termoformowanie.pdf

(584 KB) Pobierz
str_27_28_29_30_31.indd
laboratorium przemysłowe
mgr inż. Leszek Piecyk
Termoformowanie wyrobów
wielkogabarytowych
Streszczenie
Termoformowanie należy do najstarszych i najtańszych sposo-
bów przetwarzania tworzyw termoplastycznych. Ciągły postęp
technologiczny w zakresie możliwości maszyn do termoformo-
wania, automatyzacja faz produkcyjnych i precyzyjne sterowanie
parametrami przetwórstwa oraz bogata oferta tworzyw w postaci
płyt do termoformowania sprzyjają wzrostowi produkcji termofor-
mowanych wyrobów wielkogabarytowych.
Summary
Thermoforming constitutes one of the oldest and the cheapest
method of processing thermoplastics. Sales of goods produced
with the employment of this technology grows thanks to the
continuous technical development in the field of thermoforming
machines’ possibilities, automation of production phases and
wide range of offered plastic sheets.
Słowa kluczowe
termoformowanie, formowanie próżniowe, formowanie ciśnienio-
we, termoformierki
Key words
thermoforming, vacuum forming, pressure forming, thermoform-
ing machines
Co to jest termoformowanie?
Termoformowanie to nazwa procesu technologicznego, w którym z pła-
skich folii lub płyt, podgrzanych wstępnie do określonej temperatury cha-
rakterystycznej dla danego tworzywa, formuje się produkty o określonych
kształtach. Stosunkowo tanie i wysoko wydajne przetwórstwo sprawia, że
termoformowanie jest powszechnie wykorzystywane zarówno w produkcji
opakowań, jak i produktów wielkogabarytowych. Oferowane rozwiązania
techniczne przewidują wiele różnorodnych wariantów: od produkcji jed-
nostkowej i prototypowej do masowej skali wielkoprzemysłowej.
Podczas termoformowania mamy do czynienia z dwiema podstawo-
wymi operacjami: ogrzewaniem półfabrykatu i kształtowaniem (formo-
waniem). Poddawany obróbce materiał zamocowany jest na obrzeżu
w uchwytach igłowych. Ogrzewanie elektryczne zapewniają promienniki
zlokalizowane po jednej lub obu stronach poddanego obróbce mate-
riału, w odległości ca 125 mm (5 cali). Czas ogrzewania wymagany
do uzyskania odpowiednio miękkiego półfabrykatu zależy od rodzaju
polimeru, grubości i koloru. Rodzaj polimeru i ewentualne napełnienie
wiążą się z różnym przewodnictwem cieplnym obrabianego termicznie
materiału. Białe płyty trudniej pochłaniają promieniowanie cieplne
w podczerwieni i wymagają dłuższego okresu ogrzewania niż ciemno
zabarwione elementy. W etapie formowania wyróżnia się 3 podstawowe
kategorie: termoformowanie próżniowe, ciśnieniowe lub mechaniczne.
Na ogół stosuje się równocześnie kategorie mieszane, co sprzyja lepszej
wydajności i jakości uzyskanego kształtu (fot. 1, s. 28).
Przewaga termoformowania części wielkogabarytowych nad tech-
nologią wtrysku jest wyraźna. Termoformowanie wykonuje się na
stosunkowo tanich urządzeniach i formach, w warunkach relatywnie
niskich temperatur przetwórstwa i ciśnienia. Tolerancje wymiarowe
nie są jednak tak wąskie jak przy wyrobach wtryskowych i dokładność
wykonania jest nieco gorsza. Jest oczywiste, że rozciąganie termofor-
mowanej płyty powoduje znaczne różnice grubości materiału i przecie-
nienia w miejscach głębokiego tłoczenia. Proces ten jest kontrolowany,
a dopuszczalne odchyłki ustalane podczas projektowania wyrobu
i oprzyrządowania oraz doboru technologii formowania.
Podczas próżniowego formowania wykorzystuje się:
– formy negatywowe (dokładne odwzorowanie faktury formy oraz
wymiarów ma miejsce po stronie zewnętrznej wyrobu),
– formy pozytywowe (dokładne odwzorowanie faktury formy oraz
wymiarów ma miejsce po stronie wewnętrznej wyrobu).
Płyty tworzyw termoplastycznych
do termoformowania
W zależności od wymagań stawianych produktom (wytrzymałość mecha-
niczna, odporność chemiczna, odporność na starzenie atmosferyczne,
transparentność, głebokość tłoczenia, akceptowana cena) wykorzystywane
są płyty półfabrykatów przygotowane z różnych tworzyw termoplastycz-
nych. Tabela 1 (s. 30) zawiera charakterystykę wybranych tworzyw, najbar-
dziej popularnych w procesach termoformowania. Niektóre tworzywa ter-
moplastyczne wymagają wstępnego suszenia przed operacją przetwórstwa.
Należą do nich: ABS, ASA, PMMA, PA, PC, PSU, PES i PET. Temperatura
i czas suszenia zależą od rodzaju i grubości tworzywa.
Wykończenie spodniej powierzchni płyt systemem „easyslide”
ułatwia formowanie produktów i zmniejsza rozrzut grubości pod-
czas głębokiego tłoczenia. Standardowo stosuje się zabezpieczenie
powierzchni zewnętrznej termoformowanych płyt folią ochronną,
usuwaną dopiero po montażu gotowego wyrobu w docelowym miejscu.
Wyroby sanitarne produkowane są z płyt zawierających w warstwie
zewnętrznej dodatki antybakteryjne.
Tolerancje grubości półfabrykatów określają normy, np. według
DIN 16956 tolerancje dla 10 milimetrowej płyty ABS wynoszą
±3,5%, tzn. ±0,35 mm.
Coraz częściej wykorzystywane są płyty:
– z mieszanin polimerowych: PC + ABS, PC + PBT, PC + ASA,
– wielowarstwowe: ABS/PMMA, ABS/ASA, ABS/PVC, ABS/PMMA,
PS/PE, PP/PP napełniony, PP/EVA, PETG/PETA/PETG, PETG/PP,
– wysokobarierowe: PS/EVOH/PE, PE/EVOH/PE, PP/EVOH/PP,
PP/EVOH/PA.
Do termoformowania wyrobów wielkogabarytowych stosuje się folie
sztywne o grubości 2÷4 mm lub płyty o grubości 3÷15 mm.
Sposoby podgrzewania
termoformowanych półfabrykatów
Producenci maszyn oferują różne rozwiązania podgrzewania termo-
formowanych tworzyw. Płyty grzewcze zaopatrzone są w elektryczne
promienniki ceramiczne, kwarcowe bądź halogenowe emitujące promie-
niowanie podczerwone. Mają konstrukcję typu „sandwich”, pozwalającą
na jednoczesne ogrzewanie materiału od góry i od dołu. Preferowane
promienniki ceramiczne cechuje: prosta konstrukcja, duża odporność
mechaniczna, odporność chemiczna, niska cena, łatwość regulacji i długi
Laboratorium | 7 /2006
27
27
27244060.047.png 27244060.048.png
laboratorium przemysłowe
laboratorium przemysłowe
okres użytkowania, określany na 10 000 godzin. Promienniki ceramiczne
emitują fale elektromagnetyczne w przedziale długości 300÷500 nm. Liczba
promienników dobierana jest tak, aby na metr kwadratowy powierzchni
grzewczej przypadało 25÷50 KW zainstalowanej mocy. Oprogramowanie
sterowania grzałkami i regulacja strefowa temperatur umożliwiają kon-
trolowany i powtarzalny proces podgrzewania tworzywa przed operacją
formowania. Część grzałek (tzw. grzałki sterujące) ma wbudowane termo-
elementy, umożliwiające strefowe kontrolowanie temperatur. Jednocześnie
podgrzewane są dwustronnie całe powierzchnie poddawanej obróbce płyty
tworzywa. Moc grzałek zainstalowanych od dołu jest mniejsza o ca 40%.
Rozwiązania techniczne zapewniają skrócenie do minimum czasu pomię-
dzy uzyskaniem temperatury tworzywa wymaganej do termoformowania
a rozpoczęciem kształtowania wyrobu. Obudowa strefy roboczej musi
zapewnić równomierne temperatury procesu przetwórstwa. Rysunek 1
(s. 31) przedstawia zakres długości fal i częstotliwości promieniowania
podczerwonego w porównaniu z innymi falami elektromagnetycznymi.
Promieniowanie podczerwone emitowane przez promienniki kwarcowe
i halogenowe ma nieco niższe długości fal w porównaniu do otrzymywa-
nego od preferowanych promienników ceramicznych.
próżniowe w narzędziach formujących i zależą od rodzaju polimeru. Rząd
wielkości średnic otworów mieści się w przedziale 0,2÷0,8 mm.
Urządzenia pozwalają również na próżniowe laminowanie dużych po-
wierzchni (np. drzwi) foliami termoplastycznymi z naniesionym uprzednio
nadrukiem. Inne zastosowanie urządzeń do termoformowania to wykony-
wanie brył przestrzennych, o powierzchniach trwale połączonych ze sobą
na obwodzie. W tym celu wykorzystywane są formy dwuczęściowe, z ramą
pośrednią, umożliwiające jednoczesne wprowadzenie dwóch podgrzanych
płyt z tworzywa termoplastycznego. Po formowaniu próżniowym lub
ciśnieniowym, z jednoczesnym procesem zgrzewania obrzeży, powstaje
produkt o podwójnych ściankach (np. deski surfingowe, zderzaki lub sa-
mochodowe zbiorniki paliwowe). W tej technologii można wykorzystywać
płyty o różnych grubościach i kolorach (zob. rys. 2, s. 31).
Chłodzenie
Chłodzenie wyrobu w formie następuje przez wypromieniowanie ciepła
do otoczenia, nawiew zimnego powietrza przez wentylatory z dyszami
strumieniowymi i odbiór ciepła przez formę. Czasem wykorzystywany
jest natrysk mgły wodnej na powierzchnię gorącego wyrobu, ale to roz-
wiązanie wpływa na proces korozji elementów metalowych, znajdujących
się w bezpośrednim sąsiedztwie. Schłodzenie wyrobu zabezpiecza przed
odkształceniami przy jego zdejmowaniu i odkładaniu. Dzięki wykorzysta-
niu odpowiednio zaprojektowanego systemu chłodzenia istnieje możli-
wość termostatowania narzędzi. Chłodzeniu podlega również przestrzeń
zawierająca elementy zaciskowe, prowadzące termoformowaną folię
sztywną lub płyty. Ma to na celu zapewnienie dokładnego utrzymania
pozycji półfabrykatu podczas operacji formowania.
Czas chłodzenia, podobnie jak czas ogrzewania, zależy od rodzaju
tworzywa, a konkretnie od przewodnictwa cieplnego. Jeżeli przewod-
nictwo cieplne polistyrenu PS przyjmiemy za 1, to zbliżone wartości
mają PVC i PET, mniejsze ABS i PP (0,67), a znacznie większe PE-LD
i PE-HD (>2,2).
Zdejmowanie kształtki z maszyny
Zdejmowanie kształtek odbywa się ręcznie lub mechanicznie. Po określonym
czasie sezonowania kształtki trafiają na stanowiska obróbki końcowej.
Wymiana narzędzi
Ze względu na duże wymiary form wprowadzane są rozwiązania
pozwalające na automatyczne, szybkie mocowanie narzędzi na okre-
ślonym stanowisku. W ten sam sposób przebiega automatyczne zde-
montowanie niepotrzebnej już formy. Czynności obsługi ograniczają
się jedynie do odstawienia formy w miejsce składowania za pomocą
wózka widłowego.
Oferowane są maszyny, w których zaprogramowane operacje wy-
kańczania wykonywane są techniką mieszaną, np. obróbką wiórową
i cięciem ultradźwiękowym. Znani producenci urządzeń do termo-
formowania oferują jednocześnie uniwersalne urządzenia do obróbki
końcowej kształtek (zob. fot. 4, s. 28)
Fot. 1. Urządzenie do termoformowania.
Maszyny do termoformowania
wyrobów wielkogabarytowych
Maszyny do termoformowania wyrobów wielkogabarytowych ofero-
wane są w typoszeregu zmieniających się wielkości płyt, w zakresie od
1000 mm x 750 mm do 3250 mm x 2250 mm. Największe jednost-
kowe urządzenia pozwalają na formowanie elementów o wymiarach
9000 mm x 3000 mm i głębokości tłoczenia sięgającej 2000 mm.
Informacje o wszystkich operacjach technologicznych dla poszcze-
gólnych asortymentów wyrobów i konkretnych klientów mogą być
przechowywane w pamięci komputera przemysłowego sterującego
maszyną. Proces uruchomienia produkcji odbywa się w zasadzie bez
prób wstępnych i marnotrawienia półfabrykatów. W przypadku wyro-
bów wielkoformatowych daje to istotne oszczędności.
Fot. 2. Wycinarka laserowa.
Fazy procesu termoformowania
Sztywna folia lub płyta podlegająca obróbce zamocowana jest na obwo-
dzie za pomocą układu uchwytów igłowych. Część robocza ograniczona
jest ramami (dolną i górną), dopasowanymi do gabarytów formy.
Ramy mocujące są indywidualnie wykonywane i dopasowywane. Inne
rozwiązanie to ruchome ramy, związane z konstrukcją maszyny. Zarów-
no ramy, jak i formy można wyposażyć w system termoregulacji.
Podgrzewanie półfabrykatów
Podgrzewanie płyt, zwłaszcza grubszych, zajmuje ponad 50% cyklu pracy
maszyny. Przy produkcji masowej, w której skrócenie cyklu technologicz-
nego jest uzasadnione, proces podgrzewania wstępnego, zapewniający
dostarczenie ca 75% wymaganego ciepła, może się odbywać na dodat-
kowym stanowisku włączonym w linię technologiczną. Skrócenie cyklu
pociąga zazwyczaj za sobą konieczność zautomatyzowania podawania
pojedynczych płyt z palety transportowej. Podczas ogrzewania tworzywa
bezpośrednio przed formowaniem następuje wzrost wymiarów liniowych
proporcjonalnie do współczynnika rozszerzalności liniowej tworzywa.
System czujników optycznych zabezpiecza dolne grzałki przed bezpo-
średnim kontaktem z opadającym tworzywem, uruchamiając dolny
nadmuch, tzw. „poduszkę powietrzną”. Po uzyskaniu wymaganej tempe-
ratury, co na ogół określa się doświadczalnie czasem operacji, następuje
szybkie odsunięcie „sandwichowego” zestawu grzewczego, domknięcie
ram obwodowych i uruchomienie operacji formowania.
Formowanie wyrobu
W celu równomiernego rozciągnięcia poddającej się odkształceniom,
gorącej i plastycznej płyty kształtowanego tworzywa można stosować
dolny nadmuch, formujący „bańkę” do określonej wysokości, kontro-
lowanej przez pomiar czujnika optycznego.
Formowanie odbywa się przez odpowiednie zastosowanie próżni lub
nadciśnienia z jednej lub obu stron płaszczyzny półfabrykatu. Odpo-
wiednio dobrany kształt stempla ułatwia formowanie niesymetrycznie
wyoblonych części produktu. Wykorzystuje się sprężone powietrze o ci-
śnieniu rzędu 6 bar. Przy formowaniu próżniowym stosuje się zbiorniki
wyrównawcze o objętości porównywalnej z objętością roboczą urządzeń
formujących, połączone z pompami próżniowymi. Ma to na celu uzyska-
nie wymaganego podciśnienia w możliwie krótkim czasie. Formowanie
próżniowe wymaga podgrzania półfabrykatów do temperatury formowania
wyższej o 10÷30°C w porównaniu do formowania ciśnieniowego. Średnice
otworów napowietrzania ciśnieniowego są nieco mniejsze niż otwory
Wzmacnianie wyrobów termoformowanych
Najnowsza technologia wzmacniania wielkogabarytowych produktów
termoformowanych zaprezentowana została podczas targów PLAST 2006
w Mediolanie przez włoską firmę Sirtek Srl. Metoda Greensir polega na
kilkukrotnym natrysku powierzchni kształtki specjalnym systemem PU.
Wytwarza się sztywna i stabilna warstwa pianki poliuretanowej o bardzo
dobrych właściwościach mechanicznych i termoizolacyjnych oraz zapew-
niająca doskonałą izolację akustyczną. Wanny i brodziki wzmacniane
ENTRO HOLDINGS
SENOPLAST POLSKA
WSZYSTKO
O TERMOFORMOWANIU
Tworzywa sztuczne
do termoformowania
SENOPLAST
Maszyny do termoformowania QS GROUP
Fot. 3. Trzyosiowa wycinarka obrzeży SIMO.
Operacje wycinania obrzeży poza maszyną
Wykańczanie produktów odbywa się przy zastosowaniu:
1. pił taśmowych – do obcinania brzegów położonych w jednej płasz-
czyźnie;
2. programowanych stanowisk frezowania w kilku płaszczyznach;
3. wycinarek ultradźwiękowych;
4. wycinarek laserowych;
5. wycinarek metodą „water-jet”.
To drugie rozwiązanie, konieczne przy masowej produkcji wyrobów
o złożonych kształtach i obrzeżach leżących w różnych płaszczy-
znach, wykorzystywane jest także do wykonywania form. Wycinarki
ultradźwiękowe pracują cicho, zaś głowica tnąca może poruszać się
w 6 osiach. Materiał o grubości do 4 mm przecinany jest z prędkością
ok. 50 metrów na minutę (zob. fot. 2, s. 28).
Wycinarki laserowe mogą pracować w wielu osiach (3÷6) i obrabiają
zarówno brzegi, jak i wykroje wewnętrzne lub otwory w materiale
o grubości do 6 mm (zob. fot. 3, s. 28).
System poliuretanowego wzmacniania
GREENSIR
Systemy cięcia i obróbki tworzyw
Huber&Grimme
CR CLARKE
Sprzęt do usuwania ładunków
elektrostatycznych
MEECH
Wyroby z poliuretanu
SKB SYKORA
Fot. 4. Maszyna od automatycznej obróbki końcowej termoformowanych
kształtek obróbką wiórową i cięcia ultradźwiękami.
Kontakt:
02-765 Warszawa
Al. Wilanowska 91/6
tel. 022 642 23 74
022 651 77 53
www.entro.com.pl
www.senoplastpolska.pl
28
Laboratorium | 7 /2006
Laboratorium | 7 /2006
29
29
27244060.049.png 27244060.050.png 27244060.001.png 27244060.002.png 27244060.003.png 27244060.004.png 27244060.005.png 27244060.006.png 27244060.007.png 27244060.008.png
laboratorium przemysłowe
laboratorium przemysłowe
metodą Greensir można wytwarzać z większą wydajnością, bowiem
termoformowane są płyty o mniejszej grubości. Efekt wzmocnienia
sztywną pianką PU uzyskuje się na innym stanowisku pracy.
– Zaletą procesu jest możliwość szybkiego wykonywania form z róż-
nych materiałów, takich jak: drewno, tworzywa sztuczne, żywice
lane napełniane proszkiem aluminiowym, a także lekkie stopy.
Metalowe formy z dobrym odprowadzaniem ciepła są wymagane
przy stosunkowo krótkich cyklach technologicznych.
– W zależności od konstrukcji wyrobu i głębokości tłoczenia
wykorzystuje się wstępne rozciąganie płyty za pomocą jedno-
stronnego nadciśnienia powietrza oraz pomocniczego stempla
prowadzącego.
– Coraz bogatsza oferta tworzyw sztucznych wykorzystywanych
w produkcji płyt do termoformowania poszerza krąg oferowanych
wyrobów wytwarzanych tą techniką.
– Spodnia powierzchnia płyt w wykonaniu „easyglide” ułatwia głębokie
termoformowanie.
– W wyrobach sanitarnych stosuje się płyty z zewnętrzną warstwą
antybakteryjną.
– Nowoczesne systemy wzmacniania termoformowanych produktów
wykorzystują sztywne i stabilne pianki poliuretanowe, nakładane
przez wielokrotny natrysk „dolnej” powierzchni.
– Nowoczesne maszyny do termoformowania płyt pozwalają na wytwa-
rzanie produktów o głębokości tłoczenia 800 mm z płyt o wymiarach
325 cm x 225 cm i grubości do 15 mm. Masa takiej płyty wynosi
120÷200 kg! Jednostkowe urządzenia obrabiają elementy o wymiarach
nawet 9000 x 3000 mm i głębokości tłoczenia do 2000 mm!
3. Harper C.A.: Handbook of Plastics, Elastomers, and Composites. McGraw-
Hill, Inc., 1992.
4. Saechtling H.: Tworzywa sztuczne. Poradnik. WNT, Warszawa 2000.
5. Katalogi i prospekty producentów płyt do termoformowania oraz firm
handlowych (2004-2006): Senoplast (www.senoplast.com), Senoplast (www.
senoplastpolska.pl), Entro Holdings Sp. z o.o. (www.entro.com.pl), Tuplex
(www.tuplex.pl).
6. Katalogi i prospekty producentów maszyn do termoformowania (2004-
-2006): Comi (www.comi-srl.it), Ernst Hombach GmbH (www.twin-sheet.
com ), Frimo (www.frimo.com), GABLER (www.gabler-maschinenbau.de),
Geiss (www.geiss-ttt.com), G.N.Plastics Company Limited (www.gnplastics.
com), Illig (www.illig.de), Kiefel AG (www.kiefel.de), Machinecraft (www.
machinecraft-india.com), QS Group (www.qs-group.com)
7. Katalogi i prospekty firm wytwarzających produkty termoformowane
(2004-2005): DUROtherm (www.durotherm.de), Famed S.A. (www.famed.
com.pl).
8. Katalogi i prospekty producenta systemu wzmacniania produktów termo-
formowanych (2006): Sirtek Srl (www.sirtek.net).
Przykłady wyrobów wykonywanych
techniką termoformowania
Wśród wyrobów tworzywowych otrzymywanych metodą termoformo-
wania występuje duża rozmaitość. W celu lepszej przejrzystości zgru-
powałem najważniejsze produkty, przyporządkowując je określonym
i sprawdzonym praktycznie dziedzinom zastosowań (tabela 2).
Autor zajmuje się doradztwem technicznym i projektowaniem pro-
cesów technologicznych w branży tworzyw sztucznych i gumy.
Podsumowanie
– Koszt oprzyrządowania do produkcji techniką termoformowania
szacuje się na poziomie niższym o 15% od kosztu form wtrysko-
wych. Wraz z rosnącymi wymiarami gabarytowymi wytwarzanych
produktów wskaźnik ten staje się jeszcze bardziej korzystny.
Piśmiennictwo
1. Throne J. L.: Understanding Thermoforming. Hanser Publishers, Munich
1999.
2. Kiefer G., Schwarzmann P.: Thermoforming, A Practical Guide. Hanser
Publishers, Munich 2001.
Tworzywo termoplastyczne Skrót Gęstość
Temperatura
użytkowania
Temperatura
mięknienia
Ciepło
właściwe
Współczynnik
rozszerzalności
liniowej
Wstępne
suszenie o C
Skurcz
g/cm 3
o C
o C kJ/kg K 10 -6 / o C
1,5-2 godz/
mm grubości
%
Polistyren
PS 1,05 od -10 do +70 80
1,3
75
0,5
Polistyren wysokoudarowy PS-HI 1,05 od -40 do +70 80
1,3
70
0,5
Kopol. styren-butadien-styren SBS 1,03 od -20 do +70 90
1,3
90
0,5
K. akrylonitryl-butadien-styren ABS 1,05 od -45 do +85 100
1,3
90
75
0,5
K. akrylonitryl-styren-akrylan ASA 1,07 od -40 do +75 90
1,3
95
85 0,3-0,6
Polimetakrylan metylu PMMA 1,18 od -40 do +80 95
1,47
70
70 1,2-4,8
Polietylen niskociśnieniowy PE-HD 0,96 od -50 do +95 105
2,45
200
– 0,5-0,7
Polipropylen
PP 0,91 od -30 do +110 140
2
150
– 1,5-1,9
Polichlorek winylu twardy PVC 1,39 od -20 do +65 90
0,9
75
Poliacetal
POM 1,41 od -40 do +100 120
1,5
100
– 1,5-2,5
Poliwęglan
PC 1,21 od -100 do +130 150
1,17
65
100 0,9-1,1
Rys. 1. Promieniowanie podczerwone wśród fal promieniowania elektromagnetycznego.
Poliamid 12
PA12 1,02 od -70 do +80 150
1,6
150
80
Kopolimer styren-akrylonitryl SAN 1,08 od -20 do +80 95
1,3
80
– 0,4-0,7
Politereftalan etyl. amorficzny PET-A 1,34 od -40 do +70 85
1,05
80
65 0,4-0,5
Politereftalan etyl. krystaliczny PET-C 1,37 od -20 do +210 85
1,1
70
– 0,4-0,5
Fluorek poliwinylidenu PVDF 1,78 od -40 do +120 150
0,96
120
– 0,9-3,1
Panel przedni
Siarczek polifenylenu PPS 1,62 od -10 do +240 260
30
Tabela 1. Charakterystyka termoplastów stosowanych w procesie termoformowania.
Dziedzina zastosowania
Rodzaj wyrobów
Budownictwo
świetliki kopułkowe, drzwi laminowane
Przewody nawiewu
i klimatyzacji wnętrza samochodu
Caravaning
elementy obudowy i wyposażenia przyczep i pojazdów
Meble domowe i dziecięce
meble kuchenne, elementy drzwi, wnętrza szuflad
Meble laboratoryjne
chemoodporne komory zmywakowe, obudowy dygestoriów, szuflady
Motoryzacja
deski rozdzielcze, elementy karoserii samochodu, elementy tunningu, bagażniki dachowe i zamykane pojemniki samochodowe,
wewnętrzne elementy obudowy drzwi, zbiorniki wielowarstwowe (barierowe) paliwa, spoilery, hełmy dla motocyklistów i sportowców
Przemysł
obudowy, osłony i zabezpieczenia, pojemniki na narzędzia
Fot. 5. Wanna wzmocniona
technologią Greensir.
Fot. 6. Elementy termoformowane wnętrza
samochodu.
Fot. 7. Panel wewnętrzny drzwi samochodu Opel
Astra otrzymany techniką termoformowania.
Reklama
kasetony, wielkogabarytowe elementy reklamy wewnętrznej i zewnętrznej
Rekreacja, odnowa biologiczna, salony
kosmetyczne
wanny do hydromasażu, obudowa sprzętu do hydroterapii, pressoterapii i terapii zimnem, obudowy wielofunkcyjnych urządzeń do odnowy
biologicznej i łóżek do opalania
Rybołówstwo
pojemniki na ryby
Podłączenie próżni
Podłączenie próżni
Sprzęt gospodarstwa domowego
elementy obudowy, wnętrza i drzwi lodówek oraz zamrażarek
elementy mebli, elementy obudowy łóżek szpitalnych, szczelne kontenerki magazynowe, inkubatory, obudowy sprzętu medycznego, m.in.
elementy obudowy tomografu komputerowego (wykorzystywane materiały zapewniają utrzymanie czystości, a poprzez specjalne dodatki
w masie polimeru, jak np. nanoproszki srebra, zachowują cechy bakteriobójcze)
Sprzęt sportowy i turystyczny kadłuby łodzi, deski surfingowe, płaskie sanki dla dzieci, hełmy ochronne (kierowcy rajdowi, skoczkowie narciarscy)
Transport pojemniki transportowe (zamknięte i tacowe)
Wyposażenie gastronomii elementy lad chłodniczych
Wyroby sanitarne brodziki kąpielowe, elementy kabin kąpielowych, panele prysznicowe, umywalki, wanny
Zabawki bezpieczne elementy o dużych wymiarach, np. pojazdy, małe baseny dla dzieci
Inne wyroby wielkogabarytowe nesesery, walizki, elementy scenografii teatralnych
Tabela 2. Praktyczne zastosowanie wyrobów otrzymanych metodą termoformowania.
Sprzęt medyczny
Dwie
ogrzewane
płyty
Negatywowa
górna część formy
Kształtowane
płyty
w zamkniętej
formie
Uformowane płyty
w zamkniętej
formie
z doprowadzonym
do środka
sprężonym
powietrzem
Negatywowa
dolna część formy
Sprężone
powietrze
doprowadzone
przez dyszę
Uformowana
część pusta
wewnątrz
Podłączenie próżni
Podłączenie próżni
Rys. 2. Formowanie z jednoczesnym udziałem dwóch płyt tworzywa wg Hombach.
30
Laboratorium | 7 /2006
Laboratorium | 7 /2006
31
31
27244060.009.png 27244060.010.png 27244060.011.png 27244060.012.png 27244060.013.png 27244060.014.png 27244060.015.png 27244060.016.png 27244060.017.png 27244060.018.png 27244060.019.png 27244060.020.png 27244060.021.png 27244060.022.png 27244060.023.png 27244060.024.png 27244060.025.png 27244060.026.png 27244060.027.png 27244060.028.png 27244060.029.png 27244060.030.png 27244060.031.png 27244060.032.png 27244060.033.png 27244060.034.png 27244060.035.png 27244060.036.png 27244060.037.png 27244060.038.png 27244060.039.png 27244060.040.png 27244060.041.png 27244060.042.png 27244060.043.png 27244060.044.png 27244060.045.png 27244060.046.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin