wykład 2.pdf

PATOLOGIA SUTKA

1. Zmiany patologiczne sutka majĢ zwykle postaę guza:

a) nienowotworowego (zapalnego, rozrostowego)

b) nowotworowego (zþoĻliwego, niezþoĻliwego)

2. Zmiany zapalne

a) ostre zapalenie sutka

Ma postaę ropnia (zapalenie gþħbokie ograniczone) lub ropowicy (zapalenie gþħbokie

rozlane). Do zapalenia dochodzi najczħĻciej wskutek zakaŇenia zalegajĢcego mleka w

piersi w czasie karmienia przez paciorkowce lub gronkowce. Zmiana jest bolesna, sutek

zaczerwieniony i obrzmiaþy.

b) zapalenie przewlekþe

Jest kontynuacja zapalenia ostrego lub jest przewlekþe od samego poczĢtku (gruŅlicze,

spowodowane przez ciaþo obce np. silikon). Koıczy siħ ono wþknieniem zajħtego

obszaru.

3. Dysplazja þagodna sutka (zmiana wþknisto-torbielowata)

Zmiana ta jest wyrazem reakcji na przewlekþe dziaþanie estrogenw np. w cyklach

bezowulacyjnych.

Dochodzi do zaburzeı architektoniki sutka na pewnym obszarze. Klinicznie jest to twardy

guzek przesuwalny wzglħdem podþoŇa i skry, czasami szybko rosnĢcy (powiħkszanie siħ

torbieli). Zmiana ta jest wynikiem szkliwienia tkanki þĢcznej zrħbu sutka. Szkliwienie

zrħbu prowadzi do poszerzenia siħ przewodw odprowadzajĢcych (powstajĢ torbiele). W

Ļwietle przewodw i torbieli czasami dochodzi do rozrostu nabþonka pokrywnego,

czasami nabþonek ten ulega metaplazji apokrynowej. Dochodzi rwnieŇ do rozrostu

pħcherzykw wydzielniczych w zeszkliwiaþym zrħbie (gruczolistoĻę stwardniajĢca).

Za czynniki zagroŇenia raka uwaŇa siħ atypiħ rozroĻniħtego nabþonka przewodw lub

pħcherzykw

4. Nowotwory niezþoĻliwe

a) wþkniako-gruczolak

Wystħpuje u mþodych kobiet, moŇe byę mnogi (10%). Jest guzkiem twardym, dobrze

odgraniczonym, ruchomym wzglħdem skry i otaczajĢcych tkanek.

Skþada siħ z obfitego nowotworowo rozroĻniħtego zrħbu þĢcznotkankowego i

rozroĻniħtych przewodw.

Kiedy dochodzi do duŇego rozrostu tkanki þĢcznej zrħbu to guz na przekroju zaczyna

przypominaę gþwkħ kapusty, dlatego nazywamy go guzem liĻciastym.

Guz liĻciasty moŇe byę þagodny lub zþoĻliwy (zþoĻliwieje tkanka þĢczna zrħbu).

b) brodawczak wewnĢtrzprzewodowy

Jest zmianĢ pojedynczĢ lub mnogĢ rosnĢcĢ w przewodach i torbielach. Jest to

brodawkowata zmiana rosnĢca do Ļwiatþa przewodu. JeĻli znajduje siħ blisko brodawki

sutka to moŇe powodowaę krwawienia. ZþoĻliwieje rzadko (czħĻciej zþoĻliwieje zmiana

mnoga).

c) inne bardzo rzadkie (tþuszczak, gruczolaki)

5. Nowotwory zþoĻliwe

a) rak sutka

- epidemiologia

Jest to najczħĻciej wystħpujĢcy u kobiet nowotwr zþoĻliwy. Szczyt wystħpowania

przypada na wiek 40-60 lat, ale wzrasta liczba przypadkw wykrywanych u coraz

mþodszych kobiet. CzħĻciej wystħpuje w Europie i Ameryce Pþnocnej niŇ w Azji.

b) czynniki ryzyka

- pojawianie siħ rodzinnie (matka, siostra)

- wczesne dojrzewanie (pierwsza miesiĢczka przed 12 rokiem Ňycia), pŅna

menopauza, niezachodzenie w ciĢŇħ, niekarmienie piersiĢ czyli dþugi okres

nieprzerwanego dziaþania estrogenw

- otyþoĻę (nadmierna synteza estrogenw)

- palenie tytoniu

- naduŇywanie alkoholu

c) obraz makroskopowy

Jest to twardy nieregularny guzek, nieruchomy wzglħdem skry i podþoŇa. CzħĻciej

wystħpuje po lewej stronie, w kwadrancie grnym zewnħtrznym.

c) Postacie raka

- rak przewodowy (90%) Î powstaje z nabþonka przewodw. Wystħpuje w postaci in situ

i naciekajĢcej.

- rak zrazikowy (10%) Î z nabþonka gruczoþowego, czħsto wieloogniskowy i

obustronny. Wystħpuje w postaci in situ i naciekajĢcej. Postaę in situ nie przechodzi w

postaę naciekajĢcĢ lecz stanowi znak, Ňe naleŇy szukaę raka naciekajĢcego przewodowego

w drugim sutku.

- rak rdzeniasty Î lepiej rokuje, otoczony obfitym naciekiem limfocytw tworzĢcych

barierħ dla raka

- rak Ļluzowy Î lepiej rokuje, komrki leŇĢ w jeziorkach Ļluzu

- rak cewkowy Î lepiej rokuje

- rak Pageta Î komrki pojawiajĢ siħ w nabþonku brodawki sutkowej i przewodach w

gþħbi sutka (rak nienaciekajĢcy). Powoduje to owrzodzenie i sĢczenie brodawki. Potem

rak przechodzi w fazħ naciekania.

d) biologia raka sutka

- raki inwazyjne kwadrantw zewnħtrznych dajĢ przerzuty do wħzþw pachowych,

kwadrantw wewnħtrznych do wħzþw wzdþuŇ tħtnicy piersiowej wewnħtrznej. Bardzo

rzadko wystħpujĢ przerzuty w wħzþach nadobojczykowych i szyjnych. Zablokowanie

spþywu chþonki w pasze przez przerzuty powoduje sþoniowaciznħ

- naciekanie naczyı limfatycznych skry sutka daje obraz skrki pomaraıczowej

- przerzuty odlegþe sĢ spotykane w pþucach, koĻciach, wĢtrobie, nadnerczach i mzgu.

- rak nacieka miħĻnie piersiowe i Ļcianħ klatki piersiowej, skrħ (owrzodzenia), i wciĢga

brodawkħ

- czasami roĻnie bardzo szybko, nie dajĢc guza tylko rozprzestrzeniajĢc siħ naczyniami

chþonnymi dajĢc obraz zapalenia. Jest rak zapalny. Rokuje bardzo Ņle.

6. Zmiany patologiczne w sutku mħskim:

a) ginekomastia- odpowiednik zmiany wþknisto-torbielowatej

b) rak sutka Î zwykle rak przewodowy szybko naciekajĢcy Ļcianħ klatki piersiowej

7. Diagnostyka zmian w sutku

a) samobadanie Î raz w miesiĢcu w tym samym dniu cyklu

b) USG Î kobiety mþodsze

c) mammografia Î kobiety starsze

d) badanie cytologiczne wydzieliny z brodawki sutka

e) biopsja aspiracyjna cienkoigþowa

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: