gruzlica.pdf

1GRULICA(TUBERCULOSIS)

Czynnikzapalenia: pr¡tekgru¹licy(Mycobacteriumtuberculosis).

Odmiany:

1.ludzki

2.bydl¦cy

3.ptaków

4.gryzoni

5.zwierz¡tzmiennocieplnych

Tylko1,2i3s¡gro¹nedlaludzi.

ródłozaka»enia: choryczłowiek,mlekoodchorejkrowy.

Drogizaka»enia:

1.kropelkowa-odchoregoczłowieka

2.mlekokrowie

3.uszkodzonaskóra-dotyczynp.anatomopatologów

4.przezło»ysko-bardzorzadkie

5.tzw.infekcjaendogenna-ponownewyst¡pienieobjawówwwynikuuczynnieniairozpadustarychzmiangru¹liczych(gru¹li-

czaków)

Charakterystykamorfologicznazale»yod:

1.drogizaka»enia

2.oporno±ci

3.odporno±ci

4.nadwra»liwo±ci

Szerzeniesi¦procesuzapalnego:

1.ci¡gło±¢-np.zgórnegododolnegosegmentupłuca.

2.droginaturalne-np.połkni¦cieplwociny-typowedlazaka»eniaendogennego.

3.droginaczy«limfatycznych-typowedlazaka»eniapierwotnego.

4.droginaczy«krwiono±nych ! prosówka(uogólnionyprocesgru¹liczy).

5.implantacjawjamachsurowiczych-np.gru¹liczezapalenieotrzewnejwgru¹licyjajowodu.

Postaciegru¹licy:

1.pierwotna

2.narz¡dowa

3.prosówka(posta¢uogólniona)

Dlagru¹licycharakterystycznajestodpowied¹ KOMÓRKOWA (aniehumoralna).

1.1Gru¹licapierwotna

Wyst¦pujeuosób, którenigdyniemiałykontaktuzgru¹lic¡ .

Wpłucachproceszapalnyobejmujenajcz¦±ciej:

1.doln¡cz¦±¢segmentugórnego

2.górn¡cz¦±¢segmentudolnego

gdy»cz¦±cites¡najlepiejupowietrzone.

Objawykliniczne: brak,jedynie DODATNI odczyntuberkulinowylubogniskozwapnieniawRTG±wiadcz¡oprzebytej

chorobie.

Przebieg:

1.FazaI-OSTRA,NIESWOISTA-pr¡tekusadawiasi¦wtkankach ! powstaje OGNISKOPIERWOTNE (zapalenie

wysi¦kowe,neutrocyty,makrofagi(zawieraj¡wcytoplazmiesfagocytowanepr¡tki-tzw.komórkiwysi¦kowe)).

Mo»liwezej±cie:

1.całkowitecofni¦ciesi¦zmian

2.bliznowacenie

3.rozpadkomórekwysi¦kowych ! powstaniemartwicySEROWATEJ(skrzepowej)-odtegomomentuzmianymaj¡cha-

rakternieodwracalny-powstajeGRUZEŁEKGRULICZY.

Ogniskopierwotnemo»euszkodzi¢naczyniakrwiono±ne ! pr¡tkiprzechodz¡dokrwioobiegu ! gru¹licaprosowata,posocz-

nicagru¹licza.

2.FazaII-pr¡tkiprzedostaj¡si¦naczyniamilimfatycznymidow¦złówchłonnych,powstajeodczynzapalnywnaczyniachi

w¦złach.Powstaje PIERWOTNYZESPÓŁGRULICZY(COMPLEXUSPRIMARIUS) -ogniskopierwotne+

zmienionezapalniew¦złyinaczynialimfatyczne.Rodzaje:

1.Zespółgru¹liczypierwotnyTYPOWY-budowa:

1.ogniskopierwotne ! wysi¦ksurowiczy,makrofagi,neutroﬁle

2.naczyniainarz¡dylimfatyczne

2.Zespółgru¹liczypierwotnyNIETYPOWY-cechy:

• wyst¦pujenabłonach±luzowych

• pr¡tekprzechodziprzezbłony±luzowe,wywołujeniewielkiezmiany

• proceszapalnyobejmujeww.chłonneinaczynialimfatyczne

• BRAK jestogniskapierwotnego

• mo»ewyst¡pi¢wysyppr¡tkówdojamyotrzewnej

SUCHOTYKREZKOWE(TABESMESENTERIALIS=TABESMESARRHAICA) -obrzmiałe,ulegaj¡cesero-

waceniuw¦złykrezkowewyst¦puj¡ceprzyzaka»eniudrogapokarmow¡,przyobecno±cizespoługru¹liczegonietypowego.

ZOŁZY(SCROPHULOSIS) -zmienionew¦złychłonnepod»uchwoweprzyumiejscowieniusi¦ogniskapierwotnegowjamie

ustnej.

GRUZEŁEKGRULICZY -jesttopodstawowyelementziarninygru¹liczej(wgru¹licynarzadowejlubprosówkowej).

Budowagruzełka:

1.martwicaserowata-centralnie

2.kom.nabłonkowate(posta¢makrofagów)

3.kom.olbrzymieLanghansa

4.limfocyty-naobwodzie

Zej±ciegruzełka:

1.serowacenieiszerzenieprocesuzapalnego

2.rozpadmartiwcy ! jamapogru¹licza

3.wapnieniemasmartwiczych

4.rozpadmartwicy

5.otoczenietkank¡łaczn¡ ! GRULICZAK(TUBERCULOMA) -mo»eby¢¹ródłemzaka»eniawtórnego(endogennego)

6.przebiciedooskrzelaiszerzeniesi¦drog¡oskrzelow¡

7.uszkodzenienaczy«ipzedostaniesi¦pr¡tkówdokr¡»enia ! prosówka

8.masywnywysi¦wpratkówdokrwi ! posocznica(przyosłabionejodporno±ciustroju)

Gru¹liczakipowstaj¡zwyklepodwpływemspecyﬁcznejterapii.Rodzajegru¹liczaków:

1.wasrstwowy-typowy,budow:naprzemienniemartwicaskrzepowaitkankał¡czna

2.serowaty-budow:martwicaserowataotoczonatkank¡ł¡czn¡

3.bliznowaty-powstajewskutek±ci¡gni¦ciatkank¡ł¡czn¡kilkuogniskle»¡cychws¡siedztwie

1.2Gru¹licapopierwotna=narz¡dowa

Wyst¦pujeuosób, któremiałykontaktzpr¡tkiem (pogru¹licypierwotnejlubszczepieniu).

ródłozaka»enia:

1.ponownezaka»eniezzewn¡trz

2.uaktywnieniegru¹liczaka

1.2.1Gru¹licapłuc

Pocz¡tekzmian:wszczyciepłucalubnawysoko±ciobojczyków(= naciekASSMANA ).Dodatkowodochodzidozapalenia

opłucnejzezrostami.

Postacie:

1.groniasta-gruzełkiukladaj¡si¦wgrupy,którychzej±ciems¡ogniskawłóknienia(tzw.gru¹licawłóknista)

2.zapaleniepłatowewysi¦kowezserowanieniem-tzw. suchotygalopuj¡ce

3.zapaleniepłatowewysi¦kowezserowaceniem

Suchotygalopuj¡ce -ostragru¹licapłucwyst¦puj¡caprzyobni»onejodporno±ci.

Przebieg:

1.okresnawału

2.zapaleniegalaretowate-wp¦cherzykachgromadzisi¦płynzawieraj¡cydu»obiałka(galaretowatyobrazpłuc)

3.stłuszczeniekomórekwysiekowych

4.okreszw¡trobienia-pojawiasi¦włóknikwwysi¦ku

Wka»dymzokresówmo»enast¡pi¢serowaceniepowoduj¡cerozległyrozpadtkankipłucnej.

Nast¦pstwagru¹licypłuc:

1.nad»arciet¦tnicyprzezprocesmartwiczy ! krwioplucie,t¦tniaklubkrwotok

2.wyniszczenie

3.zaka»eniakrtanilubjelitagrubego

4.przewlekłaniewydolno±¢oddechowa

5.zespółpłucno-sercowy

6.rozstrzeniaoskrzeli(zpoci¡gania)

1.2.2Gru¹licakrtani

Drogazarazenia:poprzezimplantacj¦.

Powstajeowrzodzeniesugeruj¡ceprocesnowotworowy ! zmianygru¹liczepowoduj¡rozplemnabłonka(przyLEpobranym

wycinkumo»narozpozna¢bł¦dnierakakrtani).

1.2.3Gru¹licajelit

Obejmujezwykleko«cowyodcinekjelitacienkiego,nale»yró»nicowa¢mi¦dzych.Crohna,durembrzusznym(pałeczkipowoduj¡

owrzodzenie WZDŁU osijelitacienkiego)agru¹lic¡(owrzodzeniepowstaje WPOPRZEK ).

1.2.4Gru¹licanerek

Powstajegł.naskutekwysiewukrwiopochodnego.

Podział:

1.Gru¹licaprosowata

2.Gru¹licawytwórczaguzkowa

3.Gru¹licawrzodziej¡ca

4.Nerkakitowata

Gru¹licaprosowatanerek

• cz¦±¢uogólnionejgru¹licyprosowatej

• podtorebk¡iwkorze-białegruzełki

Gru¹licaguzkowa -powstaj¡swoisteziarninakigru¹liczeztendencj¡dowłóknieniaiserowacenia.

Gru¹licawrzodziej¡ca

• najcz¦stsza

• powstaj¡ubytkiwtkancenerkowej

• ubytkis¡pokrytemasamiserowatymi,włóknikiem

Nerkakitowata

• jesttoszczególnezej±cieprocesugru¹liczego

• zanikkory

• nerakmała

• wmiejscumi¡»szujestzag¦szczeniemasserowatych

Zmianyserowatemog¡si¦te»rozwija¢w:

1.miedniczkach

2.moczowodach

3.p¦cherzumoczowym-gł.wuj±ciumoczowodów

1.2.5Gru¹licako±ci

Wkr¦gowympowstajetzw.ROPIEOPADOWY.Jesttomartwicaserowatazezniszczonychkr¦gówspływaj¡cami¦dzymi¦±nie

miednicy.

1.3Gru¹licaprosowata(T.MILIARIS)

Nast¦pujerozsiewpr¡tkówzapo±rednictwemkrwidonarz¡dówmi¡»szowych ! powstaj¡licznegruzełkiwwielunarz¡dach.

Przykładuzmian:

1.zapalenieoponmózgowo-rdzeniowych(upodstawymózgu)-jesttojedynyprzypadekgru¹licy,gdymo»nastosowa¢korty-

kosteroidy(którepowoduj¡namna»aniepr¡tków):powstaj¡gruzełkiwzdłu»naczy«mózgowych ! ogniskowerozmi¦kanie

mózgu,wysi¦kwłóknikowy ! rozplemtk.ł¡cznej ! blokadaprzepływupłynumózgowo-rdzeniowego ! WODOGŁOWIE

WEWNTRZNE

2.płuca-wobraziertgobserwujemytzw.zamie¢±nie»n¡,powstaj¡liczneguzkiprosowate(zbudowanezgruzełków)-widoczne

makroskopowoiwyczuwalnedotykiem(płucajak”worekzkasz¡”)

3.gru¹licaprosówkowanerek

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: