Wydział: MT
Kierunek: MIBM
Sekcja: 10
Temat:
ANALIZA RUCHU OBROTOWEGO CIAŁA SZTYWNEGO.
Sekcja10:
1. Sebastian Konarski.
2. Marek Kozłowski.
1. CEL ĆWICZENIA
Celem ćwiczenia jest zastosowanie tzw. wahadła krzyżowego Oberbecka do badania ruchu obrotowego bryły sztywnej.
2. WSTĘP TEORETYCZNY
Schemat wahadła Oberbecka
Dynamiczne równanie ruchu obrotowego można zapisać w postaci:
gdzie:
M – moment siły powodującej obrót
MT – całkowity moment sił tarcia
ε – przyspieszenie kątowe bryły
I – moment bezwładności względem osi obrotu
Moment siły powodującej obrót można określić jako:
M = Nr
N – siła naciągu nici, na której przez nieruchomy blok zawieszony jest ciężarek o masie m
r- promień krążka, na który nić jest nawinięta
Dynamiczne równanie ruchu opadającego ciężarka ma postać:
ma = mg – N
m – masa ciężarka zawieszonego na nici
a – przyspieszenie liniowe opadającego ciężarka
Przyspieszenie kątowe obracającej się bryły ε określone poprzez przyspieszenie liniowe przedstawia się następująco:
Po przekształceniach:
M = m(g –a)r
Iε = m(g –a)r - MT
stąd:
Przyjmując założenie, że dla przyjętych cech geometrycznych w warunkach eksperymentu:
równanie przyjmuje postać:
Przyspieszenie liniowe a opadającego ciężarka można wyznaczyć eksperymentalnie. Jeżeli ciężarek opadając przebędzie drogę h w czasie t, to:
przy czym drogę h i czas t możemy mierzyć.
Ostatecznie otrzymujemy:
Moment bezwładności wahadła Oberbecka I można wyrazić:
I = I0 + 4mwR2
mw – masa każdego z 4 walców nałożonych na pręty wahadła
R – odległość środków tych walców od osi obrotu
I0 – moment bezwładności przyrządu bez walców
3. ANALITYCZNE OBLICZENIA MOMENTU BEZWŁADNOŚCI PRZYRZĄDU BEZ WALCÓW
Wahadło Oberbecka zbudowane jest z:
a) 4 prętów ø35x290
b) walca o wymiarach ø35x12
c) tarczy większej ø90x5
d) tarczy mniejszej ø40x5
Masowe momenty bezwładności dla tych brył wynoszą odpowiednio:
a) I1 = 2(1/12ml2) = 0,0025kgm2
b) I2 = 1/2mr2 = 0,000015kgm2
c) I3 = 1/2mr2 = 0,000242kgm2
d) I4 = 1/2mr2 = 0,0000096kgm2
Masowy moment bezwładności dla wahadła wynosi więc:
I0 = I1+I2+I3+I4 = 0,00531kgm2
4. DOŚWIADCZALNE WYZNACZENIE MOMENTU BEZWŁADNOŚCI PRZYRZĄDU BEZ WALCÓW
Przy wyznaczaniu w/w zależności korzystam ze wzorów:
M = mgr I0 = M/ε
m [kg]
h [m]
t [s]
r [m]
I0 [kgm2]
0,053
0,48
6,993
0,02
0,0052
0,096
3,846
0,0049
0,14
3,106
0,0051
5. SPRAWDZENIE ZALEŻNOŚCI PRZYSPIESZENIA KĄTOWEGO ε = 1/I (mgr –MT)
1) Wyznaczam doświadczalnie przyspieszenie kątowe (I=const)
a) Masowy moment bezwładności wahadła Oberbecka
I = I0 + 4mw R2 = 0,00594kgm2
b) Dla krążka ø40:
Korzystam ze wzorów:
M = mgr ε = 2h/t2r
[kg] m
M [Nm]
I [kgm2]
ε [rad/s2]
Iε [Nm]
0,184
0,036
0,059
0,3631
0,0218
0,027
0,271
0,0147
0,018
0,153
0,0092
c) Dla krążka ø90:
madafak1