają, że pojawimy się w rodzinie, która nie ma

problemów materialnych, że urodzimy się zdrowi i zachowamy to zdrowie bardzo długo,

że całe nasze życie będzie długie i bez większych problemów czy zmartwień. Oczywiście

przy większym wysiłku w praktyce możemy odrodzić się w bardzo pięknym ciele, w

bardzo bogatej rodzinie, zawsze wszystko będzie przychodziło nam z łatwością i

będziemy mogli w pełni korzystać z życia. Przy jeszcze większym wysiłku staje się

możliwe odrodzenie w jednej z tzw. „Krain niebiańskich” gdzie standardy życia są

nieporównywalnie i wręcz niewyobrażalnie lepsze od tych możliwych do osiągnięcia w

tym świecie.

Tak, więc praktykę ścieżki zwyczajnej podejmuje się w celu osiągnięcia pewnej

g r a t y f i k a c j i nie zaś w celu osiągnięcia oświecenia czy stania się miłującym

Bodhisattwą.

Ścieżkę zwyczajną praktykuje się głównie przez

Przestrzeganie wskazań np. 5 w s k a z a ń

1. Nie zabijaj

2. Nie kradnij

3. Nie wykorzystuj seksualnie

4. Nie kłam

5. Nie używaj substancji odurzających umysł.

Czynienie dobrych uczynków

Szczodrość i ofiarowania

O tym jak osiągać różne cele za pomocą praktyki ścieżki zwyczajnej można poczytać

między innymi w tekście pt. „ Pytania Sumati ” .

Już samo przestrzeganie 5 wskazań owocuje tym, że nie upadniemy w n i ż s z e

ś c i e ż k i czy też światy takie jak:

o Świat zwierząt

o Świat głodnych duchów

o Świat istot piekielnych

Natomiast poprzez czynienie ofiarowań i szczodrość zapewniamy sobie dobre odrodzenie

i pomyślność w następnym życiu.

Ścieżka zwyczajna jest też podstawą do dalszej praktyki, która prowadzi wprost do

oświecenia.

By skutecznie praktykować potrzebny jest nam spokój umysłu, który zapewnia ścieżka

zwyczajna. Spokój, który wynika zarówno z braku materialnych kłopotów jak i ze spokoju

sumienia, bo przecież nie dopuszczamy się żadnych złych czynów, które zawsze

zostawiają jakiś ślad i strach w umyśle.

Zwyczajna ścieżka jest fundamentem, bez którego niemożliwe jest praktykowanie ścieżki

nadzwyczajnej.

Ś c i e ż k a N a d z w y c z a j n a jak już wspomniałem jest ścieżką prowadzącą do

oświecenia. Można w zasadzie podzielić ją na 3 podścieżki.

1. Ścieżka indywidualnego oświecenia

2. Ścieżka Bodhisattwy, czyli poświęcenie się dla dobra innych istot

3. Ścieżka oświecenia

Oczywiście ścieżka nadzwyczajna zawiera w sobie również zwyczajną, ale kontekst

działań na tej ścieżce jest inny, znacznie szerszy i podporządkowany celowi, którym jest

całkowite pozbycie się poczucia indywidualnego „ja”. Ścieżka ta została opisana

dokładnie w tekstach A b h i d h a r m y (Trzeci podział - część - kanonu theravady i

szkół mahajany), które zawierają w sobie cały system treningu umysłu w ujęciu

filozoficznym i psychologicznym [1]

W ścieżce nadzwyczajnej nie oczekujemy żadnych gratyfikacji poza efektami

niezbędnymi do dalszej praktyki np.: Poprzez przestrzeganie wskazań uzyskujemy spokój

umysłu niezbędny do prawidłowej medytacji oraz o c z y s z c z e n i e d z i a ł a ń

· Ciała

· Mowy

Umysłu

Z Tr z e c h T r u c i z n

1. Przywiązania (lubię)

2. Gniewu (nie lubię)

3. Głupoty (obojętność)

Dalej – dawanie czy też s z c z o d r o ś ć nie jest zwykłym dawaniem rzeczy

materialnych, ale oddaniem całego siebie (ciała, mowy i umysłu) innym istotom. Jest to

nastawienie umysłu, który najpierw myśli o innych a dopiero potem ewentualnie o sobie.

Chodzi tu o osłabienie naszego „ja”, z którym każdy z nas bardzo mocno się identyfikuje.

Jest to oczywiście bardzo trudne, bo sprzeczne z naszą najgłębiej zakorzenioną,

aczkolwiek fałszywą naturą, przez którą pojawiliśmy się w takiej formie w tym świecie.

Po tych podstawowych praktykach zwanych rozwijaniem m o r a l n o ś c i ( a

właściwie w trakcie, bo wszystkie czynniki oświecenia nie dość, że logicznie z siebie

wynikają to jeszcze przenikają i wzajemnie warunkują i wspomagają) przechodzimy do 4

podstaw uważności.

4 podstawy uważności [2]

1. Kontemplacja ciała

2. Kontemplacja uczuć

3. Kontemplacja umysłu

4. Kontemplacja przedmiotów umysłu

W zasadzie można by je zredukować do jednej podstawowej, uważności którą jest

uważność ciała. Dzięki niej i tak osiągamy pozostałe trzy uważności.

Podstawą tej praktyki jest k o n t e m p l a c j a o d d e c h u (nie mylić z

koncentracją). Kontemplacja oznacza bezwysiłkową obserwację oddechu czy też innego

obiektu medytacji do takiego stopnia, aż nastąpi stopienie się z tym obiektem, – jeśli był

nim oddech to pozostanie tylko on, nic więcej. Jest to jednoupunktowiona niczym nie

zakłócona medytacja (Samadhi) potrzebna do rozwinięcia mądrości (Pradżnia).

Na tym etapie, a może wcześniej zamanifestuje się 5 p r z e s z k ó d :

1. Pożądanie

2. Zła wola

3. Przygnębienie i ospałość

4. Nadpobudliwość

5. Wątpliwości i zmartwienia

Oczywiści takie zjawiska manifestują się też w zwykłym, codziennym życiu, ale nie są one

nazywane przeszkodami, natomiast w przypadku praktyki mają one z nią ścisły związek,

są silniejsze i oczywiście przeszkadzają w praktyce, dlatego zwane są przeszkodami.

Jednak dzięki ciągłemu umacnianiu się w uważności będziemy w stanie zauważyć owe

przeszkody i przeciwdziałać im np. przeciwstawiając im pozytywne myśli i działania.

· Pożądanie – medytacja nad nietrwałością

Awersja – współczucie i zrozumienie jedności istot

Gniew – miłość

Zła wola – dobre życzenia dla wszystkich istot

W umyśle nie mogą koegzystować dwa przeciwstawne uczucia czy też tendencje, dlatego

też przy odrobinie chęci i wysiłku z naszej strony będziemy w stanie przegonić z niego te

negatywne za pomocą działań jak w powyższych przykładach.

Warunkiem dalszego rozwoju jest podjęcie się 4 właściwych wysiłków.

4 właściwe wysiłki

I. Wysiłek by odciąć złe czyny czy też nawyki, które już się pojawiły

bądź są w trakcie pojawiania się .

Chodzi tutaj o odcięcie k o r z e n i złych nawyków, które potrafią być niezwykle

subtelne i nie do końca widoczne, przy czym owe złe nawyki nie należy rozumieć

wyłącznie w sensie konwencjonalnym, ale też w szerszym jako schlebianie i wszelkie

myśli i działania czynione pod dyktando naszego „ja”. Złe czy też niewłaściwe czyny mogą

z pozoru być zupełnie niewinne np. sięgnięcie po jeszcze jedno przepyszne ciastko

wylegiwanie się w wygodnym łóżku do południa, kupno jeszcze jednych markowych

bucików itp. Niby nic w tym złego przecież nikogo nie krzywdzimy, ale gdy praktykujemy

buddyjską ścieżkę to takie działania są tylko uleganiem własnemu złudnemu „ja”, które

wyraża się poprzez 5 p r a g n i e ń .

1. Sława lub też dobre imię i władza

2. Bogactwo

3. Seks

4. Jedzenie

5. Sen

(W kolejności od najmocniejszego)

Folgowanie sobie w tych punktach prowadzi do jeszcze większego zapotrzebowania na te

rzeczy i w konsekwencji do pojawiania się trzech trucizn do łamania wskazań i

ostatecznie do upadku w trzy niższe światy. Tak działa nasz zwykły umysł kontrolowany

przez „ego”.

II. Odcięcie negatywnych skłonności, które jeszcze się nie pojawiły. Czyli

po prostu nie dopuszczenie do pojawiania się następnych.

III. Wysiłek by spowodować pojawienie się dobrych skłonności i czynów,

które jeszcze się nie pojawiły

To bardzo trudne zadanie, bowiem zazwyczaj nawet nie możemy sobie wyobrazić, jakie

by to mogły być owe nowe, dobre skłonności i czyny. Niezwykle trudno objąć umysłem

coś, z czym nigdy wcześniej nie mieliśmy do czynienia. To tak jakby człowiek ze

średniowiecza chciał sobie wyobrazić osiągnięcia techniki XXI wieku. Bardzo trudne? No

tak, ale nie niemożliwe...

IV. Powiększenie dobrych czynów i skłonności, które już się pojawiły bądź

są w trakcie pojawiania się.

Punkty III i IV są krokiem naprzód, który należy wykonać w każdej praktyce by

przeciwdziałać tendencji naszego umysłu do tzw. „osiadania na laurach” w momencie,

gdy pojawi się jakiś sukces, jakaś gratyfikacja z praktyki. Tak działa nasz umysł, gdy już

dopracujemy się jakichś efektów to od razu pojawia się zadowolenie, duma, chęć

pochwalenia się często nawet czujemy się lepsi od innych, mniej zdolnych. Umysł upaja

się tym i zwalnia, nie ma ochoty od razu brać się za dalszą pracę, dlatego też należy to

zauważyć, zdecydowanie odciąć i zdwoić swoje wysiłki robiąc krok naprzód.

Cztery właściwe wysiłki są niczym innym jak opanowaniem i przekształceniem naszych

nawykowych, niewłaściwych działań w pozytywne i tym samym przekształceniem

uwarunkowań karmicznych.

Aby nasza praktyka szła we właściwym kierunku i mogła się dalej rozwijać potrzebne jest

zejście się 4 podstaw powodzenia w praktyce.

4 podstawy powodzenia w praktyce.

1. Pragnienie oświecenia – dzięki odpowiedniej motywacji –

oddanie się całym sobą temu pragnieniu.

2. Wigor – duży, niesłabnący wysiłek w praktyce osiągany dzięki

pragnieniu oświecenia.

3. Utrzymanie , – czyli nie odchodzenie od obranego celu 24 godziny

na dobę dzięki wigorowi.

4. Wyższa wiedza – mądrość osiągana dzięki powyższym punktom,

która jednocześnie jeszcze bardziej wzmacnia pragnienie, wigor i

utrzymanie.

Jeśli te podstawy zejdą się razem i zostaną utrzymane to jako następne pojawi się:

5 czynników kontroli umysłu

1. Kontrolna wiara, zaufanie

2. Kontrolny wysiłek

3. Kontrolna uważność

4. Kontrolne wchłonięcie medytacyjne (Samadhi)

5. Kontrolna mądrość (Pradżnia)

Tak, więc dzięki dyscyplinie moralnej i wchłonięciu medytacyjnemu (4 podstawy

uważności) pojawiają się czynniki kontroli umysłu, które ów umysł ujarzmiają,

opanowują, dzięki czemu pojawia się mądrość i po raz pierwszy wielka ulga z powodu

wolności od własnego umysłu.

Jako następne pojawia się:

5 Mocy kontrolnych (Bala)

1. Moc wiary (Saddha Bala)

2. Moc wysiłku (Viriya Bala)

3. Moc uważności (Sati Bala)

4. Moc samadhi (Samadhi Bala)

5. Moc mądrości (Pradżnia Bala)

Są to wielkie moce, których w tej chwili nie jesteśmy sobie nawet w stanie wyobrazić.

Moc wiary jest wiarą absolutną bez żadnych nawet najmniejszych wątpliwości, jest to

całkowite zaufanie całym sobą. Wysiłek jest również całkowity do tego stopnia, że

wyeliminowana zostaje nawet potrzeba snu. Uważność obejmuje swą mocą nawet

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: